Tütün ve Alkol

TÜTÜN, TÜTÜN MAMULLERİ VE ALKOL PİYASASININ DÜZENLENMESİNE DAİR KANUN[1]

Kanun No. 4733 Kabul Tarihi: 3.1.2002-09.01.2002 tarihli, 24635 sayılı R.G ile yayımlanmıştır

  Amaç (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile değişik)

  MADDE 1- Bu Kanunun amacı; tütün, tütün mamulleri ve alkol piyasasının düzenlenmesine, tütün, tütün mamulleri ve alkolün Türkiye’de üretimine, iç ve dış alım ile satımına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ve Kurulu (Başlık 15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile değişik)

MADDE 2.- (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

Kurulun çalışma esasları, görev ve yetkileri

MADDE 3.- (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

Kurum personelinin atanma usulü, statüsü ve özlük hakları (15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile değişik)

MADDE 4.- (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

Kurumun hizmet birimleri (15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile eklenmiştir)

MADDE 4/A – (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

Görevler (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile eklenmiştir)

MADDE 4/B- Bu Kanun hükümleri çerçevesinde aşağıda belirtilen görevler Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yürütülür.

a) Tütün tohumunun taşınması, ithali ve ihracı, tütün üretimi, üretici tütünlerinin alımı, satımı, tütünlerin işlenmesi, depolanması, iç ve dış ticareti ile tütün fireleri, tütün işleme tesislerinin kurulması, üretim izni, proje tadilatı, yer değişikliği, kapatılması ve her türlü devir işlemleri ile tüm bu işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.

b) Etil alkol ve metanolün üretimi, iç ve dış ticareti, denatürasyonu, ambalajlanması, dağıtımı, üretimde kullanılması amacıyla elde bulundurulması, depolanması, geri kazanımı, işlemesi, üretim tesislerinin kurulması, üretim izni, proje tadilatı, kapatılması ve her türlü devir işlemleri ile 8/6/1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununun uygulanmasına yönelik işlemlere ve bu işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.

c) Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol[2] ve alkollü içkilerin üretim, satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin verilmesi, bu faaliyetlere ilişkin piyasa takip ve kontrolünün sağlanması, tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve uygulamalar konusunda kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılması ve tüketicilerin seçeneklerini azaltabilecek rekabet ve reklam koşullarının belirlenmesi çalışmaları ile bu Kanun kapsamındaki ürünlerde ürün güvenliğini sağlamak amacıyla gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde çalışmalar yürütmek.

d) Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler konusunda piyasa güvenliğinin tesisi için tedbirlerin alınması,[3] analizlerin yapılması veya yaptırılmasına yönelik çalışmaları yürütmek.

e) 5/5/1969 tarihli ve 1173 sayılı Milletlerarası Münasebetlerin Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun çerçevesinde, görev alanına giren konularda Avrupa Birliği müktesebatına uyum sağlamak amacıyla gerekli çalışmaları yapmak, uluslararası ve yabancı kuruluşlar ile ilgili işlemleri yürütmek, bu kuruluşlarla yapılacak müzakereleri koordine etmek ve istişarelerde bulunmak, gerektiğinde bu kuruluşlara üyelik ile ilgili çalışmaları yürütmek.

f) Tütün, tütün mamulleri , makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi[4] ve alkol piyasasında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin işlemlerini görev alanı itibarıyla incelemek ve denetlemek, yasadışı ticareti önleyecek faaliyetleri yürütmek, gerektiğinde bu hususlarda yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmak, piyasalarda görülen aksaklıklara ilişkin çalışmalar yürütmek.

g) Mamul üretimi, satışı ve uygunluk belgesi başına alınacak tutarlar ile tescil, izin ve ruhsat bedellerini belirlemek.

Bu Kanun hükümleri çerçevesinde aşağıda belirtilen görevler Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülür.

a) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal veya tıbbi nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik çalışmaları yürütmek.

b) Tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri önleyecek çalışmaları ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütmek ve insan sağlığına zarar verebilecek maddeleri belirlemek.

Sağlık Bakanlığı bu Kanunla kendisine verilen görevler ile 4207 sayılı Kanunda yer alan görevlerini kısmen veya tamamen, illerde vali veya vali yardımcısı başkanlığında kurulan ve sekretaryasını il sağlık müdürlüğünün yaptığı il tütün kontrol kurulları marifetiyle de yerine getirebilir. İl tütün kontrol kurullarının çalışma usul ve esasları Sağlık Bakanlığınca belirlenir.

Kurumun gelir ve giderleri ile denetimi

MADDE 5.- (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

Üretici tütünlerinin alımı ve satımı, tütün mamulleri üretimi, tütün ve tütün mamulleri ticareti

MADDE 6.- Üretici tütünleri yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemiyle alınır ve satılır. Sözleşmeli üretim esasına göre üretilen tütünlerin fiyatları, tütün mamulleri üreticileri ve/veya tüccarlar ile üreticiler ve/veya temsilcileri arasında varılan mutabakata göre belirlenir. Tütün üreticilerinden yapılan tütün alımları, alım yapan firmalarca üretim yerlerindeki ticaret borsalarına tescil ettirilir[5].Yazılı sözleşme yapılarak üretilen tütünler dışında kalan üretici tütünleri, açık artırma merkezlerinde açık artırma yöntemiyle alınır ve satılır. Açık artırmaya başlangıç fiyatlarından başlanır ve satışa konu tütünler en yüksek fiyatı veren alıcıya satılarak tescil edilir.

Türkiye'de tütün mamulleri üretmek isteyenlerin; yıllık üretim kapasitesi tek vardiyada, sigara için iki milyar adet, diğer tütün mamulleri için ise onbeş tondan az olmayan, tütün hazırlama bölümleri dahil tam ve yeni teknoloji ile tesisler kurmaları şarttır. Ancak tek başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin üretildiği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen merkezlerdeki tütün üreticilerinin bir araya gelerek kurduğu kooperatiflerce kurulacak sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretim tesislerinde, tam ve yeni teknoloji ile tesisler kurmaları şartı aranmaz. (Son cümle, 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı R.G. 7144 s.k. ile eklenmiştir)

Bu şartları yerine getirenler, ürettikleri tütün mamullerini serbestçe satabilir, fiyatlandırabilir ve dağıtabilirler. Türkiye'de tütün mamullerini üretmek ve satmak isteyenler, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[6] üretim, satış ve/veya uygunluk belgesi almak zorundadırlar.

Üreticiden alınan tütünlerin tütün satış merkezlerine veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına[7] tescili kaydıyla, dahilde alınıp, satılması, nakledilmesi ile standartlara uygun olan tütünlerin ihracı serbesttir. Kırık ve döküntü tütünlerin gerektiğinde ihracatı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[8] izin alınarak yapılır.

Tütün ithali, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak; bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tütün mamulleri üretenler veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[9] izin almak ve sadece işlendikten sonra ihraç edilmek amacıyla tütün işleme tesisi bulunanlar tarafından yapılır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[10] tütün işleme tesisi bulunanlara bu izni verirken söz konusu işletmelerin öncelikle Türkiye’de üretilen tütünü işlemelerini gözetmek, ihraç amacıyla yapılacak ithalatın amacı dışında kullanılmamasını sağlamak için gerekli tedbirleri almak, ithalat ve ihracata ilişkin uygulamayı denetlemekle sorumlu ve yetkilidir. (05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı R.G. 7061 s.k.ile değişik)[11]

Firmaların Ülke genelinde kuruluş yeri nerede olursa olsun her satıcının sipariş verdikleri ürünleri yerinde teslim etmeleri şarttır. Türkiye'de üretilen tütün mamullerinin ihracı serbesttir.

Türkiye'de, marka bazında sigara için yıllık en az iki milyar adet, diğer tütün mamulleri için yıllık en az onbeş ton üretenler, aynı markadan olmak üzere serbestçe ithalat yapabilirler, fiyatlandırabilirler ve satabilirler. Bu fıkrada belirtilen üretim miktarlarına ilişkin şartları yerine getirmeyenlerce yapılacak sigara ve diğer tütün mamullerinin ithalatı, ithal edilen tütün mamullerinin fiyatının belirlenmesi ve yurt içinde pazarlamasına ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanı[12] tarafından belirlenir. Bu maddede belirtilen şartlarla ilgili işlemlerin tespit ve takibi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[13] tarafından yürütülür.

Tütün ve tütün mamullerinin ithalatında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[14] uygunluk belgesi alınır.

Türkiye'de tütün eksperliği yapmak için, tütün eksperliği yüksek okullarından veya muadili yerli ve yabancı okullardan lisans düzeyinde yüksek öğrenim diploması alarak mezun olmak şarttır. Tütün eksperi unvanına sahip olmayanlar, tütün alım ve satım muayenelerini, tütün vasıf, değer ve nevilerinin belirlenmesini ve tütün işleme, bakım, fabrikasyon eksperliği yapamazlar, tütün işlerinde bilirkişi ve hakem olamazlar. Tütün eksperlerinin görev, yetki ve mesleki sorumlulukları Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[15] tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.

Ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdı içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün, tütün harici herhangi bir madde doldurmak, bu şekilde üretilen ürünleri satışa arz etmek, satmak, bulundurmak veya nakletmek yasaktır. (05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı R.G. 7061 s.k.ile eklenmiştir. Yürürlük 01.07.2020[16])

Tek başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin üretildiği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca[17] belirlenen merkezlerdeki tütün üreticilerinin bir araya gelerek kurduğu kooperatiflere, müracaatları halinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[18] tarafından tütün ticareti yetki belgesi ve sarmalık kıyılmış tütün tesisi kurulması için yetki verilir. Bu kooperatifler ihtiyaç duydukları tütünü sözleşmeli olarak temin edebilecekleri gibi sözleşme dışı üretilmiş tütünleri de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına[19] bildirmek kaydı ile satın alabilirler. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının[20] izni ile tütün iç ve dış ticareti ve sarmalık kıyılmış tütün üretim ve ticaretini yapabilirler. (05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı R.G. 7061 s.k.ile eklenmiştir)

Tütün mamulü üreticilerinin, bir takvim yılı içinde yurt içi piyasaya arz amacıyla ürettikleri ve ithal ettikleri; sigara, nargilelik tütün mamulü, sarmalık kıyılmış tütün mamulü ve pipoluk tütün mamulü kategorilerinde kullandıkları toplam tütünün, kategori bazında en az yüzde otuzunun Türkiye’de üretilen tütün olması zorunludur. Cumhurbaşkanı, bu oranı yüzde kırkbeşe kadar artırmaya yetkilidir. (28.10.2020 / 31294 sayılı R.G. 7255 s.k. ile eklenmiştir. Yürürlük 01.01.2022)

Tarımsal destekleme

MADDE 7.- (06.08.2008 tarihli ve 26959 sayılı R.G. – 5793 s.k.ile değişik)[21]

Cezai hükümler

MADDE 8 – (15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile değişik. Yürürlük 15.05.2008)[22]Ticari amaç olmaksızın, kendi ürettiği ürünleri kullanarak şahsi tüketimi için[23] elli kilogramı aşmayan sarmalık kıyılmış tütün elde eden veya üçyüzelli litreyi aşmayan fermente alkollü içki imal edenler haricinde, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[24] tesis kurma ve faaliyet izni almadan; tütün işleyenler veya tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi,[25] etil alkol, metanol ya da alkollü içki üretmek üzere fabrika, tesis veya imalathane kuran ve işletenler bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin günden onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarına aykırı hareket edenler ile tesislerinde izin verilen kategori dışında faaliyette bulunanlara da aynı ceza verilir.

İkinci fıkra; (11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile yürürlükten kaldırılmıştır)[26]

Üçüncü fıkra; (11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile yürürlükten kaldırılmıştır)[27]

Dördüncü fıkra; (25.02.2011 tarih ve 27857 sayılı Mükerrer R.G. 6111 s.k. ile değişik) (11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile yürürlükten kaldırılmıştır)[28]

Tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[29] gerekli izinleri alarak veya almadan[30] mal veya hizmet üreten, işleyen, ihraç veya ithal eden, pazarlayan, alan veya satan gerçek ve tüzel kişilere aşağıda yazılı idarî yaptırımlar uygulanır:

a) Bu Kanun veya ilgili mevzuat gereğince Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[31] tarafından istenilen ticari faaliyetlerini gösterir satış veya faaliyet raporlarını veya bilgi, belge ve numuneleri yazılı uyarıya rağmen belirlenen süre içinde vermeyenlere, yanlış veya yanıltıcı bilgi veya belge verenlere, gerekli tesis ve yerleri incelemeye açmayanlara ellibin Yeni Türk Lirasından ikiyüzellibin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.

b) Üreticiden satın aldıkları tütünleri satış merkezlerine veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına[32] tescil ettirmeyenlere, yazılı sözleşme yapma tarihine uymayanlara, işleme açılış ve kapanışları ile tütün stoklarını ve tütün depolarını süresi içinde bildirmeyenlere, izinsiz standart dışı işleme yapanlara, bu Kanunda tütün eksperi unvanına sahip olanlar tarafından yapılması öngörülen işleri yetkisiz kişilere yaptıranlara, yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemi ile yapılan alım satım kapsamındaki yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmeyenlere onbin Yeni Türk Lirasından ellibin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. Bu hüküm Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[33] izin almadan bir yere mahsus tütün çeşidinin tohum veya fidelerini başka çeşitlere ayrılmış olan yerlere ekenler, dikenler veya bu amaçlarla taşıyanlar hakkında da uygulanır.

c) İzin almadan veya güncelleme yapmadan, ana girdilerde veya ürün ambalajında değişiklik yaparak ürünleri piyasaya arz edenlere ellibin Yeni Türk Lirasından beşyüzbin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.

d) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[34] izin almaksızın işleme veya üretim tesislerinde proje tadilat kapsamındaki işlemleri yapan, kurulu makinelerini ülke içerisinde kısmen veya tamamen aynı firma tarafından kurulan yeni veya eski bir fabrikaya nakleden, başka bir firmaya devreden ya da ülke dışına çıkaranlara veya bildirimde bulunmaksızın faaliyetini sona erdirenlere ellibin Yeni Türk Lirasından beşyüzbin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.

e) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[35] izin almadan veya bildirimde bulunmadan dökme alkollü içkileri piyasaya arz eden, sevkiyatını yapan veya izin verilen yerlerden farklı yerlerde depolayanlara ikiyüzbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir.

f) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[36] belge almamış kişilerden ürün alan veya bu kişilere ürün satan ya da belgesinde belirtilen işyeri dışında satış yapan toptan veya perakende tütün mamulü, makaron, yaprak sigara kâğıdı,[37] etil alkol, metanol veya alkollü içki satıcıları ya da açık içki satıcılarına bin Yeni Türk Lirasından onbin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.

g) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[38] satış belgesi almadan tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı,[39]etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin toptan satışını yapanlara ellibin Yeni Türk Lirası; perakende satışını yapanlara ise beşbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir.

h) (05.12.2017 tarih ve 30261 sayılı R.G. 7061 s.k.ile yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük 01.07. 2020[40])[41]

ı) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından[42] uygunluk belgesi almadan enfiye, çiğneme, nargile tütünü veya yaprak sigara kâğıdı ya da makaron ile sigara filtresi[43] üretenler ile satan veya satışa arz edenlere, (…)[44] beşbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir.

j) Yetkili olmadıkları halde, açık olarak içki satışı veya sunumu yapanlar ile satışa sunulan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri arz ambalajlarını bozmak veya bunları bölmek suretiyle satanlara bin Yeni Türk Lirasından onbin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.

k) Tütün mamulleri veya alkollü içkilerin, etil alkol, metanol, makaron, sarmalık kıyılmış tütünün ve yaprak sigara kâğıdının[45] tüketicilere satışını; (…)[46] internet, televizyon, faks ve telefon gibi elektronik ticaret araçları ya da posta ile sipariş yöntemi kullanarak yapmak üzere satış sistemi kuran veya faaliyette bulunanlara yirmibin Yeni Türk Lirasından yüzbin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. Satışın internet ortamında yapılması halinde, 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda öngörülen usullere göre erişimin engellenmesine karar verilir ve bu karar hakkında da anılan Kanun hükümleri uygulanır. (25.02.2011 tarih ve 27857 sayılı Mükerrer R.G. 6111 s.k. ile değişik)

1) Tütün mamulleri veya alkollü içkileri satış yerlerindeki raf veya standlara, her türlü teşhir ünitesine, reklam ve tanıtımına ilişkin mevzuata ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[47] düzenlemelerine aykırılık oluşturacak veya herhangi bir firmaya üstünlük sağlayacak şekilde yerleştirenlere otuzbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir.

m) Tütün mamulleri (…)[48] kullanımını ve satışını özendirici veya teşvik edici kampanya, promosyon, reklam ve tanıtım yapılmasını önlemek amacıyla Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[49] tarafından bu Kanun uyarınca yapılan düzenlemelere aykırı hareket edenlere otuzbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir.

n) Tütün mamulleri (…)[50]; otomatik satış makinesi ile satanlara veya bahis oynatmak veya ödül vermek gibi yollarla verenlere, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde ellibin Yeni Türk Lirasından ikiyüzellibin Yeni Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. Eyleme konu makineler hakkında müsadere kararı verilmemiş ise ayrıca mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verilir. (Son cümle 28.10.2020 / 31294 sayılı R.G. 7255 s.k. ile eklenmiştir)

o) Ticari amaçla sarmalık kıyılmış tütün üretenler ile satan veya satışa arz edenlere ürettikleri, sattıkları veya satışa arz ettikleri tütünün;

50 kilograma kadar (50 kilogram dâhil) olması halinde 250 TL.

50 kilogramdan 100 kilograma kadar (100 kilogram dâhil) olması halinde 500 TL.

100 kilogramdan 250 kilograma kadar (250 kilogram dâhil) olması halinde 1.500 TL.

250 kilogramdan 500 kilograma kadar (500 kilogram dâhil) olması halinde 3.000 TL.

500 kilogramdan fazla olması halinde 5.000 TL.

idari para cezası verilir. (25.02.2011 tarih ve 27857 sayılı Mükerrer R.G. 6111 s.k. ile eklenmiştir)

ö) (28.10.2020 / 31294 sayılı R.G. 7255 s.k. ile eklenmiştir) 6 ncı maddenin onikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere, kullanımı zorunlu olan miktar ile fiili kullanım miktarı arasındaki farkın, kullanımı zorunlu olan miktara oranının;

1) Yüzde on ve altında olması halinde, kullanmadığı her bir kilogram karşılığında sekiz Türk Lirası,

2) Yüzde otuz ve altında olması halinde, kullanmadığı her bir kilogram karşılığında on Türk Lirası,

3) Yüzde otuzun üzerinde olması halinde, kullanmadığı her bir kilogram karşılığında oniki Türk Lirası,

idari para cezası uygulanır.

p) Mevzuatta tanımlanmış amacı dışında ya da teknik düzenlemesine uygun olmayan etil alkolü bulunduranlara, satışa sunanlara veya satanlara yirmibin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. (28.10.2020 / 31294 sayılı R.G. 7255 s.k. ile eklenmiştir)

Yukarıda sayılan fiiller dışında, bu Kanun ile 4250 sayılı Kanuna veya bu kanunlara göre yürürlüğe konulmuş yönetmeliklere ya da Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca[51] verilen belgelerde yer alan şartlara uyulmadığının tespiti halinde, ilgili gerçek ve tüzel kişiler uyarılır ve aykırılığın giderilmesi için uygun bir süre verilir. Her işlem için verilecek süre Kurumca belirlenir. Verilen süre sonunda aykırılığın devam etmesi halinde veya aykırılığın giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde süre verilmeksizin Kurumca verilen belgeler iptal edilir.

İdarî para cezaları, fiillerin tekrarı halinde, bir önceki cezanın iki katı olarak verilir. Beşinci fıkranın (c) bendinde sayılan fiillerin tekrarı halinde ayrıca ihlale konu ürünün piyasaya arzının bir yıla kadar durdurulmasına; (a), (b), (d), (e), (f), (j), (k), (1), (m), (n), (o) ve (p)[52] bentlerinde sayılan fiillerin, ilk fiilin işlenmesinden sonraki beş yıl içinde üçüncü defa işlenmesi halinde ise belgelerin iptaline karar verilir. Satış belgesi iptal edilen satıcılar, satış belgesi iptaline konu işyerinde aynı işletme adı altında faaliyette bulunan üçüncü kişiler ile satış belgesi iptal edilen satıcılarca belge iptaline konu işyerinin farklı işletme adı altında fiilen işletilmesi halinde, bu işletme üzerine kayıtlı görünen üçüncü kişiler adına iki yıl süreyle yeni belge başvurusunda bulunulamaz.

Bu Kanuna, 4250 sayılı Kanuna veya 5607 sayılı Kanuna aykırı fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkûmiyet kararı olanlara, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının[53] düzenlemekle yükümlü olduğu piyasalarda faaliyete ilişkin hiçbir belge verilmez, verilmiş olanlar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca[54] iptal edilir. Mahkemece verilecek mahkumiyet kararında, kararın kesinleşmesine kadar faaliyete ilişkin tüm belgelerin askıya alınmasına da karar verilir. Yargılama sonuna kadar üretici ve ithalatçılara yetkili idarece uygun görülecek miktarda bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretler verilebilir. Söz konusu fiillerin kamu sağlığını veya tütün ve alkol piyasasının güvenliğini bozucu nitelikte olması halinde, yargılama sürecinde yetkili mahkemece mevcut delil durumuna göre belgelerin askıya alınmasına tedbiren karar verilir. (25.02.2011 tarih ve 27857 sayılı Mükerrer R.G. 6111 s.k. ile değişik)[55]

Beşinci fıkranın (f), (g), (h), (ı), (j), (n), (o) ve (p) bentlerinde[56] yazılı fiiller hakkında idarî yaptırım uygulamaya ve bu fiillerin konusunu oluşturan her türlü eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesi kararını vermeye mahalli mülkî amirler, diğer bentlerde yazılı fiiller hakkında idarî para cezası vermeye Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[57] yetkilidir. Mahalli mülkî amirlerce uygulanan idarî yaptırımlar onbeş gün içinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına[58] iletilir.

Bu Kanun hükümlerine göre verilen idarî yaptırım kararlarına karşı 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu hükümlerine göre kanun yoluna başvurulabilir. Ancak, idare mahkemesinde dava, işlemin tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde açılır. İdare mahkemesinde iptal davası açılmış olması, kararın yerine getirilmesini durdurmaz.

İdarî yaptırımlara ilişkin olarak bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[59] piyasa faaliyetlerine ilişkin olarak tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, işleyen, ihraç veya ithal eden, pazarlayan, alan veya satan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların yetkilileri hakkında açılan kamu davalarını katılan sıfatıyla takip edebilir. Bu konularla ilgili olarak suç duyurusunda bulunabileceği gibi mevzuatın uygulanması açısından, adli ve mülki makamlardan yaptırım talebinde bulunabilir. (11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile eklenmiştir)

Bu Kanuna göre idari para cezalarının veya idari yaptırımların uygulanması, bu Kanunun diğer hükümlerinin ve diğer kanunlarda yer alan ceza ve tedbirlerin uygulanmasına engel teşkil etmez. (11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile eklenmiştir)

Her türlü uyuşturucu madde, alkollü içki, tütün ve tütün mamulleri bağımlılığı ile mücadele etmek amacıyla Türkiye Yeşilay Cemiyetine 5018 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi hükmüne tabi olmaksızın yardım yapılmak üzere, Sağlık Bakanlığı bütçesinde gerekli ödenek öngörülür. (11.04.2013 tarihli, 28615 sayılı R.G. 6455 s.k. ile eklenmiştir)

Yönetmelikler

MADDE 9.- A) (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır),

B) Tütün ve tütün mamulleri ile alkol ve alkollü içkilerin iç ve dış ticareti, tütün mamulleri, makaron ve yaprak sigara kâğıdı üretim tesislerinin[60] kurulmasının izin ve şartları, üretilecek tütün mamullerinin teknik özelliklerinin belirlenmesi, üretim şartını karşılamayan firma mamullerinin fiyatlandırılması, dağıtılması, satışı ve kontrolü ile bayilikler verilmesi, üretici tütünlerinin yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemi ile alınıp satılması, açık artırma başlangıç fiyatının teknik olarak saptanması, Dünyada ve Türkiye'deki gelişmeler dikkate alınarak açık artırma başlangıç fiyatını tespitte kullanılan oranın yüzde elliye kadar artırılması ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu ile bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili diğer usul ve esaslar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[61] tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle,

Düzenlenir.

EK MADDE 1 – Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı[62], bu Kanunun uygulamasında gerekli koordinasyonun sağlanması ve yasadışı faaliyetlerin önlenmesi amacıyla, bu Kanunun uygulamasına ilişkin denetimlerin kendi adına yapılması, yetki devri suretiyle idari yaptırımların uygulanması ve satış belgelerinin verilmesi konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla, ayrıca satış belgelerinin verilmesi konusunda kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla protokoller yapabilir(15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile değişik)[63]

EK MADDE 2 –(15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile eklenmiştir) (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır).

EK MADDE 3-(24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile eklenmiştir) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu Kanun kapsamında yapılan resmi kontrollerin ve verilen diğer hizmetlerin karşılığı olmak üzere ücret alabilir. Hangi hizmet türünden ve resmi kontrollerden ne miktarda ücret alınacağı her yıl Aralık ayında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenir. Bu gelirler ile kapatılan Kurumun görevlerinin ilgili idare tarafından yürütülmesi nedeniyle elde edilecek gelirler genel bütçeye gelir kaydedilir.

EK MADDE 4-(24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile eklenmiştir) Mevzuatta Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna yapılan atıflar Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanuna; Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna ve Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kuruluna yapılmış olan atıflar ilgisine göre Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığına yapılmış sayılır.

Değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 10.- A) 8.6.1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ekindeki "(B) Kamu İktisadi Kuruluşları (KİK)" bölümünde yer alan "Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü" bu bölümden çıkarılmış ve aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin ekindeki "(A) İktisadi Devlet Teşekkülleri (İDT)" bölümüne eklenmiştir.

B) 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 20 nci maddesinin (C) bendinin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Özelleştirme programında bulunan ve sermayesinin tamamı Devlete ait olan anonim şirket statüsündeki kuruluşlarda, Türk Ticaret Kanununun genel kurul toplantılarına ilişkin hükümleri uygulanmaz.”

C) 4046 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin başlığı "Muafiyet" olarak değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki bent eklenmiştir.

c) Özelleştirme programında bulunan kuruluşlarda ticaret siciline tescil işlemleri ve Sermaye Piyasası Kurulu kayıt işlemlerinden ücret alınmaz.

D) 2.1.1961 tarihli ve 196 sayılı Ekici Tütünleri Satış Piyasalarının Desteklenmesine Dair Kanun, 9.5.1969 tarihli ve 1177 sayılı Tütün ve Tütün Tekeli Kanunu ile 28.5.1986 tarihli ve 3291 sayılı 1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu, 3182 Sayılı Bankalar Kanunu, 2983 Sayılı Tasarrufların Teşviki ve Kamu Yatırımlarının Hızlandırılması Hakkında Kanun, 2985 Sayılı Toplu Konut Kanunu, 7.11.1985 tarihli ve 3238 Sayılı Kanun, 2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılması ve 1177 Sayılı Tütün ve Tütün Tekeli Kanununun Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılması ve Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Özelleştirilmesi Hakkında Kanunun 17 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü ile ikinci fıkrasında yer alan "tütün ve tütün mamullerinin üretimi, ithalatı ve satışı ile ekici tütünlerin borsalarda veya yazılı sözleşme yapılarak satılabilmesine ilişkin usul ve esaslar ve" ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1.- (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

GEÇİCİ MADDE 2.- (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

GEÇİCİ MADDE 3.- (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

GEÇİCİ MADDE 4.- (28.03.2006 tarihli, 26122 sayılı R.G. – 5478 s.kanun ile eklenmiştir) (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır).

GEÇİCİ MADDE 5.- (15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile eklenmiştir) (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

GEÇİCİ MADDE 6.- (15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile eklenmiştir) (24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır).

GEÇİCİ MADDE 7-(24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile eklenmiştir) Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte kapatılmıştır. Kapatılan Kurumun kullanılmayan ödenekleri iptal edilmiş sayılır. Kapatılan Kurumun gerekli her türlü bütçe ve muhasebe işlemleri ile ilgili tereddütleri gidermeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Kapatılan Kurumca yapılan işlemler, ilgili idarelerce yeni bir işlem yapılıncaya kadar geçerliliğini korur.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte kapatılan Kuruma ait;

a) Her türlü taşınır, taşıt, araç, gereç ve malzeme ile borç ve alacaklar hiçbir işleme gerek kalmaksızın Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına,

b) Hak ve yükümlülükler ile yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıt ve doküman hiçbir işleme gerek kalmaksızın ilgisine göre Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığına,

devredilmiş sayılır. Kurumun elinde bulunan nakit ve benzeri değerler aynı tarih itibarıyla genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı merkez muhasebe birimi hesabına aktarılır.

Kapatılan Kurumun mülkiyetinde bulunan taşınmazlar tapuda resen Hazine adına tescil edilerek tahsis amacında kullanılmak üzere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına tahsis edilebilir.

Kapatılan Kurum tarafından yapılmış olan sözleşmelere, ilgili idare halef olur. Kurumun taraf olduğu davalar ve icra takiplerinde devir durumuna göre ilgili idare kendiliğinden taraf sıfatını kazanır.

Bu madde uyarınca yapılacak devre ilişkin işlemler harçlardan ve bu işlemlerle ilgili olarak düzenlenecek kâğıtlar damga vergisinden müstesnadır.

Bu madde uyarınca yapılacak devir işlemleri bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde tamamlanır. İlgili bakanlıklar tarafından gerekli düzenlemeler yapılıncaya kadar bu Kanun uyarınca yürürlüğe konulan mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam olunur.

GEÇİCİ MADDE 8-(24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile eklenmiştir) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunda görev yapmakta olan personelden;

a) Başkan Yardımcısı kadrosunda bulunanlar Bakanlık Müşaviri kadrolarına,

b) Başkanlık Müşaviri, 1. Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı, Başuzman ve Uzman kadrolarında bulunanlar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Uzmanı kadrolarına,

c) Müdür kadrosunda bulunanlar Müdür unvanlı kadrolara,

d) Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri unvanlı kadroda bulunan personel Uzman kadrosuna,

e) Uzman Yardımcısı kadrolarında bulunanlar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Uzman Yardımcısı kadrolarına,

f) Diğerleri mevcut kadrolarıyla aynı unvanlı kadrolara,

başka bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılırlar.

Birinci fıkra uyarınca atanmış sayılanların kadroları başka bir işleme gerek kalmaksızın ihdas edilmiş ve 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına ait bölümüne eklenmiş sayılır. Bu şekilde ihdas edilmiş sayılan kadrolardan Bakanlık Müşaviri, Müdür ve Uzman kadroları, herhangi bir sebeple boşalması halinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.

Bu madde uyarınca atanmış sayılan personelin kapatılan Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunda geçen hizmetleri Bakanlıkta geçmiş sayılır. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunda Başuzman ve Uzman kadrolarında geçen süreler Gıda, Tarım ve Hayvancılık Uzmanı kadrolarında; Uzman Yardımcısı kadrolarında geçen süreler ise Gıda, Tarım ve Hayvancılık Uzman Yardımcısı kadrolarında geçmiş sayılır.

Bu madde uyarınca atanmış sayılan personelin yeni kadrolarına atanmış sayıldıkları tarih itibarıyla eski kadrolarına ilişkin olarak en son ayda aldıkları sözleşme ücreti, ücret, tazminat, aylık, ek gösterge, ikramiye (bir aya isabet eden net tutarı), her türlü zam ve tazminatları ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam net tutarının (bu tutar sabit bir değer olarak esas alınır); atanmış sayıldıkları yeni kadrolara ilişkin olarak yapılan ücret, tazminat, aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları, ek ödeme ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç) toplam net tutarından fazla olması halinde aradaki fark tutarı, herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın fark kapanıncaya kadar ayrıca tazminat olarak ödenir. Atanmış sayıldıkları kadro unvanlarında isteğe bağlı olarak herhangi bir değişiklik olanlarla kendi istekleriyle başka kurumlara atananlara fark tazminatı ödenmesine son verilir.

Devir sebebiyle teşkilat, görev, personel ve kadro hususlarında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı yetkilidir.

GEÇİCİ MADDE 9 – 6 ncı maddenin onikinci fıkrasında yer alan oran 2022 yılı için yüzde onyedi, 2023 yılı için yüzde yirmibir ve 2024 yılı için yüzde yirmibeş olarak uygulanır. Aykırılık halinde 8 inci maddenin beşinci fıkrasının (ö) bendinde yer alan idari yaptırım uygulanır. (28.10.2020 / 31294 sayılı R.G. 7255 s.k. ile eklenmiştir)

MADDE 11.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 12.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

8/1/2002

(I) SAYILI CETVEL

KURUMU: TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU

KADRO CETVELİ

(15.04.2008 tarih ve 26848 sayılı R.G. – 5752 s.k.ile eklenmiştir)

(24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı R.G. 696 S.KHK (08.3.2018/30354 MÜKERRER R.G. 7078 S.K.) ile yürürlükten kaldırılmıştır)

 

4733 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA

ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ

YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTERİR TABLO

_________

(1)  16/5/2018 tarihli ve 7144 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle, bu tarih “1/7/2018” iken “1/7/2019” şeklinde ve 18/6/2020 tarihli ve 7247 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle “1/7/2020” şeklinde değiştirilmiştir.