Soruşturma izni yetkisi
a) İlçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında kaymakam,
b) İlde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri ile kaymakamlar hakkında vali, (24.12.2019 tarih ve 30988 sayılı R.G. 7196 s.k. ile değişik)
c) Bölge düzeyinde teşkilatlanan kurum ve kuruluşlarda görev yapan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında görev yaptıkları ilin valisi,
d) Cumhurbaşkanına veya Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili veya ilişkili kuruluşlar ve bakanlıkların merkez ve bağlı veya ilgili kuruluşlarında görev yapan diğer memur ve kamu görevlileri hakkında o kuruluşun en üst idari amiri,
e) (b) ve (c) bentlerindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla Cumhurbaşkanı kararıyla atanan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında Cumhurbaşkanı veya ilgili bakan, (24.12.2019 tarih ve 30988 sayılı R.G. 7196 s.k. ile değişik)
f) Türkiye Büyük Millet Meclisinde görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri ve yardımcıları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı,
g) Cumhurbaşkanlığında görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı hakkında Cumhurbaşkanı, (09.07.2018 tarih ve 30473 Sayılı 3. Mükerrer R.G. KHK/703 ile değişik)
h) Büyükşehir belediye başkanları, il ve ilçe belediye başkanları; büyükşehir, il ve ilçe belediye meclisi üyeleri ile il genel meclisi üyeleri hakkında İçişleri Bakanı,
i) İlçelerdeki belde belediye başkanları ve belde belediye meclisi üyeleri hakkında kaymakam, merkez ilçelerdeki belde belediye başkanları ve belde belediye meclisi üyeleri hakkında bulundukları ilin valisi,
j) Köy ve mahalle muhtarları ile bu Kanun kapsamına giren diğer memurlar ve kamu görevlileri hakkında ilçelerde kaymakam, merkez ilçede vali,
Yokluklarında ise vekilleri tarafından bizzat kullanılır.
Yetkili mercilerin saptanmasında, memur veya kamu görevlisinin suç tarihindeki görevi esas alınır.
Ast memur ile üst memurun aynı fiile iştiraki halinde izin, üst memurun bağlı olduğu merciden istenir.

T.C. BAŞBAKANLIK
Gümrük Müsteşarlığı Personel Dairesi Başkanlığı
Sayı     :B.02.1.GÜM.0.71.00.08/M.B.
Konu   :4483 sayılı kanun 
GENELGE
(2007/3) 

Bilindiği üzere, Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat 04.12.1999 gün ve 23896 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun ile yürürlükten kaldırılmış olup söz konusu Kanun ile memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan yargılanabilmeleri için izin vermeye yetkili merciler belirlenerek izlenecek usul ve esaslar yeniden düzenlenmiştir.

Anılan Kanunun uygulanmasında tereddüde düşebilecek hususlara açıklık getirmek ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanması amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek görülmüştür.

1- Söz konusu Kanunun 2. Maddesinin 1. Fıkrasında “Bu Kanun Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında uygulanır.”hükmü yer almaktadır.

Görevleri sebebiyle işlenen suç kavramından; memuriyet görevinden doğan, memuriyet iş ve işlemlerinin yapılması dolayısıyla işlenen ve memur olmayan kişilerin işlemesinin bahis konusu olmadığı suçların, bir başka deyişle, memur ve diğer kamu görevlilerinin görevleriyle ilgili yetkilileri kullanmasından ve resmi sıfatından ayrılmayan suç teşkil eden fiillerin anlaşılması gerekmektedir.

Bu durumda;

a) Müsteşarlığımız teşkilatında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/A maddesine göre istihdam edilen memurlar ile anılan Yasa’nın 4/B maddesinde sayılan sözleşmeli personelin memuriyet görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanacaktır.

b) Müsteşarlığımız teşkilatında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/D maddesinde sayılan işçiler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmayacaktır.

2- Kanunun 3. maddesinde, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görev yeri ve atama biçimi ile idari yapıdaki hiyerarşi dikkate alınarak soruşturmaya izin vermeye yetkili merciler belirtilmiştir.

Buna göre, Müsteşarlığımız personeli hakkında soruşturma yapmaya izin verme yetkisi;

A) Taşra Başmüdürlük teşkilatında, atanma şekline ve ünvanına bakılmaksızın:

a) Başmüdürlük hakkında fiilen görev yaptıkları ilin Valisi,

b) İl’de ve merkez ilçede görevli diğer memurlar hakkında görev yaptıkları İlin Valisi

c) İlçe’de görevli olanlar hakkında Kaymakam.

B) Taşra İşletme Bölge Müdürlüğü teşkilatında, atanma şekline ve ünvanına bakılmaksızın;

a) İlde ve Merkez ilçede görevli olanlar hakkında Vali,

b) ilçede görevli olanlar hakkında Kaymakam.

C) Merkez teşkilatı kadrolarında fiilen görev yapılan yere bakılmaksızın;

a) Ortak kararla atananlar hakkında Devlet Bakanı,

b) Diğer personel hakkında Müsteşar, Yokluklarında vekilleri tarafından bizzat kullanılacaktır. İzin verecek makamın belirlenmesinde ilgili memurun suç tarihindeki görevi esas alınacak: iştirak halinde işlenen suçlarda ise astın durumu üste bağlı olarak değerlendirilecektir.

Bir göreve vekalet eden veya tedviren yürüten personel hakkında da, vekalet edilen veya tedviren yürütülen görevin kadro ve görev ünvanı dikkate alınarak soruşturma izni alınacaktır.

Geçici görevlendirmeler de, memurun fiilen görev yaptığı İl’de Vali: İlçe’de Kaymakam soruşturma izni vermeye yetkilidir.

3- Müsteşarlığımız Merkez teşkilatı personeli hakkında birimlere, kendi personeliyle ilgili olarak intikal eden ihbar ve şikayetler bu birimlerce: soyut, genel nitelikli olup olmadığı, ihbar veya şikayet edilen kişi ve/veya olayın belirtilip belirtilmediği, ihbar ve şikayetin doğruluğu ve bu kanun kapsamında giren suça ilişkin olup olmadığına dair kısa bir ön değerlendirmeye tabi tutularak ilgili birim amirinin görüşü ile birlikte en geç 3 gün içinde Personel Dairesi Başkanlığı’nda olacak şekilde posta ile veya zimmetle ulaştırılacaktır.

Ön incelemeye tabi tutulamayacak nitelikteki ihbar ve şikayetlerin işleme konulmadığına ilişkin bilginin, izin vermeye yetkili makamın imzası ile ihbar ve şikayette bulunana bildirilmesi işlemi ise Personel Dairesi Başkanlığı’nca gerçekleştirilecektir.

Ortak kararla atanan Müsteşarlığımız Merkez Teşkilatı personeli ile ilgili ihbar ve şikayetler de öğrenildiği gün veya en geç ertesi iş günü tüm birimlerce doğrudan Personel Dairesi Başkanlığı’na intikal ettirilecektir.

4- Söz konusu Kanunun dördüncü maddesi 3. fıkrasına uygun olarak doğrudan Personel Dairesi Başkanlığı’na intikal eden ihbar ve şikayetler ile Müsteşarlığımız merkezinde diğer birimlere intikal ederek yukarıda 3. maddede belirlenen şekilde Personel Dairesi Başkanlığı’na gönderilen ihbar ve şikayetler, Personel Dairesi Başkanlığı’nca hazırlanacak onay ile izin vermeye yetkili makama sunulacaktır.

Soruşturma izni vermeye yetkili makama doğrudan intikal eden ihbar ve şikayetler ile Cumhuriyet Başsavcılıklarınca soruşturma izni verilmesine ilişkin taleplerin de gerekli ön değerlendirmenin yapılması ve onay alınmasına esas olmak üzere en geç ertesi iş günü Personel Dairesi Başkanlığı’na ulaştırılması sağlanacaktır.

 İzin vermeye yetkili makam bu şekilde değerlendirmesine sunulan olayı, bizzat veya görevlendireceği bir veya birkaç denetim elemanı veya hakkında inceleme yapılanın üstü konumundaki memurlardan bir veya bir kaçını görevlendirmek suretiyle ön incelemeye tabi tutulacaktır.

5- Bu Kanunu uygulanmasındaki Raportörlük görevi Personel Dairesi Başkanlığı’nca yerine getirilecektir.

6- Anılan Kanunun 9. maddesi uyarınca soruşturma izni verilmesi veya verilmemesine ilişkin kararlar ilgililerine, izin vermeye yetkili makamın imzası ile bildirilecektir.

 Personel Dairesi Başkanlığı’nca itirazlar takip edilerek, sonucuna göre soruşturma izni verilmemesi şeklinde sonuçlanan olaylar da gerekli doküman (Rapor, izin yazısı, itiraz vs.) ilgili memurun işlem dosyasında muhafaza edilecektir.

 Yapılan itirazların soruşturma izni verilmesi şeklinde sonuçlanması halinde, dosya hazırlık  soruşturmasını yapmaya yetkili ve görevli Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilerek yargılama sonucu takibe alınacaktır.

Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesine ilişkin kararlar personelin bağlı olduğu birime ayrıca bildirilecektir.

7- Taşra teşkilatı personeli hakkında Müsteşarlığımıza intikal eden ihbar, şikayet, bilgi, belge veya deliller ilgililer hakkında soruşturma izni vermeye yetkili makama sunulmak üzere birimlerce Personel Dairesi Başkanlığı’na gönderilecek, Personel Dairesi Başkanlığı’nca da ivedilikle ilgili Başmüdürlüklere veya İşletme Bölge Müdürlüklerine intikal ettirilecektir.

8- Başmüdürlüklerde veya İşletme Bölge Müdürlüklerinde görevli personel hakkında bu Kanunun uyarınca yapılan ön inceleme sonuçlarının: soruşturma izni verilmemesi şeklinde sonuçlanması halinde, mevcut bilgi ve belgeler memurun işlem dosyasında muhafaza edilmek üzere: soruşturma izni verilmesi halinde de gerekli takiplerin yapılabilmesi için Personel Dairesi Başkanlığı’na gönderilecektir.

9- Yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde yapılacak işlemler Merkez Teşkilatında Personel Dairesi Başkanlığınca, Taşrada ise Başmüdürlükler ve İşletme Bölge Müdürlüklerine (Personel Müdürlüğü/Şube Müdürlüğü) gerçekleştirecektir.

10- 27.01.2000 gün ve 2000/2 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.

Bilgileri ile gereğinin buna göre ifasını önemle rica ederim.

 Kürşad TÜZMEN

 Devlet Bakanı

 

 

 

 

Arama