Gümrük Müşaviri

4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 5 nci maddesinde; “Bütün kişiler, gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere gümrük idarelerindeki işleri için bir temsilci tayin edebilirler. Transit taşımacılık yapan veya arızi olarak beyanda bulunan kişiler hariç olmak üzere, temsilci Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bulunan kişilerdir. Temsil, doğrudan veya dolaylı olabilir. Temsilci, doğrudan temsil durumunda başkasının adına ve hesabına hareket eder. Dolaylı temsil durumunda ise kendi adına, ancak başkasının hesabına hareket eder. Temsilci, temsil edilen kişi namına hareket ettiğini beyan etmek, temsilin doğrudan veya dolaylı olduğunu belirtmek ve sahip olduğu temsil yetki belgesini gümrük idarelerine ibraz etmek zorundadır. (…) , 225 inci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen kişiler gümrük idarelerinde dolaylı temsilci olarak iş takip edebilirler.” şeklinde düzenleme mevcut olup,

Yine 4458 Sayılı Gümrük Kanunu'nun 225 inci maddesinin 1 inci fıkrası; “Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin faaliyetler, 5 inci madde hükümleri çerçevesinde, sahipleri ile bunların adına hareket edenler tarafından doğrudan temsil yoluyla veya gümrük müşavirleri tarafından dolaylı temsil yoluyla takip edilir ve sonuçlandırılır.(…)” hükmüne amirdir.

Bu bağlamda, Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin gümrük işlemlerini, dolaylı temsil yoluyla takip eden ve sonuçlandıran ve kendilerine Gümrük ve Ticaret Bakanığınca Gümrük Müşavirliği izin belgesi verilen serbest meslek sahiplerine Gümrük Müşaviri denilmektedir.

Gümrük Müşavir ve Müşavir Yardımcılarının dış ticaret sektöründe faaliyet gösteren firmalar adına dolaylı temsil yoluyla gümrük idarelerinde gümrük işlemlerini takip ederek sonuçlandırabilmeleri için söz konusu firmalar tarafından adlarına düzenlenmiş noter tasdikli vekaletnamelerin bulunması gerekmektedir. Gümrük Müşavirleri söz konusu firmalar tarafından adlarına düzenlenmiş vekaletnameleri bulunmadıkça eşya sahipleri adına beyanda bulunamayacakları gibi diğer gümrük işlemlerini de takip edemezler. 

Gümrük Müşavirleri mesleki faaliyetlerini; Bir tüzel kişiliği doğrudan temsil yoluyla Serbest meslek erbabı olarak veya Tüzel kişilik ortağı olarak, yürütmektedirler.

Gümrük müşavirliğinin bir özel hukuk tüzel kişiliği oluşturularak yürütülmesi halinde, gümrük müşavirlerinin kuracağı tüzel kişiliklere gümrük müşavir yardımcıları da ortak olabilirler. Ancak, gümrük müşaviri ve gümrük müşavir yardımcısı birden fazla tüzel kişiliğe ortak olamaz. Gümrük müşavirliğinin bir tüzel kişilik olması halinde, gümrük beyannamesi veya beyanname kabul edilen diğer belgeler üzerine imzasını atmış olanların vergi kaybına neden olan durumu bildiği veya bilmesi gerektiği hallerde, bunlar gümrük idaresine karşı bağlı bulundukları tüzel kişilikle birlikte müteselsilen sorumlu olurlar. Bu hallerde, ilgili gümrük müşavirinin kişisel cezai sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla, işlemi yapan kişi ile birlikte tüzel kişilik de gümrük idaresince alınan vergiler ve verilen para cezaları yönünden müteselsilen sorumludur.