Elkoyma ve Alıkoyma Uygulama

5607 SAYILI KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNUNA GÖRE ELKONULAN EŞYA VE ALIKONULAN TAŞITLARA İLİŞKİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

 Resmî Gazete Tarihi: 14.11.2013 Resmî Gazete Sayısı: 28821

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca, kaçak akaryakıt hariç elkonulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıtların muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası ile bu işlemlere ilişkin masrafların karşılanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 177 ila 180 inci maddeleri, 5607 sayılı Kanunun 9, 10, 11, 16 ve geçici 6 ncı maddeleri ile 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 15 ve 28 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Alıkonulan taşıtın değeri: Kara taşıtlarında kasko değerini; deniz taşıtlarında, tekne ve makine sigortasına esas teşkil eden değeri; sigortasız taşıtlar ile hava ve demiryolu taşıtlarında ise piyasa değerini,

b) Alıkoyma: 5607 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca taşıtın alıkonmasını,

c) Alkollü içki: Etil alkol, metanol ve alkollü içkileri,

ç) Depolama yeri: 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan eşya veya alıkonulan taşıtın muhafaza edildiği yerleri,

d) Döner sermaye: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesini,

e) Elkoyma: 5607 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca yakalanan eşyaya el konulmasını,

f) Elkoyan/Alıkoyan idare/birim: 5607 sayılı Kanun uyarınca kaçakçılığı önleme, izleme ve araştırmakla görevli birimleri,

g) Eşya: Kaçak akaryakıt hariç 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıtları,

ğ) Eşyanın değeri: 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ihraç eşyası için FOB, ithal eşyası için CIF kıymetini veya varsa mahkemece belirlenmiş değerini,

h) Gümrük idaresi: Gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,

ı) Gümrük mevzuatı: Gümrük idaresince, gümrük işlemleri ile ilgili olarak uygulanan kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer idari düzenlemeleri,

i) İşletme müdürlüğü: Tasfiye işletme müdürlüklerini,

j) Nükleer madde ve radyoaktif maddeler, radyoaktif bulaşma bulunan maddeler ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler: 9/9/1991 tarihli ve 20986 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nükleer Tanımlar Yönetmeliğinde tanımlanan maddeleri,

k) Nükleer çift kullanımlı madde, malzeme ve ekipmanlar: 13/9/2007 tarihli ve 26642 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Nükleer ve Nükleer Çift Kullanımlı Eşyaların İhracatında İzne Esas Olacak Belgenin Verilmesine İlişkin Yönetmelik kapsamında değerlendirilen hem nükleer alanda hem de endüstride kullanılabilecek madde, malzeme, ekipman veya bileşenlerini,

l) Rayiç bedel: Bir mal, iş veya hizmetin temin edildiği yer ve tarihteki piyasadaki alım ve satım bedelini,

ifade eder.

 

İKİNCİ BÖLÜM

Eşyanın Tespiti, Teslimi ve Muhafazasına İlişkin İşlemler

Eşyanın tespiti

MADDE 4 – (1) Elkonulan eşyanın değiştirilmemesi ve asli niteliklerinin belirlenmesi amacıyla, elkoyma işlemi sırasında cinsi, miktarı, markası, tipi, modeli, seri numarası ve tüm ayırt edici özellikleri eşyanın durumunu gösterecek şekilde ayrıntılı olarak tespit edilir.

(2) Eşyanın tahlil edilmesini gerektiren durumlarda ek-1’deki Numune Alma Tutanağı düzenlenir ve ilgili kuruluşa tahlile gönderilir. Eşyanın özelliğine göre alınacak numunenin en az iki tahlil yapılmasına yetecek miktarda olması gerekir. Elkonulan eşya çeşidinin birden fazla olması halinde her çeşit eşyadan yeteri kadar numune alınır.

Eşyanın teslimi

MADDE 5 – (1) Kaçak zannıyla elkonulan eşya ile alıkonulan taşıt en yakın gümrük idaresine, gümrük ve işletme müdürlüğünün aynı yerde bulunması halinde bünyesinde kaçak eşya depolama yeri bulunan idareye teslim edilir. Eşyanın muhafaza edileceği yere kadar yüklenmesi, boşaltılması veya nakliyesi gibi hizmetler elkoyan/alıkoyan birimlerce sağlanır.

(2) Eşya veya taşıtın tesliminde miktarı, cinsi, markası, tipi, modeli, seri numarası gibi ayırt edici özelliklerini belirten ek-2’deki Kaçak Eşya Teslim Tutanağı veya ek-3’deki Taşıt Tespit ve Teslim-Tesellüm Tutanağı düzenlenir.

(3) Aşağıda sayılan eşya ve taşıtlar, elkoyan birimlerce doğrudan ilgili idareye teslim edilir:

a) Deniz taşıtları; sahibi tarafından teslim alınmayan deniz taşıtları tasfiye edilinceye kadar gümrük idaresince belirlenen liman başkanlıklarının gözetiminde en yakın liman işletmesine,

b) Hava taşıtları; Devlet Hava Meydanları İşletmesi müdürlüklerine,

c) Nükleer madde ve radyoaktif maddeler, radyoaktif bulaşma bulunan maddeler ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler ve nükleer çift kullanımlı madde, malzeme ve ekipman; Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda bu Kuruma veya bu Kurumun teknik, donanım ve yapısal inceleme ve değerlendirmesi sonucunda uygun göreceği yerlere,

ç) Kimyasal maddeler; Toprak Mahsulleri Ofisi Afyon Alkoloidleri Fabrikasına veya kimyevi madde üretimi yapan kamu kurum ve kuruluşlarına,

d) İlaçlar ve sular; Sağlık Bakanlığının ilgili birimlerine veya benzer eşyanın üretimini yapan kamu kurum ve kuruluşlarına,

e) Gıda maddeleri, hayvansal ürünler, su ürünleri ve canlı hayvanlar; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili birimlerine, uygun tesise sahip kamu kurum ve kuruluşlarına,

f) Kıymetli maden ve taşlar ile Türk Lirası banknotlar, döviz, efektif, sahte paralar; Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası şubelerine veya mal müdürlüklerine,

g) Kültür ve tabiat varlıkları; işlemleri tamamlandıktan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müzelere, müzesi olmayan illerde il kültür ve turizm müdürlüğü veya bağlı birimleri aracılığıyla en yakın ilde bulunan müze müdürlüklerine,

ğ) Nesli tükenmekte olan canlı hayvan ve bitkiler; Orman ve Su İşleri Bakanlığının ilgili birimlerine, hayvanat bahçelerine, botanik bahçelerine ve belediyelere,

h) 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunan kitap, dergi, resim, tablo, kaset, CD, VCD, DVD gibi mevcut materyaller veya ileride bulunacak teknik imkanlardan yararlanılarak üretilecek taşıyıcı materyallere tespit edilen eser ve yapımlar; Kültür ve Turizm Bakanlığının ilgili birimleri veya anılan Bakanlıkça uygun görülecek yerlere.

(4) Yukarıda sayılan yerlere teslimi mümkün olmayan eşya ve taşıtlar ile muhafazası özel tesis ve tertibatı gerektiren veya gümrük idaresinin depolama kapasitesini aşan eşya, büyükşehirler dahil ilçelerde kaymakam, illerde valinin onayı ile eşyanın özellik, miktar ve öncelik sırasına göre doğrudan ilgili idareye, fiziki depoları uygun olan kamu kurum ve kuruluşları ile özel kişi ve kuruluşların depolarına, bunun mümkün olmaması halinde uygun görülecek yerlere elkoyan birimlerce tutanakla teslim edilir. Ancak nükleer madde, radyoaktif madde, radyoaktif bulaşma bulunan madde ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan maddeler özel kişi ve kuruluşların depolarında depolanamaz.

(5) Silah ve mühimmat ile uyuşturucu madde ve türevlerinin tesliminde ilgili mevzuat çerçevesinde işlem yapılır.

(6) Yukarıdaki fıkralara göre teslimi mümkün olmayan eşyanın, yediemin olarak teslimi mümkündür.

(7) Eşyanın, soruşturma ve kovuşturmanın yapılacağı yerin dışında muhafaza edilmesi halinde tahlil, inceleme veya keşif yapılabilmesi için yeteri kadar numune el koyan idarece alınarak en yakın gümrük müdürlüğüne gönderilir ve bu durum soruşturmayı yürüten makama iletilir.

(8) Teslim tutanağının bir örneği düzenlenme tarihini takip eden üç iş günü içinde ilgili müdahil gümrük müdürlüğüne gönderilir.

Eşyanın muhafazası

MADDE 6 – (1) Elkonulan eşyanın veya alıkonulan taşıtın niteliğinin değişmesini, bozulmasını ve diğer eşya ile karışmasını engelleyecek her türlü tedbir muhafaza edenlerce alınır.

(2) Nükleer madde, radyoaktif madde, radyoaktif bulaşma bulunan madde ile nükleer veya radyoaktif atık niteliği taşıyan madde veya nükleer çift kullanımlı madde, malzeme ve ekipmanın yakalanması halinde, yakalayan birim tarafından derhal telefon ve faks gibi haberleşme araçlarıyla Türkiye Atom Enerjisi Kurumuna, valiliğe ve gümrük idaresine bildirilerek, yakalanan eşyanın Türkiye Atom Enerjisi Kurumu uzmanları tarafından veya kontrolünde anılan Kurumun uygun göreceği kurum veya kuruluşlardan görevlendirilen elemanlarca Kurum talimatları doğrultusunda gerekli inceleme, test ve ölçümler ile eşyanın muhafaza edilmesine, korunmasına, taşınmasına yönelik tespitler yapılarak ve gerekli tedbirler alınarak muhafaza edilmesi için uygun yerlere götürülür. Bu nitelikteki eşya bulunduğu yerden ancak, Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun izniyle, gümrük idaresinin bilgisi dahilinde çıkartılabilir. Diğer eşyanın bulunduğu yerden çıkartılması ise gümrük idaresinin yazılı bildirimi üzerine yapılır.

(3) Elkonulan eşyayı veya alıkonulan taşıtı muhafaza eden kurum veya kişiler, eşyanın niteliğinden ve muhafazasından kaynaklanan normal fire (nükleer madde, radyoaktif madde, radyoaktif bulaşma bulunan maddeler hariç) ile yetkili kuruluşlar tarafından alınacak numuneler haricinde, eşyayı teslim aldıkları ayniyetine uygun şekilde ve miktarda teslim etmek zorundadırlar. Bunlar dışındaki kayıp, hırsızlık, yangın, su baskını gibi benzeri nedenlerden ötürü eşyanın niteliğinin değişmesi, bozulması, tamamen veya kısmen yok olması halinde durum, olayı kanıtlayıcı resmî belgelerle birlikte ilgili gümrük idaresine bildirilir. Gümrük müdürlüğünce de soruşturma ve kovuşturmanın yapıldığı ilgili adli birime bilgi verilir.

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Tütün ve Tütün Mamulleri ile Alkollü İçkilere İlişkin İşlemler

Muhafaza, teslim ve numune alınması

MADDE 7 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunan tütün ve tütün mamulleriyle alkollü içkilerin teslimine ilişkin işlemler, elkoyan idarece 5 inci madde hükümlerine göre yapılır.

(2) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkilerden elkoyan idarece; cinsi, nevi, markası ve ebatı itibariyle tahlil, inceleme veya keşif yapılabilmesi için yeteri kadar numune alınır.

(3) Numune miktarı her bir cins, nevi, marka ve ebat itibariyle paketlenmiş sigara, puro ve sigarillo, nargilelik, pipoluk ve sarmalık kıyılmış tütün ve tütün mamullerinden yirmi paket, alkollü içkilerden üç şişeden az olmamalıdır. Numune; kutu, paket veya koli olarak alınabilir. Tütün veya tütün mamulü cinsi eşyanın dökme olması halinde eşya karıştırılarak üç kilogramdan az olmamak üzere numune alınır. Elkonulan tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkilerin yukarıda belirtilen numune miktarından daha az miktarda olması durumunda, tamamı muhafaza edilir. Alınan numuneler, Numune Alma Tutanağına bağlanarak mühürlenmiş uygun kap içerisine konulur.

(4) Alınan numuneler, davaya müdahil gümrük müdürlüğüne teslim edilir. Ayrıca söz konusu işlemlere ait belgeler adli makamlara yapılan bildirimlere veya fezlekelere eklenir. Kovuşturma sonrasında verilen esasa ilişkin kararın kesinleşmesini müteakip, numuneler muhafaza eden birim tarafından imha edilerek tutanağa bağlanır.

(5) Tütün ve tütün mamulü kabul edilmeyen makaron ve yaprak sigara kâğıtları ile yabancı bandrollü sigaralar veya bu sigaralarda kullanılacak bandroller için de birinci fıkra uyarınca işlem yapılır.

Tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkilerin imhası

MADDE 8 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleri öğütülerek, sanayi tesislerinde yakılarak, parçalanarak, silindir ile ezilerek, toprağa gömülerek; alkollü içkiler dökülerek, kırılarak ve benzeri uygun yöntemlerle tamamen değersiz veya kullanılamaz hale getirilerek elkoyan idarece komisyon marifetiyle imha veya bertaraf edilir.

(2) İmha veya bertaraf işlemlerinde, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan düzenlemeler çerçevesinde, insan, hayvan, bitki ve çevre sağlığının göz önünde bulundurulması ve çevreye zarar vermeyen yöntemlerin kullanılması gerekir.

(3) İmhayı gerçekleştirecek idarece, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı taşra teşkilatından ve ilgili belediyeden birer kişinin imha veya bertaraf işlemi sırasında hazır bulunması için bildirimde bulunulur. Bunlardan katılım olmaması halinde imha komisyonunca, imha veya bertaraf işlemi gerçekleştirilir.

(4) Eşyanın bulunduğu yerdeki durumu, nakliye aracına yüklenmesi, imha mahalline boşaltılması ve imha aşamalarının video çekimleri yapılarak, imhayı yapan birim tarafından kaset, CD, bilgisayar gibi materyaller kullanılmak suretiyle elektronik ortamda beş yıl süreyle muhafaza edilir. Yapılan işlem sonucunda ek-4/B’deki İmha/Bertaraf Tutanağı düzenlenir. Ancak, eşyanın imhasının Çevre ve Şehircilik Bakanlığından lisans almış firmalar tarafından yapılması halinde, eşya için imha edileceği yere veya bu yere teslimini sağlamak amacıyla depolanacağı yere teslimine dair tutanakları ile eşyanın imhasının yapıldığına ilişkin bildirimlerin ilgili dosyasında muhafaza edilmesi yeterlidir.

(5) İmha kararlarına ve imha sonucunda düzenlenecek imha tutanaklarına her yıl itibariyle birden başlamak üzere sıra numarası verilerek dosyasına konulur. Birden fazla elkoyma tutanağı kapsamı eşyanın imhasının birlikte yapılması halinde bunlar için tek bir imha tutanağı düzenlenebilir.

(6) İmha yapılırken, elkoyan biriminin imkânlarının yeterli olmaması halinde varsa işletme müdürlüklerinin teknik ve fiziki imkânları, araç ve gereçleri kullanılabilir.

(7) İmhada, yükleme, boşaltma, nakliye, depolama, imha ücreti gibi tüm maliyet unsurları göz önünde bulundurulur.

İmha komisyonunun kuruluş, görev ve çalışması

MADDE 9 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkilerin imha komisyonu, elkoyan idare amirinin görevlendireceği başkan ve en az iki üyeden oluşur.

(2) İmha işlemleri sırasında güvenlik ve yangın önlemeye ilişkin önlemler imha komisyonu tarafından alınır.

(3) Komisyonca alınan ek-4/A’daki İmha Kararı ve ek-4/B’ye göre düzenlenen İmha/Bertaraf Tutanağı, komisyon başkan ve üyelerinin adları, soyadları ve görev unvanları belirtilerek imzalanır.

(4) İmha tutanakları ve bunlara ilişkin belgeler, imhayı gerçekleştiren idarece soruşturmayı yürüten adli birimlere gönderilir.

(5) Komisyonca yapılan tüm işlemlere ilişkin bilgi ve belgeler, davaya müdahil gümrük idaresine gönderilir.

Bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunan tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkilerin imhası

MADDE 10 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca elkonulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunan tütün ve tütün mamulleri ile alkollü içkiler için anılan Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrası hükümleri uyarınca, elkoyma tarihinden itibaren altı ay içerisinde soruşturma aşamasında elkoyan idarece hakimden, kovuşturma aşamasında müdahil idarece mahkemeden imhası yapılmak üzere tasfiye kararı verilmesi talep edilir. Adli makamlarca aksine verilmiş bir karar bulunmaması halinde, el koyma tarihinden itibaren altı aylık sürenin dolmasından sonra 7 nci maddede yazılı miktarlarda numune alınarak eşya imha edilir. Eşyanın imhası yapılmadan önce üzerlerinde sahte olarak üretilmiş bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretler varsa ayrıştırılır ve kovuşturma sonrasında verilen esasa ilişkin kararın kesinleşmesini müteakip bunlarla ilgili işlemler karar doğrultusunda yerine getirilir.

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Elkonulan Eşya ile Alıkonulan Taşıt İçin Yapılacak Masrafların

Karşılanmasına İlişkin İşlemler

Eşyanın muhafaza süresi ve ücret tarifesi

MADDE 11 – (1) 5607 sayılı Kanun uyarınca kaçak zannı ile elkonulan eşya ile alıkonulan taşıtın muhafaza edileceği yere teslim edildiği tarihten itibaren;

a) Mahkemece sahibine iadesine karar verilen eşyanın, kararın gümrük müdürlüğünce eşya sahibine tebliğ edildiği tarihi takip eden 30 uncu gün dahil,

b) Eşyanın müsaderesi veya tasfiyesi yönünde karar verilmesi durumunda, işletme müdürlüğünce teslim alındığı tarihe kadar,

c) Eşya veya taşıtın satış suretiyle tasfiye edilmesi durumunda, satın alanın teslim alması için geçen ek süreler hariç, teslim alma tarihine kadar,

geçen süre eşyanın muhafaza süresidir.

(2) Eşyanın muhafaza ücreti, eşyanın değeri üzerinden günlük binde bir olarak uygulanır. Korunması, soğuk hava deposu gibi özel tesis ve tertibat gerektiren eşyanın muhafazasında muhafaza ücreti olarak eşyanın değerinin binde dördü uygulanır.

(3) Muhafaza edilen motorlu araçlar için maktu olarak;

a) İş makineleri adet başına 8,00 TL,

b) Tır, kamyon ve otobüs adet başına 7,50 TL,

c) Minibüs, midibüs ve kamyonet adet başına 5,50 TL,

ç) Diğer binek ve yük vasıtaları adet başına 4,00 TL,

d) Engellilere mahsus motorlu ve/veya akülü araçlar ile motorlu bisikletler adet başına 1,00 TL,

e) Boş konteynerin muhafaza edilmesi halinde konteyner başına 5,50 TL,

f) Eşyanın konteyner içinde muhafaza edilmesi halinde ise konteyner başına 6,50 TL,

g) Deniz ve hava taşıtlarının uzunluğu esas alınarak metresi 1,00 TL,

günlük ücret uygulanır.

(4) Altı aydan sonraki muhafaza süresi için bu ücretler yarısı oranında uygulanır.

(5) Ücret hesabında, eşyanın muhafazasının sona erdiği gün dikkate alınmaz.

(6) Muhafaza ücreti eşya veya taşıtın değerinin yüzde otuzunu geçemez.

(7) Canlı hayvanlarda adet başına günlük yem gideri ile gerekmesi halinde tedavi ve ilaç gideri karşılanır.

(8) Eşyanın yediemin olarak tesliminde muhafaza ücreti yukarıda belirtilen usul ve esaslara göre tespit edilir ve ödenir. Sahibine yediemin olarak verilen eşya için herhangi bir ödeme yapılmaz.

Satışı yapılan eşya veya taşıtın muhafaza ücreti

MADDE 12 – (1) Gümrük idaresi dışında muhafaza edilen eşya veya taşıtın satış suretiyle tasfiyesi halinde, alıcısına teslim tarihine kadar muhafaza ücreti karşılığı olarak satış bedelinin yüzde onbeşi döner sermaye işletmesi bütçesinden ödenir. Ödenecek bu tutar hiçbir şekilde 11 inci maddeye göre ödenecek azami haddi geçemez. Eşya veya taşıtın farklı depolama yerlerinde muhafaza edilmesi durumunda, söz konusu ücret, muhafaza süreleri dikkate alınarak paylaştırılır.

(2) Kamu kurum ve kuruluşlarında muhafaza edilen eşya ile taşıt için mevzuatlarında muhafaza ücreti alınacağına dair açıkça hüküm bulunmayan hallerde, döner sermaye işletmesi bütçesinden 11 inci maddeye göre muhafaza ücreti ödenmez.

İmha veya tahsis edilen eşya ile taşıtın muhafaza ücreti

MADDE 13 – (1) Elkonulan eşya veya alıkonulan taşıtın bedelsiz olarak tahsisi veya imhası halinde, eşya veya taşıtı muhafaza eden kişi veya kuruluşlarca sağlanan hizmetler için verilecek ücretler, işletme müdürlüğünce döner sermaye işletmesi bütçesinden 11 inci maddeye göre ödenir.

Elkonulan eşya ile alıkonulan taşıt için yapılacak masrafların karşılanması

MADDE 14 – (1) Kaçak akaryakıt hariç elkonulan veya alıkonulan her türlü eşya ve taşıtın muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası gibi nedenlerle el konulduğu andan itibaren yapılan masraflar, döner sermaye işletmesi gelirlerinden karşılanır. Bu kapsamda yapılacak her türlü mal, araç, gereç ve hizmet alımlarında 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri uygulanmaz.

(2) Satılarak bedeli emanet hesabına alınan eşya ile taşıtın sahibine iadesine karar verilmesi halinde, satış bedeli 4458 sayılı Kanunun 180 inci maddesi ve 25/6/2013 tarihli ve 28688 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tasfiye Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde elkoyma tarihinden iade tarihine kadar geçen süre için kanuni faizi ile birlikte döner sermaye bütçesinden hak sahibine ödenir.

Nakliye, yükleme, boşaltma ve imha masrafları

MADDE 15 – (1) Elkonulan eşyanın gümrük idaresine veya muhafaza edileceği yere kadar, eşyanın elkonulduğu araçla naklinin mümkün olması, elkoyan idareye veya gümrük idaresine ait uygun araç olması durumlarında öncelikle bu imkânlar kullanılır.

(2) Birinci fıkra hükümlerine göre eşya ve taşıtın naklinin mümkün olmaması durumunda, elkonulan eşyanın veya alıkonulan taşıtın bulunduğu yerden muhafaza edileceği yere teslimine kadar yapılması gereken zorunlu nakliye, yükleme, boşaltma ve imha masrafları için elkoyma işlemini yapan idare amirinin görevlendireceği personelce, 31/12/2005 tarihli ve 26040 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği ekine uygun olan ve idare amirince imzalanacak ek-5’deki Piyasa Fiyat Araştırması Tutanağı ile elkoyma tutanağının birer örneği ilgili işletme müdürlüğüne gönderilerek, harcamanın yapılabilmesi için ek-6’daki Harcama Talimatına bağlanması talep edilir. Piyasa Fiyat Araştırması Tutanağı, il veya ilçelerde faaliyet gösteren kamu kurumu veya kamu kurumu niteliğine haiz meslek kuruluşları tarifelerinden yararlanılarak, yoksa piyasadan fiyat araştırması yapılarak düzenlenir.

(3) Döner sermaye işletmesi müdürlüğü, kendisine ulaşan belgeleri inceler ve ödenek kontrolünü yaparak düzenleyeceği harcama talimatını Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğüne gönderir. Onaylanan harcama talimatının bir örneği bölge müdürlüğünce elkoyan idareye gönderilir.

(4) Elkoyan idare, onaylanan harcama talimatına uygun olarak mal veya hizmet alımını gerçekleştirir.

Piyasa araştırması yapılmadan mal ve hizmet alımı

MADDE 16 – (1) Mal ve hizmet alımlarında;

a) İhtiyacın tek gerçek veya tüzel kişi tarafından karşılanabileceğinin ihtiyaç sahibi birim amiri tarafından oluşturulacak en az üç kişilik bir komisyon tarafından tespit edilmesi,

b) Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin özel bir hakka sahip olmasının belgelenmesi,

c) Kamu kurum ve kuruluşları ile sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait kuruluşlardan, özel kanunlarla kurulmuş ve bu kanunlarla kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel kişiliği haiz kuruluş olması,

halinde piyasa araştırması yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

Ödeme belgesinin düzenlenmesine ilişkin işlemler

MADDE 17 – (1) Elkoyan idarece harcama talimatına istinaden harcama konusuna ilişkin; fatura veya fatura yerine geçen serbest meslek makbuzu, gider pusulası veya kanunen bu belgeleri düzenlemek zorunda olmayanlar için Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği eki örnek-1 Harcama Pusulası ile varsa düzenlenen sözleşme, tutanak ve diğer belgeler ödeme belgesine bağlanmak üzere ek-7’deki tabloda yer alan sorumluluk alanındaki ilgili döner sermaye işletme müdürlüğüne gönderilir.

(2) Döner sermaye işletme müdürlüğü kendisine ulaşan harcamaya ilişkin belgeleri ödeme belgesine bağlayarak harcama yetkilisinin onayına sunar.

(3) Harcamaların gerçekleştirilmesi sırasında mal veya hizmet alımını ve ödemesini gerçekleştiren birimler, bu işlemlerin yasal mevzuata uygun yapılmasından sorumludur.

İşletme müdürlüklerince yapılacak masraflar

MADDE 18 – (1) Kaçak akaryakıt hariç elkonulan ve alıkonulan her türlü eşya ve taşıtın muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası kapsamında; araç-gereç ve teknik cihazların alımı ve kiralanması ile güvenlik, hamaliye, bakım-onarım ve benzeri zorunlu hizmetlerin alınması ve yaptırılmasına ilişkin masraflar 4734 sayılı Kanun hükümleri uygulanmadan, işletme müdürlüklerince döner sermaye işletmesi bütçesinden karşılanır. İşletme müdürlüğü tarafından, Piyasa Fiyat Araştırması Tutanağı ve Harcama Talimatı ile fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile varsa düzenlenen sözleşme, tutanak ve diğer belgeler ödeme belgesine bağlanarak harcama yetkilisinin onayına sunulur.

 

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yetki

MADDE 19 – (1) Bu Yönetmelikte düzenlenen hususlarla ilgili öngörülmeyen durumların ortaya çıkması halinde inceleyip sonuçlandırmaya, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilidir.

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 5607 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre elkonulan her türlü eşya ve alıkonulan taşıma araçlarının; 11/4/2013 tarihine kadar muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması ve nakliyesi gibi nedenlerle yapılan masraflar, gümrük idaresince genel bütçenin ilgili tertibinden karşılanır.

(2) 5607 sayılı Kanunun 11 inci maddesine göre elkonulan kaçak akaryakıt hariç her türlü eşya ve alıkonulan taşıma araçlarının 11/4/2013 tarihinden sonra muhafazası, depolanması, yüklenmesi, boşaltılması, nakliyesi ve imhası gibi nedenlerle gerçekleşen masrafları, döner sermaye işletmesi gelirlerinden karşılanır. Ancak 11/4/2013 tarihinden bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar yapılmış olan masraflarda; rayiç bedel göz önünde bulundurularak fatura veya fatura yerine geçen belgeler ile varsa düzenlenen sözleşme, tutanak ve diğer belgelerin ibraz edilmesini müteakip ödeme işlemleri gerçekleştirilir.

(3) 11/4/2013 tarihinden önce 5607 sayılı Kanun kapsamında el konulmuş olup ancak gümrük idaresine teslim edilmemiş ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleri ile etil alkol, metanol ve alkollü içkiler imha edilmeden önce numune alınır. Numune dışındaki söz konusu eşyanın imhası 8 inci maddeye göre yapılır.

(5) 11/4/2013 tarihinden sonra gümrük idaresine teslim edilen ve üzerinde bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün ve tütün mamulleriyle alkollü içkilerin imhası, gümrük idaresiyle birlikte el koyan idarelerce 8 inci maddeye göre müştereken yapılır.

Yürürlük

MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.