2326 Sayılı Kanun Eki 1971 Tarihli Birleşmiş Milletler Psikotrop Maddeler Sözleşmesi
07.03.1981 tarihli, 17272 sayılı R.G. ile yayımlanan
2326 sayılı 27.10.1980 tarihli Kanun ile onaylanmıştır.
Psikotrop maddelerin zararlarından hareketle hazırlanan bu sözleşme ile getirilen hükümler şöyle özetlenebilir:
1. Tarafların biri veya Dünya Sağlık Örgütü, bir maddenin, Sözleşmenin ekindeki cetvellerinden birine girmesi, birinden diğerine aktarılması veya çıkarılmasını gerekli görürse Genel Sekretere açıklayıcı bilgilerle birlikte sunacaklardır.
2. Taraflar, Cetvel 1 ‘dekiler dışındaki psikotrop maddeler ile ilgili; uluslar arası yolcular tarafından kişisel kullanım için az miktarlarda preparatları taşımasına delil gösterilmesi şartıyla izin verebilirler. Taraflar, psikotrop maddeler gerçekte kötüye kullanılmayacak veya tekrar elde edilemeyecek bir durum gelinceye kadar bu Sözleşmenin gerektirdiği kontrol tedbirlerinin uygulanması şartıyla bu gibi maddelerin sanayide psikotrop olmayan madde ve mamüllerin yapımı için kullanımına izin verebilirler. Bu Sözleşmenin gerektirdiği kontrol tedbirlerinin uygulanması şartıyla, yetkili makam tarafından bu gibi maddelerin bu amaçla kullanmaya açıkça yetkilendirilen kişiler tarafından hayvanların yakalanmasında kullanımına izin verilebilir.
3. Taraflar, yukarıda belirtilen durumlar dışında cetvel 2, 3 ve 4’ deki maddelerin yapımını, ihracatını, ithalatını, dağıtımını, stoklarını, ticaretini, kullanımını ve elde bulundurulmasını, uygun gördüğü tedbirlerle tıbbi bilimsel amaçlarla sınırlandıracaktır.
4. Taraflar, yetkilendirilmiş kişilerce, kendi Hükümetlerinin doğrudan kontrolü altında olan veya Hükümetin açıkça onayladığı, tıbbi veya bilimsel kuruluşlarda bilimsel ve çok sınırlı tıbbi amaçlar için kullanımı dışında Cetvel 1 ‘deki maddelerin tüm kullanımını yasaklayacaktır.
5. Taraflar, Cetvel 2, 3 ve 4’de sayılan maddelerin imalat, ticaret, ihracat, ithalat ve dağıtımını lisansa veya diğer benzeri kontrol tedbirlerine bağlayacaklar ve bu şekilde yetkilendirilen kişi ve kurumları kontrol edeceklerdir.
6. Taraflar, Cetvel 2, 3 ve 4’deki maddeleri kullanılmak üzere ancak doktor reçetesiyle kişilere verilmesini veya dağıtılmasını sağlayacaklar ve gerekli kontrol mekanizmasını kuracaklardır.
7. Taraflar, Dünya Sağlık Örgütü’ nün ilgili tüm kurallarını ve tavsiyelerini dikkate alarak, kullanım güvenliği için gerekli olan, ikaz ve ihtarları da kapsayan kullanım yönetmeliğinin, uygulama olanağı olduğu yerde psikotrop maddelerin perakende paket etiketinde ve her türlü koşulda paket içindeki prospektüslerde belirtilmesini, bu gibi maddelerin kamuya reklamının yapılmasını, sağlayacaklardır.
8. Taraflar, cetvellerdeki maddeler ile ilgili olarak, üretilen miktarları, stoklarda bulundurulan miktarları ve her alım ve dağıtım için miktar, tarih, temin eden ve alan kişileri gösteren ayrıntılı kayıtlar tutmalarını sağlayacaklardır.
9. Taraflar, ihraç veya ithaline izin verilen psikotrop maddeler için yetki belgesi isteyeceklerdir.
10. Taraflar, psikotrop maddelerin kötüye kullanılmasını önleyebilecek ve ilgili kişilerin, erken teşhis, tedavi, eğitim, tedavi sonrası bakım, adaptasyon ve toplumla yeniden kaynaşmalarını sağlayacak bütün tedbirleri alacaklar ve bu amaca yönelik çabalarında eşgüdüm sağlayacaklardır.
11. Taraflar, psikotrop maddelerin kaçakçılığına karşı mücadelede işbirliği yapacaklardır.
12. Taraflar, bu Sözleşmede belirtilen yasal olmayan fiillerin kendi hukuklarında suç sayılmaları ve hapis ve hürriyetten mahrumiyet gibi ağır cezalar öngörülmesini temin etmek üzere gerekli tedbirleri alacaklardır. Bu suçlarda iadenin, mevcut iade anlaşmaları hükümlerine göre iadeyi gerektiren bir olay sayılması sağlanacaktır.
13. Bu suçların işlenmesinde ele geçirilen psikotrop maddeler ile her türlü malzeme zapt ve müsadere olunacaktır.
14. BM Ekonomik ve Sosyal Konseye bağlı olan Uyuşturucu Maddeler Komisyonu ile 1961 TEK Sözleşmesi uyarınca kurulmuş olan Uluslar arası Kontrol Organı bu sözleşmenin uygulanmasını izleyecektir.
15. Bu Sözleşmenin yorumlanması ve uygulanmasından kaynaklanan anlaşmazlıklarda, görüşme, soruşturma, arabuluculuk, uzlaştırma, hakemlik, bölgesel kuruluşlara başvurma, yargı yolu ile başka barışçı yollara başvurulacaktır. Bu yolla çözümlenemeyen anlaşmazlıklar Uluslararası Adalet Divanına havale edilecektir.
PSİKOTROP MADDELER SÖZLEŞMESİ
1971
(Yayımlandığı Resmi Gazete :07.03.1981 / 17272)
Başlangıç
İnsanlığın sağlığı ve refahı ile ilgilenerek;
Taraflar
Bazı psikotrop maddelerin kötüye kullanılması sonucu ortaya çıkan kamu sağlığı sorunlarını ve sosyal sorunları endişe ile kaydederek,
Bu gibi maddelerin kötüye kullanılması ve yol açtığı kaçakçılık sorunlarına engel olmaya ve bunlarla savaşmaya kararlı olarak,
Bu gibi maddelerin kullanımını yalnızca meşru amaçlarla sınırlandırmak için şiddetle tedbirlerin gerekli olduğunu gözönünde bulundurularak;
Psikotrop maddelerin tıbbi ve bilimsem amaçlarla kullanımının zorunlu olduğunu ve bu amaçlar için bu maddelerin sağlanmasının lüzumundan fazla sınırlandırılmaması gerektiğini kabul ederek;
Bu gibi maddelerin kötüye kullanımına karşı etkili tedbirlerin, koordinasyon ve evrensel işbirliği gerektiğine inanarak;
Psikotrop maddelerin kontrolü alınanda Birleşmiş Milletlerin yetkisini kabul ederek ve ilgili uluslararası organların bu örgüt çerçevesinde yer almasını dileyerek,
Bu amaçlarla ulaşmak için uluslararası bir sözleşmenin gerekli olduğunu kabul ederek,
Aşağıdaki hususlar üzerinde anlaşmışlardır.
Madde - 1
TANIMLAR
Aksine açıkça bir kayıt bulunmadıkca, yada metin başka türlü anlaşılmasını gerektirmedikçe, aşağıdaki deyimler bu Sözleşmede şu anlamları taşırlar:
a)”Konsey”deyimi, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi demektir.
b)”Komisyon”deyimi Konseyin Uyuşturucu Maddeler Komisyonu demektir.
c)”Organ”deyimi,1961 Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmebi uyarınca kurulan Uluslararası Uyuşturucu Maddeler Kontrol Organı demektir.
d)”Genel Sekreter” Birleşmiş Milletlerin Genel Sekreteri demektir.
e)”Psikotrop Madde” herhangi doğal veya sentetik bir madde, veya cetvel 1,11,111,veya 1V’de adıgeçen herhangi bir doğal madde demektir.
f)”Preparasyon”deyimi;
i) Fizik durumu ne olursa olsun, içinde bir yada birkaç, psikotrop madde bulunan bir eriyik veya karışım, yahut
ii) Dozaj şeklinde, bir yada birkaç psikotrop madde demektir.
g)”Cetvel 1”, "Cetvel 11", "cetvel 111" ve ”cetvel 1V” deyimleri ikinci maddeye uygun olarak, değiştirilmiş ve münasıl şekilde numaralandırılmış, bu sözleşme ekindeki psikotrop maddeler listeleri demektir.
h)”İhraç” ve ”İthal” deyimleri kendi anlamları gereğince bir psikotrop maddenin bir Devletten başka bir Devlete fiziken aktarılması demektir.
ı)”İmalat” psikotrop maddelerin elde edilebileceği tüm işlemler demek olup psikotrop maddelerin arıtılması ve diğer psikotrop maddelere dönüştürülmesini de kapsar .Deyim aynı zamanda eczanelerde reçete ile yapılanların dışında kalan preparatların yapılmasını da içine alır.
j)”Kaçakçılık” deyimi, bu sözleşme hükümlerine aykırı psikotrop madde yapımı veya kaçakçılığını demektir.
k)”Bölge” deyimi 28 inci madde uyarınca ve bu sözleşmenin amaçları itibarıyle bir Devletin ayrı bir varlık olarak ele alınan herhangi bir bölümü demektir.
I)”Bina”deyimi, cıvar araziyi de kapsamak üzere yapılar veya yapı bölümleri demektir.
Madde - 2
MADDELERİNİN KONTROLÜNÜN KAPSAMI
1) Tarafların biri veya Dünya Sağlık Örgütü, elinde henüz uluslararası kontrole alınmamış bir maddeye ilişkin bilgiler bulunup, bu bilgilerin o maddenin, sözleşmenin cetvellerinden birine girmesini gerektiribileceği kanısında ise, Genel Sekretere bunu bildirecek ve bu bildirimi desdekleyici tüm bilgiler gönderecektir.Taraflardan biri veya Dünya Sağlık Örgütü, bir maddenin bir cetvelden diğerine aktarılmasına, ya da cetvellerden çıkarılmasını haklı kılan bilgilere sahipse, bu yöntem aynen uygulanacaktır.
2) Genel Sekreter bu bildirimi ve ilgili gördüğü bilgileri Taraflar, Komisyona ve bildirim taraflardan bilinçle yapılmışsa Dünya Sağlık Örgütüne iletecektir.
3) Böyle bir bildirimle aktarılan bilgiler, 4 üncü fıkra uyarınca cetvel 1 veya cetvel 11'nin kapsamına maddenin alınabileceğini gösterirse, Taraflar, ellerinde bulunan tüm bilgiler ışığında, maddeye uygunluğuna göre, cetvel 1 veya cetvel 11’deki maddelere uyğulanan tüm kontrol tetbirlerinin geçici uygulanması olanağını inceleyeçektir.
4) Dünya Sağlık Örgütü eğer;
a) Sözkonusu maddenin
i) (1) bir bağımsızlık durumu, ve (2) merkezi sinir sistemi uyarımı veya deprasyonu sonucu hayal görme veyamotor fonsiyonlarda faaliyetlerde veya düşünmede veya davranışta veya kavramada veya ruh durumunda bozukluklara yol açma, veya
ii) Cetvel 1,11,111,yada 1V’teki bir maddeninkilere benzer kötüye kullanmalar ve kötü etkiler doğurabileceğini, ve
b) Maddenin uluslararası kontrol altına alınmasını haklı kılan bir kamu sağlığı sorunu ve bir sosyal sorun olacak kötüye kullanmaya veya kötüye kullanma tehlikesine yol açtığına inandıracak yeterli nedenler bulunduğunu görürse, kötüye kullanılma derecesine veya olasalığına kamu sağlığı ve sosyal sorunun ciddiyet derecisini ve bu maddenin tıbbi tedavideki varsa, bu değerlendirmenin ışığında hangi kontrol önlemlerinin alınmasının uygun olacağına ilişkin önerilerini komisyona gönderecektir.
5) Komisyon, tıbbi ve bilimsel sorunlarında değerlendirmesi kesinlik taşıyan Dünya Sağlık Örgütünden gelen bildirimi gözönünde bulundurarak ve ilgili bulduğu ekonomik, sosyal, yasal, yönetimsel ve diğer etkenleri hesaba katarak, maddeyi cetvel 1,11,111 veya 1V'e ekleyebilir. Komisyon Dünya Sağlık Örgütünden veya diğer uygun kaynaklardan, daha ayrıntılı bilgi isteyebilir.
6) 1 inci fıkra uyarınca verilen bir bildirim, cetvellerden birinde zaten kayıtlı bir madde hakkında ise, Dünya Sağlık Örgütü yeni bulgularını, 4 üncü fıkra uyarınca yapılabileceği herhangi yeni bir değerlendirmeyi ve bu değerlendirme ışığında uygun bulduğu herhangi yeni tavsiyeleri Komisyona iletecektir.Komisyon, 5 inci fıkra uyarınca Dünya Sağlık Örgütünün ilettiği bilgiyi dikkate alarak ve aynı fıkrada sayılan etkenleri gözönünde bulundurarak, maddeyi bir cetvelden diğerine geçirmeye veya cetvellerden çıkarmaya karar verebilir.
7) Komisyonun bu madde uyarınca aldığı herhangi bir karar, Genel Sekreter tarafından Birleşmiş Milletlere üye tüm Devletlere, bu sözleşmeye taraf, fakat Birleşmiş Milletlere üye olmayan Devletlere, Dünya Sağlık Örgütüne ve Organ'a bildirilecektir.Böyle bir karar, bildirim tarihinden 180 gün sonra ve bu süre içinde, cetvellerden birine ve maddeye ekleyen bir karar ile ilgili olaraka Genel Sekretere, olağanüstü şartlar yüzünden o maddeye sözleşmenin sözkonusu cetveldeki maddelere uyğulanan tüm hükümlerini uygulayacak durumda olmadığına dair yazılı bir bildirim veren herhangi bir taraf dışındaki taraflar bakımından tamamen yürürlüğe girecektir. Böyle bir bildirim, bu istisnaf haraketlerin nedenlerini belirticektir. Bu bildirime rağmen, herbir taraf asgari olarak aşağıda sayılı kontrol tedbirlerini uygulayacaktır :
a) Önceden kontrol altında olmayıp cetvel 1’e eklenen bir madde ile ilgili olarak bildirim veren bir taraf, olanak oranında 7 inci maddede sayılan özel kontrol tedbirlerini dikkate alacak ve o madde ile ilgili olarak
i) Cetvel 11'deki maddeler için 8 inci maddede öngörüldüğü şekilde imalat, ticaret ve dağıtımı için lisans isteyecektir.
ii) Cetvel 11'deki maddelerin satımı veya yapılıp satılması için 9 uncu maddede öngörüldüğü şekilde tıbbi reçeteler isteyecektir.
iii) Sözkonusu madde ile ilgili olarak diğer bir tarafın bu cins bildirimde bulunduğu durumlar dışında, 12 inci maddede öngörülen ihracat ve ithalat ile ilgili yükümklülüklere uyacak.
iv) Cetvel 11deki maddeler için 13 üncü maddede öngörülen ithalat ve ihracatın yasaklandırılması ve sınırlandırılması ile ilgili yükümlülüklere uyacak .
v) l6 ıncı maddenin 4 üncü fıkrasının (a) bendi uyarınca Organ'a istatistiki raporlar sağlayacak ve,
vi) 22 inci maddeye uygun olarak, yukarıda anılan yükümlülükler uyarınca kabul edilen yasa ve kurallara uygun olmayan haraketlerin önlenmesi için tedbirler alacaktır.
b) Önceden kontrol altında olmayıp, cetvel 11'ye eklenen bir madde hakkında böyle bir bildirim veren bir taraf o madde ile ilgili olarak,
i) 8 inci maddeye uygun olarak imalat, ticaret ve dağıtımı için lisans gerektirecek,
ii) 9 uncu maddeye uygun olarak mevcudu veya dağıtımı için tıbbi reçete gerektirecek,
iii) Sözkonusu madde ile ilgili olarak diğer bir tarafın bu cins bildirimde bulunduğu haller ithalatla ilgili yükümlülüklere uyacak,
iv) 13 üncü maddenin ithalat ve ihracatın yasaklanması ve sınırlandırılması ile ilgili yükümlülüklere uyacak,
v) 16 ıncı maddenin 4 üncü fıkrasının (a),(c) ve (d) bentleri uyarınca Organ'a istatistiki raporlar verecek ve,
vi) 22 inci maddeye uygun olarak, yukarıda anılan yükümlülükler uyarınca, kabul edilen yasa ve kurallara aykırı haraketlerin önlenmesi için tedbirlere alacaktır.
c) Önceden kontrol altında olmayıp cetvel 111'e eklenen bir madde hakkında böyle bir bildirim veren bir taraf, o madde ile ilgili olarak,
i) 8 inci maddeye uygun olarak imalat, ticaret ve dağıtımı için lisans gerektirecek,
ii) 9 uncu maddeye uygun olarak mevcudu veya dağıtımı için tıbbi reçete gerektirecek,
iii) Sözkonusu madde ile ilgili olarak diğer bir tarafın, bu cins bildirim verdiği haller dışında 12 nci maddede öngörülen ihracatla ilgili yükümlülüklere uyacak,
iv) 13 üncü maddenin ithalat ve ihracatın yasaklanması ve sınırlandırılması ile ilgili yükümlülüklerine uyacak,
v) 22 inci maddeye uygun olarak yukarıda anılan yükümlülükler uyarınca, kabul edilen yasa ve kurallara aykırı hareketlerin bastırılması için tedbirler alacaktır.
d) Önceden kontrol altında olmayıp cetvel 1V'e eklenen bir madde hakkında böyle bir bildirim veren bir taraf, o madde ile ilgili olarak,
i) 8 inci maddeye uygun olarak yapım, ticaret ve dağıtımı için lisans gerektirecek,
ii) 13 üncü maddenin ihracat ve ithalatın yasaklanması ve sınırlandırılması ile ilgili yükümlülüklerine uyacak,
iii) 22 inci maddeye uygun olarak, yukarıda anılan yükümlülükler uyarınca, kabul edilen yasa ve kurallara aykırı hareketlerin önlenmesi için tedbirler alacaktır.
e) Daha sıkı kontrol ve yükümlülükler öngören bir cetvel'e nakledilen bir madde ile ilgili bir bildirim veren bir taraf, asgari olarak, maddenin çıkarıldığı cetvele uygulanan bu sözleşme hükümlerine uygulayacaktır.
8.a) Komisyonun bu maddeye göre aldığı kararlar, Taraflardan herhangi birinin kararını bildirilmesinden sonraki 180 gün içinde yaptığı talep üzerine, Konsey tarafından incelenmeye tabi olacaktır. İncelenme talebi, talebin dayandığı ilgili tüm bilgilerle beraber Genel Sekretere gönderilecektir.
b) Genel Sekreter, incelenme talebi ile ilgili bilgilerin suretleri Komisyona, Dünya Sağlık Örgütüne ve tüm Taraflara göndercek ve doksan gün içinde görüşlerini sunmaya davet edecektir.Alınan tüm görüşler, incelenmek üzere Konsey'e sunulacaktır.
Konsey Komisyon'un kararını onaylayabilir, değiştirebilir veya bozabilir. Konseyin kararı Birleşmiş Milletlere üye olan tüm Devletlere, üye olmayıp bu Sözleşmeye Taraf olan Devletlere, Komisyon'a Dünya Sağlık Örgütüne ve Organ'a iletilecektir.
d) İnceleme sonuçlanıncaya kadar, 7 inci fıkraya bağlı olarak, Komisyonun ilk kararı yürürlükte kalacaktır.
9) Taraflar, bu sözleşmeye tabu olmayıp psikotrop maddelerin yasadışı yapımında kullanılabilecek maddelere, uygun olabilecek gözleme tedbirleri uygulamak için olanaklı her çabayı göstereceklerdir.
PREPARASYONLARIN KONTROLÜ İLE İLGİLİ ÖZEL HÜKÜMLER
1) Bu maddenin aşağıdaki fıkralarında öngörülen durumlar dışında, bir preparasyon, içerdiği psikotrop maddeye uygulanan aynı kontrol tedbirlerine ve böyle maddeyi birden çok içerdiği durumlarda en sıkı kontrol altında olanına uygulanan tedbirlere tabidir.
2) Cetvel 1'deki maddelerin dışında bir psikotrop maddeyi içeren bir preparasyon, hiç veya çok az kötüye kullanıma tehlikesi arzedecek şekilde düzenlenmişse ve sözkonusu madde, kolayca uygulanabilir yollarla kötüye kullanma elverişli miktarda preparasyondan elde edilemezse, ve böylece preparasyon bir kamu sağlığı sorununa ve sosyal soruna yol açmıyorsa, anılan praparasyon, 3 üncü fıkraya uygun olarak bu sözleşmede öngörülen kontrol tedbirlerinin bazılarından muaf olabilecektir.
3) Bir Taraf, bir preparasyon ile ilgili olarak bir önceki fıkraya göre bir sonuca varırsa, kendi ülkesinde veya kendi bölgelerinden birinde preparasyon aşağıdaki maddelerin gerekleri dışında bu sözleşmede öngörülen kontrol tedbirlerinin herhangi birinden veya tümünden bağışıklığına karar verebilir.
(a) Madde 8 (Lisanslar), imalatla ilgili kısım .
(b) Madde 11 (Kayıtlar),muaf preparasyonlara uygulanan kısım
(c) Madde 13 İthalat ve ihracatın yasaklanması ve sınırlandırılması .
(d) Madde 15 (Denetleme), imalatla ilgili kısım,
(e) 16 (Taraflarca sunulacak rapor,) muaf praparasyonlara uygulanan kısmı,ve
(f) Madde 22’Ceza hükümleri),yukarıda sayılan yükümlülükler uyarınca kabul edilen yasa veya kurallara aykırı hareketlerin bastırılması için gerekli olduğu oranda.
Bir Taraf, böyle bir kararı, muaf preparasyonun ad ve terkibini ve muaf tutulduğu kontrol tedbirlerini Genel sekretere bildirecektir. Genel Sekreter bu bildirimi, diğer Taraflar, Dünya Sağlık Örgütüne ve Organ'a iletecektir.
4) Bir taraf veya Dünya Sağlık Örgütü muaf bir preparasyon ile ilgili olarak muaflığın kanaatince tümüyle veya kısmen, kaldırılmasını, gerektiren bilgilere sahipse Genel Sekretere bildirecek ve bildirimi destekleyecek bilgileri Genel Sekretere sunacaktır. Genel Sekreter böyle bir bildirimi ve ilgili gördüğü bilgeleri Taraflara, Komisyona, ve bildirim taraflardan biri tarafından, yapıldığı durumlarda, Dünya Sağlık Örgütüne bildirecektir.Dünya Sağlık Örgütü Komisyona praparasyonun 2 inci fıkrada belirtilen sorunlarla ilgili değerlendirmesini, varsa preparasyonun muaflığının durdurulması gereken kontrol tedbirleri hakkındaki tavsiyesi ile birlikte sunacaktır.Komisyon, tıbbi ve bilimsel sorunlarda değerlendirmesi kesin olan Dünya Sağlık Örgütü'nün bildirimini gözönünde bulundurarak ve ilgili gördüğü ekonomik, sosyal, yasal yönetimsel ve diğer faktörleri hatırda tutarak, preparasyonun kontrol tedbirlerinin herhangi birinde veya tümünden muaflığını sona erdirmeye karar verebilir. Komisyonun bu parağraf uyarınca alınan herhangi bir kararı, Genel Sekreter tarafından Birlişmiş Milletlerin tüm üye Devletlerine, üye olmayıp bu sözleşmeye taraf olan Devletlere, Dünya Sağlık Örgütüne ve Organ'a iletecektir.Tüm taraflar, Genel sekreter bildiriminin tarihini izleyen 180 gün içinde sözkonusu kontrol veya tedbirlerinden muaflığı sona erdirmek için tedbir alacaktır.
Madde 4
KONTROLÜN KAPSAMI İLE İLGİLİ ÖZEL HÜKÜMLER
Cetvel 1'dekiler dışındaki psikotrop maddeler ile ilgili taraflar;
a) Uluslararası yolcular tarafından kişisel kullanım için az miktarlarda preparasyonların taşınmasına izin verebilirler, ancak her Taraf bu preparasyonların yasal yollardan elde edildiğine dair delil isteme hakkına sahiptir.
b) Psikotrop maddeler gerçekte kötüye kullanılmayacak veya tekrar elde edilemeyecek bir duruma gelinceye kadar bu sözleşmenin gerektirdiği kontrol tedbirlerinin uygulanması şartıyle bu gibi maddelerin sanayide psikotrop olmayan madde ve mamüllerin yapımı için kullanımına izin verebilirler.
c) Bu sözleşmenin gerektirdiği kontrol tedbirlerinin uygulanması şartıyle bu gibi maddelerin, yetkili makam tarafından bu maddeleri bu amaçla kullanmaya açıkca yetkilendirilen kişiler tarafından hayvanların yakalanmasında kullanımına izin verebilirler.
Madde 5
KULLANIMIN TIBBİ VE İLMİ AMAÇLARLA SINIRLANDIRILMASI
1) Taraf olan bir Devlet, cetvel 1’deki maddelerin kullanımını 7 inci maddede öngörüldüğü şekilde sınırlandıracaktır.
2) Taraf olan her Devlet 4 üncü maddede öngörülen durumlar dışında cetvel 2,3 ve 4’deki maddelerin yapımını ihracatını, ithalatını, dağtımını ve stoklarını ticaretini, kullanımını ve elde bulundurulmasını, uygun gördügü tedbirlerle tıbbi ve bilimsel amaçlarla sınırlandıracaktır.
3) Tarafların yasalara dayanmadığı sürece cetvel 11,111 ve 1V'deki maddelerin elde bulundurlmasına izin vermemeleri arzuya şayandır.
Madde 6
ÖZEL YÖNETİM
Bu Sözleşmenin hükümlerine uygulama amacıyle, Taraf olan her Devletin uyuşturucu maddelerin kontrolü hakkındaki Sözleşmelerin hükümleri uyarınca kurulan özel yönetimin aynı olabilecek veya bununla yakın işbirliği durumunda çalışabilecek veya bununla yakın işbirliği durumunda çalışabilecek bir özel yönetim kurması ve sürdürmesi arzu edilir.
Madde 7
CETVEL 17DEKİ MADDELER İLE İLGİLİ ÖZEL HÜKÜMLER
Cetvel 1'deki maddeler ile ilgili olarak Taraflar :
a) Gereğince yetkilendirilmiş kişilerce, kendi Hükümütlerinin doğrudan kontrolü altında olan veya Hükümetin açıkca onayladığı, tıbbi veya bilimsel kuruluşlarda bilimsel ve çok sınırlı tıbbi amaçlar için kullanımı dışında tüm kullanımını yasaklayacaktır,
b) Yapım, ticaret,dağıtım ve elde bulundurmanın özel bir lisansa veya evvelce verilmiş bir yetkiye bağlı olmasına gerektirecek,
c) (a) ve (b) fıkralarında sözü edilen uğraş ve eylemlerin yakın gözetimini sağlayacaklar,
d) Gereğince yetkilendirilmiş kişiye verilecek miktarı, yetkilendirilmiş olduğu amaç için gerekli miktarlarla sınırlandıracaklar;
e) Tıbbi ve bilimsel görevler ifa eden kişilerin maddelerin elde edilmesi ve kullanımlarının ayrıntıları ile ilgili tutanaklar tutmalarını gerektirecekler ve bu tutanaklar,içlerindeki en son kullanım tarihinden sonra en az iki yıl saklayacaklar, ve
f) Hem ihracatçı hem ithalatcı, ihraç ve ithal eden ülke veya bölgenin yetkili makamları tarafından bu amaçla açıkca yetkilendirilen diğer kişi veya kuruluşlar olduğu durumlar dışında ihracat ithalatı yasaklayacaklardır,cetvel 11'deki maddeler için ihracat ve ithalat yetkileri hakkındaki 12 inci maddenin 1 inci fıkrasındaki şartlar,cetvel 1'deki maddelere de uygulanacaktır.
Madde 8
LİSANSLAR
1) Taraflar, cetvel 11,111 ve 1V'deki sayılan maddelerin imalat, ticaret (İhracat ve ithalat ticareti dahil olmak üzere) ve dağıtımının lisansa veya diğer benzeri kontrol tedbirlerine bağlayacaklardır.
2) Taraflar
a) 1 inci fıkrada sözkonusu maddelerin imalatı, ticareti (İhracat ve ithalat ticareti dahil olmak üzere) ve dağıtımı ile görevli veya ilgilenen, gerektiği şekilde yetkilendirilmiş kişi veya kuruluşları kontrol edecektir.
b) Bu gibi imalat ticaret ve dağıtımının yapılabileceği kuruluş ve yapıları lisans veya benzeri kontrol tedbiri altında kontrol edecektir.
c) Bu gibi kuruluş ve yapılar ile ilgili olarak, hırsızlık veya stokların diğer yollara saptırılmasını engellemek için güvenlik tedbirleri alınmasını sağlayacaklardır.
3) Bu maddenin lisansa bağlama veya diğer benzeri kontrol tedbirleri ile ilgili 1 ve 2 inci fıkra hükümlerinin, tıbbi veya bilimsel görevler yapmak için yetkilendirilen ve bu görevleri yapmakta olan kişilere uygulanması gerekmez.
4) Taraflar, bu sözleşmeye uygun olarak lisans alan veya bu maddenin 1 inci fıkrası veya 7 inci maddenin (b) bendi uyarınca başka suretli yetkilendirilen tüm kişilerin, bu sözleşme uyarınca yürürlüğe konan yasa ve kuralların hükümlerinin etkili, ve kesin uygulanmasına yeterince ehliyetli olmalarını sağlayacaklardır,
Madde -9
REÇETELER
1) Taraflar kişilerin gereğince yetkilendirildikleri tedavi veya bilimsel görevleri dolayısiyle bu maddeleri yasal yollar ile elde edebilecekleri, kullanabilecekleri, dağıtabilecekleri veya uygulayabilecekleri durumlar dışında, Cetvel 11,111, ve 1V'deki maddelerin kullanılmak üzere ancak doktor reçetesiyle kişilere verilmesini veya dağıtılmasını sağlayacaklardır.
2) Taraflar, Cetvel 11,111 ve 1V'deki maddeler için yazılan reçetelerin yerinde uygulanmasına göre verilmeleri için ve özellikle reçetelerin kaç kez yenilenebileceklerini ve geçerlilik süresini, kamu sağlığının ve çıkarının korunmasını sağlayacak bir düzene bağlamak için gerekli tedbirleri alacaklardır.
3) 1inci fıkrayı dikkate almaksızın bir Taraf kendi düşüncesince mahalli durumların gerektirdiği halde ve kendi öngördüğü şartlar altında tutanak tutmak da dahil olmak üzere lisanslı eczacıları ve ülkesinde veya ülkenin bir bölümünde kamu sağlığıyle sorumlu makamlarca atanmış lisanslı parekende dağıtıcıları, kendi takdirlerine bağlı olarak reçetesiz olağanüstü durumlarda kişiler tarafından tıbbi amaçlarla kullanılmak üzere, az miktarlarda ve Taraflarca belirtilen sınırlar dahilinde Cetvel 111 ve 1V'deki maddeleri sağlamaya yitkili kılabilir.
Madde - 10
PAKETLERDEKİ İHTARLAR VE REKLAM
1) Taraf olan her Devlet, Dünya Sağlık Örgütü'nün ilgili tüm kurallarını ve tavsiyelerini dikkate alarak, kullananın güvenliği için gerekli olan, ikaz ve ihtarları da kapsayan kullanım güvenliği için gerekli olan, ikaz ve ihtarları da kapsayan kullanım yönetmenliğinin, uygulama olanağı olduğu yerde psukotrop maddelerin parekende paket etiketinde ve her türlü koşulda paket içindeki prospektüslerde belirtilmesine sağlayacaktır.
2) Taraf olan her Devlet, kendi anayasası hükümlerini de dikkate almak suretiyle bu gibi maddelerin kamuya reklamının yapılmasını yasaklayacaktır.
Madde 11
KAYITLAR
1) Taraflar, Cetvel 1'deki maddeler ile ilgili olarak, yapımcılarını ve 7 inci maddeye göre bu maddelerin ticaret ve dağıtımına yetkili tüm diğer kişilerin, Taraf olan her devlet tarafından belirlenecek şekilde yapılan miktarları stoklarda bulundurulan miktarları ve her alım ve dağıtım için, miktar, tarih, sağlayan ve alan kişileri gösteren ayrıntılı kayıtlar tutmalarını sağlayacaktır.
2) Taraflar,Cetvel 11 ve 111'deki maddeler ile ilgili olarak, yapımcıların toplancıların, ihracatcı ve ithalatcıların Taraf olan her devlet tarafından belirlenen biçimde, imal edilen miktarların ayrıntılarını ve her alım ve dağıtım için miktar, tarih, sağlayan ve alan kişilerin ayrıntılarını gösteren kayıtlar tutmalarını sağlayacaklardır.
3) Taraflar, Cetvel 11'deki maddeler ile ilgili olarak, parekendicilerin hastane tedavisi ve bakım kuruluşlarının ve bilimsel kuruluşların, Taraf olan her devlet tarafından belirlenen şekilde her alım ve dağıtım için miktar, tarih, sağlayan ve alanların ayrıntılarını gösterir kayıtlar tutmalarını sağlayacaklardır.
4) Taraflar, uygun yollardan ve ülkelerinde, geçerli profesyonel ve ticari uygulamaları gözönünde tutularak Cetvel 111'deki maddelerin perakendecileri, hastane tedavisi ve bakım kuruluşları tarafından alım ve dağıtımları ile ilgili bilgilerin kolaylıkla elde edilebilir olmasını sağlayacaklardır.
5) Taraflar, Cetvel 1V'deki maddeler ile ilgili olarak imalatcıların, ihracatcıların ve ithalatcıların,Taraf olan her devlet tarafından belirlenen şekilde,yapılan ihraç ve ithal edilen miktarları gösterir kayıtlar hazırlanmalarını sağlayacaklardır.
6) Taraflar, 3 üncü maddenin 3 üncü fıkrası uyarınca bağışık tutulan preparasyonların imalatcılarının, muaf prerarasyonun yapımında kullanılan her psikotrop maddenin miktarı ve bunlardan yapılan bağışık preparasyonun niteliği, toplam miktar ve ilk dağıtım hakkında kayıt hazırlamalarını sağlayacaklardır.
7) Taraflar, 16 ıncı maddede söz konusu raporlar için gerekli olan, bu maddede sözü edilen kayıt ve bilgilerin en az 2 sene saklanmalarını sağlayacaklardır.
Madde - 12
ULUSLARARASI TİCARET İLE İLGİLİ HÜKÜMLER
1.a) Cetvel 1 veya 11'deki maddelerin ihracat veya ithalatına izin veren her Taraf, bir veya daha fazla maddeden meydana gelmiş olmasına bakmaksızın her ithalat ve ihracat için alınması gereken, Komisyon tarafından saptanacak bir formüer üzerinde, ayrı bir ihraç veya ithal yetki belgesi isteyecektir.
b) Bu yetki belgesi, Cetveldeki maddenin, uluslararası patent olmayan adını veya böyle bir isim yoksa, sıfatını, ihraç veya ithal edilecek miktarın, ecza biçimini,ihracatcı ve ithalatcısının ad ve adresini, ve ihracat ve ithalatın yürürlüge konması gereken süreyi belirtecektir. Madde bir preparasyon şeklinde ihraç veya ithal edilecekse preparasyonun varsa adı da ek olarak belirtilecektir. İhraç yetki belgesi ayrıca ithal yetki belgesinin sayısını ve tarihini ve bunu veren makamda belirtecektir.
c) Bir ihraç yetki belgesi vermeden taraflar, ithal eden ülke veya bölgenin yetkili makamı tarafından verilen ve bahsekonu madde veya maddelerin ithalatının uygun bulunduğunu onaylayan bir ithal yetki belgesi talepedeceklerdir veyetki belgesi, ihraç yetki belgesi için müraacat eden kişi veya kuruluş tarafından ibraz edilecektir.
d) İhraç yetki belgesinin bir sureti her sevkiyatın beraberinde olacak ve ihraç yetki belgesini çıkaran Hükümet bir suretini ithal eden ülke veya bölgenin Hükümetine gönderecektir.
e) İthal eden ülke veya bölgenin Hükümeti, ithalat işlemi yerine getirildiği mazan, ihraç yetki belgesini, gerçekten ithal edilen miktarı belirten bir onayla, ihraç eden ülke veya bölgenin Hükümetine geri verecektir.
2.a) Taraflar, Cetvel 111'deki maddelerin her ihracatı için ihracatçıların Komisyon tarafından saptanacak bir formüler üzerinde, aşağıdaki bilgileri içeren bir beyannameyi üç nüsha halinde hazırlamalarını isteyecektir.
i) İhracatçı ve ithalatçının ad ve adresi
ii) Firmalara ait olmayan uluslararası ismi veya böyle bir isim yoksa, cetveldeki maddenin tarifi,
iii) Maddenin ihraç edildiği miktar ve ecza biçimi ve preparasyon şeklinde ise, preparasyonun varsa adı ve
iv) Gönderme tarihi.
b) İhracakçıların, ülke veya bölgelerin yetkili makamlarına beyannamenin iki örneğini vereceklerdir.Üçüncü örneği sevk edilecek maddeye iliştirilecektir.
c) Topraklarından Cetvel 11'deki bir madde ihraç edilen bir taraf, mümkün olduğu kadar çabuk, fakat sevkiyat tarihinden sonraki 90 gün aşmayacak şekilde iadeli taahütlü olarak, ihracatçıdan alınan beyanın bir örneğini ithal eden ülke veya bölgenin yetkili makamlarına gönderecektir.
d) Taraflar, sevkiyat alındığında, ithalatçının sevkiyatla beraber gelen örneği, alınan miktar veya alınış tarihini belirtecek şekilde gereğince tasdik ettirerek ülkesinin veya bölgesinin yetkili makamlarına iletmesini isteyebilirler.
3) Cetvel 1 ve 11'deki maddeler ile ilgili olarak aşağıda ek hükümler uygulayacaklardır.
a) Taraflar serbset liman ve bölgelerde, daha sıkı tedbirler alabilme hakları baki kalmak kaydıyla,topraklarının diğer kısımlarında uygulanan denetim ve kontrolü uygulayacaktır.
b) Sevkiyatlarının bir posta kutusuna veya ihraç yetki belgesinde belirtilen kişiden başka bir kişinin banka hesabına ihraçları yasaklanacaktır.
c) Celvel 1'deki maddellerin gümrük antrepolarına gönderme şeklinde ihracatı yasaktır. Cetvel 11'deki maddelerin gümrük antrepolarına gönderilerek ihracatı ithal eden ülkenin Hükümeti ihraç müsaadesi için müraacat eden kişi veya kuruluşun ibraz ettiği ithal yetki belgesinde, sevkolunan emtianın bir gümrük antrepobuna konulmak üzere ithal olunduğunu bildirmediği takdirde yasaktır.Bu durumda, ihraç yetki belgesinde sevkiyatın bu amaçla yapıldığı belirtilecektir. Malın antrepodan her çekilişi, antrepo üzerinde yetkisi olan makamlarca verilecek bir müsaade gerektirecek ve mal yabancı yabancı bir ülkeye gidecekse, bu sözleşmedeki anlamına uygun yeni bir ihracat olarak işlem görecektir.
d) İhraç yetki belgesi beraberinde olmaksızın bir Taraf topraklarına giren veya çıkan mallar, yetkili makamlar tarafından alıkonacaktır.
e) Bir Taraf kendi yetkili makamlarına sevkiyat için ihraç yetki belgesinin bir örneği ibraz edilmediği takdirde, herhangi bir maddenin diğer bir ülkeye sevkiyatının kendi topraklarından geçmesine, sevkedilen emtia taşındığı ulaşım aracından çıkarılsın veya çıkarılmasın, izin vermeyecektir.
f) Maddelerin geçmesine izin verilen ülke veya bölgenin yetkili makamları sevkiyatın beraberindeki ihraç yetki belgesinde belirtilen başka bir ülkeye saptırılmasını, sevkiyatın geçmekte olduğu, ülke veya bölge hükümeti bu sapmayı onaylamadığı takdirde, önlemek için gerekli tüm tedbirleri alacaktır.Geçiş ülke veya bölgesinin Hükümeti, her yol değiştirme isteğini geçiş ülke veya bölgesinden yeni ülke veya bölgeye yapılan bir ihracat olarak kabul edecektir.Yol değişimi onaylandığı takdirde, geçiş ülke veya bölgesi ve mali ilkönce ihraç etmiş olan ülke veya bölge arasında 1 inci fıkranın (e) bendi hükümleri uygulanacaktır.
g) Transit halinde veya gümrük depolarında muhafaza edilen maddeler terkibini değiştirecek herhangi işleme tabi tutulamazlar. Ambalajları yetkililerin izni alınmadan değiştirilemez.
h) Maddelerin bir Tarafın topraklarından geçişi ile ilgili (e)’den (g)'ye kadarki bendler hükümleri, sözkonusu mal geçiş ülke veya bölgesine eniş yapmayan uçaklarla yapıldığı durumlarda uygulanmaz .Uçak transit olarak geçilen ülke veya bölgeye iniş yaparsa bu hükümler durumun gerektirdiği ölçüde uygulanacaktır.
ı) Bu fıkra hükümleri herhangi bir tarafın geçiş halindeki maddeler üzerinde kullanabileceği kontrolü sınırlandıran herhangi bir uluslararası anlaşmanın hükümlerini ihlal etmez.
Madde - 13
İHRACAT VE İTHALAT YASAKLANMASI VE SINIRLANDIRILMASI
1) Bir taraf, Genel sekreterin aracılığı ile tüm diğer taraflar, bildiriminde belirttiği, Cetvel 11 -111 veya 1V’deki bir veya birkaç maddenin ülkesine veya bölgelerinden birine ithalini yasakladığını bildirebilir.Bu gibi bir bildiri, Cetvel 11,111 veya 1V'de gösterildiği şekilde maddenin adını belirtecektir.
2) Bir taraf 1 inci fıkra uyarınca bir yasaklama bildirimi almışsa, bildirimde belirtilen maddelerden birinin, bildirimi gönderen Tarafın ülkesine veya bölgelerinden birine ihraç edilmesini önlemek için tedbirler alacaktır.
3) Önceki fıkraların hükümlerine bakmaksızın, 1 inci fıkra uyarınca bildimi vermiş olan bir Taraf, sözkonusu maddelerin veya bu maddeleri içeren preparasyonları her defasında ayrı verilen özel ithal yetki belgesiyle, belirli miktarda ithaline izin verebilir.
İthal eden ülkenin belgesi veren makamı, ihraç eden ülke veya bölgenin yetkili makamına, ithalatçı ve ihracatçının ad ve adresini gösteren özel ithal belgesinden iki örneği gönderecek, bunun üzerine ithalatçı ülke veya bölgenin yetkili makamı ihracatçının sevkiyat yapmasına izin verebilecektir.İhracatçı ülke veya bölgenin yetkili makamlarınca gereğince onaylanmış ithal müsaadesini bir örneği mallarla birlikte gönderecektir.
Madde - 14
PSİKOTROP MADDELERİN,GEMİ, UÇAK VE ULUSLARARASI TRAFİKTE ÇALIŞAN DİĞER KAMU TAŞITLARININ İLK YARDIM ÇANTALARINDA TAŞINMASI İLE İLGİLİ ÖZEL HÜKÜMLER
1) Sefer veya yolculuk sırasında, ilk yardım amaçları için veya ivedi olaylar karşısında gerekli olabilecek sınırlı miktardaki, Cetvel 11,111 veya 1V'de bulunan maddelerin gemiler, uçaklar veya uluslararası trenler ve otobüsler gibi diğer uluslararası kamu taşıtlarıyla yapılacak uluslararası ulaşımı bu sözleşmede öngörülen anlamda ihraçat, ithalat veya ibr ülkeden geçiş sayılmayacaktır.
2) 1 inci fıkrada anılan maddelerin uygunsuz kullanımına veya kanun dışı amaçlara yöneltilmelerine engel olmak için; taşıtların kayıtlı bulunduğu ülke tarafından uygun güvenlik tedbirleri alınacaktır.
Komisyon, ilgili uluslararası örgütlere danışarak bu gibi tedbirleri tavsiye edecektir.
3) 1 inci fıkra hükümetlerine uygun olarak gemiler, uçaklar veya uluslararasmı tarenler ve otobüsler gibi diğer uluslararası kamu taşıtlarıyla nakledilen maddeler, yetkili yöresel makamların, bu araçları içnde, araştırma, denetleme ve diğer kontrol işlemlerinde bulunmak hususundaki haklarını saklı olması şartıyle bu araçların kayıtlı bulunduğu ülkenin yasa, tüzük, izin ve ruhsatnamelerine bağlıdır.Bu gibi maddelerin acil vakalarda kullanılması, 9 uncu maddenin 1 inci fıkrası hükümlereni aykırı adlonulmayacaktır.
Madde - 15
TEFTİŞ
Taraflar, psikotrop madde yapımcıları, ihracatçıları, ithalatcıları ve toptancıları ve perakendecileri ve bu gibi maddeleri kullanan tıbbi ve bilimsel kuruluşlar için bir denetim sistemi sürdüreceklerdir. Bina ile stok ve kayıtlarının gerekli görüldüğü kadar sık şeklinde teftişi için gerekli tedbirleri alacaklardır.
Madde - 16
TARAFLARCA VERİLECEK RAPORLAR
1) Taraflar,Genel Sekretere, Komisyonun görevlerini yapabilmesi için gerekli görerek talep ettiği bilgileri ve özellikle kendi topraklarına sözleşmenin uygulyanması ile ilgili olarak aşağıdaki bilgileri de kapsayan yıllık bir rapor vereceklerdir.
a) Psikotrop maddeler ile ilgili yasa ve kurallarındaki önemli değişiklikler, ve
b) Kendi bölgeleri içinde psikotrop maddelerin kötüye kullanılması ve kaçakçılığındaki belli başlı gelişmeler.
2) Taraflar, ayrıca Genel Sekreter 7 inci maddenin (f) bendinde 13 üncü maddede ve 13 üncü maddenin 3 üncü fıkrasında bahsedilen hükümet makamlarının ad ve adreslerini bildireceklerdir.Bu bilgi Genel Sekreter tarafından tüm taraflara iletilecektir.
3) Taraflar, aşağıdaki nedenlerden dolayı önemli saydıkları herhangi bir psikotrop madde kaçakçılığını veya bu gibi kaçakçılıkta yakalanan maddeleri bildiren bir raporu olaydan sonraki mümkün olan en kısa süre içinde Genel Sekretere vereceklerdir.
a) Ortaya çıkan yeni eğlimler,
b) Söz konusu miktarlar,
c)Bu maddelerin elde edildikleri kaynakların aydınlanması, veya
d) Kaçakçılar tarafından, kullanılan yöntemler,
raporun örnekleri 21 inci maddenin (b) bendi uyarınca taraflara tebliğ edilecektir.
4) taraflar, Organ'a Organ tarafından hazırlanan formlara uygun olarak,
a) Cetvel 1 ve 11'deki her madde ile ilgili olarak, her ülke veya bölgede imal edilen, ihraç veya ithal edilen miktarlar ve yapımcılar tarafından elde tutulan stoklar hakkında;
b) Cetvel 111 ve 1V'deki her madde ile ilgili olarak imal edilen miktarlar ve ihraç ve ithal edilen toplam miktarlar hakkında,
c) Cetvel 11, ve 111'deki her madde ile ilgili olarak, bağışık preparasyonların yapımında kullanılan miktarlar hakkında; ve
d) Cetvel 1'deki maddelerin dışındaki her madde ile ilgili olarak, 4 üncü maddenin (b) bendi uyarınca sınayi amaçlarla kullanılan miktarlar hakkında, yıllık istatistik raporları sunacaklardır.
Bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde zikredilen yapım miktarları, imal edilen preparasyonların miktarını kapsamaz.
5) Herhangi bir taraf Organ'ın isteği üzerine, Cetvel 111 ve 1V'deki her bir maddenin her ülke veya bölgeye ihraç veya buralardan ithal edilen miktarlarının sonraki safhaları ile ilgili ek istatistik bilgileri Organ'a verecektir.Sözkonusu taraf, bu fıkra uyarınca vaki bilgi isteğini ve verilen iblgileri Organ'ın gizli tutmasını talep edebilir.
6) Taraflar 1 inci ve 4 üncü fıkralarda sözkonusu bilgileri Komisyon'un veya Organ'ın talep edebileceği şekilde ve tarihlerde sağlayacaktır.
Madde - 17
KOMİSYONUN GÖREVLERİ
1) Komisyon, bu sözleşmenin amaçlarına ve hükümlerini uygulanmasına yönelen tüm sorunları inceleyebilir ve bunlarla ilgili tavsiyelerde bulunabilir.
2) Komisyon'un 2 inci ve 3 üncü maddelerde öngörülen kararları, Komisyon üyelerinin üçte iki çoğunluğuyla alınacaktır.
Madde 18
ORGANIN RAPORLARI
1) Organ, çalışmalarıyle ilgili olarak, Organ'ın gözlem ve tavsiyeleri ile bereber elindeki istatistiki bilgilerin bir incilemesini ve gerektiğinde, eğer varsa Hükümetler tarafından verilen veya Hükümetlerden istenen açıklamanın bir değerlendirilmesini kapsayan yıllık raporlar hazırlayacaktır. Organ, gerekli gördüğü kadar ek rapor hazırlayabilir .Raporlar Komisyon aracılığıyla Konsey'e sunulacaktır; Konsey uygun bulursa uygun bulduğu görüşü ileri sürebilir.
2) Organ'ın raporları taraflara iletilecek ve bilahare Genel Sektereter tarafından yayınlanacaktır.Taraflar bunları sınırsız dağıtımına müsaade edeceklerdir.
Madde - 19
SÖZLEŞME HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASINI SAĞLAMAK ÜZERE ORGAN TARAFINDAN ALINACAK TEDBİRLER
1)a) Organ, Hükümetler tarafından Organ'a sunulan veya Birleşmiş Milletler Organları tarafından verilen bilgileri incelenmesi sonucunda, bir ülke veya bölgenin bu sözleşme hükümlerini uygulamaması nedeniyle sözleşmenin amaçlarının ciddi bir şekilde tehlikeye düştüğünü görecek olursa, sözkonusu ülke veya bölge hükümetlerinden açıklama istemek hakkına sahip olacaktır.Organ, tarafların, Konseyin ve Komisyonun dikkatini aşağıda (c) bendinde zikredilen soruna çekme hakkı saklı kalmak kaydıyla, bu bend uyarınca ortaya çıkan bilgi istemini veya bir hükümet tarafından verilen açıklamayı gizli tutucaktır.
b) Organ (a) bendi uyarınca harekete geçtikten sonra, gerekliliğine inanırsa, ilgili hükümetin bu sözleşme hükümlerini uygulanması için bu durumda gerekli görülen tedbirleri alması için çağrıda bulunabilir.
c) Organ, ilgili hükümetin (a) bendi uyarınca telep edilen yeterli açıklamayı yapmadığına inanırsa veya (a) bendi uyarınca talep edilen tedbirleri almadığını görürse, bu soruna tarafların, Konseyin ve Komisyon'un dikkatini çekebilir.
2) Organ, 1 inci maddenin (c) bendine uygun olarak bir soruna tarafların, Konseyin ve Komisyon'un dikkatini çekerken, böyle bir hareketin gerekli olduğuna inanırsa, ya belirli bir süre için ya da ülke veya bölgedeki durumdan tatmin oluncayakadar, tarafların ilgili ülkeden veya ülkeye belirli psikotrop maddelerin ihracatını, ithalatını veya ikisini de durdurmalarını tavsiye edebilir.İlgili Devlet sorunu Konseyin önüne getirebilir.
3) Organ, bu madde hükümlere uyarınca işleme konulan herhangi bir sorunla ilgili bir raporu yayınlama ve konseye iletme hakkını haiz olacaktır. Konsey, yayınlanan raporu taraflara ulaştıracaktır. Eğer kurul raporda bu maddeye göre alınmış bir kararı veya konu ile ilgili herhangi bir bilgiyi yayınlarsa, ilgili hütümetin iztemi üzerine bu hükümetin görüşünü de ayrı raporda yayınlayacaktır.
4) Herhangi bir sorunda Organ'ın bu madde uyarınca yayınlanan bir kararı oy birliği ile alınmamış ise, azılığın görüşleri de belirtilecektir.
5) Herhangi bir Devlet kendisini doğrudan doğruya ilgilendiren bir sorun bu madde uyarınca Organ'ın bir toplantısında görüşülürken, bu toplantıda temsil edilmeye çağrılacaktır.
6) Organ'ın bu madde uyarınca alınan kararları, Organ'ın tüm üye sayısının üçte iki çoğunluğu ile olacaktır.
7) Herhangi bir tarafça, 2 inci maddenin 7 inci fıkrası uyarınca alınan bir karar sonucu, bu sözleşmenin amaçlarının ciddi olarak tehlikeye düştüğünü Organ'ın gözlediği durumlarda da yukarıdaki fıkraların hükümleri uygulanacaktır.
Madde - 20
PSİKOTROP MADDELERİN KÖTÜYE KULLANILMASINA KARŞI ALINACAK TEDBİRLER
1) Taraflar, psikotrop maddelerin kötüye kullanılmasını önleyebilecek ve ilgili kişilerin, erken teşhis, tedavi,eğitim,tedavi sonrası bakım, readaptasyon ve toplumla yeniden kaynaşmalarını sağlayacak bütün tedbirleri alacaklar ve bu amaca yönelik çabalarında eşgüdüm sağlayacaklardır.
2) Taraflar, olanaklar ölçüsünde, psikotrop maddeleri kötüye kullanan kişilerin tedavisi, tedavi sonrası bakımı readaptasyonu ve toplumla yeniden kaynaşmalarını sağlamak için personel personel yetiştirilmesini geliştirieceklerdir.
3) Taraflar, meslek uygulamasında ihtiyaç duyan kişilere, pbikotrop maddelerin kötüye kullanılmasının ve önlenmesinin ortaya çıkardığı sorunlara ilişkin bilgi edinmeleri için yardım edecekler, ve bu maddelerin kötüye kullanılmasının geniş ölçüde yayılmasında endişe duyulduğu hallerde bilgileri kamu oyuna da duyuracaklardır.
Madde - 21
KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE
Taraflar,anayasal, yasal ve yönetimsel sistemlerin gözönünde bulundurarak;
a) Kaçakçılığa karşı ulusal ölçüde önleyici tedbirlerin karşı koyma çalışmalarının koordinasyonunu sağlayacaklardır;bu amaçla koordinasyonu yürütme ile görevli uyğun bir kuruluşun taraflarca saptanmasıda yararlı olacaktır.
b) Kaçakçılığa karşı koymada birbirlerine karşılıklı yardımda bulunacaklar ve özellikle diplomatik yollardan veya bu amaçla Taraflarca belirlenevek yetkili makamlar araçılıyla, diğer ilgili taraflara derhal, bir kaçakçılık veya yakalama olayı ile ilgili olarak 16 ıncı madde uyarınca Genel Sekretere gönderilen herhangi bir raporun örneğini vereceklerdir.
c) Kaçakçılığa düzenli bir biçimde karşı koyabilmek üzere aralarında ve üyesi bulundukları yetkili uluslararası örgütlerle sıkı bir iş birliğinde bulunacaklardır.
d) İlgili kuruluşlara ait uluslararası işbirliğinin süratle gerçekleşmisini sağlayacaklardır.
e) Ciddi bir davanın izlenmesinde ülkeler arasında hukuki belge alışverişi yapıldığı takdirde, bu belgelerin taraflarca belirlenevek mahkemelere süratle erişmesini sağlayacaklardır,bu hüküm Tarafların hukuki belgelerin diplomatik yoldan gönderilmelerini isteme haklarını haleldar etmez.
Madde - 22
CEZAİ HÜKÜMLER
1.a) Kendi anayasal sınırlanmaları ile bağlı kalmak kaydıyle, her Taraf bu sözleşmeye göre mevcut yükümlülüklere uyarınca kabul edebilir yasa veya kurala aykırı herhangi bir fiil bilerek işlediği zaman cezayı gerektiren bu suç olarak kabul edecek ve ciddi suçlara uygun bir cezaya özellikle hapis ve özgürlükten mahrumiyet cezalarına çarptırılmalarını sağlayacaktır.
b) Yukarıdaki alt paragrafa rağmen psikotrop maddeleri kötüye kullananlar bu tür suçlar işlediklerinde, Taraflar mahkumiyet veya cezaya bir alternatif olarak veya cezaya ek olarak bu kötüye kullananların tedavisi eğitimi tedavisi sonrası bakımı rehabilitasyonu ve 20 inci maddenin 1 inci paragrafı uyarınca topluma yeniden kaynaşmaları için gerekli tedbirleri alabilirler.
2) Bir tarafın anayasal sınırları, hukuk sistemi ve ulusal yasalarına tabi olmak kaydıyla;
a)(i) 1 inci fıkraya göre suç olarak tanımlanan bir dizi birbirleriyle ilgili fiiller değişik ülkelerde yapılmışsa bunların her biri kendi başına bir suç addedilecektir.
(ii) Sözkonusu suçlardan herhangi birine kasten katılmak, suç işlemek amacıyla birleşmek veya anlaşmak veya suç işlemeye girişmek ve bu maddede sözkonusu suçlarla ilgili olarak kasten yapılan hazırlık çalışmaları ile parasal işlemler, 1 inci fıkrada öngörülen cezaları gerektiren birer suç teşkil edevektir.
(iii) Bu suçlar için yabancı ülkelerde hükmolunan mahkümiyet kararları, sabıka teşkil amacıyla gözönüne alınacaktır; ve
(iv) Yukarıda sözü edilen ağır suçlar, bunları işleyenler vatandaş veya yabancı olsun, suçun ülkesi üzerinde işlendiği tarafca veya iade isteminin vaki olduğu tarafın mevzuatı gereğince suçlunun geri verilmesi kabul edilmiyorsa ve sözkonusu suçu önceden kovuşturulmamış ve yargılanmamışsa, suçlunun toprakları üzerinde bulunduğu Tarafca kovuşturulacaktır.
b) 1 inci fıkra ve 2 inci fıkranın (a) (ii) bendinde sözkonusu suçların, Tarafların arasında imzalanmış veya imzalanacak olan suçluların geri verilmesi anlaşması hükümlerine göre geri vermeyi gerektiren bir olay sayılması ve suçluların geri verilmesini bir anlaşmaya veya mütakabiliyete bağlamayan tarafların kendi aralarında geri verme durumu olarak kabul olunması arzu edilmektedir; şu kadar ki; geri verme kendisine geri verme istemi yapılan Tarafın mevzuatı uyarınca uygulanacak ve sözü geçen Taraf yetkili makamları suçu yeter derecede ağır saymadıkları takdirde suçlunun tutuklanmasını veya geri verilmesini red hakkına sahip olacaklardır.
3) 1 inci ve 2 inci fıkralarda sözü geçen suçlulardan herhangi birinin işlenmesinde kullanılan veya kullanılması düşünülen herhangi bir psikotrop madde veya diğer madde ve her türlü malzeme zapt ve müsaadereye tabi olacaktır.
4) Bu madde hükümleri, yetki konusunda ilgili Tarafın ulusal yasaları hükümlerine tabi olacaktır.
5) Bu maddenin hiçbir hükmü, sözkonusu suçların bir tarafın ulusal yasalarına uygun olarak tanımlanması, yargılanması ve cezalandırılması gerektiği ilkesine aykırı olmayacaktır.
Madde - 23
BU SÖZLEŞMENİN GEREKTİRDİĞİNDEN DAHA SIKI KONTROL TEDBİRLERİNİN UYGULANMASI
Taraflar kamu sağlığı ve güvenliğinin korunması amacıyla gerekli gördüklerinde bu sözleşmede öngörülenden daha sıkı veya şiddetli kontrol tedbirleri kabul edebilirler.
Madde - 24
ULUSLARARASI ORGANLARIN SÖZLEŞME HÜKÜMLERİNİ UYGULARKEN YAPTIKLARI MASRAFLAR
Komisyonun ve Organın bu Sözleşme uyarınca kendi görevlerini yerine getirirken, yaptıkları masraflar; Genel kurul tarafından alınacak kararla Birleşmiş Milletler tarafından karşılanacaktır. Birleşmiş Milletlere üye olmayan taraflar,bu masraflara Genel Kurulun uygun bulduğu ve bu Tarafların,Hükümetleri ile müzakereden sonra zaman zaman belirlediği miktarlarda katkıda bulunacaklardır.
Madde - 25
GİRİŞ,İMZA,ONAY VE KATILMA USULÜ
1) Birleşmiş Millletler üyeleri,Birleşmiş Milletlere üye olmayıp Birleşmiş Milletlerin bir İhtisas Kuruluşunun veya Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın üyesi olan Devletler veya Uluslararası Adalet Divanı Tüzüğüne Taraf olanlar, ve Komisyon tarafından davet olunan herhangi bir diğer Devlet, bu Sözleşmeyi :
a) İmzalayarak; veya
b) Onaya bağlı olmak üzere imzaladıktan sonra onaylayarak;veya
c) Katılarak
Taraf olabilir.
2) Sözleşme 1 Ocak 1972 tarihine kadar, o gün de dahil olmak üzere, imzaya açık olacaktır.Bu tarihten sonra katılmaya açık kalacaktır.
3) Onay veya katılma belgeleri Genel Sekretere devdi olunacaktır.
Madde - 26
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ
1) Sözleşme, 25 inci maddenin 1 inci fıkrasında sözü geçen devletlerden kırk devlet tarafından onay kaydı olmaksızın imzalandıktan veya onay veya katılma belgelerini tevdiinden sonraki doksanıncı gün yürürlüge giricektir.
2) Bir evvelki fıkrada sözü geçen son imza veya devdi olayında sonra ihtirazi kayıtsız, imzalayan veya onay veya katılma belgesi tevdi eden herhangi bir diğer Devlet için Sözleşme, imza veya onay veya katılma belgesinin tevdi tarihini izleyen doksanıncı gün yürürlüge giricektir.
Madde - 27
ÜLKELERE GÖRE UYGULAMA
Sözleşme herhangi bir tarafın veya ilgili ülkenin anayasası veya örf ve adedi gereğince böyle bir ülkenin ön onayının alınmasının gerekli olduğu durumlar dışında herhangi bir tarafın uluslararası alanda anavatanı dışındaki temsil ettiği bütün ülkelerde uygulanacaktır. Bu takdirde sözkonusu taraf en kısa zamanda ülkenin gerekli onayının elde etmeye çaba gösterecek ve bu onayı elde ettiğinde bunu Genel Sekretere bildiricektir. Sözleşme tebliğin Genel Sekreter tarafından alınması tarihinden itibaren tebliğ belgesinde gösterilen ülke veya topraklarda uygulanacaktır. Anavatan dışı arazının önceden onayının alınmasının gerekli olmadığı durumlarda ilgili taraf imza onay veya katılma sırasında bu Sözleşmenin hangi anavatan dışı bölge veya topraklarda uygulanacağını beyan edecektir.
Madde - 28
BU SÖZLEŞME AMAÇLARI İÇİN BÖLGELER
1) Herhangi bir taraf, Genel Sekretere, bu Sözleşmenin amaçları yararına topraklarının iki veya daha fazla bölgelere bölündüğünü veya iki veya daha fazla sayıdaki bölgelerinin bir tek bölge olarak birleştirildiğini bildirebilir.
2) İki veya daha fazla sayıda Taraf, Genel Sekretere aralarında kurulan bir gümrük birliği sonucunda sözkonusu tarafların bu sözleşmenin amaçları yararına tek bir bölge olduğunu bildirebilirler.
3) 1 inci veya 2 inci fıkra uyarınca yapılan herhangi bir bildirim, bu bildirimin yapıldığı yılı izleyen yılın 1 Ocak yürürlüğe girecektir.
Madde - 29
FESİH İHBARI
1) Bu sözleşmenin yürürlüğe giriş tarihinden başlayarak iki yıllık bir süre sonunda Taraflardan herhangi biri kendi adına veya uluslararası alanda temsil ettiği ve 27 inci madde uyarınca vermiş olduğu onayı geri alan bir ülke adına, Genel Sekretere bu hususta bir gelge tevdi ederek sözleşmeyi feshedebilir.
2) Genel Sekreter fesih ihbarını 1 Temmuzdan önce veya o tarihte alırsa, bu ihbar gelecek yılın 1 Ocak tarihinde geçerli olacaktır. Fesih ihbarı 1 Temmuzdan önce veya o tarihte alınmış gibi hüküm ifade edecektir.
3) 1 inci ve 2 inci fıkra hükümlerine uygun olarak tebliğ edilen fesih ihbarları dolayısiyle, Sözleşmenin yürürlüğe girmesi için 26 ıncı maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen şartlar sağlanamaz olursa Sözleşme sona erecektir.
Madde 30
ANLAŞMAZLIKLAR
1) Herhangi bir taraf, bu Sözleşmeyi değiştirme önerisinde bulunabilir.Sözkonusu tadil önerisinin metni ve bunu gerektiren nedenler Genel Sekretere tebliğ olunacaktır.Genel Sekreter de bunu Taraflara ve Konseye ulaştıracaktır.Konsey;
a)Önerilen değişikliğin incelenmesi amacıyla Birleşmiş Milletler Yasasının 62 inci maddesinin 4 üncü fıkrası uyarınca bir Konferans toplamaya veya,
b)Taraflara, önerilen degişikliği kabul edip etmediklerini sormaya ve onlardan gerektiğinde sözkonusu öneri üzerindeki görüşlerinin Konseye sunulmasını istemeye karar verebilir.
2) 1 inci fıkranını (b) bendine uygun olarak Taraflara dağıtılan bir degişiklik önerisi tebliğinden itibaren onsekiz ay içinde hiçbir Tarafca reddolunmamışsa sözkonusu değişiklik derhal yürürlüğe girecektir.Ancak, öneriyi Taraflardan biri reddederse Konsey tarafların görüşleri ışığında sözkonusu değişikliği incelemekle görevli bir Konferans taplamanın uygun olup olmayacağına karar verebilir.
Madde - 31
1)Bu sözleşme yorumu veya uygulamasında iki yada daha çok taraf arasındaki anlaşmazlığın, görüşme,soruşturma arabuluculuk uzlaştırma hakemlik ve bölgesel kuruluşlara başvurma yollarıyla veya yargı yoluyla yahut bizzat seçecekleri başkaca barışcı araçlarla çözümlenmesi için Taraflar birbirlerine danışacaklardır.
2) 1 inci fıkrada öngörülen araçlarla çözümlenemeyen bu gibi bir anlaşmazlık, anlazmazlığa taraf olanlardan herhangi birinin istemi üzerine karar için Uluslararası Adalet Divanına havale edilecektir.
Madde - 32
İHTİRAZI KAYITLAR
1) Bu maddenin 2,3 üncü ve 4 üncü fıkralarına uygun olarak getirilen ihtirazi kayıtlardan başka herhengi bir ihtirazi kayda müsaade olunmayacaktır.
2) Her Devlet imza onay veya katılma sırasında bu Sözleşmenin aşağıdaki hükümleri ile ilgili olarak ihtirazi kayıtlar koyabilir.
a) 19 uncu madde,1 ve 2 inci fıkralar;
b) 27 inci madde ve
c) 31 inci madde;
3) Sözleşmeye Taraf olmayı arzu eden fakat bu maddenin 2 ve 4 üncü fıkralarında sayılanlardan başka ihtirazi kayıtlar konusuna müsaade edilmesini isteyen her Devlet bu dileğinde Genel Sekretere bilgi verebilir.Sözkonusu ihtirazi kaydın Genel Sekretere tebliğ edildiği tarihi izleyen oniki ayın bitiminde önce bu Sözleşmeyi imzalamış, onaylamış, veya ona katılmış olan Devletlerin üçte biri sözkonusu sürenin bitiminde bu ihtirazi kayda itiraz etmedikleri takdirde bu ihtirazi kayıt kabul edilmiş sayılacaktır, şu kadar ki Sözkonusu ihtirazi kayda itiraz edecek Devletler, kaydı koyan Devlete karşı bu Sözleşmeden doğan ve ihtirazi kayda ait bulunan herhangi bir hukuki yükümlülük altına girmeyeceklerdir.
4) Toprakları üzerinde Cetvel 1'dekiler arasında olan psikotrop maddeler ihtiva eden ve bazı küçük belirli gruplar tarafından geleneksel büyüsel ve dinsel törenlerde kullanılan bitkilerin yabani olarak yetiştiği bir Devlet imza, onay,veya katılma sırasında uluslararası ticarete ilişkin hükümler dışındaki 7 inci madde hükümlerine dayanarak bu bitkilerle ilgili olarak ihtirazi kayıtlar dermeyen edebilir.
5) İhtirazi kayıt dermeyen eden bir Devlet her zaman yazılı ihbar yolu ile ihtirazi kayıtlarının hepsini veya bir kısmını geri alabilir.
Madde - 33
TEBLİGAT
Genel Sekreter 25 inci maddenin 1 inci fıkrasında anılan bütün Devletlere aşağıdaki hususları tebliğ edecektir.
a) 25 inci madde uyarınca yapılan imza, onay ve katılmalar,
b) 26 ncı madde uyarınca bu Sözleşmenin yürürlüğe giriceği tarih,
c) 29 uncu madde uyarınca yapılan fesih ihbarları ve,
d) 27,28,30 ve 32 inci maddeler uyarınca yapılacak demeçler ve bildiriler.
ULUSLARARASI 1971 PSİKOTROP MADDELER SÖZLEŞMESİ
EKİ : LİSTELER
1 NOLU CETVEL
BROLAMFETAMİNE DOB
CATHINONE DET
DMHP
DMT
DOET
ETICYCLIDINE PCE
(+)-LYSERGIDE LSD,LSD-25
MDMA
mescaline
4-methylaminorex
MMDA
N-ethyl MDA
N-HYDROXY mda
PARAHEXYİ pma
PSİLOCİNE, PSİLOTSİN
PSILOCYBINE
ROLICYCLIDINE PHP,PCPY
STP,DOM
TENAMFETAMİNE MDA
TENOCYCLIDİNE TCP
TMA
tetra Hydrocannabinol
ve izomerleri
*Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından her sene yenilenmektedir,
*Bu liste 1991 yılında yayınlanmıştır.
2 NOLU CETVEL
AMFETAMİNE amfetamine
DEXAMFETAMİNE dexamfetamine
FENETYLLİNE
LEVAMFETAMİNE levamfetamine
levomethamphetamine
MECLOQUALONE methamphetamıne
METAFETAMİNE methamphetamıne
RACEMATE racemate
METHAQUALONE
METHYLPHENİDATE
PHENCYCLIDINE PCP
PHENNETRAZİNE
SECOBARBİTAL
3 NOLU CETVEL
AMOBARBITAL
BUPRENORPHİNE
BUTALBITAL
CATHINE (+)-norpseudoephedrine
CYCLOBARBITAL
GLUTETHIMIDE
PENTAZOCINE
PENTOBARBITAL
4 NOLU CETVEL
ALLOBARBITAL
ALPRAZOLAM
AMFEPRAMONE
BARBITAL
BENZFETAMİN benzphetamine
BROMAZEPAM
BUTOBARBITAL
CHLORDİAZEPOXIDE
CLOBAZAM
CLONAZEPAM
CLORAZEPATE
CLOTİAZEPAM
CLOXAZOLAM
DELORAZEPAM
DIAZEPAM
ESTAZOLAM
ETHCHLORVYNOL
ETHINAMATE
ETHYL
LOFLAZEPATE
ETILAMFETAMINA N-ethylamphetamine
FENCAMFAMIN
FENPROPOREX
FLUDIAZEPAM
FLUNİTRAZEPAM
FLURAZEPAM
HALAZEPAM
HALOXAZOLAM
KETAZOLAM
LEFETAMINE SPA
LOPRAZOLAM
LORAZEPAM
LORMETAZEPAM
MAZINDOL
MEDAZEPAM
MEFENOREX
MEPROBAMATE
METHYLPHLNOBARBITAL
METHYPRYLON
MIDAZOLAM
NIMETAZEPAM
NITRAZEPAM
NORDEZEPAM
OXAZEPAM
OXAZOLAM
PEMOLINE
PHENDIMETRAZINE
PHENOBARBITAL
PHENTERMINE
PINAZEPAM
PIPRADOL
PRAZEPAM
PROPYLHEXEDRINE
PYLOVALERONE
SECBUTABARBITAL
TEMAZEPAM
TETRAZEPAM
TRIAZOLAM
VINYLBITAL
UYUŞTURUCU VE PSİKOTROP MADDELERİN KAÇAKÇILIĞINA KARŞI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞMESİNİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN
Yayımlandığı Resmi Gazetenin; Tarihi :25.11.1995 Nosu :22474
Kanun No: 4136 Kabul Tarihi : 22.11.1995
Uyuşturucular Hakanda Genel Bilgi için tıklayın
Kontrollü Teslimat Uygulaması Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik
Tasarruflu Yazılar 1
Madde 1- “Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”nin, 2. maddedeki beyanla onaylanması uygun bulunmuştur.
Madde 2-Türkiye Cumhuriyeti Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin 32 inci maddesinin dört numaralı fıkrası uyarınca, bu Sözleşmenin 32 inci maddesinin iki ve üç numaralı fıkraları ile bağlı değildir.
Madde 3-Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 4-Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Milletlerarası Sözleşme (Onaya İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı)
Karar Sayısı : 96/7801
Yayımlandığı Resmi Gazetenin; Tarihi :11.2.1996 Nosu :22551
Hükümetimiz adına 20 Aralık 1988 tarihinde imzalanan ve 22/11/1995 tarihli ve 4136 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ilişik “Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”nin ekli beyanla onaylanması; Dışişleri Bakanlığı’nın 15/12/1995 tarihli ve BMGY-II/5810 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 16/1/1996 tarihinde kararlaştırılmıştır.
TÜRKÇE
“Beyan:
Türkiye Cumhuriyeti Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin 32 inci maddesinin dört numaralı fıkrası uyarınca, bu sözleşmenin 32 inci maddesinin iki ve üç fıkraları ile bağlı değildir.”
İNGİLİZCE
“Declaration:
Pursuant to paragraph 4 of Article 32 of the United Nations Convention Against Illicit Traffic in Narcotic Drugs and Psychotropic Substances of 1988 the Republic of Turkey is not bound by paragraphs 2 and 3 of Article 32 of the Convention.”
1988 Tarihli Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi
11.02.1996 tarihli, 22551 sayılı R.G. ile yayımlanan
21.11.1995 tarih ve 4136 sayılı Kanun ile onaylanmıştır.
Uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığı ile mücadelede işbirliğini artırmayı hedefleyen Sözleşmenin getirdiği hükümler şöyle özetlenebilir:
Sözleşmeye taraf ülkeler;
1. Uyuşturucu ve psikotrop maddelerin üretilmesi ve kaçakçılığı (her aşamasını) ile yasal olmayan talebi, bu suçlardan elde edilen kazancın başka bir varlığa dönüştürülmesi (kara paranın aklanması), Sözleşmenin ekindeki 1 ve 2 numaralı tablolarda yer alan maddelerin, uyuşturucu ve psikotrop maddeleri imal etmek üzere kullanılması fiillerini hukuklarında suç olarak ihdas ederek bu suçlara hapis, para veya müsadere gibi cezalar öngörecek ve tedavi, eğitim gibi tedbirleri alacaklardır.
2. Yukarıdaki suçlarda ele geçirilen her türlü uyuşturucu ve psikotrop madde teçhisatı ve kara parayı müsadere etmek üzere gerekli tedbirleri alacaklardır.
3. Bu suçlara karışan kişilerin iadesi, taraflar arasında yürürlükte bulunan iade anlaşmalarına dahil gibi kabul edilecektir.
4. Bu suçların soruşturulmasında ve yargılanmasında karşılıklı olarak en geniş biçimde adli yardımlaşmada bulunacaklar, ayrıca güvenli ve ivedi bilgi değişimini sağlamak amacıyla yetkili kurumları arasında iletişim kuracaklardır.
5. Kaçakçılıkta transit konumunda olan, yardım ve desteğe ihtiyacı olan ülkelere mali ve teknik yardımda bulunacaklardır.
6. Bu suçlara iştirak etmiş kişilerin yakalanabilmesi amacıyla Kontrollü Teslimat yönteminin uygulanabilmesi için gerekli tedbirleri alacaklardır.
7. Sözleşmenin ekindeki tablolarda yer alan maddelerin uyuşturucu ve psikotrop maddelerin üretiminde kullanılmasını önlemek amacıyla gerekli tedbirleri alacaklardır.
Bu tablolarda yer alacak maddeler şunlardır:
Tablo 1- Acedic anhydride, Ephedrine, Ergometrine, Ergotamine, Lysergic acid, I-phenyl -2- Propanone (ayrıca bu maddelerin varsa tuzları)
Tablo 2- Acetone, Anthranilic acid, Ethyl ether, Fhenylacetic acid, Piperidine (ayrıca bu maddelerin varsa tuzları)
8. Ticari taşımacıların işlettikleri nakliye araçlarının uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığında kullanılmaması için gerekli tedbirleri alacaklardır.
9. Uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yanlış etiketlenmemesi için gerekli tedbirleri alacaklardır.
10. Deniz yoluyla yapılan kaçakçılığı önlemek için mümkün olan en ileri düzeyde işbirliği yapılacaktır.
11. Serbest Bölge ve Limanlarda, uyuşturucu ve psikotrop maddeler ile Sözleşmenin ekinde yer alan maddelerin kaçakçılığını önlemek için gerekli tedbirleri alacaklardır.
12. Posta hizmetlerinin kaçakçılık amacıyla kullanılmasını önlemek için gerekli tedbirleri alacaklardır.
13. Sözleşmenin ülkelerinde uygulanmasına ilişkin bilgileri, çıkardıkları yasal metinleri, kaçakçılık olayları ile ilgili önemli bilgileri Komisyona bildireceklerdir.
14. BM Ekonomik ve Sosyal Konseye bağlı olan UMK ile 1961 ve 1971 Sözleşmeleri uyarınca kurulmuş olan INCB; bu Sözleşmenin uygulanmasını izleyecektir.
15. Bu Sözleşmenin yorumlanması ve uygulanmasından kaynaklanan anlaşmazlıklarda, görüşme, soruşturma, arabuluculuk, uzlaştırma, hakemlik, bölgesel kuruluşlara başvurma, yargı yolu ile başka barışçı yollara başvurulacaktır. Bu yolla çözümlenemeyen anlaşmazlıklar Uluslararası Adalet Divanına havale edilecektir.
Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi
Konferans genel kurulunun 19 Aralık 1998 tarihli 6. Toplantısında kabul edilmiştir.
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler,
Bireylerin sağlık ve refahını ciddi bir biçimde tehdit eden ve toplumun ekonomik, kültürel ve siyasal temellerine zararlı etkileri olan uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yasadışı üretimi ve talebi ile kaçakçılığının yaygın boyutlarından ve gösterdiği artıştan derin endişe duyarak,
Ölçülemeyecek boyutlara ulaşan bir tehlike oluşturan uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığının sürekli bir şekilde toplumdaki çeşitli gruplar içinde gittikçe yaygılaşmakta olmasından ve özellikle çocukların dünyanın bir çok bölgesinde bir uyuşturucu madde tüketici pazarı olarak sömürülmesi ve uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yasa dışı üretim, dağıtım ve ticaretinde kullanılmasından da derin endişe duyarak,
Devletlerin yasal ekonomilerinin temellerini çökerten ve egemenlik, güvenlik ve istikrarını tehdit eden kaçakçılık ile diğer benzer örgütlü suçlar arasındaki bağların varlığını kabul ederek,
Kaçakçılığın, ortadan kaldırılması amacıyla, ivedi önlemler alınmasını ve birinci öncelik verilmesini gerektiren uluslararası bir suç olduğunu da kabul ederek,
Kaçakçılığın ülkeler ötesi suç örgütlerinin devletin yapısına, yasal mali ve ticari faaliyetlere ve topluma her düzeyde nüfuz etmesine, bozmasına ve yoldan çıkarmasına imkan veren büyük mali kar ve servet sağladığının bilincinde olarak,
Kaçakçıları bu suçlarından sağladıkları kazançlardan mahrum ederek, kaçakçılık yapmalarına neden olan temel saiki böylece ortadan kaldıramaya kararlı olarak,
Uyuşturucu ve psikotrop maddelerin kötüye kullanılması sorununun temelinde yatan nedenleride özellikle bu maddelere olan yasa dışı talebi ve kaçakçılığından elde edilen büyük kazançları ortadan kaldırmayı arzu ederek,
Uyuşturucu ve psikotrop maddelerin imalinde kullanılan ve kolaylıkla temin edilebildikleri için bu tür maddelerin gizlice imalinde artışa yol açan kimyasal maddelerle eritkenler gibi belirli maddelerin denetimi için önlem alınması gerektiğini göz önünde tutarak,
Deniz yoluyla yapılan kaçakçılığın önlenmesi için uluslararası işbirliği geliştirmeye kararlı olarak,
Kaçakçılığın ortadan kaldırılmasının tüm devletlerin ortak sorumluluğunda bulunduğuna ve bu amaçla uluslararası işbirliği çerçevesinde eşgüdümlü bir eylemin gerekli olduğuna inanarak,
Birleşmiş Milletlerin uyuşturucu ve psikotrop maddelerin denetimi konusundaki yetkinliğini belirterek ve bu denetimle ilgili diğer uluslararası kuruluşların Birleşmiş Milletler çerçevesinde faaliyet göstermelerini dileyerek,
Uyuşturucu ve psikotrop maddeler konusunda yürürlükte bulunan antlaşmaların yönlendirici ilkelerini ve bu antlaşmaların tesis ettiği denetim sistemlerini teyit ederek,
Uyuşturucu madde kaçakçılığının boyutlarını, yaygınlığını boyutlarını, yaygınlığını ve vahim sonuçlarını göğüsleyebilmek amacıyla 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler TEK Sözleşmesi, 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesini Değiştiren 1972 tarihli Protokol ile Değiştirilmiş 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi 1971 tarihli Psikotrop Maddeler Sözleşmesi ile getirilmiş olan önlemlerin güçlendirilmesi ve yeni önlemler getirilmesi gerektiğini kabul ederek,
Kaçakçılığı oluşturan uluslararası suç nitelikli eylemlerin önlenebilmesi amacıyla, cezai konularda uluslararası işbirliğine olanak sağlayan etkin hukuki olanakların güçlendirilmesi ve geliştirilmesinin de önemini kabul ederek,
Doğruca kaçakçılığa karşı ve surunun özellikle uyuşturucu ve psikotrop maddeler konusunda mevcut uluslararası antlaşmalarda beğenilmeyen yönleri de dahil olmak üzere her yönünü bir bütün olarak değerlendiren kapsamlı, etkili ve uygulanabilir bir uluslararası sözleşme akdetmek arzusuyla,
Aşağıdaki hususlar üzerinde anlaşmışlardır.
Madde 1
Tanımlar
Aşağıda yer alan tanımlar, aksi özellikle belirtilmedikçe veya metin başka türlü anlaşılmasını gerektirmedikçe, sözleşmenin bütün hükümlerinde uygulanacaktır:
“Organ”, 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler TEK Sözleşmesi ve 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler TEK Sözleşmesinde değişiklik yapan 1972 tarihli protokol tarafından değiştirilmiş olan o sözleşme uyarınca kurulan Uluslararası Uyuşturucu Maddeler Kontrol Organı demektir.
“Kenevir bitkisi”, kenevir türünden herhangi bir bitkiyi ifade eder.
“Koka ağacı”, eryhroxylon türünden tüm bitkileri ifade eder.
“Ticari nakliyeci”, ücret, kira veya başka herhangi bir kazanç karşılığında insan, mal veya posta taşıyan herhangi bir kamu, özel veya bunlar dışında herhangi bir tüzel kişi veya insan demektir.
“Komisyon”, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyinin Uyuşturucu Maddeler Komisyonu demektir.
“Müsadere”, hakkın kaybedilmesi kavramı da dahil olmak üzere mahkeme veya başka bir yetkili makam kararıyla mülkiyetin sürekli olarak kaybedilmesi demektir.
“Kontrollü Teslimat”, sözleşmenin üçüncü maddesini birinci fıkrasında yer alan suçların işlenmesine iştirak etmiş olan kişilerin belirlenmesi amacıyla, kaçak veya kaçak olmasında şüphelenilen bir biçimde sevk edilen uyuşturucu veya psikotrop maddelerin bu sözleşmenin eki I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin veya onların yerine geçen maddelerin, ilgili ülkelerin yetkili makamlarının bilgisi ve denetimi altında bir veya birçok ülke itibarıyla girişine, geçişine veya çıkışına olanak veren yöntemi ifade eder.
“1961 Sözleşmesi”, 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi demektir.
“Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesi”, 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler TEK Sözleşmesinde değişiklik yapan 1972 protokolün ile değiştirilmiş olan 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler TEK Sözleşmesi demektir.
“1971 Sözleşmesi”, 1971 tarihli psikotrop maddeler sözleşmesi demektir.
“Konsey”, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konsey demektir.
“Bloke etmek” veya “el koymak”, mahkeme veya yetkili bir makam kararıyla,bir malın devri ve başka bir mala dönüştürülmesi işlemlerinin geçici olarak men edilmesi eşya malın geçici olarak muhafaza edilmesi yahut kontrol altında bulundurulması demektir.
“Kaçakçılık”, bu Sözleşmenin 3. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında yer alan suçlar demektir.
“Uyuşturucu madde”, 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesinin ve 1961 Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesinde değişiklik yapan 1972 protokolü ile değiştirilmiş 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesinin I ve II numaralı cetvellerinde yer alan doğal veya yapay her türlü madde demektir.
“Afyon haşhaşı”, Papaver Somniferum L. türünden olan bitki demektir.
“Kazanç”,3. Maddenin 1. fıkrasında yer alan suçların işlenmesinden doğrudan veya dolaylı olarak kaynaklanan her türlü mal varlığı demektir.
“Mal varlığı (Mamelek)”, maddi veya gayri maddi, menkul veya gayrimenkul, fiziki varlığı olan veya olmayan her türlü mal ile bunlar üzerinde mülkiyet veya yararlanma hakkını gösteren hukuki belgeler veya senetler demektir.
“Psikotrop madde“,1971 tarihli Psikotrop Maddeler Sözleşmesinin I,II,III ve IV numaralı cetvellerde yer alan doğal veya yapay herhangi bir madde veya doğal ürün demektir.
“Genel Sekreter”,Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri demektir.
“I numaralı tablo”, ve “II numaralı tablo”,12. Madde çerçevesinde üzerinde değişiklik yapılabilen ve bu sözleşmenin ekini oluşturan madde listeleri demektir.
“Transit Devlet”,Uyuşturucu ve Psikotrop maddeler ile I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin yasadışı yollardan toprakları üzerinde geçirildiği, ancak bunların ne kaynaklandığı nede nihai varış yeri olan devlet demektir.
Madde 2
Sözleşmenin Kapsamı
1.Bu Sözleşme, Uyuşturucu ve Psikotrop Madde Kaçakçılığının Uluslararası boyutu bulunan değişik yönleriyle daha etkin bir biçimde mücadele etmelerini sağlayabilmek için taraflar arasındaki işbirliğini artırmayı amaçlamaktadır. Sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde, Taraflar kendi hukuk sistemlerinin temel hükümlerine uygun olarak, yasa yapmak ve idari önlemler dahil gereken önlemleri alacaklardır.
2.Taraflar bu Sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini Devletlerin egemen eşitliği ve toprak bütünlüğü ile başka devletlerin içişlerine karışılmaması ilkelerine uygun bir biçimde yerine getireceklerdir.
3.Her bir Taraf, başka bir tarafın ülkesinde bu ikinci Tarafın kendi iç hukuku ile sadece kendi makamlarına verilmiş olan kaza’ i yetkiyi ve görevleri ifa etmekten kaçınacaktır.
Madde 3
Sözleşmelerin Kapsamı
1-Her bir Taraf aşağıda sayılan fiilleri kasti olarak işlendiği zaman,kendi hukukunda suç olarak ihdas etmek için gerekli önlemler alacaktır.
(i) 1961 Sözleşmesi, Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesi veya 1971 Sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak herhangi bir uyuşturucu ve psikotrop maddenin üretimi, imalatı, çıkarılması, hazırlanması, arzı, satışa çıkarılması,dağıtımı, satışı, hangi koşulda olursa olsun teslimi, simsarlığı, sevki, transit sevki, nakli, ithali veya ihracı;
(ii)1961 Sözleşmesi ve Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesi hükümlerine aykırı olarak uyuşturucu madde üretmek amacıyla Afyon haşhaşı, Koka ağacı veya Hint keneviri bitkisi yetiştirilmesi;
(iii) Yukarıda (i) bendinde sayılmış olan herhangi bir amaç için herhangi bir uyuşturucu veya psikotrop maddenin bulundurulması veya satın alınması;
(iv) Uyuşturucu veya psikotrop maddelerin kaçak ekimi, üretimi veya imalatı için kullanılacağını bilerek teçhizat, malzeme veya I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerinin imalatı, nakli veya dağıtımı;
Yukarıdaki (i ), (ii ), (iii) veya (iv) bentlerde yer alan suçların düzenlenmesi, yönetimi veya bunlar için mali kaynak sağlanması;
(b) (i) bir mamelekin bu fıkranın (a) bendindeki suç veya suçlardan birinden veya suç veya suçlardan birine iştirakten kaynaklandığını bilerek, ma meleğin gayri meşru kaynağını gizlemek veya olduğundan değişik göstermek veya böyle bir suçun işlenmesine karışmış bir kişinin eylemlerinin yasal sonuçlarından kaçmasına yardımcı olmak amacıyla, bu ma meleğin bir başka ma meleğe dönüştürülmesi veya devredilmesi;
(ii)1.fıkranın (a) bendinde belirtilen suçlardan birinden veya bunlardan birine iştirakten kaynaklandığını bilerek, mal varlığının gerçek niteliğini, kaynağının, bulunduğu yerin, yararlanma hakkının, hareketlerinin, üzerindeki hakların ve kime ait olduğunun gizlenmesi veya olduğundan değişik gösterilmesi;
(c)Anayasa ilkeleri ve hukuk sisteminin temel kavramları saklı kalarak:
(i)Mülkiyetin edinilmesi sırasında, 1. fıkranın (a) bendinde belirtilen suçlardan birinde veya bunlardan birine iştirakten kaynaklandığını bilerek, bir mal varlığını edinilmesi, sahip olunması veya kullanılması;
(ii)Uyuşturucu veya psikotrop maddelerin kaçak olarak yetiştirilmesi, üretimi veya imalatında kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek gerekli teçhizata veya malzemeye veya I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelere sahip olunması;
(iii)Bir başkasının bu maddede yer alan suçlardan birini ne şekilde olursa olsun işlemeye veya uyuşturucu veya psikotrop maddeleri kaçak olarak kullanmaya açıkça yönetilmesi veya teşvik edilmesi;
(iv)Bu madde de yer alan suçlardan her hangi birine katılınması, bu amaçla örgütlenmesi veya işbirliği yapılması, teşebbüste bulunulması ve suçun işlenmesine yardımcı olunması, kolaylık sağlanması ve yol gösterilmesi.
2.Her bir taraf, Anayasa ilkeleri ve hukuk sisteminin temel kavramları saklı kalmak koşuluyla kişisel kullanım için de 1961 sözleşmesi, değiştirilmiş 1961 ve 1971 sözleşmesi hükümlerine aykırı bir şekilde ve bu kasıtla uyuşturucu ve psikotrop maddelerin bulundurulması, satın alınması ve üretilmesinin kendi mevzuatı çerçevesinde suç olarak ihdas etmek için gerekli önlemleri alacaktır.
3.Bu maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçların oluşumu için gerekli unsur olarak bilgi niyet veya amacın bulunup bulunmadığı, olaya ilişkin objektif olgulara bakılarak saklanabilecektir.
4.(a)Taraflar, bu maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçların işlenmesini bu suçları ciddi niteliğine uygun olarak hapis veya hürriyeti kısıtlayıcı diğer cezalar para cezası ve müsadere gibi cezai yaptırımlara tabi tutacaklardır.
(b)Bu maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçlardan biri için verilen mahkumiyet veya cezaya ek olarak, taraflar, failin tedavisi, eğitim, topluma uyumu ve katılımına yönelik önlemler alınmasına sağlayabileceklerdir.
(c)Yukarıdaki bentlerde yer alan hükümlere karşın önemsiz nitelikteki suçların söz konusu olduğu uygun durumlarda, taraflar mahkumiyet veya ceza yerine eğitim, topluma uyum ve katılım gibi önlemler ile failin uyuşturucu madde bağımlısı olması halinde tedavi ve tedavi sonrası bakımını da sağlayabileceklerdir.
(d)Taraflar bu maddenin 2.fıkrasında belirtilen suçlara ilişkin mahkumiyet veya cezaların yerine veya bunlara ek olarak, failin tedavisi,eğitimi, tedaöi sonrası bakımı, topluma uyumu ve katılımına ilişkin önlemleralınmasını sağlayabileceklerdir.
5.Taraflar, mahkemelerinin ve yargı yetkisi bulunan öteki makamlarının, bu maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçların işlenmesini özellikle ağırlaştıran aşağıdaki türden somut koşulları göz önünde tutmasını sağlayacaklardır.
Failin üyesi olduğu suç örgütünün suça iştirak etmiş olması;
Failin başka uluslararası örgütlü suçlara iştirak etmiş olması;
Failin işlenen suçun kolaylaştırdığı yasadışı başka faaliyetlere katılmış olması;
Failin şiddet veya silah kullanmış olması;
Failin kamu görevlisi olması ve suçun bu görevliyle ilişkili olması;
Reşit olmayan küçüklerin mağdur veya suça alet edilmiş olması;
Suçun bir cezaevinde, eğitim kurumunda sosyal hizmet tesisinde veya bunlara çok yakın yerlerde veya öğrencilerin sosyal, eğitsel veya sportif faaliyetlerde bulunduklara başka yerlerde işlenmiş olması;
İlgili tarafın mevzuatı elverdiği ölçüde,kendi ülkesinde veya başka bir ülkede özellikle benzer suçlardan daha önce de mahkumiyet kararı bulunması;
6- Taraflar bu maddede belirtilen suçlarla ilgili olarak ve bu tür suçların işlenmesine karşı caydırıcılık ihtiyacını göz önünde bulundurarak, mevzuatları uyarınca yargı yetkisinde mevcut olabilecek takdir hakkının bu suçlara ilişkin yasal önlem ve uygulamaların en etkili düzeye çıkarılabilmesi amacıyla kullanılmasını sağlamaya çalışacaklardır.
7-Taraflar, bu maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçlardan mahkum olan kişilerin erken veya şartlı salıverilmesi olasılığı değerlendirilirken, mahkemelerin veya öteki yetkili makamların bu suçların ciddi niteliğini ve bu maddenin 5. fıkrasında sayılan koşulları göz önünde tutmasını sağlayacaklardır.
8.Taraflar, kendi mevzuatları çerçevesinde ve uygun durumlarda, bu maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçlara karşı gerekli yasal işlemlerin başlatılabilmesine olanak sağlayacak şekilde uzun bir zaman aşımı süresi belirleyeceklerdir; bu süre, zanlının adaletten kaçabilmiş olduğu durumlar için daha da uzun olarak saptanacaktır.
9.Her bir Taraf, kendi hukuk sistemine uygun olarak, bu maddenin 1.fıkrasında belirtilen bir suçtan itham edilen veya zanlı olan ve kendi ülkesinde bulunan herhangi bir kişinin gerekli ceza davasında hazır bulunması için gerekli önlemleri alacaktır.
10.Bu sözleşme ve özellikle 5, 6, 7 ve 9. maddeleri uyarınca Taraf ülkeler arasında işbirliği yapılabilmesi amacıyla ve Tarafların anayasal kısıtlamaları ve temel mevzuatları haleldar edilmemek koşuluyla, bu maddede belirtilen suçlar mali veya siyasi suç olarak kabul veya siyasi saikli mütalaa edilmeyecektir.
11.Bu maddenin hiç bir hükmü, bu maddede değinilen suçların ve bu konudaki yasal savunma yöntemlerinin tanımını her bir Taraf ülkenin kendi iç mevzuatı çerçevesinde yapılması ve bu suçların aynı mevzuata uygun olarak takip edilmesi ve cezalandırılması ilkesini helal dar etmeyecektir.
Madde 4
Kazai Yetki
1.Her bir Taraf:
(a)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçlara ilişkin olarak kazai yetkisini ihdas etmek amacıyla:
(i) Suçun kendi ülkesinde işlenmesi halinde;
(ii) Suçun işlenmesi anında, mevzuatına uygun alarak kendi bayrağını taşıyan bir gemide veya kendi makamlarına kayıtlı bir hava taşıtında işlenmesi halinde gerekli önlemleri alacaktır.
(b)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçlara ilişkin olarak kazai yetkisini ihdas etmek amacıyla:
(i) Suçun kendi vatandaşlarından veya genellikle kendi ülkesinde ikamet eden biri tarafından işlenmesi;
(ii) Suçun bir gemide işlenmesi halinde bu tarafın suçun işlendiği gemi hakkında 17. madde uyarınca ve kazai yetkinin sadece o maddenin 4. ve 9. fıkralarında değinilen anlaşma veya düzenlemeler çerçevesinde kullanılması koşuluyla yetkili kılınması;
(iii) 3. maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçlardan birinin kendi ülkesinde işlenmesi 3. maddenin 1. fıkrasının (c), (iv) bendinde belirtilen suçun kendi ülkesi dışında işlenmesi hallerinde gerekli tedbirleri alabileceklerdir.
2. Her bir taraf:
(a)Kendi ülkesinde bulunan ve 3. Maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçlardan birini işlediği varsayılan kişiyi;
(i)Suçun kendi ülkesinde veya suçun işlenmesi anında kendi bayrağını taşıyan bir gemide veya kendi makamlarına kayıtlı bir hava taşıtında veya
(ii)Suçun kendi vatandaşlarından biri tarafından işlenmiş olması;
Sebebiyle başka bir tarafa iade etmemesi halinde, bu suçlar üzerinde kazai yetkisini ihdas etmek amacıyla gerekli olabilecek önlemleri de alacaktır.
(b)Suçu işlediği varsayılan kişinin kendi ülkesinde bulunması ve bu kişiyi başka bir tarafa iade etmemesi halinde, 3. Maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçlar üzerinde kazai yetkisini ihdas etmesi amacıyla da gerekli önlemleri alabilecektir.
3.Bu Sözleşme taraf bir devletin iç hukuku uyarınca cezai konularda ihdas etmiş olduğu kazai yetkisini kullanılmasını engelleyemez.
Madde 5
Müsadere
1.Her bir Taraf;
(a) 3. maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçlardan elde edilmiş kazançları veya değerleri bu kazançlara tekabül eden mal varlığını;
(b) 3. maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçların her ne şekilde olursa olsun işlenmesinde kullanılan veya kullanılması amaçlanan uyuşturucu ve psikotrop maddeleri, malzeme ve teçhizatı veya öteki araç gereçleri müsadere edebilmek için gerekli önlemleri alacaktır.
2.Her bir Taraf, bu maddenin 1. fıkrasında belirtilen kazançların, malvarlıklarının, araç-gerecin ve başka her şeyin gerektiğinde müsadere edilebilmesi amacıyla, yetkili makamlarının bunlara belirlemesi, izlemesi ve bloke etmesi veya el koymasına olanak sağlamak için ilgili makamlarını yetkili kılmak amacıyla da gerekli önlemleri alacaklardır.
3.Bu maddede değinilen önlemlerin uygulanabilmesi için her bir taraf mahkemelerini veya diğer makamlarını, banka kayıtlarının ve mali veya ticari kayıtların istenmesi veya bunlara el konulması talimatı vermeye yetkili kılacaktır. Taraflar bu fıkradaki hükümlerin uygulanmasından, banka hesaplarının gizliliği gerekçesiyle kaçınamayacaklardır.
4.(a)Bu maddenin 1. fıkrasında belirtilen kazançların, malvarlıklarının,araç-gerecin ve başka her şeyin ülkesinde bulunduğu Taraf 3. Maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçlar üzerinde kazai yetkisi olan başka bir Tarafın bu madde uyarınca bir talepte bulunması durumunda;
(i)Müsadere kararı alınması için talebi yetkili makamlarına iletecek ve bu kararın alınması halinde uygulanmasını sağlayacak; veya
(ii)Bu maddenin 1. fıkrasına uygun olarak talep eden Devlet tarafından alınmış olan ve talep edilen Devletin ülkesinde bulunan 1. fıkrada belirtilen kazançlara, malvarlıklarına,araç-gerece ve başka her şeye ilişkin müsadere kararını, talep çerçevesinde uygulanması için yetkili makamlara iletecektir.
(b)3. Maddenin 1. fıkrasında belirtilen bir suç üzerinde kazai yetkisi olan bir diğer tarafın talebi üzerine, kendisinde talepte bulunulan taraf gerek talep eden tarafın gerek bu fıkranın (a) bendi uyarınca aynı tarafın talebi üzerine kendisinin vereceği müsadere kararının infazına esas olmak üzere, bu maddenin 1. fıkrasında belirtilen kazançların, malvarlığının, senetlerin veya başka her şeyin belirlenmesini, izlenmesini, bloke edilmesini veya bunlara el konulmasını sağlayacak önlemleri alacaktır.
(c)Bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde öngörülen karar öve işlemler, talepte bulunan tarafça kendi iç hukuku ve usul kurallarına veya talepte bulunan taraf ile aralarında yürürlükte bulunan ikili veya çok taraflı anlaşma, anlaşma veya düzenlemelere uygun olarak yerine getirilecektir.
(d)7. maddenin 6 ila 19. fıkraları durumun ayrıntıları bakımından gerektirebileceği değişikliklerle uygulanır. Bu madde çerçevesinde yapılan talepler, 7. Maddenin 10. fıkrasında öngörülen bilgilere ilave olarak, aşağıdaki bilgileri de içerecektir.
(i)Talebin bu fıkranın(a) (i) bendi çerçevesinde yapılması halinde talep edilen Tarafın iç hukukuna uygun olarak müsadere kararı almasına imkan sağlayacak şekilde, müsadere edilecek malvarlığının tanımı ile talep eden tarafın dayandığı olguları içeren bir açıklama;
(ii)Talebin (a) (ii)bendine göre yapılması halinde, talep eden Tarafın aldığı ve talebe esas olan müsadere kararının tasdikli bir örneği, olguların bir açıklaması ve kararın hangi sınırlar içinde uygulanmasının talep edildiğini gösterir bilgiler;
(iii)Talebin (b) bendine göre yapılması halinde, talebe esas teşkil eden olgulara ilişkin bir açıklama ve yapılması istenen işlemlerin bir tanımı.
(e)Her bir taraf, bu fıkranın uygulanmasını sağlayan kanun ve tüzüklerin metinleri ile ileride bu kanun ve tüzüklerde yapılacak değişikliklerin metinlerini Genel Sekretere bildirecektir.
(f)Bir Taraf, bu fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki önlemlerin alınmasını konuya ilişkin bir antlaşmanın bulunması koşuluna bağlamaya karar verirse, bu sözleşmeyi gerekli ve yeterli antlaşma zemini olarak kabul edecektir.
(g)Bu madde uyarınca uluslararası işbirliğini daha etkin kılmak için, Taraflar ikili veya çok taraflı anlaşma, antlaşma ve düzenlemeler akdetmek için çaba göstereceklerdir.
5.(a)Bir Taraf, bu maddenin 1. veya 4.fıkraları uyarınca müsadere ettiği malvarlıkları ve kazançlar üzerinde, iç hukuku ve idare usulleri çerçevesinde tasarrufta bulunacaktır.
(b)Bu madde uyarınca diğer bir Tarafın talebi üzerine harekete geçmesi halinde, bir Taraf:
(i)Bu kazançlara ve malvarlığına eşdeğerde parayı veya bunların satışından sağlanan parayı veya söz konusu kazanç ve malvarlığının enamel bir bölümü uyuşturucu ve psikotrop maddelerin kötüye kullanımı ve kaçakçılığıyla mücadelede uzmanlaşmış uluslararası kuruluşlara devri;
(ii)Bu kazançları ve malvarlığını veya bunların satışlarından sağlanan parayı, iç hukukuna, idari usullerine veya bu amaçla akdedilmiş ikili veya çok taraflı anlaşmalara uygun olarak düzenli bir biçimde veya her olay için ayrı ayrı olarak diğer taraf Devletler ile paylaşabilme;
hususlarını içeren anlaşmalar akdedilmesini özellikle göz önünde tutabilecektir.
6.(a)Eğer bu kazançlar başka mal varlıklarına çevrilmiş veya dönüştürülmüş ise, söz konusu kazançların yerine bu malvarlıkları bu maddede öngörülen önlemlere konu olacaktır.
(b)Eğer bu kazançlar yasal yollardan iktisap edilmiş malvarlıklarıyla karışmış bulunuyorsa, el koyma ve bloke etme konusundaki yetkiler saklı kalmak kaydıyla, bu malvarlıkları karışan kazançların tahmini değeri kadar müsadere edilecektir.
(c ) (i ) Bu kazançlardan;
(ii)Bu kazançların dönüştürdükleri veya çevrildikleri malvarlıklarından; veya,
(iii)Kazançların karıştıkları malvarlıklarından sağlanan gelir ve diğer yararlar da kazançlarla aynı şekil ve ölçüde bu maddede yer alan önlemlere tabi olacaktır.
7.Her bir Taraf, müsadereye tabi olabileceği ileri sürülen kazançların veya diğer malvarlıklarının yasal kaynağına ilişkin olarak, iç hukukunun ilkelerine ve adli yargılama ve diğer usullerine uygun ölçüler içinde, ispat yükümlülüğünün değiştirilmesini kararlaştırabilecektir.
8.Bu maddenin hükümleri, iyi niyetli üçüncü kişilerin haklarına zarar getirecek şekilde yorumlanamayacaktır.
9.Bu maddenin hiç bir hükmü, bu maddede öngörülen önlemlerin Taraf her Devletin iç hukukuna uygun ve tabi olarak tanımlanması ve uygulanması ilkesine zarar vermeyecektir.
Madde 6
Suçluların İadesi
1.Bu madde, 3.maddenin 1.fıkrasına uygun olarak taraf Devletler tarafından belirlenen suçlara uygulanacaktır.
2.Bu maddenin kapsadığı suçların her biri, failinin iade edilebileceği suçlar olarak Taraf arasında yürürlükte olan suçluların iadesi antlaşmalarına dahil gibi kabul edilecektir. Taraflar, aralarında akdedecekleri bütün suçluların iadesi antlaşmalarına, bu suçluları failinin iade edilebileceği suç olarak dahil etmeyi taahhüt ederler.
3.Suçluların iadesini bu amaçla yapılmış bir antlaşma bulunması koşuluna bağlayan bir Taraf, antlaşma akdetmemiş olduğu diğer bir Taraftan suçlunun iadesi talebi aldığı takdirde, bu madde kapsamına giren bütün suçlar için bu sözleşmeyi failin iadesi için yasal dayanak olarak kullanabilmek üzere daha ayrıntılı düzenlemelere ihtiyaç duyacak Taraflar, gerekebilecek bu yasaların çıkarılması hususunu göz önündü bulunduracaklardır.
4.Suçluların iadesini bu amaçla yapılmış bir antlaşma bulunması koşuluna bağlamayan Taraflar, bu maddenin kapsadığı suçları kendi aralarında faili iade edilebilir suç olarak kabul edeceklerdir.
5.Suçluların iadesi, iade talebinin reddi durumunda buna neden olan gerekçeler de dahil olmak üzere, talep edilen Tarafın hukuku veya o olay için geçerli suçluların iadesi antlaşmalarıyla belirlenen koşullara tabi olacaklardır.
6.Talep edilen Taraf, bu madde uyarınca yapılan talepleri değerlendirirken, adli veya öteki yetkili makamlarının, iadenin kişinin ırkı, dini, milliyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle takibata uğramasını veya cezalandırılmasını kolaylaştıracağına veya iade talebinden etkilenen her hangi bir kişinin bu sebeplerden herhangi biri nedeniyle zarara uğrayacağına ilişkin ciddi endişeleri olması halinde, talebi reddedebilir.
7.Taraflar, bu maddenin kapsadığı suçlara ilişkin iade işlemlerini çabuklaştırmaya ve kanıt sağlanması gereklerini basitleştirmeye çalışacaklardır.
8.Talep edilen Taraf, kendi iç hukuku ve taraf olduğu suçluların iadesi antlaşmaları hükümlerine tabi olarak, talep eden Tarafın talebi üzerine ve durumun gerektirdiği ve ivedi bir durum arz ettiği yolunda ikna olduğu takdirde, iade işleminin karara bağlanması işlemlerinde hazır bulunmasını sağlamak amacıyla, ülkesinde bulunan ve iadesi talep edilmiş olan kişiyi tutuklayabilecek veya bu kişiye ilişkin olarak gerekli gördüğü öteki önlemleri alabilecektir.
9.Kendi iç hukuku ile ihdas edilmiş olan kazai yetkisi saklı kalmak koşuluyla failin kendi ülkesinde bulunması halinde Taraf Devlet:
(a)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçlardan birini işlemiş kişiyi 4.maddenin 2.fıkrasının (a) bendinde belirtilen nedenlerle iade etmediği takdirde ve talip eden Devlet ile aksi kararlaştırılmadıysa, cezai kovuşturma açılması için olayı yetkili makamlarına intikal ettirecektir.
(b)Bu tür bir suçun failini iade etmemesi ve bu suçla ilgili olarak 4.maddenin 2.fıkrasının (b) bendi uyarınca kendisinin kazai yetkisinin bulunması halinde ve talep eden Taraf meşru yetkisini korumak amacıyla aksini istemediği takdirde cezai kovuşturma açılması için olayı yetkili makamlarına iletecektir.
10.Bir cezanın infazı amacıyla yapılan iade talebi, suçlunun talep edilen Devletin vatandaşı olması nedeniyle reddedilirse, talip eden Tarafın başvurması halinde talep edilen Devlet kendi mevzuatının cevaz vermesi durumunda ve bu mevzuat çerçevesinde talep eden ülkenin mevzuatına göre verilmiş ceza kararını veya kalan cezayı uygulama olanaklarını araştıracaktır.
11.Taraflar, suçluların iadesine imkan sağlamak veya etkinliğini arttırmak amacıyla ikili veya çok taraflı anlaşmalar akdetmek için çaba göstereceklerdir.
12.Taraflar, bu maddenin kapsadığı suçlar nedeniyle hapis cezası veya hürriyeti bağlayıcı başka cezalara mahkum edilmiş kişilerin cezalarını çekmek üzere kendi ülkelerine naklini konu alan özel veya genel nitelikli ikili veya çok taraflı anlaşmalar akdedilmesi olanaklarını araştırabileceklerdir.
Madde 7
Adli Yardımlaşma
1.Taraflar, 3. maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçların soruşturulmasında, cezai takibatında ve yargılanmasında bu madde uyarınca ve karşılıklı olarak en geniş biçimde adli yardımda bulunacaklardır.
2.Bu madde uyarınca yapılacak adli yardım aşağıdaki herhangi bir amaçla talep edilebilecektir:
(a)Tanık dinlemek veya ifade almak;
(b)Adli belgelerin tebligatı;
(c)Arama ve el koyma;
(d)Eşya ve yer incelemesi;
(e)Bilgi ve kanıt sağlamak;
(f)Banka kayıtları, muhasebe belgeleri, şirket dosyaları ve ticari belgeler de dahil olmak üzere ilgili belge ve kayıtların asıllarının veya tasdikli suretlerinin sağlanması;
(g)Delil toplamak amacıyla kazançların, malvarlıklarının, araç-gerecin veya diğer şeylerin belirlenmesi veya izlenmesi.
3.Taraflar, talep edilen Tarafın iç hukukunun cevaz verdiği başka herhangi bir şekilde de adli yardımlaşmada bulunabilir.
4.Taraflar, talep üzerine ve mevzuatlarının ve iç uygulamalarının elverdiği ölçüde, tutuklularda dahil olmak üzere soruşturmaya yardımcı olmayı veya davaya katılmayı kabul eden kişilerin hazır bulunmasını veya bulundurulmasını kolaylaştıracak veya teşvik edeceklerdir.
5.Taraflar, banka hesaplarının gizliliği gerekçesiyle bu maddede öngörülen adli yardımlaşmadan kaçınmayacaklardır.
6.Bu maddenin hükümleri, cezai konularda adli yardımlaşma konusunu kısmen veya tamamen düzenleyen veya düzenleyecek olan ikili veya çok taraflı başka herhangi bir antlaşmadan kaynaklanan yükümlülüklerini etkilemeyeceklerdir.
7.Bu maddenin 8 ila 19.fıkraları, ilgili Taraflar arasında bir adli yardımlaşma antlaşması bulunmaması halinde, bu maddeye uygun olarak yapılan talepler için uygulanacaktır. İlgili Taraflar arasında böyle bir antlaşma mevcut ise ve o antlaşmanın ilgili hükümleri yerine Taraflar bu maddenin 8 ila 19.fıkralarının uygulanması hususunda bir mutabakata varmadıkları takdirde, o antlaşmanın ilgili hükümleri geçerli olacaktır.
8.Taraflar, adli yardımlaşma taleplerinin uygulanmasından veya uygulamaya yetkili makamlara iletilmesinden sorumlu ve yetkili bir makamı veya gerektiğinde makamları belirleyeceklerdir. Bu amaçla belirlenmiş olan makam veya makamlar Genel Sekretere bildirilecektir. Adli yardımlaşma talepleri veya buna ilişkin tüm bildirimler Taraflarca bu amaçla belirlenmiş olan makamlar arasında yapılacaktır; bu hüküm, her tarafın bu talep ve bildirimlerin kendisine diplomatik kanaldan ve acil durumlarda, imkan varsa ve Taraflar uygun görürse, İnterpol aracılığıyla yapılmasını isteme hakkını haleldar etmez.
9.Talepler, talep edilen Tarafın kabul edilebileceği bir dilde yapılır. Her bir Taraf kabul edebileceği dil veya dilleri Genel Sekretere bildirecektir. Acil durumlarda ve Taraflarca kabul edildiği takdirde, talepler gecikmeksizin yazılı olarak teyit edilmek koşuluyla, sözlü olarak yapılabilecektir.
10.Adli yardımlaşma talebi aşağıdaki bilgileri ihtiva edecektir.
(a)Talebi yapan makamın adı;
(b)Talebin ilgili olduğu soruşturma, cezai takibat veya muhakemenin konusu ve niteliği ile soruşturma, cezai takibat veya muhakemeyi yürüten makamın adı ve görevleri;
(c)Tebliğ edilmek amacıyla gönderilen adli belgeler dışındaki talepler için ilgili olguların özeti;
(d)İstenilen yardımın tanımı ve talep eden Tarafın uygulanmasını arzu edebileceği herhangi bir özel usulün ayrıntıları;
(e)Mümkünse, ilgili herhangi bir kişinin kimliği, bulunduğu yer ve uyrukluğu;
(f)Delil, bilgi veya işlemlerin hangi amaçla talep edildiği.
11.Talep edilen Taraf, talebin kendi iç hukukuna uygun olarak yerine getirilmesi veya talebin yerine getirilmesini kolaylaştırmak için gerekli gördüğü tamamlayıcı bilgileri isteyebilecektir.
12.Bütün talepler, talep edilen Tarafın iç hukukuna uygun olarak ve söz konusu hukuku ihlal etmediği ölçüde ve mümkünse talepte belirtilen usule uygun olarak yerine getirilecektir.
13.Talep edilen Tarafın ön muvafakati olmadan, talep eden Taraf, anılan Tarafın verdiği bilgi ve delilleri talepte yer alan soruşturma takibat veya muhakeme amaçları dışında kullanamaz ve başkalarına veremez.
14.Talep eden Taraf , talep edilen Tarafın, Talebin ve muhtevasının uygulanması için gerekli olabilecek ölçülerin ötesinde talebin gizli tutulmasını isteyebilir. Talep edilen Taraf bu isteği yerine getiremeyecek ise Talep eden Tarafa durumu hemen bildirecektir.
15.Karşılıklı adli yardım talebi aşağıdaki durumlarda reddedilebilir:
(a)Talebin bu maddedeki hükümlere uygun bir biçimde yapılmaması halinde;
(b)Talep edilen Tarafın, talebin yerine getirilmesinin egemenliğine, güvenliğine, kamu düzenine ve diğer temel çıkarlarına zarar verme olasılığı bulunduğuna inanması halinde;
(c)Talep edilen Taraf makamlarının kendi kazai yetkileri çerçevesinde soruşturma, cezai takibat veya davaya konu olabilecek benzer herhangi bir suça ilişkin olarak talep edilen işlemin yerine getirilmesinden men edilmiş olması halinde;
(d)Talebin yerine getirilmesi, talep edilen Tarafın karşılıklı adli yardıma ilişkin hukuk sistemine aykırı olması halinde.
16.Karşılıklı adli yardım talebinin reddi durumunda, red nedini bildirilecektir.
17.Talep edilen Taraf, sürmekte olan bir soruşturma takibat veya davayı etkileyeceği gerekçesiyle karşılıklı adli yardımı erteleyebilir. Böyle bir durumda, talep edilen Taraf kendisinin gerekli gördüğü koşullarla dahi olsa yardım sağlanıp sağlanmamasına karar vermek için talep eden Tarafa danışacaktır.
18.Talep eden Tarafın, ülkesindeki bir davada ifade vermeyi veya bir soruşturma, takibat veya dava için işbirliği yapmayı kabul eden bir şahit,uzman veya başka bir kimse talep edilen ülkeden ayrılmadan önceki fiilleri, ihmali veya mahkumiyeti nedeni ile talep eden Tarafın, ülkesinde takibata maruz bırakılmayacak, tutuklanmayacak, cezalandırılmayacak veya başka herhangi bir şekilde şahsi hürriyeti kısıtlanamayacaktır. Bu dokunulmazlık, adli makamlarca hazır bulunmasına artık gerek bulunmadığını kişiye resmen bildirilmesinden sonra birbirini izleyen on beş gün veya tarafların mutabık kaldığı bir süre içinde ülkeden çıkma olanağı bulunduğu halde kendi isteğiyle çıkmadığı veya çıkıp kendi isteğiyle o ülkeye döndüğü takdirde, sona erecektir,
19.Taraflar arasında aksine bir anlaşmaya varılmadığı takdirde, talebin yerine getirilmesi için yapıdan olağan masraflar talep edilen tarafça karşılanacaktır. talebin yerine getirilmesi büyük veya olağandışı masraf gerektirirse veya gerektirecekse, talebin yerine getirilme koşullarını ve masraflarını nasıl karşılanacağını saptamak amacıyla Taraflar birbirleriyle danışacaklardır.
20.Gerekli hallerde Taraflar,bu madde hükümlerinin amaçlarına hizmet edecek, bunların uygulanmasını sağlayacak veya bu hükümleri güçlendirecek ikili veya çok taraflı anlaşma veya düzenlemeler akdetme olanaklarını araştıracaklardır.
Madde 8
Davaların Nakli
Taraflar, adaletin en iyi şekilde tecelli etmesi bakımından yarar görülen durumlarda, 3.maddenin 1.fıkrasında yer alan suçlara ilişkin cezai davaların nakledilmesi olanakları araştıracaklardır.
Madde 9
Diğer İşbirliği ve Mesleki Eğitim Biçimleri
1.Taraflar 3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçların işlenmesinin önlenmesine yönelik mücadeleyi güçlendirmek amacıyla ve kendi hukuk ve idari sistemlerine uygun olarak, birbirleriyle sıkı bir işbirliği yapacaklardır. Taraflar, ikili veya çok taraflı anlaşma veya düzenlemeleri çerçevesinde özellikle:
(a)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçların, ilgili Taraflarca uygun görüldüğü takdirde diğer suç faaliyetleriyle olan bağları da dahil olmak üzere, tüm veçhelerine ilişkin olarak güvenli ve ivedi bilgi değişimi sağlamak amacıyla, yetkili kurum ve servisleri arasında iletişim kanalları kuracak ve idame ettireceklerdir.
(b)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen ve uluslararası bir niteliği olan suçlara ilişkin olarak soruşturma yapılmasında:
(i)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçları işlediğinden şüphe edilen kişilerin kimliği, bulunduğu yer ve faaliyetlerine;
(ii)Söz konusu suçların işlenmesinden sağlanmış olan kazanç veya malvarlıklarının dolaşımına;
(iii)Uyuşturucu ve psikotrop maddelerin, bu sözleşmenin I ve II numaralı tablolarında kayıtlı maddelerin ve bu suçların işlenmesi sırasında kullanılmış olan veya kullanılması tasarlanan araç-gerecin dolaşımına
ilişkin konularda işbirliği yapacaklardır.
(c)Bu fıkra hükümlerinin uygulanması amacıyla uygun durumlarda, iç hukuklarına aykırı değilse ve kişi ve operasyonların güvenliğinin korunması ihtiyacını da göz önünde tutarak, ortak ekipler oluşturacaklardır. Herhangi bir Tarafın bu ekiplerde yer alan görevlileri, ülkesinde operasyonun yapıldığı Tarafın yetkili makamlarının belirlediği çerçeve içinde faaliyette bulunacaklardır; ilgili Taraflar, bütün bu tür olaylarda, operasyonun ülkesinde yapıldığı Tarafın egemenliğine tam olarak saygı gösterilmesini sağlayacaklardır;
(d)Tahlil veya soruşturma amacıyla ve uygunsa gerekli miktarda madde vereceklerdir;
(e)Yetkili kuruluşları ve servisleri arasında etkili bir işbirliğine olanak sağlayacak ve irtibat görevlileri de dahil olmak üzere personel ve öteki uzmanların değişimini teşvik edeceklerdir.
2.Bütün Taraflar, 3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçlarla mücadelede görevli kolluk kuvvetleri personeli ile gümrük görevlileri dahil öteki personel için, gerekli olduğu ölçüde mesleki eğitim programları başlatacak ve geliştireceklerdir. Bu programlar özellikle aşağıdaki hususları kapsayacaktır:
(a)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçların tespiti ve önlenmesi için kullanılan yöntemler;
(b)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçları işlediklerinden şüphe edilen kişilerin, özellikle transit ülkelerde kullandıkları yol ve teknikler ile bunlarla mücadele yöntemleri;
(c)Uyuşturucu ve psikotrop maddelerle I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin ithalat ve ihracatının denetimi;
(d)3.maddenin 1.fıkrasında belirtilen suçların işlenmesinden kaynaklanan kazanç ve malvarlıklarının ve bu suçların işlenmesinde kullanılan veya kullanılması amaçlanan uyuşturucu, psikotrop ve I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerle araç-gerecin tespiti ve hareketlerinin izlenmesi;
(e)Bu kazançların, malvarlıklarının ve araç-gerecin devri, saklanması veya görünümünün değiştirilmesi için kullanılan yöntemler;
(f)Suç delillerinin toplanması;
(g)Serbest ticaret bölgelerinde ve serbest limanlarda denetim teknikleri;
(h)Kaçakçılıkla mücadelede kullanılan modern teknikler.
3.Taraflar, bu maddenin 2.fıkrasında yer alan konularda uzmanlık değişimi sağlamak üzere eğitim ve araştırma programlarının planlanması ve uygulanmasında birbirlerinde yardım edeceklerdir. Bu amaçla, gerekirse transit ülkelerin sorunları ve özel ihtiyaçları da dahil olmak üzere ortak sorunlara ilişkin olarak işbirliğini geliştirecek ve imkan verecek bölgesel veya uluslararası seminer ve konferanslar düzenleyeceklerdir.
Madde 10
Transit Ülkeler İçin Uluslararası İşbirliği ve Yardım
1.Taraflar, transit ülkelere ve özellikle bu tür yardım ve desteğe ihtiyacı olan gelişme yolundaki ülkelere kaçakçılığın ve benzer faaliyetlerin önlenmesine yönelik teknik işbirliği programları aracılığıyla imkanlar ölçüsünde yardım etmek amacıyla doğrudan veya uluslararası veya bölgesel yetkili kuruluşlar aracılığıyla işbirliğinde bulunacaklardır.
2.Taraflar, kaçakçılığın etkin bir biçimde kontrol altına alınması ve önlenmesi için, doğrudan veya bölgesel veya uluslararası yetkili kuruluşlar aracılığıyla, transit ülkelerin alt yapılarını geliştirmek ve güçlendirmek için bu ülkelere mali yardım yapabilecektir.
3.Taraflar bu madde uyarınca yapılacak uluslararası işbirliğinin etkinliğini arttırmak amacıyla ikili veya çok taraflı anlaşma veya düzenlemeler yapabilecekler ve bu çerçevede mali düzenlemeler akdedilmesini de göz önünde tutabileceklerdir.
Madde 11
Kontrollü Teslimat
1.Taraflar iç hukuk sistemlerinin temel ilkeleri müsaade ettiği takdirde ve olanakları ölçüsünde 1.maddenin 3.fıkrasında belirtilen suçlara iştirak etmiş olan kişileri tespit etmek ve haklarında yasal işlem yapmak amacıyla akdettikleri anlaşma veya düzenlemeler çerçevesinde kontrollü teslimat yönteminin uluslararası düzeyde uygun şekilde kullanılabilmesi için gerekli önlemleri alacaklardır.
2.Kontrollü teslimat yöntemine başvurulması kararı her olay için ayrı ayrı alınacak ve gerektiğinde ilgili Tarafların kazai yetkilerinin kullanılmasına ilişkin mali düzenlemeler ve mutabakatlar göz önünde bulundurulacaktır.
3.Kontrollü teslimatı konusunda anlaşmaya varılmış olan kaçak sevkıyat, ilgili Tarafların onayıyla durdurulup uyuşturucu ve psikotrop maddelerine dokunulmadan veya bunlar tamamen veya kısmen başka maddelerle değiştirildikten sonra yola devam etmesine izin verilebilir.
Madde 12
Uyuşturucu veya Psikotrop Maddelerin Yasadışı İmalatında Sıkça Kullanılan Maddeler
1.Taraflar I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin uyuşturucu veya psikotrop maddelerin kaçak imalatında kullanılmasını önlemek için uygun görecekleri önlemleri alacaklar ve birbirleriyle işbirliği yapacaklardır.
2.Taraflardan biri veya Organ, sahip olduğu bilgilerin bir maddenin I veya II numaralı tablolara kaydedilmesini gerekli kıldığı görüşündeyse, bu hususu destekleyici tüm bilgilerle birlikte Genel Sekretere bildirecektir. Bu maddenin 2 ila 7.fıkralarında söz konusu edilen yöntem, Taraflardan biri veya Organın bir maddenin I veya II numaralı tablolardan çıkartılması veya bir tablodan ötekine nakledilmesini gerektiren bilgilere sahip olması halinde de uygulanacaktır.
3.Genel sekreter bu bildirimi uygun gördüğü tüm bilgilerle birlikte Taraflara, Komisyona ve eğer bildiri bir Taraf Devletten kaynaklanıyorsa Organa da iletecektir. Taraflar bildirime ilişkin görüşlerini, Organın yapacağı değerlendirmede ve komisyonun alacağı kararda yardımcı olabilecek tüm tamamlayıcı bilgilerle birlikte, Genel Sekretere ileteceklerdir.
4.Organ, bir maddenin yasal kullanımının yaygınlığını, önemini ve kullanım alanlarının çeşitliliği ile hem yasal amaçlarla hem de uyuşturucu veya psikotrop maddelerin yasa dışı imalatında bu maddenin yerine ikame maddelerin kullanılmasının mümkün ve kolay olup olmadığını göz önünde tutarak:
(a)Bu maddenin uyuşturucu veya psikotrop bir maddenin yasadışı imalatında sıkça kullanıldığını;
(b)Uyuşturucu veya psikotrop bir maddenin, yasadışı imalatının miktar ve yaygınlığı bakımından uluslararası önlem alınmasını haklı kılacak şekilde, kamu sağlığını tehdit edecek veya sosyal sorunlar yaratacak ciddi boyutlara ulaştığını tespit ederse, maddenin Tablo I veya II’ ye kaydedilmesinin yasal kullanım ve yasadışı imalat üzerinde olabilecek etkilerini de içeren değerlendirmesiyle, bu değerlendirmesinin ışığında varsa uygun olabilecek kontrol önlemlerine ilişkin tavsiyelerini Komisyona bildirecektir.
5.Komisyon, Tarafların görüşleri ile değerlendirmesi bilimsel düzeyde belirleyici olan Organın görüş ve tavsiyelerini ve konuyla ilgili olabilecek öteki etkenleri de göz önünde tutarak, üye sayısının üçte iki çoğunluğuyla bir maddeyi I veya II numaralı tabloya dahil edebilecektir.
6.Komisyonun bu madde uyarınca alınan her kakarı Genel Sekreter tarafından bu Sözleşmeye Taraf olan veya olabilecek tüm Devletlerle kuruluşlara ve Organ bildirecektir. Bu kararlar bildirim tarihinden 180 gün sonra yürürlüğe gireceklerdir.
7.(a) Komisyon tarafından bu madde çerçevesinde alınan kararlar, Taraflardan biri tarafından bildirimi takip eden 180 gün içinde yazılı olarak talep edilmesi halinde, gözden geçirilmek üzere Konseye sunulacaktır. Müracaatın, gerekçesini oluşturan tüm bilgilerle birlikte, Genel Sekretere yapılması gerekir.
(b)Genel Sekreter müracaatın ve gerekli bilgileri Komisyona, Organa ve tüm Taraflara iletecek ve 90 gün içinde görüşlerini bildirmeye davet edecektir. Gelen tüm görüşler incelenmek üzere Konseye sunulacaktır.
(c)Konsey, Komisyonun kararını onaylayabilir veya iptal edebilir. Konsey, kararı Sözleşmeye taraf olan veya olabilecek tüm Devletlerle kuruluşlara, Komisyona ve Organa iletecektir.
8.(a)Bu maddenin 1.fıkrasında yer alan hükümlerin genel niteliği ile 1961 tarihli Sözleşme, Değiştirilmiş 1961 tarihli Sözleşme ve 1971 tarihli Sözleşme hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Taraflar, I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin kendi ülkelerindeki imalatını ve dağıtımını denetlemek için uygun gördükleri önlemleri alacaklardır.
(b)Bu amaçla Taraflar:
(i)Söz konusu maddelerin imalat ve dağıtımını yapan tüm kişi ve firmaları denetleyebileceklerdir;
(ii)Bu tür üretim veya dağıtımın yapılabileceği kurumları ve iş yerlerini bir izin rejimi çerçevesinde denetime tabi tutabileceklerdir.
(iii)Yukarıda belirtilen faaliyetlerde bulunacak izin sahiplerinin izin belgesi almalarını da isteyebileceklerdir;
(iv)Bu maddelerin, üreticilerin ve dağıtıcıların elinde, normal ticaretin ve Pazar koşullarının gerektirdiği miktarların üzerinde birikmesine engel olabileceklerdir.
9.Taraflar I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerle ilgili olarak aşağıdaki önlemleri alacaklardır:
(a)Şüpheli faaliyetlerin tespit edilmesini kolaylaştırmak amacıyla I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin uluslararası ticaretini denetlemek üzere bir sistem kuracak ve idame ettireceklerdir. Bu denetleme sistemleri, şüpheli sipariş ve faaliyetleri yetkili makamlara bildirmesi gereken imalatçı, ithalatçı, ihracatçı, toptancı ve perakendecilerle sıkı bir işbirliği yapılarak uygulanacaktır.
(b)Uyuşturucu veya psikotrop bir maddenin kaçak imalatında kullanılacağına ilişkin yeterli delil olduğu takdirde, I veya II numaralı tablolarda kayıtlı maddelere el konulmasına olanak sağlayacaklardır.
(c)I veya II numaralı tablolarda kayıtlı herhangi bir maddenin, uyuşturucu veya psikotrop maddelerin kaçak imali amacıyla ithal veya ihraç edildiği veya transit geçirildiği yolunda bir kanaat varsa, ilgili Tarafların yetkili makam ve servislerine, bu kanaate neden olan hususlara ve özellikle kullanılan ödeme biçimlerine ve diğer biçimlerine ve diğer önemli unsurlara ilişkin olarak mümkün olan en seri biçimde duyuruda bulunacaklardır.
(d)İthalat ve ihracat konusu olan sevkıyatın doğru bir şekilde etiketlenmesini ve belgelendirilmesini isteyeceklerdir. Fatura, manifesto, gümrük, nakliye ve diğer gönderme belgeleri gibi ticari belgelerde ithalat veya ihracat konusu olan maddelerin I veya II numaralı tablolarda yazıldığı biçimde isimleri, ithal veya ihraç edilen miktar, ithalatçının ve ihracatçının adı ve adresi ile bilindiği takdirde alıcının adresi ile bilindiği takdirde alıcının adresi belirtilecektir.
(e)Bu fıkranın (d) bendinde söz konusu edilen belgelerin asgari iki yıl saklanmasını ve yetkili makamların incelenmesine açık tutulmasını sağlayacaklardır.
10.(a) 9. fıkra hükümlerine ilaveten ve ilgili Tarafın Genel Sekretere yapacağı talep üzerine her bir taraf, ülkesinden 1. Numaralı tabloda kayıtlı bir madde ihraç edileceği zaman,ihracattan önce yetkili makamlarınca ithalatçı ülke yetkili makamlarına aşağıdaki bilgilerin verilmesini sağlayacaktır.
(i)İthalatçının, ihracatçının ve biliniyorsa alıcının adı ve adresi;
(ii)I Numaralı Tablodaki maddenin adı;
(iii)İhraç edilen maddenin miktarı;
(iv)öngörülen hudut giriş kapısı ve öngörülen sevkıyat tarihi;
(v)Taraflar arasında karşılıklı tespit edilmiş olabilecek diğer tüm bilgiler.
(b)Taraf her Devlet arzuya şayan veya gerekli gördüğü takdirde , bu fıkrada öngörülenlerden daha sıkı ve ciddi denetim önlemleri alabilecektir.
11.Bir Taraf, bu maddenin 9 ve 10 fıkraları uyarınca diğer bir Tarafa bilgi verdiği takdirde, bu bilgileri alan Tarafın ticari veya mesleki sırların veya ticari yöntemlerin gizliliğine riayet etmesini isteyebilecektir.
12.Taraf her Devlet,aşağıdaki bilgileri, Organın tespit edeceği ve tarzda ve hazırlayacağı formları kullanarak her yıl Organa verecektir:
(a)I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin yakalanan miktarı ve biliniyorsa kaynağı;
(b)I veya II numaralı tablolarda kayıtlı olmamakla birlikte uyuşturucu veya psikotrop maddelerin kaçak imalatında kullanıldığı tespit edilen ve ilgili tarafın organın dikkatine getirmek için yeterince önemli olarak gördüğü diğer maddeler.
(c)Kaçağa kayma ve kaçak imalat yöntemleri
13.Organ bu maddenin uygulanmasına ilişkin olarak her yıl Komisyona rapor verecek ve Komisyon I ve II numaralı tabloların yeterliliğini ve uygunluğunu periyodik olarak gözden geçirecektir.
14.Bu maddenin hükümleri, tıbbi müstahzarlar ile ve I veya II numaralı tablolarda kayıtlı maddeler ihtiva eden ve bu maddelerin kolaylıkla kullanılmasına veya çıkartılmasına imkan vermeyecek şekilde terkip edilmiş diğer müstahzarlara uygulanmayacaktır.
Madde 13
Malzeme ve Teçhizat
Taraflar uyuşturucu ve psikotrop maddelerin kaçak üretimi veya imalatı amacıyla malzeme ve teçhizat ticaretini ve kaçağa kaymasını önlemek için uygun görecekleri önlemleri alacaklar ve bu amaçla işbirliği yapacaklardır.
Madde 14
Uyuşturucu Madde İçeren Bitkilerin Kaçak olarak Yetiştirilmesinin Önlenmesi Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelere Olan Yasadışı Talebin Ortadan Kaldırılmasına Yönelik Önlemler.
1.Tarafların bu Sözleşme uyarınca alacakları önlemler uyuşturucu ve psikotrop madde içeren bitkilerin kaçak olarak yetiştirilmesinin önlenmesi ve uyuşturucu ve psikotrop maddelere olana yasadışı talebin ortadan kaldırılması konusunda 1961 Sözleşmesi Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesi ve 1971 Sözleşmesinin hükümlerinden dana az katı olmayacaktır.
2.Taraf her devlet Afyon haşhaşı, koka ağacı ve Hint keneviri bitkisi gibi uyuşturucu veya psikotrop maddeler içeren bitkileri ülkesinde yasadışı üretiminin önlenmesi ve kaçak olarak yetiştirilenlerin imha edilmesi için gerekli önlemleri alacaklardır. Benimsenen önlemler temel insan haklarına saygılı olacak ve tarihi kayıtlarla doğrulanması halinde mevcut geleneksel yasal kullanımı ve çevre korunmasını göz önünde bulunduracaktır.
3.(a)Kaçak ekimi önlemeye yönelik çabaları daha da etkinleştirmek için Taraflar işbirliği yapabileceklerdir. Bu işbirliği, başka şeyler yanında ve uygunsa yasadışı üretimin yerini alabilecek ve ekonomik açıdan sürdürülebilir alternatiflere yol açacak entegre kırsal kalkınmaya destek sağlanmasını da içerebilecektir .Bu tür kırsal kalkınma programlarının uygulanmaya başlanılmasından önce pazara ulaşım, elde mevcut kaynaklar ve o sırada hüküm süren sos yo-ekonomik koşullar gibi etkenlerin dikkate alınması gereklidir. Taraflar, aralarında,işbirliği için uygun diğer tüm önlemlerin alınmasını da kararlaştırabileceklerdir.
(b)Taraflar kaçak ekimin önlenmesi konusunda bilimsel ve teknik bilgi değişimiyle bilimsel araştırma çalışmalarını da kolaylaştıracaklardır.
(c)Sınırdaş Taraflar, sınırın kendi taraflarında kaçak ekimin önlenmesi programların çerçevesinde, işbirliğinde bulunmaya çalışacaklardır.
4.Taraflar insan ızdırabını azaltmak ve kaçakçılığın mali cazibesini ortadan kaldırmak amacıyla, uyuşturucu ve psikotrop maddelere olan yasadışı talebin ortadan kaldırılmasına veya azaltılmasına yönelik uygun önlemleri alacaklardır. Bu önlemler için, başka belgeler yanında, Birleşmiş Milletler uzmanı kuruluşlarının ve yetkili öteki uluslararası kuruluşların tavsiye kararları ile 1987 yılında yapılan Uyuşturucu Maddelerin Kötüye Kullanımı ve Kaçakçılığına dair uluslararası konferans da kabul edilen Sonuç Belgesinin uyuşturucu madde kullanımının önlenmesi ve bağımlıların tedavisi ve rehabilitasyonu alanlarında faaliyet gösteren devlet kuruluşlarına ve hükümet dışı kuruluşlarla ve özel kişi ve kuruluşlara ilişkin hükümleri esas alınabilecektir. Taraflar,uyuşturucu ve psikotrop maddelere olan yasadışı talebi ortadan kaldırmak veya azaltmak amacıyla ikili veya çok taraflı anlaşma veya düzenlemeler akdedebileceklerdir.
5.Taraflar el konulan veya müsadere edilen uyuşturucu ve psikotrop maddeler ile I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin gecikmeden imha edilmesi veya yasal olarak kullanılması ve yeterli miktarının belgelenip delil olarak saklanması için gerekli önlemleri de alabileceklerdir.
Madde 15
Ticari Taşımacılar
1.Taraflar ticari taşımacıların işlettiği nakliye araçlarının 3. Maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçların işlenmesinde kullanılmaması için gerekli önlemleri alacaklardır. Önlemler ticari taşımacılarla akdedilecek özel düzenlemeleri de kapsayabilecektir.
2.Taraflar. ticari taşımacıların işlettikleri nakliye araçlarının , 3. Maddenin 1. fıkrasında belirtilen suçların işlenmesinde kullanılmaması için gerekli önlemleri alacaklardır. Önlemler ticari taşımacılarla akdedilecek özel düzenlemeleri de kapsayabilecektir.
(a)Ticari taşımacının asıl işyerinin Taraf Devletin ülkesinde olması halinde:
(i)Personelin şüpheli kişi ve sevkıyatı tanıyabilecek şekilde eğitilmesi;
(ii)Personelin dürüst kalmasının teşvik edilmesi;
(b)Ticari taşımacının Taraf Devletin ülkesinde faaliyet göstermesi halinde:
(i)Mümkün olduğu her halde taşıma senetlerinin önceden sunulması;
(ii)Tahrif edilemez ve ayrı ayrı kontrol edilebilen mühürler kullanılması;
(iii)3. maddenin 1. fıkrasında belirtile suçlarla irtibatlandırılabilecek şüpheli her durumun uygun ilk fırsatta yetkili makamlara bildirilmesi.
3.Taraf her Devlet, giriş ve çıkış kapılarıyla diğer gümrük kontrol bölgelerinde, yetkisiz kişilerin taşıtlara ve yüklerine ulaşmalarının engellenmesi ve gerekli güvenlik önlemlerinin uygulanması için ticari taşımacılarla yetkili makamların işbirliği yapmalarını sağlamaya çalışacaktır.
Madde 16
Ticari Belgeler ve İhraç Mallarının Etiketlenmesi
1.Taraf her Devlet, uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yasal ihracatının uygun şekilde belgelendirilmesin sağlayacaktır. 1961 Sözleşmesinin 31. maddesinde, Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesinin 12. maddesinde ve 1971 Sözleşmesinin 12.maddesinde belirtilen belgelere ilaveten, fatura, manifesto, gümrük, nakliye ve diğer sevkıyat belgeleri gibi ticari belgelerde, ihraç edilen uyuşturucu ve psikotrop maddelerin 1961 Sözleşmesi, Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesi ve 1971 Sözleşmesinin ekindeki cetvellerdekine uygun şekilde isimleri, ihraç edilen miktarı ve ihracatçının ve bilindiği takdirde alıcının isim ve adresi de belirtilecektir.
2.Taraf her Devlet, ihraç edilen uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yanlış biçimde etkilenmemesini sağlayacaktır.
Madde 17
Deniz Yoluyla Kaçakçılık
1.Taraflar, uluslararası deniz hukukuna uygun olarak, deniz yoluyla yapılan kaçakçılığı önlemek amacıyla mümkün olan en ileri düzeyde işbirliği yapacaklardır.
2.Kendi bayrağını taşıyan veya hiç bir bayrak veya kayıt işareti görülmeyen bir geminin uyuşturucu madde kaçakçılığı yaptığına dair makul bir şüphesi olan bir Taraf, geminin bu amaçla kullanımına son vermek amacıyla diğer Tarafların yardımını talep edebileceklerdir. Böyle bir talepte bulunulan Taraflar imkanlar ölçüsünde yardımda bulunacaklardır.
3.Uluslararası hukuka uygun olarak seyrüsefer serbestisinde yararlanan ve diğer bir Tarafın bayrağını veya kayıt işaretlerini taşıyan geminin kaçakçılık yaptığına dair makul gerekçelere sahip olan bir Taraf, bayrak Devletine bu durumu bildirebilecek, kaydın doğrulanmasını ve doğrulanması halinde gemiyle ilgili olarak uygun önlemleri almak için bayrak Devletinden izin isteyebilecektir.
4.3.fıkra veya aralarında yürürlükte bulunan antlaşmalara veya ayrıca akdettikleri anlaşma veya düzenlemelere uygun olarak, bayrak Devleti talep eden Devlete başka işlemler yanında:
(a)Gemiye çıkılması;
(b)Geminin aranması;
(c)Kaçakçılığa ilişkin deliller bulunması halinde gemiye, gemideki kişilere ve yüküne ilişkin olarak uygun işlemlerin yapılması için izin verebilecektir.
5.Bu madde uyarınca işlem yapılması durumunda, ilgili Taraflar denizde can güvenliği ile gemi ve yükünün yükünün güvenliğinin tehlikeye atılmaması ve bayrak Devletinin veya ilgili diğer herhangi bir Devletin ticari ve hukuki çıkarlarının helal dar edilmemesi gerektiğini göz önünde tutacaklardır.
6.Bayrak Devleti, bu maddenin 1.fıkrasındaki yükümlülüklerine uygun olacak ölçüde, vereceği müsaadeyi talep eden Taraf ile sorumluluğa ilişkin koşullar dahil karşılıklı olarak kabul edilecek koşullara bağlı kılabilecektir.
7.Bu maddenin 3.ve 4.fıkralarında belirtilen amaçlar için Taraf her Devlet, bir geminin kendi bayrağını çekmeye hakkı olup almadığını tespit amacıyla bir diğer Tarafça yapılan taleplerle 3.fıkra uyarınca yapılan izin taleplerini gecikmeksizin cevaplandıracaktır. Bu Sözleşmeye taraf olunurken, her Taraf, bu tür talepleri kabul edecek ve cevaplandıracak yetkili makamı veya gerekiyorsa makamları belirleyecektir. Belirlemeyi takip eden bir ay içinde, belirlenen makam Genel Sekreter aracılığıyla diğer tüm Taraflara bildirilecektir.
8.Bu madde uyarınca herhangi bir işlem yapan bir Taraf, bu işlemin sonuçlarını ilgili bayrak Devletine gecikmesizin bildirecektir.
9.Taraflar, bu maddenin hükümlerini uygulamak veya daha etkili kılmak amacıyla, ikili veya bölgesel anlaşma veya düzenlemeler akdedilmesini göz önünde bulunduracaklardır.
10.Bu maddenin 4.fıkrasında belirtilen işlemler, sadece, askeri gemi veya askeri uçaklarla Devlet hizmetinde olduğunu gösteren açık işaretler taşıyan, bu şekilde kolayca tanınabilecek ve usulüne uygun bir biçimde yetkili kılınmış diğer gemi ve uçaklar tarafından yerine getirilebilecektir.
11.Bu madde uyarınca yapılacak tüm işlemlerde, kıyı Devletlerinin hak ve yükümlülükleriyle uluslararası deniz hukukuna uygun olarak kullanacakları kazai yetkilerin haleldar edilmemesi veya etkilenmemesi gereği göz önünde tutulacaktır.
Madde 18
Serbest Ticaret Bölgeleri ve Serbest Limanlar
1.Taraflar serbest bölge ve limanlarda uyuşturucu ve psikotrop maddeler ile I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddelerin kaçakçılığını önlemek için, ülkenin diğer yerlerinde uygulanan önlemlerden daha gevşek olmayan önlemler uygulayacaklardır.
2.Taraflar:
(a)Serbest bölge ve limanlarda mal ve şahıs hareketlerini denetlemeye çalışacaklar ve bu amaçla yüklerle, gezinti ve balıkçı tekneleri de dahil olmak üzere giriş ve çıkış yapan gemilerin, uçak ve araçların ve gerektiğinde bu taşıtların mürettebatı ile yolcularının ve bunların eşyalarının aranması için ilgili makamlarını yetkilendireceklerdir;
(b)Serbest ticaret bölgelerine ve serbest limanlara giren veya çıkan ve uyuşturucu ve psikotrop maddeler ile I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddeler içerdiğinden kuşkulanılan yükleri tespit edecek sistemler kurmaya ve idame ettirmeye çalışacaklardır;
(c)Serbest bölge ve limanlardaki liman ve doklarla havaalanı ve hudut kapılarında gözetleme sistemleri kurmaya ve idame ettirmeye çalışacaklardır.
Madde 19
Posta Hizmetlerinin Kullanımı
1.Taraflar, posta servislerinin kaçakçılık amacıyla kullanılmasını önlemek için Evrensel Posta Birliği Sözleşmelerinden kaynaklanan yükümlülüklerine ve iç hukuk sistemlerinin temel ilkelerine uygun önlemler alacaklar ve bu amaçla birbirleriyle işbirliğinde bulunacaklardır.
2.1.fıkrada öngörülen önlemler özellikle aşağıdaki hususları içerecektir:
(a)Posta hizmetlerinin kaçakçılık amacıyla kullanılmasını önlemek ve bastırmak için eşgüdümlü bir faaliyet;
(b)Posta gönderilerindeki kaçak uyuşturucu ve psikotrop maddelerle I ve II numaralı tablolarda kayıtlı maddeleri ortaya çıkarmaya yarayacak tahkikat ve denetleme yöntemlerinin yetkili kolluk kuvvetleri tarafından uygulamaya konularak idame ettirilmesi;
(c)Adli takibat için gerekli delillerin derlenmesine imkan verecek yasal önlemler.
Madde 20
Taraf Devletlerce Verilmesi Gerekli Bilgiler
1.Taraflar, Sözleşmenin ülkelerinde uygulanmasına ilişkin bilgileri ve özellikle:
(a)Sözleşmenin uygulanması için çıkartılan kanun ve tüzüklerin metinlerini;
(b)Kendi kazai yetki alanlarında yer alan ve yeni eğilimler, miktarlar, maddelerin temin edildiği kaynaklar veya kaçakçılık yapan kişilerin uygulandığı yöntemler bakımından enamel gördükleri kaçakçılık olaylarını Genel Sekreter aracılığıyla Komisyona bildireceklerdir.
2.Taraflar bu bilgileri Komisyonun tespit edeceği biçim ve tarihlerde bildireceklerdir.
Madde 21
Komisyonun Görevleri
Komisyon, bu Sözleşmenin amaçlarıyla ilgili olan tüm konuları ve özellikle aşağıdaki hususları incelemekle yetkilidir:
(a)Komisyon, 20.madde uyarınca Taraflarca verilen bilgileri temel alarak, Sözleşmenin uygulanmasını izleyecektir;
(b)Komisyon taraflardan alınan bilgilere dayanarak telkin ve genel tavsiyelerde bulunabilecektir;
(c)Komisyon, Organın görevleriyle ilgili olabilecek herhangi bir konuyu Organın dikkatine getirebilecektir;
(d)Komisyon, 22.maddenin 1 (b) fıkrası uyarınca Organın kendisine havale ettiği tüm sorunlara ilişkin olarak uygun gördüğü şekilde işlem yapacaktır;
(e)Komisyon, 12.maddede belirlenen yöntemle I ve II numaralı tablolarda değişiklik yapabilecektir;
(f)Komisyon, bu Sözleşme uyarınca kabul ettiği karar ve tavsiyeleri, Sözleşmeye Taraf olmayan Devletlerin de bu doğrultuda hareket etmelerine olanak sağlamak amacıyla, söz konusu Devletlerin dikkatine getirebilecektir.
Madde 22
Organın Görevleri
1.Komisyonun 21.maddede belirlenen görevleri ve Organ ve Komisyonun 1961 Sözleşmesi, Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesi ve 1971 Sözleşmesi ile belirlenmiş olan görevleri saklı kalmak kaydıyla:
(a)Organ kendisine, Genel Sekretere veya Komisyona sağlanan veya Birleşmiş Milletler Kuruluşları tarafından verilen bilgilerin incelenmesi sonucunda, kendi yetki alanına giren konularda bu Sözleşmenin amaçlarının yerine getirilmediği izlenimini edinirse, ilgili Taraf veya Taraflardan konuya ilişkin olarak bilgi isteyebilecektir.;
(b)12,13 ve 16, maddelerle ilgili olarak;
(i)Organ, bu fıkranın (a) bendine uygun olarak işlem yaptıktan sonra 12,13,ve 16. Maddelerin uygulanmasını sağlamak için, gerek duyarsa, o günlük koşullarda gerekli gözüken düzeltici önlemlerin alınmasını ilgili Taraftan isteyebilecektir;
(ii)Organ, aşağıdaki (iii) alt-bendi uyarınca bir işlem yapıncaya kadar, ilgili tarafla önceki alt-bentler uyarınca yapmış olduğu haberleşmenin gizliliğine riayet edecektir.
(iii)Organ, bu bent uyarınca ilgili Tarafı almaya davet ettiği düzeltici önlemlerin alınmadığını tespit ederse, konuyu Tarafların, Konseyin ve Komisyonun dikkatine getirebilecektir. Bu bent uyarınca yayınlanacak tüm raporlarda, istemesi halinde Tarafın görüşüne de yer verilecektir.
2.Herhangi bir Taraf bu madde çerçevesinde kendisini doğrudan ilgilendirilen bir sorunun görüşüleceği Organ toplantılarına katılmaya davet edilecektir.
3.Organ tarafından bu madde uyarınca alınan kararlarda oybirliği sağlanamazsa, azınlık görüşü de açıklanacaktır.
4.Organ bu madde uyarınca alacağı kararlar, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğuyla alınacaktır.
5.Organ bu maddenin 1. fıkrasının (a) bendinde belirlenen görevlerini yerine getirirken, elindeki tüm bilgilerin gizliliğine riayet edecektir.
6.Bu maddenin Organa vermiş olduğu sorumluluk, bu Sözleşme hükümlerine uygun olarak Taraflar arasında akdedilmiş olan antlaşma veya anlaşmaların uygulanmasını kapsamayacaktır.
7.Bu maddenin hükümleri, Taraflar arasında 32. Madde hükümleri kapsamına giren anlaşmazlıklara uygulanmayacaktır.
Madde 23
Organ’ın Raporları
1.Organ faaliyetlerine ilişkin olarak her yıl bir rapor hazırlayacaktır. Bu raporda organın elindeki bilgilerin tahlili ile,varsa ve uygunsa Taraflarca verilen veya Taraflardan istenilen açıklamalarla Organın yapmak isteyeceği gözlem ve tavsiyelere de yer verilecektir. Organ, gerekli gördüğü takdirde, başka raporlarda düzenleyebilecektir. Raporlar komisyon aracılığıyla ve Komisyonun uygun görebileceği gözlemleriyle birlikte Konseye sunulacaktır
2.Organın raporları Genel Sekreter tarafından taraflara iletilecek ve daha sonra yayımlanacaktır. Taraflar raporların herhangi bir kısıtlama olmadan dağıtımına izin vereceklerdir.
Madde 24
Bu Sözleşmenin Öngördüğü Önlemlerden Daha Sıkı Önlemler Uygulanması
Taraflar, kaçakçılığı önlemek veya bastırmak için arzu ettikleri veya gerekli gördükleri takdirde bu Sözleşmenin öngördüğü önlemlerden daha sıkı veya daha şiddetli önlemler alabileceklerdir.
Madde 25
Daha Önceki Antlaşmalardan Kaynaklanan Hak ve Yükümlülüklerin İhlal Edilmezliği
Bu Sözleşmenin hükümleri Tarafların 1961 Sözleşmesi, Değiştirilmiş 1961 Sözleşmesi ve 1971 Sözleşmesinden kaynaklanan herhangi bir hak veya yükümlülüklerini ihlal etmeyecektir.
Madde 26
İmza
Bu Sözleşme 20 Aralık 1988-28 Şubat 1989 tarihleri arasında Birleşmiş Milletler Viyana Ofisinde ve daha sonra 20 Aralık 1989 tarihine kadar Birleşmiş Milletlerin NewYork’daki Merkezinde:
(a)Tüm Devletlerin:
(b)Birleşmiş Milletler Namibya Konseyi Tarafından temsil edilen Namibya’nın;
(c)Bu Sözleşmede ele alınan konulara ilişkin olarak uluslararası analaşma müzakere, akit ve uygulama yetkisi olan bölgesel ekonomik bütünleşme örgütlerinin imzasına açık tutulacaktır. Sözleşmede kullanılan Taraf , Devlet veya ulusal makam deyimleri, bu örgütler için kendi yetki alanları çerçevesinde geçerli olacaktır.
Madde 27
Onay, Kabul, Uygun Bulma veya Resmi Teyit İşlemi
1.Bu Sözleşme, Devletlerin ve Birleşmiş Milletler Namibya Konseyi tarafından temsil edilen Namibya’nın onay kabul veya uygun bulmasına ve 26. Maddenin (c) bendinde değinilen bölgesel ekonomik bütünleşme örgütlerinin resmi teyit işlemlerine tabidir. Onay, kabul, uygun bulma ve resmi teyit belgeleri Genel Sekretere tevdi edilecektir.
2. Bölgesel ekonomik bütünleşme örgütleri, resmi teyid belgelerinde, bu Sözleşmenin düzenlediği konulardaki yetki alanlarını belirteceklerdir. Bu örgütler bu Sözleşmenin düzenlediği konularda yetki alanlarında yapılabilecek her türlü değişikliği de Genel Sekretere bildireceklerdir.
Madde 28
Katılma
1.Bu Sözleşme tüm Devletlerin, Birleşmiş Milletler Namibya Konseyi tarafından temsil edilen Namibya’nın ve 26.madenin (c)fıkrasında değinilen bölgesel ekonomik bütünleşme örgütlerinin katılmasına açık tutulacaktır. Katılma bölgesinin Genel Sekretere tebliğ edilmesi yoluyla olacaktır.
2.Bölgesel ekonomik bütünleşme örgütleri, katılma bölgelerinde, bu sözleşmenin düzenlediği konulardaki yetki alanlarını belirteceklerdir. Bu örgütler bu sözleşmenin düzenlediği konularda yetki alanlarında yapılabilecek her türlü değişikliği de Genel Sekretere bildireceklerdir.
Madde 29
Yürürlüğe Giriş
1.Bu Sözleşme Devletler veya Birleşmiş Milletler Namibya Konseyi tarafından temsil edilen Namibya tarafından 20 inci onay, kabul, uygun bulma veya katılma belgesinin Genel Sekretere tevdii izleyen 90.gün yürürlüğe girecektir.
2.Yirminci onay, kabul, uygun bulma veya katılma belgesinin tevdiinden sonra Sözleşmeyi onaylayan, kabul eden, uygun bulan,veya katılan her Devlet ile Birleşmiş Milletler Namibya Konseyi tarafından temsil edilen Namibya için Sözleşme, onay, kabul, uygun bulma veya katılma belgesinin tevdiini izleyen doksanıncı gün yürürlüğe girecektir.
3.26.maddenin (c) fıkrasında değinilen her bölgesel ekonomik bütünleşme örgütü için, bu Sözleşme resmi teyit veya katılma belgesinin tevdiini izleyen, veya daha sonraysa, Sözleşmenin bu maddenin 1. Bendi uyarınca yürürlüğe gireceği gün, yürürlüğe girecektir.
Madde 30
Fesih
1.Her Taraf, Genel Sekretere yapacağı yazılı bir bildirim ile Sözleşmeyi her zaman feshedebilir.
2.Fesih, fesih bildiriminin Genel Sekreter tarafından alındığı tarihten bir yıl sonra ilgili taraf için geçerli olacaktır.
Madde 31
Değişiklikler
1.Her hangi bir Taraf Sözleşmede değişiklik yapılmasını önerebilir. Herhangi bir değişiklik önerisinin metni ve nedenleri ilgili Tarafça Genel Sekretere iletilecektir. Genel Sekreter değişiklik önerisini diğer Taraflara iletecek ve öneriyi kabul edip etmediklerini soracaktır. Bu şekilde genelge yapılan değişiklik önerisi metni, herhangi bir Tarafça genelgeyi takip eden 24 ay içinde reddedilmez ise kabul edilmiş sayılacak ve her bir taraf için bu değişikliliğin kendisini bağladığını bildiren bir belgeyi Genel Sekretere tevdiinden itibaren 90 gün sonra değişiklik o Taraf için yürürlüğe girecektir.
2.Değişiklik önerisi herhangi bir Tarafça reddedilirse, Genel Sekreter Taraflarla danışmalarda bulunacak ve çoğunluk isterse sorunu Tarafların görüşleriyle birlikte Konseye sunacaktır. Konsey, Birleşmiş Milletler Yasasının 62. maddesinin 4. fıkrasında uyarınca bir konferans toplamaya karar verebilecektir. Böyle bir konferans sonucu kabul edilecek her değişiklik bir değişiklik Protokolünde yer alacaktır. Bu Protokol ile kendini bağlı sayma iradesinin Genel Sekretere açıklıkla bildirmesi gerekecektir.
Madde 32
Anlaşmazlıkların Çözümü
1.Bu Sözleşmenin yorumlanmasında veya uygulanmasında iki veya daha çok taraf arasında anlaşmazlık çıkması halinde, Taraflar görüşme, soruşturma, arabuluculuk, uzlaştırma, hakemlik ve bölgesel kuruluşlara başvurma veya yargı yoluyla veya bizzat seçecekleri başka barışçı yollarla anlaşmazlığın çözümlenmesi amacıyla birbirlerine danışacaklardır
2.1.fıkrada öngörülen yollarla çözümlenmeyen bu gibi herhangi bir anlaşmazlık, anlaşmazlığa taraf olan Taraf devletlerden herhangi birinin talebi üzerine karar için Uluslararası Adalet Divanına havale edilecektir.
3.26. maddenin (c) fıkrasında atıfta bulunulan uluslararası ekonomik bütünleşme örgütlerinden biri bu Maddenin 1. fıkrasında öngörülen yollarla çözümlenemeyen bir anlaşmazlığı taraf olması halinde, BM üyesi bir Devletin aracılığıyla, Konseyin Uluslararası Adalet Divanından Divan Statüsünün 65. maddesi uyarınca danışma görüşü istenmesi talep edebilecektir.
4.Her Devlet. bu Sözleşmeyi imza veya onay, kabul veya uygun bulma sırasında veya Sözleşmeye katılırken veya her bölgesel ekonomik bütünleşme örgütü imza veya resmi teyid veya katılma belgesinin tevdi aşamasında, kendisinin bu maddenin 2. ve 3. fıkraları ile bağlı saymadığını beyan edebilecektir. Diğer Taraflar böyle bir beyanda bulunan herhangi bir Tarafa karşı 2. Ve 3. fıkralarla bağlı olmayacaklardır.
5.Bu Maddenin 4. fıkrası uyarınca beyanda bulunan herhangi bjr taraf, bu beyanını Genel Sekretere bildirimde bulunmak suretiyle her zaman geri çekebilecektir.
Madde 33
Asli Metinler
Bu Sözleşmenin Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Rusça metinler eşit şekilde geçerlidir.
Madde 34
Tevdi makamı
Genel sekreter bu Sözleşmenin tevdi makamı olacaktır.
Aşağıda imzaları bulunanlar, hassaten yetkili olarak işbu 1988 yılı Aralık ayının 20’ nci gününde yapılmıştır.
Kontrollü Teslimat Uygulaması Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik
EKLER :
|
Tablo I |
Tablo II |
|
Ephedrine |
Acetic anhydride |
|
Ergometrine |
Acetone |
|
Ergotamine |
Anthranilic acid |
|
Lysergic acid |
Ethyl Ether |
|
I-phenyl-2-propanone |
Fhenylacetic acid |
|
Pseudoephedrine |
Piperidine |
|
Ayrıca bu Tabloda sıralanan maddelerin varsa tuzları |
Ayrıca bu Tabloda sıralanan maddelerin varsa tuzları. |
- 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
- Uyuşturucu-İthali İhracı Ceza
- Elkoyma ve Alıkoyma Uygulama
- Kaçak Akaryakıt Tasfiyesi
- Kaçak Eşyanın Tasfiyesi
- Kaçakçılıktan Mahkumiyet İlanı
- Ateşli Silah
- Kabahatler Kanunu
- Türk Ceza Kanunu
- Ceza Muhakemesi Kanunu
- Sınırı Aşan Örgütlü Suçlar BM
- Suç Gelirlerinin Aklanması
- Petrol Piyasası Kanunu
- Tütün ve Alkol
- Uyuşturucu Madde Murakabe
- Uyuşturucu Madde Kanun
- Uyuşturucu Birleşmiş Milletler
- Uyuşturucu Psikotrop Maddeler