TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi
(1975 TIR Sözleşmesi)
Karar No.: 85/8993 R.G.: 31.03.1985
İşbu Sözleşme, 1959 TIR Sözleşmesinin yerini almak üzere Birleşmiş Milletler Teşkilat'ınca
14 Kasım 1975 tarihinde kabul edilmiştir.
Karar T.: 16.01.1985 Sayı: 18711
27/8/1984 tarihli ve 84/8457 sayılı Kararnameye ektir.
14 Kasım 1975 tarihli ekli "TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına dair Gümrük Sözleşmesi"nin 12 Mayıs 1985 tarihinden geçerli olmak üzere onaylanması; Dışişleri Bakanlığı'nın 26/12/1984 tarihli ve EİGM/EİUE:IV-734-110-9-4627-6402 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanun'un 3 üncü ve 5 inci maddelerine göre, Bakanlar Kurulu'nca 16/1/1985 tarihinde kararlaştırılmıştır.
AKİT TARAFLAR,
Karayolu taşıtları ile uluslararası eşya taşınmasını kolaylaştırmayı İSTEYEREK,
Taşıma şartlarındaki iyileştirmenin, aralarındaki işbirliğinin geliştirilmesinde önemli bir unsur teşkil ettiğini DÜŞÜNEREK,
Özellikle sınırlarda olmak üzere, uluslararası taşımacılıktaki idari formalitelerin basitleştirilmesi ve ahenkleştirilmesini arzu ettiklerini BEYAN EDEREK,
Aşağıdaki hususlarda ANLAŞMIŞLARDIR:
Bölüm I
GENEL
(a) TARİFLER
Madde 1
Bu Sözleşmede:
(a) “TIR taşıması” deyiminden; bu Sözleşme ile saptanan TIR rejimi altında eşyaların bir hareket noktasındaki Gümrük idaresinden, bir yarış noktasındaki Gümrük idaresine taşınması, (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(b) “TIR işlemi” deyiminden; bir TIR taşımasının, belli bir ülkenin bir hareket veya giriş (yol boyu) Gümrük idaresi ile bir yarış veya çıkış (yol boyu) Gümrük idaresi arasında gerçekleştirilen kısmı; (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(c) “Bir TIR işleminin başlaması” deyiminden; bir karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR karnesi ile birlikte kontrol amacıyla hareket veya giriş (yol boyu) Gümrük idaresine sunulması ve TIR Karnesinin Gümrük daresince kabul edilmesi; (ECE/TRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(d) “Bir TIR işleminin sonlandırılması” deyiminden; bir karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR karnesi ile birlikte kontrol amacıyla yarış veya çıkış (yol boyu) Gümrük idaresine sunulması; (ECE/TRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(e) “Bir TIR işleminin ibrası” deyiminden; TIR işleminin bir Akit Tarafta usulüne uygun olarak sonlandırıldığının Gümrük makamları tarafından tescili anlaşılır; bu husus Gümrük makamlarınca, yarış veya çıkış (yol boyu) Gümrük idaresinde mevcut veri veya bilgilerin hareket veya giriş (yol boyu) Gümrük idaresindeki veri veya bilgilerle karşılaştırılması suretiyle saptanır; (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(f) "İthal veya ihraç vergi ve resimleri" deyimi, verilen hizmetin yaklaşık bedeli ile sınırlı olan ücret ve masrafları kapsamayan, ancak eşyanın ithali/ihracında veya buna bağlı olarak alınan gümrük vergileri ve tüm diğer vergi, resim, ücretler ile diğer masrafları ifade eder.(19.09.2017 tarihli ve 30185 sayılı R.G.2017/10740 s.BKK ile değiştirilmiştir)[1]
(g) “Karayolu taşıtı” deyiminden; yalnız motorlu karayolu taşıtları değil fakat bu taşıtlar tarafından çekilmek üzere yapılmış her türlü römorklar veya yarı römorklar,
(h) “Taşıt dizisi” deyiminden; karayolunda bir ünite olarak hareket eden bağlı taşıtlar;
(j) “Konteyner” deyiminden; taşıma işlerinde kullanılan (büyük sandık, müteharrik sarnıç veya benzerleri) ve,
(i) içine eşya konmak üzere bir kompartman teşkil edecek şekilde, kısmen veya tamamen kapalı,
(ii) devamlılık niteliğine sahip olup, bu nedenle de birçok defa kullanılabilecek şekilde sağlam,
(iii) yol boyunca aktarmaya gerek göstermeksizin, bir veya daha fazla sayıda taşıt tarafından eşya naklini kolaylaştıracak şekilde özel olarak yapılmış,
(iv) bir taşıttan diğerine bağlanması sırasında manevraya müsait bir şekilde yapılmış,
(v) kolayca yüklenecek ve boşaltılacak şekilde yapılmış,
(vi) iç hacmi en aşağı bir metre küp olan araçlar, anlaşılır.
“Ayrılabilen karoseriler” konteyner olarak telaki edilir.
(k) “Hareket Gümrük İdaresi” deyiminden; yükün tamamı veya bir kısmı ile ilgili TIR taşımasının başladığı yerdeki Akit Taraflardan birine ait Gümrük idaresi; (ECE/TRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(1) “Varış Gümrük İdaresi” deyiminden; yükün tamamı veya bir kısmı ile ilgili TIR taşımasının sona erdiği yerdeki Akit Taraflardan birine ait Gümrük idaresi; (ECE/TRANS/17/Amend.2 1112 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(m) “Yol boyu Gümrük İdaresi” deyiminden; bir karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin bir TIR taşıması sırasında giriş veya çıkış yaptığı Akit Taraflardan birine ait Gümrük idaresi; (ECE/TRANS/17/Amend.2 1112 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(n) “Kişi” deyiminden, gerçek ve tüzel kişiler,
(o) “TIR karnesi hamili” deyiminden; Sözleşme’nin ilgili hükümlerine uygun olarak kendisine TIR karnesi verilen ve hareket Gümrük idaresinde eşyayı TIR rejimine tabi tutma isteğini belirten bir TIR karnesi formunda adına beyanda bulunulan kişi anlaşılır; TIR karnesi hamili, karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR karnesi ile birlikte hareket Gümrük idaresine, yol boyu Gümrük idaresine ve yarış Gümrük idaresine sunulmasından ve Sözleşme’nin diğer ilgili hükümlerine tam olarak uyulmasından sorumludur. (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1112 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(p) “Ağır veya Havaleli Eşya” deyiminden, ağırlıkları, boyutları veya nitelikleri nedeni ile genellikle kapalı bir karayolu taşıtında veya kapalı bir konteynerde taşınmayan maddeler,
(q) “Kefil Kuruluş” deyiminden, TIR rejiminden yararlanan kişilere garantör olmak üzere bir Akit Taraf gümrük makamı veya diğer yetkili makamlarca[2] tarafından yetkilendirilen[3] kuruluş, anlaşılır.
(r) ‘Uluslararası kuruluş’ deyimi, uluslararası garanti sisteminin etkin bir şekilde düzenlenmesi ve işleyişi hususunda sorumlu olması için İdari Komite tarafından yetkilendirilen kuruluşu ifade eder. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
(b) UYGULAMA ALANI
Madde 2
Bu Sözleşme, TIR taşımasının başlangıç ve bitişi arasındaki yolculuğun bir kısmı karayolu ile yapılmak şartı ile, bir Akit Tarafın hareket noktasındaki Gümrük idaresinden bir diğer veya aynı Akit Tarafın yarış noktasındaki Gümrük idaresine kadar bir veya daha fazla sınır arasında aktarma edilmek-sizin karayolu taşıtları ile, taşıt dizileri ile veya konteynerlerle eşya taşınmasına şamildir. (ECE/TRANS/1 7/Amend.21; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Madde 3
Bu Sözleşme hükümlerinden yararlanabilmek için:
(a) Taşıma işlemi,
(i) III (a) bölümünde öngörülen şartlarla daha önce onaylanmış bulunan karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerle, veya
(ii) III (c) bölümünde öngörülen şartlar altında diğer karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerle, veya
(iii) III (c) bölümünde öngörülen şartlar altında bir hareket gümrük idaresinden bir yarış gümrük idaresine kendiliğinden seyahat eden ve kendileri eşya olarak kabul edilen ihraca konu karayolu taşıtları veya otobüsler, vinçler, yol süpürücüler, betoniyerler, vb. özel taşıtlarla yapılmalıdır. Bu tür taşıtların başka eşya taşımaları halinde yukarıdaki (i) ve (ii) de öngörülen şartlar uygulanacaktır.
(b) Taşıma işlemleri, 6 ncı madde hükümlerine göre yetkilendiren[4] kuruluşlar tarafından teminata bağlanmalı ve bu Sözleşme’nin 1 sayılı ekinde gösterilen örneğe uygun TIR Karnesi himayesinde yapılmalıdır.
(c) İLKELER
Madde 4
TIR rejimi altında taşınan eşyadan yolboyu Gümrük idarelerince ithal veya ihraç vergi ve resimleri tahsil edilmez veya teminat alınmaz.
Madde 5
1. Mühürlü karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerde taşınan eşya genel kural olarak, yol boyu Gümrük idarelerinde muayeneye tabi tutulmaz.
2. Bununla beraber Gümrük makamları, istisnai durumlarda ve özellikle bir yolsuzluk şüphesi halinde, suistimalleri önlemek için bu idarelerde eşyayı muayene edebilirler.
Bölüm II
TIR KARNELERİNİN VERİLMESİ
KEFİL KURULUŞLARIN SORUMLULUKLARI
Madde 6
1.Her Akit Taraf, Ek 9, Bölüm 1'de belirtilen asgari koşul ve gereklere uygun olarak, kuruluşlara doğrudan ya da muadil kuruluşlar aracılığıyla TIR karnesi verme ve kefil olma izni verebilir. Ek 9, Bölüm I'de yer alan asgari koşul ve gerekler yerine getirilmediği takdirde, izin iptal edilir.
2.Bir ülkede kuruluşun kefaleti, ancak kendisinin de bağlı bulunduğu uluslararası kuruluşa bağlı yabancı kuruluşlar tarafından verilmiş TIR karneleri himayesindeki faaliyetlerle ilgili sorumlulukları kapsadığı takdirde, yetkilendirilmiş sayılır.[5]
Mükerrer-2, Bir uluslararası kuruluş, İdari Komite tarafından, uluslararası teminat sisteminin etkin bir şekilde düzenlenmesi ve işleyişine ilişkin sorumluluğu almak üzere yetkilendirilmelidir. Yetkilendirme, kuruluşun Ek-9, Bölüm III’de belirtilen koşulları ve gereklilikleri yerine getirdiği müddetçe devam eder. Yetkilendirme, bu koşul ve şartların yerine getirilmemesi halinde İdari Komite tarafından iptal edilebilir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[6]
3. Kefil Kuruluş, sadece ikamet ettikleri ya da yerleşik bulundukları Akit Tarafların yetkili makamlarınca TIR rejiminden yararlanmaları reddedilmemiş kişilere TIR karnesi verir.
4. TIR rejiminden yararlanma izni, sadece Sözleşme'nin Bölüm II, Ek 9'da belirtilen asgari koşul ve gerekleri sağlayan kişilere verilir. Sağlanan bu kriterlerin korunamaması halinde, 38 inci madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, söz konusu izin iptal edilir.
5.TIR rejiminden yararlanma izni, Sözleşme'de Ek 9, Bölüm II'de belirtilen hükümlere uygun olarak verilir.
Madde 7
İlgili yabancı kuruluşlar veya uluslararası kuruluşlar tarafından kefil kuruluşlara gönderilen TIR karneleri örnekleri ithal ve ihraç vergi ve resimleri ile, ithal ve ihraç yasaklama ve kısıtlamalarına tabi tutulmazlar.
Madde 8
1. Kefil kuruluş, bir TIR işlemiyle kendisinden ödeme talebinde bulunulmasına neden olan usulsüzlük nedeniyle ilgili Akit Tarafın gümrük kanun ve düzenlemeleri uyarınca alınması gereken ithal ve ihraç vergi ve resimler ile bunlara ilişkin gecikme faizini, teminat altına alınan azami tutara kadar ödemeyi üstlenir. Kefil kuruluş, yukarıda anılan kişilerin ödeyeceği tutarların ödenmesinden, bu kişilerle müştereken ve müteselsilen sorumludur. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[7]
2. Bir Akit Tarafın Gümrük kanun ve yönetmelikleri, yukarıda birinci paragrafta belirtilen ithal vergi ve resimlerinin ödenmesini öngörmüyorsa, kefil kuruluş aynı şartlarla ithal veya ihraç vergi ve resimlerine ve gerekiyorsa bunlara ilişkin gecikme faizlerine eşit bir para tutarını öder.
3. Her Akit Taraf, birinci ve ikinci paragraf hükümlerine göre kefil kuruluştan talep edilecek azami para tutarını tespit eder.
4. Hareket noktasındaki Gümrük idaresinin bulunduğu ülke yetkililerine karşı kefil kuruluşun sorumluluğu, TIR karnesinin Gümrük idaresince kabulü ile başlar. Eşyanın TIR rejimi altında taşındığı müteakip ülkelerde bu sorumluluk, eşya bu ülkelere girdiğinde, 26’ncı maddenin birinci ve ikinci paragrafı hükümlerine göre TIR taşımasının geçici olarak durdurulması halinde ise TIR taşımasının yeniden başladığı Gümrük idaresince TIR karnesinin kabulü ile başlar. (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
5. Kefil kuruluşun sorumluluğu, yalnız TIR karnesinde yazılı eşyaya şamil olmayıp, aynı zamanda, bu karnede yazılı olmamakla birlikte karayolu taşıtının mühürlü kısmında veya mühürlü konteynerde mevcut eşyayı da kapsayacak, fakat başka hiçbir eşyaya şamil olmayacaktır.
6. Bu maddenin birinci ve ikinci paragraflarında sözü edilen gümrük vergi ve resimlerinin tesbitinde, TIR karnesindeki eşyaya ilişkin bilgiler, aksi sabit oluncaya kadar geçerli sayılır.
7. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile silinmiştir)[8]
Madde 9
1. Kefil kuruluş son geçerlilik gününü belirtmek sureti ile karnesinin geçerlilik süresini tespit eder. Karne bu süreden sonra hareket noktasındaki Gümrük idaresine ibraz edilemez.
2. Bu maddenin birinci paragrafında belirtilen son geçerlilik gününde veya bu günden önce hareket noktasındaki Gümrük idaresince kabul edilen karne, varış noktasındaki Gümrük idaresinde TIR işlemi sonuçlanıncaya kadar geçerlidir.
Madde 10
1. Bir TIR işleminin ibrası gecikmeksizin yapılır. (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
2. Bir ülkenin Gümrük Makamları bir TIR işlemini ibra ettiğinde, TIR işlemini sonlandırma belgesi usulsüz veya hile yolu ile elde edilmiş veya sonlandırma gerçekleşmemiş olmadıkca, 8 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında sözü edilen paraların ödenmesini kefil kuruluştan talep edemezler. (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Madde 11
1. Bir TIR işleminin ibra edilmemiş olması halinde, yetkili makamlar:
(a) TIR Karnesi hamiline, karnede belirtilen adresini kullanarak ibranın gerçekleşmemiş olduğunu bildirir.
(b) Kefil kuruluşa, ibranın gerçekleşmemiş olduğunu bildirir.
Yetkili makamlar, TIR Karnesinin kendilerince kabul edildiği tarihten itibaren azami bir yıl içinde ya da TIR işlemini sonlandırma belgesinin tahrif edildiği ya da usulsüz bir şekilde veya hile yoluyla elde edildiği durumlarda iki yıl içinde kefil kuruluşu bilgilendirir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[9]
2. 8’inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında anılan tutarların ödenmesi gerekli hale geldiğinde, yetkili makamlar, mümkün olduğu ölçüde, kefil kuruluştan ödeme isteğinde bulunmadan önce, ödemenin, söz konusu ödemeyi yapmakla yükümlü kişi ya da kişiler tarafından yapılmasını talep ederler.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
3. TIR işleminin ibra edilmediğinin ya da TIR işlemi sonlandırma belgesinin usulsüz şekilde veya hile yoluyla elde edildiğinin kefil kuruluşa bildirildiği tarihten sonra en erken bir ay[10] içinde ve bu tarihten sonra en geç iki yıl içinde kefil kuruluştan 8’inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında atıfta bulunulan tutarlara ilişkin ödeme talebinde bulunulur. Ancak, yukarıda bahsedilen iki yıllık süre içinde, bu Madde’nin ikinci fıkrasında atıfta bulunulan kişi ya da kişilerin ödeme yükümlülüğüyle ilgili hukuki ya da idari takibatların konusu haline gelen TIR işlemlerinde, ödeme talepleri, yetkili makamların ya da mahkemelerin aldığı kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılır.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[11]
4. Kefil kuruluş, talep edilen tutarları, kendisinden ödeme talebinde bulunulduğu tarihten itibaren üç ay içinde öder.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[12]
5. Kefil kuruluştan ödeme talebinde bulunulan tarihi takip eden iki yıllık süre içerisinde, söz konusu TIR işlemiyle ilişkili hiçbir usulsüzlüğün yapılmadığı yetkili makamları tatmin edecek şekilde ispat edildiği takdirde, ödenen tutarlar, kefil kuruluşa iade edilir. İki yıllık süre kısıtı, ulusal mevzuata uygun olacak şekilde uzatılabilir.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile 4.fıkranın değişikliği ile eklenmiştir)
Bölüm III
EŞYANIN TIR KARNESİ HİMAYESİNDE
TAŞINMASI
(a) TAŞITLARIN VE KONTEYNERLERİN KABULÜ
Madde 12
Karayolu taşıtlarının bu Bölümün (a) ve (b) kısımları hükümlerinden yararlanabilmeleri için bu Sözleşmenin 2 sayılı ekinde öngörülen yapılış tarzı ve teçhizata ilişkin şartlara sahip olmaları ve 6 sayılı ekinde belirtilen yöntem uyarınca kabul edilmeleri gerekir. Uygunluk belgesi 4 sayılı ekte gösterilen örneğe uygun olmalıdır.
Madde 13
1. Konteynerlerin bu Bölümün (a) ve (b) kısımlarından yararlanabilmeleri için, bu Sözleşmenin 7 sayılı ekinin I nci kısmında öngörülen şartlara uygun bir şekilde yapılmış olmaları ve bu ekin II nci kısmında belirtilen usullere göre kabul edilmeleri gerekir.
2. 1956 Konteynerlere ilişkin Gümrük Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler kuruluşunun himayesinde yapılan bu Sözleşmeden doğan Sözleşmeler, 1972 Konteyner Sözleşmesi veya bu Sözleşmenin yerine geçen veya bu Sözleşmeyi değiştiren herhangi bir uluslararası belge uyarınca gümrük mührü altında eşya taşımak üzere onaylanan konteynerler, yukarıdaki birinci paragraf hükümlerine uygun sayılırlar ve yeni bir uygunluk belgesi gerektirmeden TIR rejimi altında eşya taşınmasında kullanılırlar.
Madde 14
1. Akit Taraflar yukarıdaki 12 ve 13 ncü maddelerde öngörülen şartlara sahip olmayan karayolu taşıtları ve konteynerlerle ilgili uygunluk belgelerini geçerli saymayabilirler. Bununla beraber Akit Taraflar tesbit edilen noksanlıklar önemsiz olduğu ve kaçakçılık tehlikesi yaratmadığı takdirde taşımayı geciktirmekten kaçınırlar.
2. Uygunluk belgesi verilmesi için gerekli şartları kaybetmiş olan herhangi bir karayolu taşıtı veya konteyner, gümrük mührü altında eşya taşınmasında kullanılmaya başlamadan önce ya eski haline getirilir veya bunlar için yeni bir uygunluk belgesi istenir.
(b) TIR KARNESİ KAPSAMI ALTINDA
EŞYA TAŞINMASI YÖNTEMLERİ
Madde 15
1. TIR rejimi altında eşya taşıyan karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerin geçici kabulleri için hiçbir özel belge istenmez. Karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerler için hiçbir teminat aranmaz.
2. Bu maddenin birinci paragrafı hükmü, herhangi bir Akit Tarafın, varış noktasındaki Gümrük idaresinde, karayolu taşıtlarının, taşıt dizilerinin veya konteynerlerin TIR işlemi bitince tekrar yurt dışı edilmesini sağlamak amacı ile ulusal mevzuatında öngörülen formaliteleri uygulamasına engel teşkil etmez.
Madde 16
Bir karayolu taşıtı veya taşıt dizisinin TIR taşıması sırasında, bu taşıtın veya taşıt dizisinin ön ve arka tarafına, üzerinde “TIR harfleri yazılı bulunan ve bu Sözleşmenin 5 sayılı ekinde belirtilen özellikleri taşıyan dikdörtgen şeklinde birer plaka yerleştirilir. Bu plakalar kolayca görülecek bir şekilde yerleştirilmeli ve gereğinde sökülebilmelidir. (ECE/TRANS/1 7/Amend. 16; 24 Haziran 1994 tarihinde yürürlüğe girdi.) (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Madde 17
1.Her karayolu taşıtı veya konteyner için bir TIR karnesi düzenlenir. Bununla beraber, bir taşıt dizisi ve bir tek karayolu taşıtına veya taşıt dizilerine yüklenen bir çok konteyner için de bir tek TIR karnesi düzenlenebilir. Bu durumda TIR karnesi himayesindeki eşya ile ilgili olarak TIR manifestosunda dizideki her taşıtın veya konteynerin muhteviyatı ayrı ayrı gösterilir.
2.TIR karnesi yalnız bir yolculuk için geçerlidir. Karnede ilgili TIR taşıması için yeterli sayıda koparılabilir yaprak bulunur.(ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Madde 18
Bir TIR taşıması, birkaç hareket ve yarış gümrük idarelerini kapsayabilir, fakat hareket ve yarış gümrük idarelerinin toplam sayısı dördü geçmemelidir. TIR karnesi yarış gümrük idarelerine ancak bütün hareket gümrük idarelerinin bu TIR karnesini kabul etmeleri halinde sunulabilir. (ECE/FRANS! 1 7/Amend. 10; 23 Mayıs 7989 tarihinde yürürlüğe girdi.)(ECE/FRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Madde 19
Eşyalar ve karayolu taşıtı, taşıt dizisi veya konteyner hareket noktasındaki Gümrük idaresinde TIR karnesi ile birlikte sunulacaktır. Hareket noktasındaki ülke Gümrük makamları, eşya manifestosunun doğruluğunun tesbiti, gümrük mühürlerinin takılması veya bu Gümrük makamları sorumluluğunda tam yetkili kişiler tarafından takılan mühürlerin denetlenmesi için gerekli tedbirleri alırlar.
Madde 20
Gümrük makamları, kendi ülkeleri içindeki yolculuklar için bir süre sınırlaması koyabilecekleri gibi, karayolu taşıtlarının, taşıt dizilerinin veya konteynelerin belirli bir yol takip etmelerini de isteyebilirler.
Madde 21
Her yol boyu ve varış noktasındaki Gümrük idarelerinde, karayolu taşıtı, taşıt dizisi ve konteynerler, yükleri ve bu yüklere ilişkin TIR karnesi ile birlikte kontrol için Gümrük makamlarına sunulacaktır.
Madde 22
1. Genel bir kural olarak, eşyayı 5 nci maddenin ikinci fıkrasına göre muayene ettikleri haller hariç, her Akit Tarafın yol boyu Gümrük idareleri, diğer Akit Tarafların gümrük mühürlerini, bozulmamış olmaları şartı ile, kabul ederler. Bununla beraber sözkonusu Gümrük makamları, denetim için gerekli gördükleri takdirde kendi mühürlerini de takabilirler.
2. Bir Akit Tarafın kabul ettiği gümrük mühürleri, bu Akit Tarafın toprakları üzerinde ulusal mühürlerin yararlandığı hukuki korumadan yararlanırlar.
Madde 23
Gümrük makamları, özel durumlar dışında,
- Karayolu taşıtlarına, taşıt dizilerine veya konteynerlere kendi ülke toprakları üzerinde, masrafları taşıyıcı tarafından ödenmek üzere, refakat edilmesini,
- Karayolu taşıtlarının, taşıt dizilerinin veya konteynerlerin ve yüklerinin yol boyu süresince muayene edilmesini,
talep edemezler.
Madde 24
Gümrük makamları, yolculuk sırasında veya bir yol boyu Gümrük idaresinde bir karayolu taşıtını, taşıt dizisini veya konteyneri muayeneye tabi tuttuğu takdirde, takılan yeni mühürler ile yapılan kontrolün mahiyetini, ülkelerinde kullanılan TIR karnesinin ilgili varaklarına ve dipkoçanına yazarlar.
Madde 25
Gümrük mühürleri, 24 ve 35 nci maddelerde yazılı haller dışında yol boyunca kırılır veya bu mühürler kırılmaksızın eşya tahribata veya hasara uğrarsa, ulusal kanun hükümlerinin muhtemel uygulamasına halel getirmemek şartı ile, Sözleşmenin 1 sayılı ekinde öngörülen TIR karnelerinin kullanılışına ilişkin yönteme başvurulur ve TIR karnesindeki tasdikli rapor doldurulur.
Madde 26
1.TIR karnesi himayesinde yapılan taşımacılığın bir kısmı bu Sözleşmeye taraf olmayan bir ülke topraklarında olduğu, takdirde, yolculuğun bu kısmı için TIR taşıması geçici olarak durur. Bu durumda, yolculuğun devam edeceği Akit Taraf ülkesinde Gümrük makamları, gümrük mühürleri ve tanıtma işaretlerinin bozulmamış olması şartı ile TIR taşımasının başlaması için TIR karnesini kabul ederler. (ECE/TRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.) Gümrük mühürlerinin bozulmuş olması halinde, Gümrük makamları TIR karnesini 25. madde hükümleri uyarınca taşıma işleminin başlaması için kabul edebilirler. (09.10.2006 tarih ve 26314 sayılı R.G.-2006/10922 s.BKK ile son cümle eklenmiştir)
2.Daha basit bir gümrük transit yönteminin mevcut olması veya gümrük transit rejiminin gerekli olmadığı hallerde, yolculuğun bir kısmı için TIR karnesinin bir Akit Taraf toprakları üzerinde karne hamili tarafından kullanılmadığı takdirde de bu hüküm uygulanır.
3.Bu gibi durumlarda, TIR taşımasının geçici olarak durduğu veya başladığı Gümrük idareleri, yol boyu çıkış Gümrük idareleri ve yol boyu giriş Gümrük idareleri olarak telakki edilir. (ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Madde 27
Bu Sözleşme hükümleri ve özellikle 18 nci madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile, başlangıçta tayin edilen varış noktası Gümrük idaresi yerine bir başka varış noktası Gümrük idaresi tesbit edilebilir.
Madde 28
1.Bir TIR işleminin sonlandırılması Gümrük Makamlarınca gecikmeksizin tasdik edilir. Bir TIR işleminin sonlandırılması şartsız veya şarta bağlı olarak tasdik edilebilir. Sonlandırmanın şarta bağlı olarak tasdiki ancak TIR işlemi ile ilgili olaylara dayandırılabilir. Bu olaylar TIR karnesi üzerinde açıkça gösterilir.(ECE/TRANS/17/Amend.21; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
2.Eşyanın başka bir gümrük rejimi veya başka bir gümrük kontrol sistemi altına alındığı hallerde, bu gümrük rejimi veya gümrük kontrol sistemi kapsamında tespit edilen tüm usulsüzlükler TIR karnesi hamiline veya karne hamili adına hareket eden herhangi bir kişiye yüklenemez.(ECE/TRANS/17/Amend.21; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
(c) AĞIR VEYA HAVALELİ EŞYA TAŞINMASINA
İLİŞKİN HÜKÜMLER
Madde 29
1. Bu kısmın hükümleri yalnız, bu Sözleşmenin 1 nci maddesinin (p) alt paragrafında tarif edilen ağır veya havaleli eşyanın taşınmasında uygulanır.(ECE/TRANS/1 7/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
2. Bu kısım hükümleri uygulandığında, hareket noktasındaki Gümrük dairesinin vereceği karara göre, ağır veya havaleli eşya mühür takılmayan taşıtlarla veya konteynerlerle taşınabilir.
3. Bu kısmın hükümleri ancak, hareket noktasındaki Gümrük idaresi yetkililerince, taşınan ağır veya havaleli eşya ile bunlara ait aksamın tanımlarının mevcut tanımlamalara göre kolayca tesbit edilebileceğine veya bu eşya ve aksamın belirli bir iz bırakmadan değiştirilmelerini veya alınmalarını önleyecek bir şekilde marka ve mühür vurulabileceğine kanaat getirildiği takdirde uygulanır.
Madde 30
Bu Sözleşmenin bütün hükümleri, bu kısmın özel hükümleri ile getirilen istisnalar dışında, TIR karnesi himayesinde ağır veya havaleli eşya taşınmasına uygulanır.
Madde 31
Kefil kuruluşun sorumluluğu yalnız TIR karnesinde sayılan eşyayı değil, fakat karneye yazılmamakla beraber yük platformunda veya TIR karnesinde yazılı olanlar arasında bulunan diğer eşyayı da kapsar.
Madde 32
TIR karnesinin kabı ve bütün varakları üzerinde İngilizce veya Fransızca büyük harflerle "ağır veya havaleli eşya" kaydı bulunur.
Madde 33
Hareket noktasındaki Gümrük idaresi yetkili makamları, taşınan eşyanın ayniyetinin tesbiti için gerekli koli listeleri, fotoğraflar, planlar gibi belgelerin TIR karnesine eklenmesini isteyebilirler. Bu durumda sözü geçen makamlar bu belgeleri vize ederek bir örneğini TIR karnesi kapağının iç tarafına iliştirirler. TIR karnesi ile ilgili bütün manifestolarda bu belgelere ilişkin meşruhat bulunur.
Madde 34
Her Akit Tarafın yol boyu Gümrük idaresindeki yetkili makamları, diğer Akit tarafların yetkili makamları tarafından takılan gümrük mühürlerini ve/veya tanıtıcı işaretleri kabul ederler. Ancak, ilave mühürler ve/veya tanıtıcı işaretler takabilirler, TIR karnesinin kendi ülkelerinde kullanılan varaklarına, bunun karnede kalan dipkoçanına ve TIR karnesinde kalan diğer koçanlar üzerine de yeni mühürlerin ve/veya tanıtıcı işaretlerin özelliklerini kaydederler.
Madde 35
Bir yol boyu gümrük idaresinde veya yolculuk sırasında yükü muayeneye tabi tutan Gümrük makamları, mühürleri kırmak ve tanıtıcı işaretlerini bozmak zorunda kalırlarsa, yeni mühürleri ve tanıtıcı işaretlerini kendi ülkelerinde kullanılan TIR karnesi varakları ile TIR karnesinde kalan ilgili dipkoçanlarına ve varaklara kaydederler.
Bölüm IV
YOLSUZLUKLAR
Madde 36
Bu Sözleşme hükümlerinin ihlali halinde, bundan sorumlu olan kişi suçun işlendiği ülkenin kanunlarında öngörülen cezalara tabi olur.
Madde 37
Yolsuzluğun hangi ülkede yapıldığının tesbit edilemediği hallerde, suç hangi Akit Tarafın topraklarında meydana çıkarılmışsa orada işlenmiş sayılır.
Madde 38 (10.05.2019 / 30770 R.G. 2019/1059 sayılı CK ile değişik)[13]
1. Akit Taraflardan her biri, eşyanın uluslararası taşımacılığına ilişkin olarak uygulanan gümrük kanunlarına ya da düzenlemelerine karşı ciddi veya tekrarlanan surette ihlal suçu bulunan her şahsı, bu Sözleşmenin işleyişinden yararlanmaktan geçici veya devamlı olarak men etme hakkına sahiptir. Gümrük kanunlarına veya düzenlemelerine karşı suçun ciddi sayıldığı durumlara Akit Tarafça karar verilir.
Madde 39
TIR işlemlerinde başka bir aksaklık görülmediği takdirde,
1. Akit Taraflar, süre veya yol sınırlamaları ile ilgili önemsiz uyarsızlıkları dikkate almazlar.
2. Aynı şekilde, TIR karnesi eşya manifestosu kayıtları ile karayolu taşıtı, taşıt dizileri veya konteyner muhteviyatı arasındaki farklar da, bu farkların eşyalar yüklendiği veya gönderildiği sırada bilerek işlenen kusurdan veya ihmalden ileri gelmediği hususunda yetkili makamları tatmin edecek şekilde deliller gösterildiği takdirde, TIR karnesi hamilinin Sözleşmeyi ihlali şeklinde telakki edilmez.
Madde 40
Hareket veya yarış noktasındaki Gümrük idareleri, bu ülkelerde ortaya çıkan farklar, bu farklar bir TIR taşımasından önce veya sonraki gümrük işlemleri ile ilgili olduğu ve karne hamilini ilgilendirmediği takdirde, karne hamilini sorumlu tutamazlar.(ECE/TRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.).
Madde 41
TIR karnesi manifestosunda belirlenen eşyanın kaza veya zorunlu nedenlerle tahribe uğradığı veya yerine konmayacak bir şekilde kaybolduğu veya tabiatı icabı eksildiği hususu Gümrük makamlarını tatmin edecek şekilde ispatlandığı takdirde, normal olarak ödenmesi gereken vergi ve resimler istenmez.
Madde 42
Bir Akit Taraf, nedenlerini belirterek talepte bulunduğu takdirde, bir TIR taşıması ile ilgili Akit Tarafların yetkili makamları 40, 41 ve 42 nci madde hükümlerinin uygulanabilmesi için gerekli mevcut bilgileri bu Akit Tarafa verirler.(ECE/TRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Yetkili makamlar, kefil kuruluşlarla yakın işbirliği içinde, TIR karnesinin doğru kullanımını sağlamak için gerekli bütün tedbirleri alırlar. Bu amaçla, uygun ulusal ve uluslararası kontrol önlemleri alabilirler. Yetkili makamlarca bu çerçevede alınan ulusal kontrol önlemleri, bunların Sözleşme hükümlerine uygunluğunu inceleyecek olan TIR Yürütme Kurulu’na derhal bildirilir. Uluslararası kontrol önlemleri dari Komite tarafından kabul edilir.(ECE/TRANS/1 7/Amend. 19; 17 Şubat 1999 tarihinde yürürlüğe girdi.)
Madde 42 üçüncü mükerrer (25.03.2007 tarihli, 26473 sayılı R.G.- 2007/11745 s.BKK ile eklenmiştir. Yürürlük geçerlilik tarihi 12.08.2006)
Taraf ülkelerin yetkili makamları uygun görüldüğünde, yetkilendirilmiş kuruluşlara, Ek 9, Bölüm 1, Madde 1'in (f) (iii) paragrafındaki yükümlülüklerini yerine getirmeleri için ihtiyaç duydukları bilgileri sağlarlar.
Ek 10 özel durumlarda verilecek bilgileri düzenler.
Bölüm V
AÇIKLAYICI NOTLAR
Madde 43
III ncü Kısmın 6 ve 7 sayılı eklerinde bulunan Açıklayıcı Notlar, bu Sözleşme ile eklerindeki belirli bazı hükümlere yorum getirir. Bunlar bazı tavsiye edilen uygulamaları da yorumlar.
Bölüm VI
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Madde 44
Her Akit Taraf aşağıdaki hususlarda kefil kuruluşlara kolaylık gösterir:
(a) Akit Taraflar yetkili makamlarının, bu Sözleşmenin 8 nci maddesi hükümlerine göre talep edecekleri meblağlar için gerekli dövizin transferi ve
(b) İlgili kuruluşlar veya uluslararası kuruluşlar tarafından kefil kuruluşlara gönderilen TIR karnesi örneklerinin bedeli için gerekli dövizin transferi.
Madde 45
Her Akit Taraf, TIR işlemleri için tayin ettiği hareket noktası Gümrük idarelerini, yol boyu Gümrük idarelerini ve varış noktası Gümrük idarelerini gösterir listeyi yayınlar. Sınır komşusu olan Akit Taraflar, sınırdaki büroları ve bunların açılış saatleri hakkında görüş birliğine varmak için birbirlerine danışırlar.
Madde 46
1. Bu Sözleşmede belirtilen gümrük işlemlerinde, gümrük personelinin hizmetleri için ücret verilmez. Ancak, bu hizmetlerin bu işlemler için tayin edilen gün, saat ve yerlerin dışında yapılması istisna teşkil eder.
2. Akit Taraflar, gümrük idarelerinde, bozulabilir maddelerin gümrük işlemlerini mümkün olduğu ölçüde kolaylaştırırlar.
Madde 47
1. Bu Sözleşme hükümleri, kamu ahlakı, emniyeti, hıfzısıhhası veya sağlığı veya veteriner veya bitki sağlığının korunması amacı ile ulusal mevzuatta vazedilen kısıtlama ve kontrollerin uygulanmasını engellemediği gibi, bunlara dayanarak ödenmesi gereken vergi ve resimlerin tahsilini de engellemez.
2. Bu Sözleşme hükümleri, taşımacılıkla ilgili diğer ulusal veya uluslararası hükümlerin uygulanmasını engellemez.
Madde 48
Bu Sözleşme hükümlerinden hiçbiri, gümrük birliği veya ekonomik birlik kuran Akit Tarafların kendi ülkelerinde başlayan, bu ülkelerde son bulan veya bu ülkeler içinden transit geçen taşımacılıkla ilgili olarak, bu Sözleşmede öngörülen kolaylıkları azaltmamak şartı ile özel kurallar ihdas etmelerine mani değildir.
Madde 49
Bu Sözleşme Akit Tarafların, tek taraflı hükümlerle veya iki taraflı ve çok taraflı anlaşmalara dayanarak sağladıkları veya sağlamak istedikleri daha büyük kolaylıkların uygulanmasına, bu kolaylıkların bu Sözleşme hükümlerinin ve özellikle TIR işlemlerinin uygulanmasını engellememesi şartı ile önlemez.
Madde 50
Akit Taraflar talep üzerine birbirlerine, bu Sözleşme hükümlerinin uygulanması ile ilgili ve özellikle karayolu taşıtlarının veya konteynerlerin kabulü ve yapılarındaki teknik özelliklere ilişkin bilgileri verirler.
Madde 51
Bu Sözleşmenin ekleri Sözleşmenin ayrılmaz parçasını teşkil ederler.
Bölüm VII
SON HÜKÜMLER
Madde 52
İmza, tasdik, kabul, onay ve katılma
1. Birleşmiş Milletlere üye bütün ülkelerle, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının herhangi bir ihtisas ajansına üye ülkeler, Uluslararası Adalet Divanına taraf olan ülkeler ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulunca davet edilen diğer herhangi bir ülke bu Sözleşmeye,
(a) Tasdik, kabul ve onay kaydı olmaksızın imzalayarak,
(b) Tasdik, kabul veya onay kaydı ile imzaladıktan sonra tasdik, kabul veya onay belgesini tevdi edere, veya
(c) Katılma belgesini tevdi ederek, Akit Taraf olurlar.
2. Bu Sözleşme, 1 Ocak 1976 tarihinden 31 Aralık 1976 tarihine kadar, Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisinde, bu maddenin birinci paragrafında sözü edilen ülkelerin imzalarına açık tutulur. Bu tarihten sonra ise katılmalara açılacaktır.
3. Gümrük birlikleri ve ekonomik birliklerde bütün üye ülkeleri ile birlikte veya bütün üye ülkeleri bu Sözleşmeye Akit Taraf olduktan sonra maddenin birinci ve ikinci paragrafı hükümleri uyarınca bu Sözleşmeye Akit Taraf olabilirler. Bununla beraber birliklerin oy hakkı yoktur.
4. Tasdik kabul ve katılma onayı belgeleri Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine tevdi edilir.
Madde 53
Yürürlüğe Giriş
1. Bu Sözleşme, 52 nci maddenin birinci paragrafında belirtilen beş ülkenin Sözleşmeyi tasdik, kabul onay kaydı olmaksızın imzaladıkları veya tasdik, kabul, onay veya katılma belgelerini tevdi ettikleri tarihten itibaren altı ay sonra yürürlüğe girer
2. 52 nci maddenin birinci paragrafında belirtilen beş ülke, bu Sözleşmeyi tasdik, kabul veya onay kaydı ile imzaladıktan sonra veya tasdik, kabul, onay veya katılma belgelerini tevdi ettikten sonra, Sözleşme diğer Akit Taraflar için tasdik, kabul, onay veya katılma belgelerini tevdi ettikleri tarihten altı ay sonra yürürlüğe girer.
3. Bu Sözleşmede yapılan bir değişiklik yürürlüğe girdikten sonra tevdi edilen tasdik, kabul, onay veya katılma belgesi Sözleşmenin değişiklik görmüş metni için verilmiş sayılır.
4. Bu değişiklik kabul edildikten sonra, fakat yürürlüğe girmeden önce tevdi edilen bu belgeler, değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihteki değişik metin için verilmiş sayılır.
Madde 54
Sözleşmeden Çekilme
1. Her Akit Taraf Birleşmiş Milletler Teşkilatı Genel Sekreterine yapacağı bir ihbar ile bu Sözleşmeden çekilebilir.
2. Çekilme, Genel Sekreterin bu hususdaki bildiriyi almasından 15 ay sonra geçerli olur.
3. Çekilmenin geçerli sayılacağı tarihten önce hareket noktasındaki gümrük idaresi tarafından kabul edilen TIR karnelerinin geçerliliğine halel gelmez ve kefil kuruluşun teminatları bu Sözleşme şartlarına uygun olarak geçerli sayılır.
Madde 55
Sözleşmenin Yürürlükten Kalkması
Bu Sözleşme yürürlüğe girdikten sonra Akit Taraf ülkelerin sayısı üst üste 12 ay süreyle beşten aşağı düşerse, 12 aylık sürenin bitiminden itibaren Sözleşme yürürlükten kalkar.
Madde 56
1959 TIR Sözleşmesinin Yürürlükten Kalkması
1. Bu Sözleşme yürürlüğe girince Akit Taraflar arasındaki ilişkilerde 1959 TIR Sözleşmesini yürürlükten kaldırır ve onun yerine geçer.
2. Karayolu taşıtları ve konteynerler için 1959 TIR Sözleşmesine göre verilen uygunluk belgeleri, geçerli oldukları veya uzatıldıkları sürece ve bu taşıtların ve konteynerlerin kabulü için başlangıçta öngörülen şartlar devam ettiği takdirde, bu Sözleşme Akit Taraflarınca gümrük mühürü adı altında eşya taşınmasında kabul edilirler.
Madde 57
Anlaşmazlıkların Çözümlenmesi
1. Bu Sözleşmenin yorumu veya uygulanması ile ilgili olarak iki veya daha fazla Akit Taraf arasında çıkabilecek her türlü anlaşmazlık, imkan nisbetinde, aralarında müzakere veya diğer bir çözüm yoluyla halledilir.
2. İki veya daha fazla Akit Taraf arasında çıkan, bu Sözleşmenin yorumu veya uygulanması ile ilgili herhangi bir anlaşmazlık, bu maddenin birinci paragrafında belirtilen yollarla halledilemezse, Taraflardan birinin talebi üzerine, aşağıdaki şekilde teşkil edilen bir hakem kuruluna intikal ettirilir. Anlaşmazlıkla ilgili Taraflar birer hakem tayin ederler ve hakemlerce, başkanlık görevi yapmak üzere, diğer bir hakem atanır. Taraflardan biri tahkim talebinin alınmasından üç ay sonra bir hakem tayin etmediği veya hakemler bir başkan seçmedikleri takdirde, Taraflardan her biri Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinden bir hakemin veya hakem kurulu başkanının tayin edilmesini ister.
3. İkinci paragraf hükümlerince kurulan hakem kurulunun kararı anlaşmazlık halindeki tarafları bağlar.
4. Hakem kurulu kendi iç tüzüğünü tesbit eder.
5. Hakem kurulunun kararları çoğunlukla alınır.
6. İhtilaf halindeki taraflar arasında hakem kararının yorumu veya infazı ile ilgili bir anlaşmazlık çıktığı takdirde, bu karar Taraflarca, kararı veren hakem heyetine getirilebilir.
Madde 58
İtirazi Kayıtlar
1. Bu Sözleşmeyi imzaladığı, tasdik ettiği veya bu Sözleşmeye katıldığı sırada her ülke, Sözleşmenin 57 nci maddesinin 2-6 ncı paragrafları ile kendini bağlı saymadığını beyan edebilir. Diğer Akit Taraflar, böyle bir itirazi kayıt koyan Akit Tarafa karşı bu paragraflarla bağlı sayılmazlar.
2. Bu maddenin birinci paragrafı uyarınca ihtirazi kayıt koyan herhangi bir Akit Taraf Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine bildirmek sureti ile bu ihtirazi kaydı kaldırabilir.
3. Bu maddenin birinci paragrafında öngörülen ihtirazi kayıt dışında bu Sözleşmeye başka bir ihtirazi kayıt ileri sürülmez.
Birinci Mükerrer
İdari Komite
Bütün Akit Taraflardan oluşan bir İdari Komite kurulur. Komite'nin oluşumu, işlevleri ve çalışma usul ve esasları Ek 8'de belirtilmiştir."
İkinci Mükerrer
TIR Yürütme Kurulu
İdari Komite, Sözleşme ve kendisi tarafından verilen görevleri, Komite adına yerine getirecek yardımcı organ olarak bir TIR Yürütme Kurulu oluşturur. Kurul'un oluşumu, işlevleri ve çalışma usul ve esasları Ek 8'de belirtilmiştir.
Madde 59
Bu Sözleşmede yapılacak değişikliklerle ilgili
Kurallar
1. Bu Sözleşmede ve eklerinde bir Akit Tarafın teklifi üzerine, bu maddede belirtilen usullerle değişiklikler yapılabilir.
2. Bu Sözleşme için önerilen her değişiklik İdari Komite Tarafından incelenir. Yönetim kurulu tarafından incelenerek veya hazırlanarak mevcut ve oy veren üyelerin üçte iki çoğunluğu ile kabul edilen bu türlü düzeltmeler, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından kabul işlemi için, Akit Taraflara bildirilir.
3. 60 ncı madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile, evvelki paragraf uyarınca bildirilen düzeltmeler, düzeltme ile ilgili bildirimin yapıldığı tarihten itibaren oniki aylık bir süre içinde Akit Taraf ülkelerinden biri tarafından Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine bir itiraz vaki olmadığı takdirde, bu sürenin bitiminden itibaren 3 ay sonra bütün Akit Taraflar için yürürlüğe girer.
4. Önerilen değişiklik için, bu maddenin üçüncü paragrafı uyarınca bir itiraz bildirisi yapıldığı takdirde, düzeltme kabul edilmemiş sayılır ve hiçbir etkisi olmaz.
Madde 60
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 sayılı Eklerde Değişiklik Yapılması ile ilgili Özel Usuller
1. 59 uncu maddenin birinci ve ikinci fıkraları uyarınca incelenen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 sayılı Eklerle ilgili değişiklik önerileri, İdari Komite tarafından daha önceki bir tarih tespit edilmediği takdirde bu değişikliklerin kabulü sırasında belirlenen tarihte, Akit Taraf ülkelerinin beşte biri veya bu nispetten daha düşükse beşi tarafından Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri nezdinde bir itiraz yapılmamış olmak kaydı ile, yürürlüğe girer. Bu paragrafta belirtilen tarihlerin tesbitinde mevcut ve oy veren ülkelerin üçte iki çoğunluğu gereklidir. (25.03.2007 tarihli, 26473 sayılı R.G.- 2007/11745 s.BKK ile değişik. Yürürlük geçerlilik tarihi 12.08.2006)
2. Yukarıda birinci paragrafta belirtilen usul ile yürürlüğe giren herhangi bir değişiklik, bütün Akit Taraflar için, değişiklikle ilgili hükümlerin yerine geçer veya bu hükümlere göre öncelik kazanır.
Madde 61
Talepler, bildiriler ve itirazlar
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri bu Sözleşmenin 52 nci maddesinin birinci paragrafında belirtilen bütün Akit Taraflara ve ülkelere, 59 ve 60 ncı maddelere göre yapılan talepler, bildiriler ve itirazlarla herhangi bir değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihi bildirir.
Madde 62
Gözden Geçirme Konferansı
1. Her Akit Taraf Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine başvurarak bu Sözleşmenin gözden geçirilmesi için bir konferans toplanmasını isteyebilir.
2. 52 nci maddenin birinci paragrafında belirtilen bütün Akit Tarafların ve ülkelerin davet edileceği gözden geçirme konferansı, Genel Sekreterin bildiride bulunduğu tarihten itibaren altı ay için Akit Taraf ülkelerinden en az dörtte birinin kendisine olumlu cevap vermeleri halinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından toplantıya çağrılır.
3. 52 nci maddenin birinci paragrafında belirtilen bütün Akit Tarafların ve ülkelerin davet edileceği gözden geçirme konferansı, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından, İdari Komitenin talebine ilişkin bildiri üzerine de toplantıya çağrılabilir. İdari Komite, mevcut ve oy veren üyelerinin üçte iki çoğunluğu tarafından karar verildiği takdirde talepte bulunur.
4. Bu maddenin ikinci ve üçüncü paragrafları uyarınca bir Konferans toplandığında, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından bütün Akit Taraflara bildiride bulunulur ve onları üç aylık süre içinde, konferansta ele alınmasını istedikleri konuları bildirmeye davet eder. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri bütün Akit Taraflara konferansın toplanacağı tarihten en az üç ay önce, bu önerilerin metinleri ile birlikte konferansın geçici gündemini gönderir.
Madde 63
Bildiriler
61 ve 62 nci maddelerde öngörülen bildirilere ilave olarak, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından, 52 nci maddede belirtilen bütün ülkelere;
(a) 52 nci maddeye dayanarak yapılan imzalar, tasdikler, kabuller, onaylar ve katılmalar,
(b) 53 ncü madde uyarınca bu Sözleşmenin yürürlüğe giriş tarihleri,
(c) 54 ncü madde uyarınca yapılan fesihleri,
(d) 55 nci madde uyarınca bu Sözleşmenin yürürlükten kaldırılması,
(e) 58 nci maddeye dayanarak konulan ihtirazi kayıtlar,
hakkında bildirimde bulunur.
Madde 64
Asıl Metin
Bu Sözleşmenin aslı 31 Aralık 1976 tarihinden sonra, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine tevdi edilecek ve aslına uygun tasdikli örnekleri Genel Sekreterlikçe, bütün Akit Taraflara ve 52 nci maddenin birinci paragrafında belirtilen, Akit Taraf olmayan ülkelere gönderilecektir.
YUKARIDAKİ HUSUSLARI TASDİK ZIMNINDA, aşağıda imzası bulunan tam yetkililer bu Sözleşmeyi imzalamışlardır.
Her üç metinde aynı derecede geçerli olmak üzere İngilizce, Fransızca ve Rusça dillerinde tek bir nüsha olarak bin dokuzyüz yetmiş beş yılının Kasım ayının ondördüncü günü Cenevre'de TANZİM EDİLMİŞTİR.
EK 1
TIR Karnesi Modeli
MODEL 1
1. TIR Karnesi, maddelerin İngilizce olarak da basıldığı birinci sayfanın önyüzü hariç Fransızca basılır. İkinci sayfada Fransızca olarak basılan 'TIR Karnesinin kullanılmasına ilişkin kurallar' üçüncü sayfada İngilizce olarak da basılır. Uygun olması halinde Onaylı Rapor, arka sayfasında Fransızca'dan başka bir dilde de yer alabilir.
3. Üzerinde yer alan maddeler İngilizce veya Fransızca da olabileceğinden, kapağın birinci sayfası hariç, bir bölgesel kefalet zinciri çerçevesinde TIR işlemlerinde kullanılacak karneler Birleşmiş Milletler' in resmi dillerinden birinde basılabilir. TIR Karnesi kapağının ikinci sayfasında Birleşmiş Milletler' in resmi dillerinden birinde basılan "TIR Karnesinin Kullanımına İlişkin Kurallar" kapağın üçüncü sayfasında İngilizce veya Fransızca olarak da basılır."
MODEL 2
4. Sözleşmenin 6 Nolu Eki 0.8.3 açıklayıcı notuna uygun olarak Kefil Kuruluş tarafından daha yüksek teminat talep edilebilecek tütün ve alkol nakliyatı için Gümrük Makamları TIR Karnelerinin kapak ve bütün yapraklarında "TOBACCO/ALCOHOL" ve "TABAC/ALCOOL" ibarelerinin açıkça yazılmış olmasını arayacaklardır. Ayrıca karnelerde en azından İngilizce ve Fransızca dillerinde karne kapağının ikinci sayfasından sonra gelmek üzere karne içerisine eklenecek ayrı bir sayfa üzerinde kefalet altına alınan tütün ve alkolün kategorileri ile ilgili ayrıntılı bilgiler yer almalıdır."
TIR KARNESİNİN KULLANILMASINA İLİŞKİN KURALLAR
A. Genel bilgiler
1. Verilişi: TIR Karnesi hareket ülkesinde veya TIR Karnesi sahibinin yerleştiği veya ikamet ettiği ülkede verilir.
2. Dili: TIR Karnesi, maddelerinin aynı zamanda İngilizce olduğu birinci sayfanın ön yüzü hariç, Fransızca basılmıştır; bu sayfa kapağın ikinci sayfasının ön yüzünde Fransızca olarak verilen "TIR Karnesinin Kullanılmasına İlişkin Kurallar"ın tercümesidir. Basılı metnin diğer dillere çevirisini havi ek sayfalar da araya konulabilir.
Üzerinde yer alan maddeler İngilizce veya Fransızca da olabileceğinden kapağın birinci sayfası hariç bir bölgesel kefalet zinciri çerçevesindeki TIR işlemlerinde kullanılacak Karneler Birleşmiş Milletlerin resmi dillerinde basılabilir. TIR Karnesi kapağının ikinci sayfasında Birleşmiş Milletlerin resmi dillerinden birinde basılan "TIR Karnesinin Kullanılmasına İişkin Kurallar" kapağın üçüncü sayfasında İngilizce veya Fransızca olarak da basılır.
3. Geçerliliği: TIR Karnesi, karneyi veren kuruluş tarafından saptanan süre içerisinde, hareket gümrüğünde gümrük kontrolünden geçmesi şartı ile TIR işleminin varış gümrüğünde tamamlanmasına kadar geçerlidir (Kapağın birinci sayfasının birinci maddesi).
4. Karne sayısı: Bir taşıt dizisi (bağlı araçlar) veya bir veya bir dizi karayolu taşıtına bağlı birden fazla konteyner için sadece bir tane karne istenir (Aşağıdaki 10(d) kuralına bakınız).
5. Hareket veya varış gümrük idareleri sayısı: TIR Karneleri himayesinde yapılan nakliyat birden fazla hareket ve varış gümrük idarelerini kapsayabilir. Fakat, gümrük hareket ve varış idarelerinin toplam sayısı dördü geçmemelidir. Bütün gümrük hareket idarelerinin TIR karnesini kabul etmeleri halinde sözkonusu karne gümrük varış idarelerine sunulabilir (Aşağıdaki 10(e) kuralına da bak).
6. Sayfaların sayısı: Bir hareket gümrüğü bir de varış gümrüğü idarelerinin olduğu hallerde TIR Karnesi, hareket ülkesi için en az 2, varış ülkesi için 2 ve geçilen her ülke için 2 sayfa ihtiva etmelidir. Fazladan her haraket (veya varış) gümrük idaresi için 2 fazla sayfa istenecektir.
7. Gümrük idarelerine karnenin ibrazı: TIR Karnesi, karayolu taşıtı, taşıt dizisi veya konteyner(ler) ile birlikte her hareket, yol boyu ve varış gümrüğüne ibraz edilir. En son hareket gümrük idaresinde gümrük memuru taşıma süresince kullanılan manifestonun bütün yaprakları altındaki 17'inci bölümü imzalar, tarihli mühür basar.
B. TIR Karnesinin doldurulması
8.Silme, düzeltme: TIR Karnesi üzerinde silme veya düzeltme yapılmaz. Bütün düzeltmeler yanlışların üzerinin çizilmesi ve gerekli olduğu hallerde doğru olan hususların ilavesi şeklinde yapılır. Bütün değişiklikler değişikliği yapan kişi tarafından paraf edildikten sonra gümrük yetkililerine tasdik ettirilir.
9. Kayıtla ilgili bilgi: Ulusal mevzuat, römork veya yarı römorkun tescilini öngörmediği takdirde plaka numarası yerine tanıtma veya imalatçı numarası gösterilir.
10. Manifesto:
(a) Manifesto, gümrük yetkilileri bir başka dilin kullanılmasına izin vermedikçe hareket gümrüğü ülkesinin dili ile doldurulur. Geçilen ülkelerin gümrük yetkilileri manifestonun kendi dillerine tercüme edilmesini isteme hakkına sahiptirler. Bu talepten doğabilecek gecikmelerden sakınmak amacıyla taşıyıcıların, taşıtın sürücüsünü, talep edilebilecek tercümelerle teçhiz etmeleri tavsiye olunur.
(b) Manifesto üzerindeki bilgiler daktilo edilmeli veya bütün sayfalarda kolayca okunabilecek şekilde arasına karbon kağıdı konularak yazılmalıdır. Okunamayan sayfalar gümrük yetkililerince kabul edilmez.
(c) Manifestoda istenilen bilgileri kapsayan, manifestonun benzeri veya ticari belgeler şeklinde ayrı sayfalar ilave edilebilir. Bu gibi durumlarda yapraklar aşağıdaki bilgileri içermelidir.
(i) Eklenen sayfaların sayısı (Bölüm 8)
(ii) Ekli sayfalarda listesi verilen kap veya eşyanın sayısı veya tipi ve brüt ağırlıkları (Bölüm 9-11).
(d) TIR Karnesi bir taşıt dizisi veya birden fazla konteyneri kapsıyorsa, her taşıtın veya konteynerin muhtevası manifesto üzerinde ayrı ayrı belirtilir. Bu bilgi taşıtın plaka numrası veya konteynerin tanıtma numarası ile tamamlanır (Manifestodaki 9 no.lu bölüm).
(e) Aynı şekilde, birden fazla hareket ve varış gümrük idaresi varsa gümrük kontrolüne alınan veya alınması düşünülen eşya ile ilgili kayıtlar manifestoda kesin bir şekilde gösterilir.
11. Kapların listeleri, fotoğraflar, planlar vs.: Ağır ve havaleli eşyanın tanıtılması için gümrük yetkilileri tarafından bu tür belgeler istenildiğinde bunlar gümrük yetkilileri tarafından tasdik edilir ve TIR Karnesi kapağının ikinci sayfasına ilave edilir. Ayrıca bütün yaprakların 8'inci bölümünde bunlar belirtilir.
12. İmza: Bütün yapraklar, TIR Karnesi sahibi veya temsilcisi tarafından tarih atılmak suretiyle imzalanır (Bölüm 14-15).
C. Olaylar ve kazalar
13. Yolda kaza sonucu gümrük mühürlerinin bozulması ve eşyanın tahrip veya yok olması halinde, en yakındaki gümrük yetkilileri ile, eğer yakında yoksa bulunduğu ülkenin diğer yetkilileri ile temasa geçilir. Yetkili makamlar en kısa zamanda TIR Karnesi içinde yer alan onaylı raporu düzenler.
14. Yükün bir başka taşıta veya konteynere aktarılmasını gerektiren bir kaza halinde, bu aktarılma işlemi 13 no.lu kuralda sözü edilen yetkililerden birinin hazır bulunması ile yapılır. Bu yetkili onaylı bir rapor düzenler. Karne "Ağır ve havaleli eşya" sözlerini taşımadıkça yerine geçen taşıt gümrük mührü altında taşımacılık için onaylanmış taşıt olmalıdır. Taşıt mühürlenir ve mühürle ilgili ayrıntılar onaylı rapor üzerinde belirtilir. Eğer onaylanmış taşıt veya konteyner bulunmazsa yeterli güvenliğin sağlanması şartı ile eşya onaylanmamış bir taşıt veya konteynere nakledilebilir. Sonuncu halde bundan sonraki ülkenin gümrük yetkilileri yolculuğun TIR Karnesi himayesinde bu taşıt veya konteynerle devam edip etmeyeceği konusunda karar verir.
15. Taşıyıcı, yükün bir kısmının veya hepsinin boşaltılmasını gerektiren ani bir tehlike karşısında yukarıdaki 13 no.lu kuralda sözü edilen yetkililerin harekete geçmesini beklemeden veya yardımlarını talep etmeden kendi inisiyatifi ile harekete geçebilir. Bu durumda taşıyıcı, acil durumun gerektirdiği önleyici tedbirleri aldıktan sonra durumun kanıtlanması bakımından taşıtın, konteynerin veya yükün yararına bu harekete zorlandığını gösterecek delilleri sağlar ve yükün kontrolü ve taşıt ve konteynerin mühürlenmesi ve onaylı rapor için 13 no.lu kuralda sözü edilen yetkilileri bilgilendirir.
16. Onaylı rapor varış gümrüğüne ulaşıncaya kadar TIR Karnesine ekli kalır.
17. TIR Karnesine ekli modele ilaveten kuruluşların, taşıyıcıları transit ülkelerinin dil ve dillerinde onaylı raporlarla teçhiz etmeleri tavsiye olunur.
Tütün alkol TIR karnesi Kapsamında taşınması Gereken eşya listesi
1-Alkol derecesi hacim itibariyle %90 veya daha fazla olan tağyir edilmemiş etil alkol (Armonize Sistem Kodu: 2207:10)
2-Alkol derecesi hacim itibariyle %80 den az olan tağyir edilmemiş etil alkol; Alkollü içkiler likörler ve diğer alkollü içkiler, alkollü içkilerin imalatında kullanılan türden bileşik alkollü müstahzarlar. (Armonize Sistem Kodu: 2208)
3-Tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarillolar (Armonize Sistem Kodu:2402.10)
4-Tütün içeren sigaralar (Armonize Sistem Kodu: 2402.20)
5-İçilen tütün, herhangi bir oranda tütün yerine geçen maddeler içersin içermesin (Armonize Sistem Kodu: 2403.11 ve 2403.19[14])
Ek: 2
GÜMRÜK MÜHÜRÜ ALTINDA YAPILAN ULUSLARARASI TAŞIMACILIK İÇİN KARAYOLU TAŞITLARINA UYGULANACAK TEKNİK ŞARTLARA İLİŞKİN KURALLAR
Madde 1
Temel Hükümler
Gümrük mühürü altında yapılan uluslararası taşımacılık için onay, yükleme bölmelerinin yapım ve teçhizi aşağıda belirtilen tarza uygun olan taşıtlara verilebilir:
(a) Gümrük mühürü bozulmadan veya belirli iz bırakmadan mühürlü kısımdan hiçbir eşyanın çıkarılmayacak veya içine konulamayacak olan taşıtlar,
(b) Gümrük mühürünün kolay ve etkili bir şekilde tatbik edilebileceği taşıtlar,
(c) Eşyaların saklanabileceği hiçbir gizli bölmesi olmayan taşıtlar,
(d) Eşya taşımaya elverişli bölmelerine gümrük kontrolü için kolaylıkla erişilebilen taşıtlar,
Madde 2
Yükleme bölümlerinin yapısı
1. Bu kuralların 1.maddesindeki hükümleri karşılamak üzere:
(a) Yükleme bölümünü oluşturan parçalar (kenarlar, taban, kapılar, tavan, direkler, iskelet, çapraz parçalar vs.) açık bir iz bırakmadan kaldırılamayacak veya tekrar yerine konulamayacak bir tarzda veya açık bir iz bırakmadan değiştirilemeyecek tarzda monte edilecektir. Kenarlar, taban, kapılar ve tavan değişik unsurlardan meydana geldiği takdirde aynı şartlara uygun ve yeterli dayanıklıkta olacaklardır.
(b) Kapılar ve diğer bütün kapatma sistemleri (tıpalar, bakım kapakları, halkalar dahil) gümrük mühürünün tatbik edileceği bir tarzda olacaktır. Bu tertibat açık bir iz bırakmadan hareket ettirilemeyecek veya yeri değiştirilemeyecek veya kapı veya sürgü gümrük mühürü kırılmadan açılamayacak tarzda olmalıdır. Mühür, uygun bir biçimde korunacaktır. Açılabilen tavanlara izin verilecektir.
(c) Havalandırma ve drenaj delikleri yükleme bölümünün içerisine girişi önleyen tertibat ile teçhiz edilecektir. Bu da dıştan açık bir iz bırakmadan kaldırılamayacak veya tekrar yerine konulamayacak tarzda olmalıdır.
2. Bu kuralların 1 (c) maddesi hükümlerine uymamasına rağmen, pratik nedenlerle, boşluklar ihtiva eden (Örn.çift duvarlar arası boşluk) yükleme bölümünü tamamlayıcı kısımlarına izin verilir. Sözü edilen boşlukların eşyaların saklanması amacı ile kullanılmamaları için:
Boşluk tabandan tavana kadar tüm yüksekliği kaplıyorsa, veya diğer durumlarda, bununla dış duvar arası tamamen kapatılmışsa, yükleme bölümünün iç kaplaması açık bir iz bırakmadan çıkarılamaz veya yeniden yerleştirilemez biçimde olmalıdır, ve,
İç duvar tam yükseklikten kısa ise ve iç duvar ile dış duvar arasındaki boşluk tamamen kapanmıyorsa ve yükleme bölümünün yapısında meyadana gelen boşluklar gibi diğer bütün hallerde bu gibi boşlukların sayısı en aza indirilecek ve gümrükçe kontrolünü mümkün kılacak biçimde olacaktır.
3. Yeterli dayanıklılıkta malzemeden yapılmış olmaları, açıkça iz bırakılmadan dışarıdan çıkarılamamaları ve değiştirilememeleri kaydıyla, pencere olmasına izin verilir. Camlara da izin verilebilir; ancak, emniyet camından başka bir cam kullanıldığı takdirde, pencerelere dışarıdan çıkarılamayan madeni ızgara takılır; ızgara aralıkları 10 mm. yi geçemez."
4. Yağlama, bakım ve kum sandığının doldurulması gibi teknik araçlarla tabanda yapılan deliklere, yükleme bölümüne dışardan girişi imkansız kılacak bir kapakla kapatıldığı takdirde izin verilecektir.
Madde 3
Brandalı Taşıtlar
1. Mümkün olan hallerde bu kuralların 1 ve 2 inci maddesinin hükümleri brandalı taşıtlara da uygulanacaktır. Ayrıca bu taşıtlar bu maddenin hükümlerine de uygun olacaklardır.
2. Branda yeterli dayanıklıkta ve esnemeyen sağlam çadır bezinden veya plastik kaplı ya da kauçuk kaplı kumaştan yapılmış olacaktır. İyi bir durumda ve kapatma sistemi sağlamlaştırıldığı takdirde yükleme kompartımanına girişi imkansız kılacak biçimde yapılmış olmalıdır.
3. Eğer branda birkaç parçadan yapılmış ise, kenarları birbiri içine katlanacak ve en az 15 mm. Aralıklı çift dikişli olarak dikileceklerdir. Bu dikişler bu kurallara ekli 1 no.lu krakide gösterildiği gibi yapılacaktır. Bununla beraber, brandanın bazı kısımlarının (kapaklar veya takviye köşeleri gibi) bu şekilde birleştirilmesinin mümkün olmadığı hallerde, üst kısmın kenarını katlayıp 2 veya 2 (a) no.lu krokilerde gösterildiği biçimde dikmek yeterlidir. Dikişlerden biri sadece iç kısımdan görülebilecek ve bu dikiş için kullanılan ipin rengi, brandanın ve diğer dikiş için kullanılan ipin renginden farklı olacaktır. Bütün dikişler makine dikişi olacaktır.
4. Eğer branda birkaç parçadan oluşan plastik bir maddeden yapılmış ise, bu kurallara ilişik 3 no.lu kroki uyarınca parçalar iki şıktan biri seçilerek birbirlerine kaynatma sureti ile birleştirilebilir. Parçaların kenarları en az 15 mm. Üstüste getirilecektir. Parçalar üstüste gelen kısmın bütün genişliği boyunca birarada eritilip kaynatılacaktır. Dış brandanın kenarı aynı birleştirme yöntemi ile en az 7 mm. Eninde bir plastik bant ile kaplanacaktır. Plastik bant ve brandanın her iki kenarına en az 3 mm. Eninde açıkça ayırdedilebilen, tek tip bir kabartma basılacaktır. Parçalar açık bir iz bırakmadan ayrılıp tekrar birleştirilemeyecek bir biçimde birbirine kaynatılacaktır.
5. Tamirler bu kurallara ilişkin 4 no.lu krokide tarif edilen metodlara uygun olarak yapılacaktır, kenarlar birbiri üzerine katlanacak ve en az 15 mm.lik aralıkla görülebilir bir çift dikiş ile dikilecektir. İç taraftan görülen ipin rengi, dış taraftan görülen ipin renginden ve brandanın renginden farklı olacaktır. Bütün dikişler makine dikişi olacaktır. Brandanın kenarı hasar görmüşse, bu hasar gören kısım bir yama ile tamir edilecek, bu dikişler de kurallara ilişkin 1 no.lu kroki ve bu maddenin üçüncü paragrafındaki hükümlere göre yapılacaktır. Plastik örtüler bu maddenin dördüncü paragrafında tarif edilen metoda uygun olarak tamir edilir, fakat bu durumda yama brandanın iç kısmına yerleştirilir, plastik band brandanın her iki tarafına da yapıştırılacak şekilde tutturulur.
6.Branda, taşıta (a) ve (b) maddelerinde öngörülen şartlara kesinlikle uyularak bağlanacaktır. Aşağıdaki sistemler kullanılabilir;
(a) Branda
i) taşıta tutturulmuş metal halkalarla,
ii) brandanın kenarına açılmış perçinli halkalarla ve
iii) brandanın üzerinden halkaları arasından geçen ve dışarıdan tüm uzunluğu görülebilen bağlantıyla emniyete alınabilir.
Taşıtın yapım sisteminin yük kompartmanına bütün girişleri engellediği haller dışında, branda, tespit halkalarının ortasından ölçülmek suretiyle taşıtın katı kısımlarının en az 250 mm üzerini kaplayacaktır.
(b) Brandanın herhangi bir kenarı taşıta daimi biçimde sabitlendiğinde brandanın iki yüzü aralıksız olarak biraraya getirilir ve sağlam tertibatlarla yerine bağlanır.
(c) Branda kilit sistemi kullanıldığında, branda, kilitli durumda, yük kompartmanı dışındaki brandaya sıkıca bağlanır.(örnek olarak kroki no 6'ya bakınız.)
5 nolu krokinin altına 6 nolu kroki ilave edilmiştir."
7. Branda uygun bir üst yapı ile desteklenecektir. (Direkler, kenarlar, tirizler v.s.)
8. Halkalar arasındaki ve perçinli delikler arasındaki mesafe 200 mm.yi aşmayacaktır. Bununla birlikte, taşıtın yapısının ve brandasının yükleme bölümüne girişi engelleyecek biçimde olduğu hallerde, halkalar ve delikler arasında kenarlarda 300 mm.yi geçmeyen boşluklar kabul edilebilir. Perçinli delikler takviye edilmiş olacaktır.
9. Kapatma bağlantısı olarak kullanılacaklar şunlardır: (09.10.2006 tarih ve 26314 sayılı R.G.- 2006/10922 s.BKK ile değişik)
a) En az 3 mm çapında çelik tel halatlar; veya
b) En az 8 mm. çapında esnemeyen plastikten şeffaf kılıflı kenevir veya sisal halatlar; veya
c) Esnemeyen plastikten şeffaf kaplı olan büküp saçak haline getirilmiş çelikten kılıf içine sokulmuş birçok optik liften müteşekkil halatlar; veya
d) Çapları en az 3 mm olması şartıyla (eğer varsa, şeffaf kaplama hesaba katılmadan), yalnızca çelik telden oluşan ve dolguyu tamamen kaplayan en az dört kordonla sarılmış tekstil dolgulu halatlar.
Bu maddenin 9 uncu paragraf (a) veya (d) bendi hükümlerine uygun halatlar esnemeyen plastikten şeffaf bir kapla çevrili olabilir.
10. Her tip halat yekpare ve her iki başında sert metal uçlu olacaktır. Her metal uç gümrük mührünün ip veya şeridinin geçebileceği şekilde olmalıdır. Bu maddenin 9 uncu paragraf (a), (b) veya (d) bendi hükümlerine uygun her halatın metal ucunun tokasında gümrük mührünün ip veya şeridinin takılabileceği içi boş perçin olacaktır. Yekpare olduğundan emin olunması için halat perçinin her yanından görülebilir durumda olacaktır (Kurallara ilişkin 5 no.lu krokiye bakınız). (09.10.2006 tarih ve 26314 sayılı R.G.- 2006/10922 s.BKK ile değişik)
11. Yükleme ve boşaltma için kullanılan branda açıklıklarında brandanın her iki kenarı yeteri kadar üst üste binecektir.
Bunların bağlanışı:
(a) Bu maddenin üçüncü ve dördüncü paragraflarına uygun bir şekilde dikilmiş ya da kaynatılmış bir kenar,
Sürgülü brandalı taşıtlar için de kenar gerekmez. (19.10.2001 tarih ve 24558 sayılı R.G. yayımlanan 2001/3005 BKK ile değişik)
(b) Bu maddenin sekizinci paragrafındaki şartları karşılayabilecek tarzda halkalar ve perçinli delikler, ve
(c) Uygun bir maddeden yapılmış yekpare ve esnemeyen, en az 20 mm. Eninde ve 3 mm. Kalınlığında halkalar arasından geçirilen ve brandanın ve kenarların iki yanını birleştiren bir kayış ile yapılır.
Kayış brandanın iç kısmına tesbit edilecek ve bu maddenin dokuzuncu paragrafında sözü edilen halatın geçtiği perçinli bir delikle sağlamlaştırılacaktır.
Açık bir iz bırakmaksızın yükleme kompartımanına girişi önleyen bölme levhası gibi özel bir tertibat tutturulmuşsa, kenar istenmeyecektir.
Madde 4 (19.10.2001 tarih ve 24558 sayılı R.G. yayımlanan 2001/3005 BKK ile eklenmiştir.)
Sürgülü Brandalı Taşıtlar
1. Mümkün olan hallerde, bu Kuralların 1, 2 ve 3'üncü madde hükümleri sürgülü brandalı taşıtlara uygulanır. Ayrıca bu taşıtlar bu maddenin hükümlerine de uygun olacaktır.
2. Sürgülü brandalar, taban, kapılar ve yük kompartmanını oluşturan diğer tüm parçalar ya bu Kuralların 3'üncü maddesinin 6, 8, 9 ve 11'inci paragraflarında yer alan şartlara veya aşağıda (i) ila (vi)'da yer alan şartlara uyarlar.
(i) Sürgülü brandalar, taban, kapılar ve yük bölmesini oluşturan diğer tüm parçalar açık iz bırakmadan sökülüp takılamayacak tertibat marifetiyle veya açık iz bırakmadan değiştirilemeyecek bir yapı meydana getirecek benzer yöntemlerle imal edilir. (06.06.2017 tarih ve 30088 Mükerrer Sayılı R.G. 2017/10188 s.BKK ile değişik)[15]
(ii) Branda, aracın üst kısmındaki katı parçaları, gergi kayışları arasındaki gerçek mesafenin en az 1/4'ü kadar kaplayacaktır. Branda, aracın alt kısmındaki katı parçaları en az 50 mm kaplayacaktır. Yük kompartmanı gümrük maksadıyla emniyet altına alınıp mühürlendiğinde, branda ile yük kompartmanının katı parçaları arasındaki yatay açıklık, aracın uzunlama eksenine dik ölçüldüğünde herhangi bir noktada 10 mm'yi aşmayacaktır.
(iii) Sürgülü branda düzeneği, sürgülü gergi kayış tertibatı ve diğer hareketli parçalar, kapatıldığında ve gümrükçe mühürlendiğinde, kapılar ve diğer hareketli parçalar açık iz bırakmadan dışarıdan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilir. Sürgülü branda düzeneği, sürgülü gergi kayışı tertibatları ve diğer hareketli parçalar, kapatma tertibatı sabitlendiğinde geride açık iz bırakmadan yük bölmesine ulaşılmasını imkânsız kılacak şekilde imal edilir. Bu yapı düzeneğinin bir örneği bu Düzenlemelere ekli 9 no.lu krokide tarif edilmektedir. (06.06.2017 tarih ve 30088 Mükerrer Sayılı R.G. 2017/10188 s.BKK ile değişik)[16]
(iv) Taşıtın katı parçalarında gümrük amaçları için kullanılan halkalar arasındaki mesafe 200 mm'yi aşmayacaktır. Taşıt ve brandaların yapısının yük kompartmanına girişi engelleyecek şekilde olması halinde, bu mesafe, dikmenin her iki tarafındaki halkalar arasında 300 mm'yi aşmamak üzere daha büyük olabilir. Her durumda, yukarıda (ii)'de yer alan şartlara uyulacaktır.
(v) Gergi kayışları arasındaki mesafe 600 mm'yi aşmayacaktır.
(vi) Brandanın, taşıtın katı parçalarına tutturulması için kullanılan bağlantılar, bu Kuralların 3'üncü maddesinin, 9'uncu paragrafındaki şartları yerine getirecektir.
Madde 5
(06.06.2017 tarih ve 30088 Mükerrer Sayılı R.G. 2017/10188 s.BKK ile eklenmiştir)
Brandalı sürgülü tavanlı araçlar
1. Mümkün olan yerlerde, bu Düzenlemelerin 1, 2, 3 ve 4 üncü madde hükümleri brandalı sürgülü tavanlı araçlara uygulanır. Buna ek olarak, bu araçlar bu madde hükümlerini karşılamalıdır.
2. Brandalı sürgülü tavan aşağıda (i) ila (iii)’de yer alan Düzenlemelerdeki şartları karşılayacaktır.
(i) Brandalı sürgülü tavan açık iz bırakmadan sökülüp takılamayacak tertibat marifetiyle ya da açık iz bırakmadan değiştirilemeyecek bir yapı meydana getirecek benzer yöntemlerle imal edilir.
(ii) Sürgülü tavan brandası, yük bölmesinin ön tarafındaki tavanın sert kısmı ile bire bir örtüşecek şekilde kaplanır, öyle ki, tavan brandası üst kirişin en üstteki ucundan çekilemez. Yük bölmesi uzunluğunda, her iki tarafta, tavan brandası kenarında, öngergili bir çelik halat, geride açık iz bırakmadan sökülemeyecek ve geri takılamayacak şekilde takılır. Tavan brandası, sürgülü taşıyıcıya geride açık iz bırakmadan çıkarılamayacak ve geri takılamayacak şekilde sabitlenir.
(iii) Sürgülü tavan düzeneği, sürgülü gergi kayış tertibatı ve diğer hareketli parçalar kapatıldığında ve gümrükçe mühürlendiğinde, kapılar, tavan ve diğer hareketli parçalar açık iz bırakmadan dışarıdan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilir. Sürgülü tavan düzeneği, sürgülü gergi kayış tertibatı ve diğer hareketli parçalar, kapatma tertibatı sabitlendiğinde geride açık iz bırakmadan yük bölmesine ulaşılmasını imkânsız kılacak şekilde imal edilir.
Bu yapı düzeneğinin bir örneği bu Düzenlemelere ekli 10 no.lu krokide tarif edilmektedir.
Ek 3
EK 2 DE YER ALAN KURALLARDA ÖNGÖRÜLEN TEKNİK KOŞULLARA UYGUN OLAN KARAYOLU TAŞITLARININ KABUL İŞLEMİ
Genel Bilgiler,
1. Karayolu taşıtları aşağıdaki işlemlerden birisine göre kabul edilebilir:
(a) Ayrı ayrı, veya
(b) Yapım tiplerine göre (bir karayolu taşıtı serisi gibi)
2. Ek 4 deki standart modele uygun kabul belgesi, onaylanmış araçlara verilir. Bu belge, belgeyi veren ülkenin dilinde ve Fransızca veya İngilizce basılacaktır. Belgeyi veren makam, gerek gördüğü takdirde, doğruluğu kendisi tarafından onaylanmış resim ve çizimleri belgeye iliştirir. Bu takdirde bunların sayısı ilgili makam tarafından kabul belgesinin 6 no.lu bölümüne ilave edilecektir.
3. Kabul belgesi karayolu taşıtında muhafaza edilecektir.
4. Karayolu taşıtları muayene edilmek veya kabul belgesinin yenilenmesi amacı ile, taşıtın kayıtlı olduğu ülkenin yetkili makamlarına, taşıtların kayıtlı olmadığı hallerde sahibinin ya da kullanan şahsın oturduğu ülkenin yetkili makamlarına iki yılda bir gösterilecektir.
5. Eğer bir karayolu taşıtı, kabulü için öngörülen şartlara artık uygunluk göstermiyorsa, TIR Karnesi himayesinde malların taşınması için yeniden kullanıma konmadan önce kabulünü sağlayan sözü edilen teknik şartlara göre tekrar uydurulması gereklidir.
6. Bir karayolu taşıtının temel özelliklerinde değişiklik yapılmışsa, taşıtın kabul belgesi hükümsüz sayılacak, TIR Karnesi himayesinde eşya nakliyatı için kullanılmadan önce yetkili makam tarafından tekrar onaylanacaktır.
7. Taşıtın kayıtlı olduğu ülkenin yetkili makamları veya taşıtın kaydedilmesinin talep edilmediği ülkelerde taşıt sahibinin veya kullananın yerleştiği ülkenin yetkili makamları, bu Sözleşmenin 14 ncü maddesinde ve bu maddenin 4, 5 ve 6 ncı paragraflarında öngörülen durumlarda kabul belgesini geri alabilirler, yenileyebilirler veya yeni bir kabul belgesi verebilirler.
AYRI AYRI KABUL İŞLEMİ
8. Mal sahibi, sürücü veya bunlardan birinin temsilcisi, ayrı ayrı kabul işlemi için yetkili makama müracaat ederler. Yetkili makam taşıtın yukarıda birinci ve yedinci paragraflarda sözü edilen genel kurallara uygun olup olmadığını araştırır ve taşıtın 2 no.lu ekte gösterilen teknik şartlara uygun olduğu konusunda tatmin olup ve kabul ettikten sonra 4 no.lu ekteki modele uygun bir belge verir.
YAPIM TİPLERİNE GÖRE TAŞITLARIN KABUL İŞLEMLERİ (KARAYOLU TAŞIT SERİLERİ)
9. Taşıtların seri tipler halinde yapıldığı ülkelerde imalatçı, ülkenin yetkili makamına başvurarak planlanmış tipin onaylanmasını isteyebilir.
10. İmalatçı onay dilekçesinde, bildirdiği karayolu taşıtı tipine verdiği tanımlama numara veya harfleri belirtecektir.
11. Dilekçeye onayı istenen karayolu taşıtı tipinin planı ve ayrıntılı proje şartnamesi eklenecektir.
12. İmalatçı aşağıda belirtilen hususları yerine getireceğini yaı ile taahhüt eder:
(a) Yetkili makama incelemek istediği taşıt tiplerini göstermek,
(b) Seri tiplerin yapımı sırasında her zaman yetkili makamın üniteleri incelemesine müsaade etmek,
(c) Yetkili makama ne kadar küçük olursa olsun, planda veya şartnamedeki bütün değişiklikleri bunları yapmadan önce bildirmek,
(d) Taşıtın görülebilir yerinde plan tipinin tanıtma numara veya harflerini, seri tiplerin ise seri numarasını (fabrika numarasını) işaretlemek,
(e) İmal edilen onaylanmış plan-tipi araçların kaydını tutmak.
13. Yetkili makam, onay için yapımı planlanan araçlarda gerektiği takdirde ne gibi değişikliklerin yapılacağını bildirir.
14. Yetkili makam, 2 no.lu ekde belirtilen teknik şartlara uygun yapım tipinde imal edilen araçların bir ya da daha fazlasını inceleyip tatmin olmadıkça hiçbir tipi tasdik etmeyecektir.
15. Yetkili makam yapım tipine göre imal edilen araçların onayının tasdiki ile ilgili kararlarını yazı ile yapımcıya bildirecektir. Bu karara tarih ve numara konulacaktır. Kararı alan makam açıkça belirtilecektir.
16. Yetkili makam kabul belgesi vermek için her aracın onaylanan tipe uygun imal edilmesi amacı ile gerekli önlemleri alacaktır.
17. Onay belgesinin sahibi, taşıtı TIR karnesi himayesinde eşyaların taşınması amacı ile kullanmadan önce, istendiği takdirde onay belgesine aşağıdaki bilgileri dolduracaktır.
? Taşıta verilen plaka numarası (madde no.1) veya,
? Araç kayda tabi değilse, ayrıntılı ad ve iş adresi (madde no.8)
18. Onaylanmış yapım tipi bir taşıtın bu Sözleşmeye taraf olan ülkelerden birine ihracı halinde, bu ülkede ithalin gerektirdiğinden daha fazla onay işlemi talep edilmeyecektir.
KABUL BELGESİNİN ONAY İŞLEMİ
19. TIR Karnesi himayesinde eşya taşıyan onaylanmış bir araçta önemli bozukluklar bulunursa, Akit Tarafların yetkili makamları ya yolculuğun TIR karnesi himayesinde devamına müsaade etmeyi reddederler, ya da gerekli güvenlik tedbirleri alarak kendi topraklarında TIR karnesi himayesinde yola devam etmesine müsaade ederler. Onaylanmış taşıt, malların TIR karnesi himayesinde taşınması için tekrar kullanılmasından önce mümkün olduğu kadar çabuk tatmin edici bir duruma getirilmelidir.
20. Her iki halde de gümrük yetkilileri taşıtın kabul belgesindeki 10 numaralı bölümde bu durumu uygun bir şekilde belirteceklerdi. Taşıtta onay için gerekli şartlar ile ilgili düzeltmeler yapıldığı zaman 11 no.lu bölüme daha önceki görüşlerini iptal eden gerekli hususların ilavesi ile belgeyi tekrar geçerli kılacak Akit Tarafların yetkili makamlarına takdim edilecektir. Önceki paragrafın hükümlerine göre, kabul belgesinin 10 no.lu bölümü tasdik edilmiş olan hiçbir taşıt, tatmin edici şartlara göre yeniden düzenlenmedikçe ve 10 ncu bölümdeki tasdik yukarıda belirtildiği şekilde iptal edilmedikçe TIR karnesi himayesinde tekrar eşya nakliyatı için kullanılamaz.
21. Belge üzerinde belirtilen her husus gümrük yetkililerince tarihlenecek, doğruluğu onaylanacaktır.
22. Bir taşıtta, gümrük yetkililerinin önemsiz saydığı ve kaçakçılık tehlikesi yaratmayacak bozukluklar bulunduğu takdirde taşıtın TIR karnesi himayesinde eşya nakliyatı için kullanılmasına izin verilebilir. Kabul belgesi sahibinin bozukluklar hakkında dikkati çekilir ve aracını uygun bir zamanda yeterli duruma getirmesi için yeniden düzenlemesi istenir.
Ek 5
TIR PLAKALARI
1. Plakaların boyutları 250 mm x 400 mm olacaktır.
2. Büyük harf ve latin harfleri ile yazılar TIR harflerinin boyu 200 mm ve harf çizgilerinin kalınlığı en az 20 mm olacaktır. Harfler mavi zemin üzerine beyaz ile yazılacaktır.
Ek 6
AÇIKLAYICI NOTLAR
GİRİŞ
(i) Bu Sözleşmenin 43 ncü maddesinin hükümlerine uygun olarak açıklayıcı notlar Sözleşmenin ve eklerinin bazı hükümlerine yorumlar getirir. Aynı zamanda bazı tavsiye edilen uygulamaları da tanımlar.
(ii) Açıklayıcı notlar bu Sözleşmenin hükümlerini veya eklerini değiştirmez, sadece onların içeriğine, anlamına ve uygulama alanına daha kesinlik getirir.
(iii) Özellikle, Sözleşmenin gümrük mühürü altında taşımacılık yapan karayolu taşıtlarının kabulü için gerekli teknik şartlarla ilgili 12 nci maddesi ve 2 no.lu ekine bağlı olarak, bu hükümlere uygun olması açısından Akit Taraflarca kabul edilecek yapım tekniklerini belirler. Aynı zamanda açıklayıcı notlar, gereken yerlerde, bu hükümlerle bağdaşmayan yapım tekniklerini de belirler.
(iv) Açıklayıcı notlar, teknolojideki gelişmeleri ve ekonomik talepleri dikkate alacak şekilde sözleşme ve eklerinin hükümlerinin uygulanmasında kolaylık sağlar.
0 SÖZLEŞME ANA METNİ
0.1 Madde 1
0.1 (b) 1 inci maddenin (b) bendi, bir veya birden çok ülkede birden çok hareket veya varış gümrük idaresi bulunması halinde, bir Akit Tarafta birden çok TIR işlemi olabileceği anlamını taşır. Bu şartlar altında, bir TIR taşımasının iki ard arda gümrük idaresi arasında gerçekleştirilen ulusal kısmı, bu gümrük idarelerinin hareket, varış veya yol boyu gümrük idareleri olmalarına bakılmaksızın, bir TIR işlemi olarak kabul edilir. (09.10.2006 tarih ve 26314 sayılı R.G.- 2006/10922 s.BKK ile eklenmiştir)
0.1(e) "Müteharrik Karoser" deyiminden kendiliğinden hareket edemeyen, özellikle bir karayolu taşıtı ile birlikte taşınan, şasesi karoserin alt kasası ile birlikte münhasıran bu amaçlara uygun hale getirilmiş yük aracı anlaşılır. Bu deyim ayrıca, kombine kara ve demiryolu taşımacılığı için düzenlenmiş yük aracı olan hareketli karoserleri de kapsar.
0.1(e)(i) "Kısmen kapalı" deyimi 1 nci maddenin (e)(i) alt paragrafındaki teçhizata uygulandığı üzere, kapalı konteynere benzer bir taban ve üst çatıdan oluşan ve yükleme yeri vazifesi gören tertibatla ilgilidir. Üst çatı genel olarak bir konteynerin çerçevesini oluşturan metal unsurlardan yapılmıştır. Bu tip konteynerler aynı zamanda bir yada daha fazla yan ve ön duvarları içerebilir. Bazı durumlarda, sadece tabana direklerle bağlı bir tavan vardır. Bu tip konteynerler özellikle havaleli eşyaların (örneğin motorlu taşıtlar) taşımacılığında kullanılır.
0.1 (f) (19.09.2017 tarihli ve 30185 sayılı R.G.2017/10740 s.BKK ile değişik) 1 inci maddenin (f) bendi kapsamı dışındaki ücret ve masraflar, Akit Taraflarca eşyanın ithal veya ihracı nedeniyle veya bunlara bağlı olarak konulan, ancak ithal ve ihraç vergi ve resimleri dışındaki tüm tutarları ifade eder. Bu tutarlar, verilen hizmetin yaklaşık bedeli ile sınırlıdır; ve yerli ürünlere dolaylı bir koruma veya ithalat/ihracat üzerindeki mali amaçlı vergileri ifade etmez. Bu ücret ve masraflar, diğerlerinin yanı sıra, aşağıdaki ödemeleri içerir:
- Transit için talep edildiği takdirde menşe şahadetnameleri,
- Kontrol amacı ile gümrük laboratuarları tarafından yapılan tahliller,
- Normal çalışma saatleri ve gümrük binaları dışında yapılan gümrük muayeneleri ve gümrükleme işlemleri,
- İnsan, hayvan ve bitki sağlığı gerekçeleriyle yapılan kontroller.
0.2 Madde 2
0.2-1 2 nci madde, TIR Karnesi himayesinde yapılan taşımacılık işleminin yolculuğun bir bölümünün yabancı bir ülkede yapılması şartı ile aynı ülkede başlayıp bitebileceğini öngörmektedir. Bu gibi durumlarda çıkış gümrüğü yetkililerinin TIR Karnesine ilaveten eşyaların tekrar gümrüksüz ithalini sağlamak amacı ile ulusal bir belge talep etmelerini engellemez. Bununla beraber gümrük yetkililerinin böyle bir belge üzerinde ısrar etmemeleri bunun yerine TIR Karnesi üzerinde yapılmış uygun bir tasdiki kabul etmeleri tavsiye olunur.
0.2-2 Bu maddenin hükümleri yolculuğun sadece bir kısmı karayolu ile yapıldığı takdirde TIR Karnesi himayesinde eşyaların taşınmasına izin verir, bu hükümler yolculuğun hangi kısmının karayolu ile yapılacağını belirlemediği gibi bunun TIR işleminin başlangıç ve bitimi arasındaki bir noktada yapılması yeterlidir. Fakat daha önce tahmin edilemeyen ticari veya kaza niteliğindeki bazı nedenlerle yolculuğun başlangıcında gönderenin niyetine rağmen hiçbir kısmının karayolu ile yapılmadığı durumlar olabilir. Yine de bu gibi istisnai durumlarda Akit Taraflar TIR Karnesini kabul ederler ve kefil kuruluşların sorumluluğu yürürlükte kalır.
0.3 (a) (iii) (16.02.2011 tarihli ve 27848 sayılı R.G. ile 2011/1290 sayılı BKK ile eklemiştir)
Madde 3 (a) (iii) hükmü kendiliğinden seyahat eden binek otomobillerini (AS Kodu 8703) kapsamaz. Ancak, binek otomobilleri Madde 3 (a) (i) ve (a) (ii) de belirtildiği şekilde diğer taşıtlarla TIR rejimi himayesinde taşınabilir.
0.5 Madde 5
Bu madde, eşyalar üzerinde ani kontroller yapma hakkını engellemez, ancak bu kontrollerin sayı olarak çok sınırlı olmasını vurgular. Gerçekte, uluslararası TIR Karnesi sistemi, ulusal sistemlerden daha fazla koruma sağlar. İlk olarak eşyalarla ilgili TIR Karnesi üzerinde belirtilen hususlar, çıkış ülkesince istenebilecek gümrük belgelerinde belirtilen hususlara uygun olmalıdır. Buna ilaveten transit ve varış ülkeleri, çıkışda yürütülen ve çıkış bürosu gümrük makamlarınca tasdik edilen kontrollarla, güvence altına alınmışlardır. (19 ncu maddenin altındaki nota bakınız)
0.6.2 mükerrer-1[17] Madde 6, paragraf 2
Bu paragrafın hükümleri uyarınca bir ülkenin gümrük makamları, herbiri kendisi veya kendisi ile ilgili kuruluşlarca verilen karnelerin ibra edilmemesinden doğan sorumluluğa hedef olabilecek birden fazla kuruluşu onaylayabilir.
0.6.2 mükerrer-2 Madde 6.2 mükerrer uyarınca yapılan yetkilendirme, BM-AEK ve uluslararası kuruluş arasında yazılı bir anlaşma şeklinde olmalıdır. Anlaşmada, uluslararası kuruluşun Sözleşmenin ilgili hükümlerine uyacağı, Sözleşmenin Akit Taraflarının yetkilerine riayet edeceği, TIR İdari Komitesi kararlarına uyacağı ve TIR Yürütme Kurulunun taleplerini karşılayacağı belirtilmelidir. Uluslararası kuruluş anlaşmayı imzalayarak, yetkilendirmenin ona yüklediği sorumlulukları kabul ettiğini teyit eder. TIR karnelerinin merkezi basım ve dağıtımının yukarıda belirtilen uluslararası kuruluş tarafından sağlanması halinde, Anlaşma, Ek 8 Madde 10 (b)'de belirtilen uluslararası kuruluşun sorumluluklarına da uygulanır. Anlaşma İdari Komite tarafından kabul edilir. (25.03.2007 tarihli, 26473 sayılı R.G. 2007/11745 s.BKK ile eklenmiştir)
0.8.2 Madde 8. Paragraf 2
Bu paragraf hükümleri, Madde 8 de belirtilen yolsuzlukların olması halinde Akit Tarafların kanun ve yönetmelikleri, ithal ve ihraç vergi ve resimlerinden ziyade idari para cezasının veya diğer parasal yaptırımların ödenmesini öngörüyorsa, uygulanır. Bununla beraber ödenecek meblağ malların ilgili gümrük hükümlerine uygun olarak ithal ve ihraç edilmiş olmaları halinde ödenmesi gereken ithal veya ihraç vergi ve resimleri tutarını geçemez; bu miktar gecikme faizleriyle artırılabilir.
0.8.3 Madde 8, paragraf 3
Akit Taraflar[18], her TIR karnesi için kefil kuruluşdan talep edebilecekleri azami miktarı 100.000 avroya[19]eşit bir miktar ile sınırlandırmaları tavsiye edilir.
Aşağıda ayrıntıları belirtilen ve öngörülen azami miktarı aşan alkol ve tütün taşımacılığında Gümrük Makamlarının, Kefil Kuruluştan talep edebilecekleri azami miktarı 200.000 ABD Dolarına eşit bir miktara kadar artırmaları tavsiye olunur:
1) Alkol derecesi hacim itibariyle %80 veya daha fazla olan tağyir edilmemiş etil alkol (Armonize Sistem Kodu: 2207.10)
2) Alkol derecesi hacim itibariyle %80 den az olan tağyir edilmemiş etil alkol; Alkollü içkiler, likörler ve diğer alkollü içkiler; alkollü içkilerin imalatında kullanılan türden bileşik alkollü müstahzarlar (Armonize Sistem Kodu: 22.08)
3) Tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarillolar (Armonize Sistem Kodu:2402.10)
4) Tütün içeren sigaralar(Armonize Sistem Kodu: 2402.20)
5) İçilen tütün, herhangi bir oranda tütün yerine geçen maddeler içersin içermesin (Armonize Sistem Kodu: 2403.11 ve 2403.19[20]))
Yukarıda belirtilen tütün ve alkol kategorileri aşağıda belirtilen miktarları aşmadığı takdirde Kefil Kuruluştan talep edilebilecek azami miktarın 50.000 ABD Dolarına eşit bir miktar ile sınırlandırılması tavsiye edilir:
1) 300 Litre
2) 500 Litre
3) 40.000 adet
4) 70.000 adet
5) 100 kilogram
Yukarıdaki sigara ve alkol kategorilerinin kesin miktarları (litre, adet, kilogram) TIR Karnesindeki eşya manifestosunda belirtilmelidir."
0.8.5 Madde 8, paragraf 5
Eğer, TIR karnesinde kayıtlı olmayan eşya için bir kefil kuruluşa ödeme talebinde bulunulması halinde[21], ilgili idare bu eşyanın karayolu taşıtının mühürlü kısmında veya mühürlü konteynerlerde bulunmasının nedenlerini kendi görüşlerine dayandırılarak belirtmelidir.
0.8.6 Madde 8, paragraf 6
1. TIR karnesi üzerinde belirlenen eşyaların vergilendirilmesini mümkün kılacak ayrıntılı hususların bulunmaması halinde ilgili taraflar onların kesin nitelikleri ile ilgili delilleri ibraz edebilirler.
2. Hiçbir delilin gösterilmemesi halinde vergi ve resimler eşyaların durumları ile ilgili olmayan maktu bir orana göre değil TIR karnesi kapsamındaki eşya türüne uygulanabilir en yüksek orana göre vergi ve resimler yüklenir.
Madde 10 için Açıklama Notu (19.09.2017 tarihli ve 30185 sayılı R.G.2017/10740 s.BKK ile değişik)[22]
0.10 -1 TIR işlemini sonlandırma belgesinin usulsüz veya hile yoluyla temin edilmesinden; TIR işleminin kaçakçılık için uyarlanmış yük bölmesi veya konteynerler aracılığıyla yapılması, sahte veya geçersiz belgelerin kullanımı gibi yasadışı yollara başvurulması, eşyanın değiştirilmesi, gümrük mühürleri ile oynanması gibi durumların tespit edilmesi veya sonlandırma belgesinin diğer yasadışı yollarla temin edilmiş olması anlaşılır.
0.11 Madde 11
0.11-1 Yazılı bildirim yöntemi ulusal mevzuatta belirlenir.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[23]
0.11-2 Yetkili makamlarca, yükümlü kişi ya da kişilerden ödeme yapmalarını talep etmek için sarf edilecek çabalar, en azından TIR Karnesi hamilinin TIR Karnesinde belirtilen adresine ya da ulusal mevzuat uyarınca bir başka kişi ya da kişiler belirlenmiş ise bu kişilere ödeme talebinin gönderilmesini kapsar. TIR Karne hamiline yapılan ödeme talebi, bu Maddenin 1’inci fıkrasının (a) bendinde atıfta bulunulan bildirim ile birleştirilebilir.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[24]
0.11 -3-1 Yetkili makamlar, eşyanın ya da taşıtın serbest bırakılıp bırakılmaması konusunda karar verirken, sorumlu oldukları menfaatleri korumak için kanunen başka araçlara sahip olmaları halinde, kefil kuruluşun, vergi ve resimler ile Karne hamilinin ödeyeceği gecikme faizini ödemekle yükümlü olmasından etkilenmemelidir.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)
0.11-3-2 Yetkili makamlar, kefil kuruluşu, ödeme yükümlülüğüne ilişkin idari ya da hukuki takibatın başlatıldığından haberdar edebilir. Her halükârda, yetkili makamlar 2 yıllık süre sınırı dolmadan önce, bahsedilen takibatın 2 yıllık süre sının sonrasında bitebileceğine ilişkin kefil kuruluşu haberdar ederler.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)
0.11-4 Bu Madde’de belirtilen usule uygun olarak kefil kuruluştan 8 inci Madde’nin, bir ve ikinci fıkrasında belirtilen tutarların ödemesi talep edilirse; kefil kuruluşun, Sözleşme’ de öngörülen üç aylık süre içinde bunu yerine getirmemesi halinde, bu gibi durumlar ulusal kanunlar çerçevesinde kefil kuruluş tarafından imzalanan garanti sözleşmesine uyulmadığı anlamına geldiğinden, yetkili makamlar söz konusu miktarın ödenmesini ulusal mevzuata dayanarak talep edebilirler. Söz konusu süre sınırı, kefil kuruluşun, ödeme talebini aldığında, 6’ncı Madde’nin ikinci fıkrasında atıfta bulunulan uluslararası kuruluşla, ödeme talebiyle ilgili görüşü hakkında istişarede bulunması halinde de geçerli olur.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
0.15 Madde 15
Bazı ülkelerde olduğu gibi römork ya da yarı römork türünde kayıta tabi olmayan araçların gümrük geçici kabul belgelerinin talep edilmediği hallerde bazı güçlükler çıkabilir. Bu gibi durumlarda, bu taşıtların özellikleri (marka veya numaralar) ilgili ülkeler tarafından kullanılan TIR karnesinin 1 ve 2 no.lu varaklarına ve ilgili dip koçan üzerine kaydedilerek gümrük makamları için yeterli konuma sağlanırken 15 nci maddenin hükümleri dikkate alınır.
0.17 Madde 17
0.17-1 TIR karnesi himayesindeki eşyaların manifestolarının taşıt dizisine bağlı her taşıtın veya her konteynerin muhtevasını ayrı ayrı göstereceğine dair hükmü, her taşıtın veya konteynerin muhtevasının gümrük muayenesini kolaylaştırma amacı ile konulmuştur. Bu nedenle bu hüküm taşıt yada konteynerin gerçek muhteviyatı arasındaki değişiklikler ile, manifestoda araç yada konteynerin içinde bulunduğu belirtilen muhtevası arasındaki farklar katı bir şekilde Sözleşmenin hükümlerine aykırılık olarak yorumlanmamalıdır. Eğer taşıyıcı ilgili makamları böyle bir aykırılığa rağmen manifestoda gösterilen bütün malların TIR Karnesi himayesindeki taşıt dizisinde yada bütün konteynerlerin içinde yüklenmiş bulunan malların toplamı ile uyuştuğu konusunda tatmin ederse, bu normal olarak gümrük kurallarının ihlali sayılmayacaktır.
0.17-2 Ev eşyalarının taşınmasında, bu eşyalar listesi makul ölçüde kısaltılarak TIR Karnesinin kullanılmasına ilişkin kuralların 10 (c) paragrafı uygulanabilir.
0.18 Madde 18
0.18-1 TIR işlemlerini kolaylaştırmak için bir ülkenin gümrük yetkilileri, bu Sözleşmeye taraf olan komşu bir ülkeden yapılan bir taşıma işleminde bir çıkış gümrük idaresini bir varış gümrüğü olarak göstermeyi başka özel bir neden olmadıkça reddetmezler.
0.18-2 1. İlk boşaltma noktasında taşıt veya konteynerden boşaltılacak eşyaların, diğer boşaltma noktalarında boşaltılacak olan eşya veya eşyaların boşaltılmasını gerektirmeyecek şekilde yüklenmelidir.
2. Bir taşıma işlemi birden fazla yerde yük boşaltmayı gerektirdiği takdirde, bir kısmının boşaltılmasından sonra, bu TIR Karnesinin kalan bütün manifestolarının 12 no.lu bölmesine kaydedilmeli, aynı zamanda bir diğer kayıt yeni vurulan mühürler içinde kalan ve rak ve onlara mütekabil dip koçanları üzerine işlenmelidir. Mühürlerin basılması işlemi için kalan sayfa ve dip koçanları üzerine de kaydedilmelidir.
0.19 Madde 19
Çıkış gümrüğü idaresinin eşyaların manifestosunun doğruluğunu kontrol etme gereği malların manifestosundaki hususların eşyalarla ilgili ihraç, ithal veya diğer ticari belgelerle uyuştuğunu doğrulama ihtiyacına binaendir. Çıkış gümrüğü idaresi malları da incelemelidir. Mühürlemeden önce, çıkış gümrüğü idaresi karayolu taşıtı veya konteynerlerin durumunu, brandalı taşıt yada konteynerler var ise bu teçhizat taşıt kabul belgesinde yer almadığı için branda ve branda bağlantılarını kontrol etmelidir.
0.20 Madde 20
Kendi toprakları üzerinde malların nakli için zaman tesbiti sırasında Gümrük Yetkilileri, diğerleri ile birlikte sürücülerin tabi olduğu özellikle çalışma saatleri ve zorunlu dinlenme devrelerini dikkate almalıdırlar. Yetkililerin yol güzergahı tesbit etme haklarını çok gerekli gördükleri takdirde kullanmaları tavsiye edilir.
0.21 Madde 21
0.21-1 Bu madde hükümleri, Gümrük Yetkililerinin taşıtın mühürlü yükleme kısmından başka bütün kısımlarını muayene hakkını kısıtlamaz.
0.21-2 Varış Gümrüğü, çıkış belgesi verilmemişse yada çıkış belgesi kurallara uygun verilmişse, taşıyıcıyı çıkış gümrüğüne geri gönderebilir. Bu gibi durumlarda varış gümrüğü TIR Karnesi üzerine ilgili çıkış gümrüğü idaresi için bir not ilave eder.
0.21-3 Muayene sırasında Gümrük Makamları eşyalardan numuneler alırlarsa, TIR Karnesi eşya manifestosu üzerine alınan eşyanın tüm özelliklerini kaydeden bir not yazılmalıdır.
0.28-1[25] Madde 28
1. 28 nci madde yükün varış noktasındaki gümrük idaresine gelişinde, eşyanın diğer bir gümrük rejimi altında alınması veya ithal edilmesi şartıyla TIR Karnesinin gecikmeden ibra edilmesini sağlar.
2. TIR Karnesinin kullanılması kapsamayı amaçladığı işlevle, yani transit işlemi ile sınırlıdır. TIR Karnesi örneğin, varışta gümrük kontrolu altında eşyaların depolanması için kullanılmamalıdır. Eğer kurallara hiçbir aykırılık yoksa, varış gümrüğü, karnenin himayesindeki eşyalar başka bir gümrük rejimi altına girdiğinde yada kesin ithal için gümrüklendiğinde TIR Karnesini ibra etmelidir. Uygulamada varış ülkesinde yürürlükte olan mevzuata uygun olarak eşyalar doğrudan doğruya yeniden ihraç edilir edilmez (Örneğin, varışta bir limana sevkedilir edilmez) yada varış yerinde gümrük amacında beyanda bulunulur bulunmaz veya beyanda bulunmak için beklerken depolanmak üzere bir yere alınır alınmaz (bir transit sundurması) ibra edilmelidir.
0.28-2 Bu madde, bir TIR işleminin sonlandırılmasının, eşyanın başka bir gümrük rejimi veya gümrük kontrol sistemi altına alınmasıyla mümkün olduğunu şart koşmaktadır. Bu, eşyanın ülke içinde kullanımı (tamamen veya şartlı olarak) için gümrük işlemlerinin tamamlanması, sınır geçerek bir üçüncü ülkeye (ihracat) ya da bir serbest bölgeye şevkini veya başka bir rejimle ilgili beyan beklenirken, eşyanın gümrük makamlarınca onaylanmış bir yerde depolanmasını içerir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
0.29 Madde 29
Ağır yada havaleli yük taşıyan karayolu taşıtları yada konteynerler için onay belgesi talep edilmez. Buna rağmen bu tür taşıma işlemleri için bu maddede öngörülen diğer koşulların yerine getirilmesini temin etmek çıkış gümrüğünün sorumluluğundadır. Diğer Akit Taraflar gümrük büroları 29 ncu maddenin hükümlerine açıkça aykırı olduğu kanaatinde bulunmadıkça çıkış gümrüğü kararlarını kabul ederler.
0.38-1 Madde 38, (09.10.2006 tarih ve 26314 sayılı R.G.-2006/10922 s.BKK ile yürürlükten kaldırılmıştır)[26]
Fıkra 2 için Açıklama Notu:
0.38-2 Bir kişinin geçici süreyle ya da sürekli olarak Sözleşme faaliyetlerinin dışında bırakıldığının TIR Yürütme Kurulu’na bildirilmesini öngören yasal koşul, TIR Sekretaryası’nın, TIR Yürütme Kurulu’nun gözetimi altında bizzat bu tür bildirimleri yapmak üzere geliştirdiği elektronik uygulamaların muntazam kullanımıyla yerine getirilmiş kabul edilir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
0.39 Madde 39
"İhmalden ileri gelen kusurlar" deyimi, kasıtlı olarak ve bütün hususları bilerek işlenmemiş olmasına rağmen herhangi bir özel durumda makul ve gerekli hususların doğruluğunu sağlamak amacı ile gerekli girişimlerde bulunmamaya bağlı hareketler olarak anlaşılmalıdır.
İkinci Mükerrer-42. Mükerrer 42. Madde’de yer alan ‘derhal’ ifadesi; TIR Sözleşmesi’nin uygulanmasını ve/veya TIR Sistemi’nin işleyişini etkileyebilecek ulusal tedbirlerin, TIR Yürütme Kurulu’nun (TIRExB) denetim görevlerini etkin bir şekilde ifa etmesine ve söz konusu tedbiri, ikinci mükerrer 42. Madde ile TIR Sözleşmesi’nin 8 No’lu Eki’nde öngörülen görev tanımı gereği, TIR Sözleşmesi’yle uyumluluğu açısından inceleme sorumluluğunu yerine getirmesine imkân vermek amacıyla, mümkün olan en kısa süre içinde ve mümkünse yürürlüğe girmeden önce yazıyla TIR Yürütme Kuruluna iletilmesi zorunluluğu anlamına gelir. (06.06.2017 tarih ve 30088 Mükerrer Sayılı R.G. 2017/10188 s.BKK ile değişik)[27]
0.45 Madde 45
Akit Tarafların, gerek sınırlarda, gerekse iç kısımlarda TIR işlemleri ile meşgul olmak üzere mümkün olduğu kadar fazla sayıda gümrük idareleri kurmaları tavsiye edilir.
1 EK 1
1.10(c) TIR Karnesinin kullanılmasına ilişkin kurallar:
3/4 Eşya manifestosuna ekli yükleme listeleri:
TIR Karnesinin kullanılmasına ilişkin 10(c) maddesi manifestoda taşınan bütün eşyanın kaydedilmesine yetecek miktarda yer olsa dahi yükleme listelerinin TIR Karnesine ek olarak kullanımına izin vermektedir. Mamafih, buna, yükleme listeleri eşya manifestosunda talep edilen bütün hususları okunaklı ve anlaşılabilir bir şekilde içerdiği ve 10 (c) kuralının diğer bütün hükümleri yerine getirildiği takdirde izin verilir.
2 EK 2
2.2 Madde 2
2.2.1(a) 1 (a) alt paragrafı -tamamlayıcı parçaların birleştirilmesi :
(a) Bağlantı tertibatlarının kullanıldığı yerlerde (perçinler, vidalar, sürgüler, somunlar v.s.) bu tür tertibatın yeterli bir miktarı dıştan geçirilir, birleştirilmiş tamamlayıcı kısımları deler, iç kısımdan dışarıya çıkıntı yapar ve burada sıkıca tutturulur (Örneğin, perçinlenir, kaynak yapılır, zıvanalanır, sürgülenir veya somuna basılır veya kaynak yapılır). Fakat klasik perçinler (Örneğin; kısımları birleştirirken iki taraftan da tutturmayı gerektiren perçin türleri gibi) iç kısımdan da geçirilebilir. Yukarıda belirtilen hususların dışında, yükleme bölümü tabanı, kendinden burgulu vidalarla veya kendinden delici vidalarla veya patlama dolgusu ile geçirilen perçinlerle veya hava basıncı ile çakılan pimlerle sağlamlaştırılabilir. İç kısımdan yerleştirildiğinde ve döşemeyi dik açı ile geçen ve altında metalik çaprazlar olan kendinden burgulu vidalarla veya kendinden delici vidalar hariç uçlarının bir kısmı çaprazların dış kısmı ile aynı seviyede olmalı veya buna kaynak yapılmalıdır.
(b) Yetkili makam ne gibi ve kaç tane birleştirme aksamının bu notun (a) alt paragrafı gereğini yerine getireceğini karar verir. Bunu, biraraya getirilen parçaların açık bir iz bırakmadan yerlerinden oynatılamayacağı veya değiştirilemeyeceğinden emin olmak sureti ile yaparlar. Diğer birleşen parçaların seçimi ve yerleştirilmesi hiçbir kısıtlamaya tabi değildir.
(c) Bir araya getirilen parçaların her iki uçtan da tutturulmasına gerek olmayan hallerdeki gibi, açık bir iz bırakmadan bir taraftan çıkarılan yada değiştirilebilen bağlantı tertibatlarına bu not'un (a) alt paragrafına göre izin verilmez. Bu tür tertibatın örnekleri esnek perçin, kör perçin ve benzerleri.
(d) Yukarıda tanımlanan birleştirme metodları, kullanılma amaçlarını yerine getirmesi gerekli teknik şartlarla bağdaşmayan izole edilmiş taşıtlar, frigorifik taşıtlar ve sarnıçlı taşıtlar gibi özel taşıtlara uygulanır. Teknik nedenlere bağlı olarak bu not'un (a)alt paragrafında tarif edilen yöntemlerle parçaları sağlamlaştırmanın mümkün olmadığı hallerde, tamamlayıcı parçalar iç duvarlarda kullanılan tertibatın dışardan girişi mümkün kılmaması şartı ile bu not'un (c) alt paragrafındaki tertibat vasıtası ile birleştirilebilir.
2.2.1 (b) 1 (b) alt paragrafı - kapılar ve diğer kapatma sistemleri :
(a) Gümrük mühürlerinin üzerine tesbit edileceği tertibat şu şekilde olmalıdır:
(i) Kaynak yada 2.2.1 (a) açıklayıcı notunda (a) alt paragrafına uygun en az iki bağlantı tertibatı ile bağlanır
veya
(ii) Yükleme bölümü kapatılıp mühürlendiği zaman, tertibat açık bir iz bırakmadan çıkarılamayacak şekilde düzenlenir.
Aynı zamanda;
(iii) Çapı 11 mm.den az olmayan delikler veya en az 11 mm. Uzunlukta ve 3 mm. Genişliğinde yivler,
(iv) Hangi tip mühür kullanılırsa kullanılsın aynı oranda emniyet sağlamalıdır.
(b) Kapıları ve benzeri parçaları takmak için kullanılan pimler, uzun kanatlı menteşeler, menteşe çivileri ve benzerleri, bu notun (a) (i) ve (ii) alt paragraflarının öngördüğü hususları karşılayacak şekilde emniyet altına alınmalıdır. Hatta, bu tür tertibatın çeşitli elemanları (menteşe plakaları, çiviler veya pimler gibi) yükleme bölümü kapatılıp mühürlendikten sonra açık bir iz bırakmadan değiştirilip sökülemeyecek bir şekilde düzenlenmelidir, ancak bu elemanlarının, yükleme bölümünün gümrük açısından güvenliğinin sağlanması için gerekli olmaları şarttır.
(c) İstisnai olarak izole edilmiş yükleme bölümü olan taşıtların durumu sözkonusu olduğunda, çıkarılmaları halinde yükleme bölümünün iç kısmına veya eşyanın saklanabileceği boşluklara girmeyi mümkün kılan gümrük mühürü tertibatı, menteşeler veya diğer bağlantı tertibatı, bu yükleme bölümlerinin kapılarına aşağıdaki yöntemlerle takılabilir.
i) 2.2.1.(a)nın yukarıdaki (a) alt paragrafının diğer hükümlerini yerine getirmemekle beraber, dışarıdan takılabilen başlı civata veya kilit vidaları.
Şu şartla ki;
Başlı civataların veya kilit vidalarının uçları, kapının dış tabakaları veya tabakalarının arkasında bulunan kılavuz levhası veya benzeri tertibat üzerine tutturulur; ve
Uygun miktarda başlı civataları veya kilit vidaları gümrük mühür tertibatı üzerine, tamamen deforme olacak ve kilit vidaları ve başlı civataların uçları açık bir kurcalama izi bırakmaksızın çıkarılamayacak şekilde kaynatılmalıdır. (bu eke ekli 1 nolu krokiye bakınız).
ii) Aşağıdaki şartları haiz, izole edilmiş kapı tertibatının iç kısmından takılabilen bir bağlantı tertibatı:
Tertibat bağlama pimi veya emniyet halkası hava basınçlı veya hidrolik aletlerle monte edilir ve kapı tertibatının dış yüzü ile izolasyon arasına yerleştirilen bir plaka veya benzeri tertibatın arkasına sabitlenir; ve bağlama piminin baş kısmına yükleme bölümünün iç kısmından ulaşılamamalıdır; ve yeterli sayıda emniyet halkaları ve bağlama pimleri birlikte kaynak yapılmış olmalı ve tertibat açık bir kurcalama izi bırakmaksızın çıkarılamamalıdır (bu eke ekli 5 nolu krokiye bakınız).
"İzole edilmiş yükleme bölümü" deyiminden frigofrik ve izotermik yükleme bölümleri de anlaşılır.
(d) Vana, musluk, bakım kapağı ve flanclar gibi çok miktarda kapatma tertibatını taşıyan araçlar gümrük mühürü sayısını en az miktarda gerektirecek biçimde düzenlemelidir. Bu amaçla birbirine yakın kapatma sistemleri sadece bir gümrük mühürü gerektiren herhangi bir tertibatla kendi aralarında birleştirilmeli veya aynı amacı karşılayacak bir kapak takılmalıdır.
(e) Açılan tavanlı taşıtlar en az sayıda gümrük mühürü ile mühürlenecek tarzda yapılmalıdır.
(f) Güvenli gümrük mühürlemesi için, birden fazla gümrük mührünün gerekli olması hallerinde, bu mühürlerin sayısı kabul belgesinin 5 no.lu bölümünde (1975 tarihli TIR Sözleşmesi'nin EK 4'ü) belirtilir. Gümrük mühürlerinin tam yerini göstermek için taşıtın fotoğrafları veya bir krokisi kabul belgesine eklenir. (09.10.2006 tarih ve 26314 sayılı R.G.- 2006/10922 s.BKK ile eklenmiştir)
2.1 (c)-1 1(c) alt paragrafı-Havalandırma delikleri
(a) Prensip olarak en geniş boyutları 400 mm.yi aşmamalıdır.
(b) Yükleme bölümüne doğrudan girişe imkan veren delikler;
(i) Tel kafes veya delikli metal perdeler ile (her iki durumda da deliklerin azami boyutu 3 mm.dir) kapatılmalı ve kaynak yapılmış madeni kafes ile korunmalıdır (deliklerin azami boyu 10 mm.dir),
veya
(ii) Yeterli dayanıklılıkta tek bir delikli metal perde ile (deliklerin azami çapı 3 mm., perdenin kalınlığı en az 1 mm. olacaktır) kapatılmalıdır."
(c) Yükleme bölümüne doğrudan girişe izin vermeyen delikler (örn: dirsek veya bölme levhası sistemleri nedeni ile) (b) alt paragrafında sözü edilen tertibat ile korunmalıdır; ancak, deliklerin çapları 10 mm (tel kafes veya metal perdeler için) ve 20 mm (metal kafesler için) olmalıdır.
(d) Açıklıkların branda üzerinde yapıldığı hallerde, prensip olarak bu notun (b) fıkrasında sözü edilen tertibat konulmalıdır. Fakat dıştan takılan delikli metal perde veya içerden takılan tel ya da kafes şeklindeki kapatma tertibatına müsaade edilir.
(e) Buna benzer metal olmayan tertibata, delikleri istenilen boyutta olmaları ve kullanılan madde, delikleri görülebilir bir tahribat izi bırakmaksızın genişletilmesini önleyecek madde kullanıldığı takdirde müsaade edilir. Buna ilaveten brandanın bir tarafından havalandırma tertibatının yerini değiştirmek imkansız olmalıdır.
(f) Havalandırma deliği içeriye girişi önleyen bir tertibat ile teçhiz edilebilir. Bu tertibat brandaya tesbit edilecek ve gümrük kontrolünü mümkün kılacak biçimde olacaktır. Brandaya tesbit edilen bu tertibat havalandırma deliğine 5 cm.den daha yakın olmayacaktır.
2.2.1.(c)-2 1(c) Alt Pragrafı - Drenaj Delikleri
(a) Prensip olarak azami boyutları 35 mm.yi geçmemelidir.
(b) Yükleme bölümüne doğrudan girişine imkan veren delikler, havalandırma delikleri ile ilgili açıklayıcı not 2.2.1(c)-1 in (b) alt paragrafında tanımlanan tertibat ile kapatılmalıdır.
(c) Drenaj delikleri yükleme bölümüne doğrudan girişine imkan vermediği zaman bu notun (b) alt parafrafında sözü edilen tertibat, yükleme bölümüne doğrudan girişe imkan vermeyen deliklerin güvenilir bir sürgü sistemi ile kapatılması şartı ile, gerekmez.
2.2.3 Paragraf 3 - Emniyet Camı
Cam, aracın normal kullanımı sırasında meydana gelen etkenler sonucu hasar görme riski olmadıkça emniyet camı olarak kabul edilir. Bu cam emniyet camı özelliğini gösterir bir işaret taşır."
2.3. Madde 3
Paragraf 3 - Birden fazla parçadan yapılmış brandalar
(a) Bir brandayı oluşturan parçalar 2 no.lu ekin 3. Maddesinin 2. Paragrafı hükümlerine uygun olarak çeşitli maddelerden yapılabilir.
(b) Parçaların, emniyeti sağlayacak tarzda düzenlenmesine 2 no.lu ekin 3. Maddesi gereklerine uygun olarak birleştirilmeleri şartı ile izin verilir.
2.3.6(a) - 1 Alt Paragraf 6(a) - Metal Sürgü Halkalı Taşıtlar
Taşıtlara tutturulmuş metal çubuklar üzerinde kayan metal emniyet halkalarının bu paragrafın amaçlarını uygunluğu kabul edilebilir. (Bu eke bağlı 2 no.lu krokiye bakınız) Şu şartla ki:
(a) Çubuklar taşıta en fazla 60 cm. aralıklarla ve açık bir iz bırakmaksızın çıkarılıp veya değiştirilemeyecek biçimde takılmalıdır.
(b) Halkalar çift delikli veya ortası çubuklu ve tek parça halinde ve kaynaksız olmalıdır.
(c) Araca bağlanan branda bu sözleşmenin 2 no.lu ekinin 1(a) maddesinde ön görülen şartlara kesinlikle uymalıdır.
2.3.6(a)-1 Alt Paragraf 6 (a) - Döner Halkalı Taşıtlar
Her biri taşıta tutturulmuş madeni kroşe içinde dönen madeni döner halkalar, bu paragrafın uygulanmasında kabul edilebilir. (Bu eke ekli 2(a) no.lu krokiye bakın) Şu şartla ki:
(a) Her kroşe taşıta açık bir iz bırakmaksızın çıkarılıp veya değiştirilemeyecek biçimde takılmalıdır.
(b) Her kroşenin altındaki yay çan şeklinde bir metal kapak ile tamamen kapatılmış olmalıdır.
2.3.6(b) Alt Paragraf 6(b)-Sabitleştirilmiş brandalar
Brandanın bir yada daha fazla kenarı taşıta sabit olarak tutturulmuş ise, branda bu noktalarda bir metal şerit yada diğer uygun maddelerle, bu ekin 2.2.1(a) açıklayıcı notunun (a) alt paragrafı gereklerini karşılayacak biçimde taşıtın karoserine bağlanacaktır.
2.3.8 Paragraf 8 - Halkalar ve Delikler Arasındaki Mesafeler
Kenarlarda 200 mm.yi geçen fakat 300 mm.yi geçmeyen boşluklar halkaların kenar levhalarına girinti yapması ve deliklerin oval ve sadece halkaların geçebileceği büyüklükte olması şartı ile kabul edilebilir.
2.3.9 (09.10.2006 tarih ve 26314 sayılı R.G.-2006/10922 s.BKK ile kaldırılmıştır)
2.3.11(a)-1 Alt Paragraf 11(a) - Branda Gerici Kanatlar
Bir çok taşıtın brandası dış kısımdan taşıtın kenarı boyunca uzanan metal halkalı deliklerle delinmiş yatay bir kanatla teçhiz edilmiştir. Germe kanatları diye bilinen bu kanatlar germe kordonları veya benzeri tertibatla brandayı gerdirmek için kullanılır. Bu tür kanatlar, branda üzerinde yapılan ve araç içinde taşınan eşyalara yaklaşılmasını önleyen yatay delikleri gizlemek için kullanılır. Bu yüzden bu tip kapakların kullanılmasına izin verilmemesi tavsiye edilir. Onun yerine aşağıdaki tertibat kullanılabilir:
(a) Brandanın iç kısmına tutturulan germe kanatları veya benzeri türler, veya;
(b) Her biri brandanın dış yüzüne bir tek madeni halka delikle bağlanmış ve brandanın uygun bir biçimde gerdirilmesini sağlayacak küçük tek kanatlar,
Bazı hallerde branda üzerinde gerdirme kanatlarının kullanılmasından sakınmak mümkün olabilir.
2.3.11(a)-2 Alt paragraf 11(c) - Branda kayışları
Aşağıdaki maddeler kayış yapımı için uygun sayılmaktadır:
(a) Deri
(b) Plastik kaplı veya kauçukla beslenmiş kumaşlar dahil olmak üzere gerilemeyen dokuma maddeleri. Ancak bu tür maddeler ayrıldıktan sonra açık bir iz bırakmadan etkar kaynatılamayacak veya yapıştırılamayacaklardır. Hatta, kayışları kaplayan plastik madde şeffaf ve pürüzsüz olmalıdır.
2.3.11(a)-3 Bu eke bağlı 3 no.lu krokide gösterilen tertibat 2 no.lu ekin 3. Maddesinin 11(a) Paragrafının son kısmının hükümlerine uygundur. Aynı zamanda 2 no.lu ekin 3. Maddesinin 6. Paragrafının hükümlerine de uygundur.
3 EK 3
3.0.17 Kabul İşlemi
1. 3 no.lu ek bir Akit Tarafın yetkili makamlarının kendi toprakları üzerinde yapılmış bir taşıta kabul belgesi verebileceğini ve taşıtın kayıt olduğu veya sahibinin ikamet ettiği ülkede ilave hiçbir kabul işlemi uygulanmayacağını belirler.
2. Bu hükümler taşıtın kayıtlı olduğu veya sahibinin ikamet ettiği, Akit Taraf ülkesi yetkili makamlarının, ithal sırasında veya sonradan kayıtla ilgili amaçlarla veya taşıtın kontrolü ya da benzeri yasal nedenlerle bu tür bir kabul belgesi ibrasını talep etmeyi kısıtlamaz.
3.0.20 Kabul belgesi üzerine not düşme işlemi
Hatalara ilişkin bir ibare iptal edileceği zaman, 11 no.lu maddenin altına bu amaçla ilgili yetkili makamın ismi, imzası ve damgasından sonra "Hatalar giderilmiştir" ibaresini yazmak yeterlidir.
8.1 Mükerrer 6 (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir)
Komite, Birleşmiş Milletler yetkili organlarından ilave inceleme yapmasını talep edebilir. Komite, bunun yerine, bağımsız bir dış denetçi tutmaya karar verebilir ve TIR Yürütme Kurulu'nu, Komite tarafından belirlenen hedef ve amaçlar temelinde, denetimin işleyiş kurallarını hazırlamakla yetkilendirebilir. İşleyiş kuralları, Komite tarafından onaylanır. Bağımsız bir dış denetçi tarafından yapılan ilave incelemeler, bir rapor ve yönetim temsil mektubu ile Komite'ye sunularak sonuçlandırılır. Bu durumda, ilgili alım süreçleri de dâhil olmak üzere, bağımsız bir dış denetçi tutmanın masrafları TIR Yürütme Kurulu bütçesinden karşılanır.
8.9-1 TIR Yürütme Kurulu üyeleri, gümrük işlemlerinin, özellikle de TIR transit işlemlerinin, gerek ulusal gerekse uluslararası düzeyde uygulanması hususunda yetkin ve tecrübeli olacaktır. Kurul üyeleri, TIR Sözleşmesi’nin Akit Tarafı olan hükümetleri ya da bağlı oldukları kuruluşları tarafından aday gösterilirler. Kurul üyeleri, bizatihi herhangi bir Hükümetin ya da kuruluşun özel çıkarlarını değil; Sözleşme’nin Akit Taraflarının çıkarlarını temsil ederler.(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
8.9-2 Bir TIR Yürütme Kurulu üyesinin resmi görev süresinin sona ermesinden önce görevinden istifası durumunda, TIR Yönetim Kurulu, istifa eden üyenin yerini alacak yeni bir üye seçebilir. Bu durumda, seçilen üye, yerine seçildiği üyenin kalan resmi görev süresi boyunca görevde bulunur. TIR Yürütme Kurulu’nun bir üyesinin, istifa dışındaki sebeplerle resmi görev süresini tamamlayamayacak durumda olması halinde bu bilgi, TIR Yürütme Kurulu ve TIR Sekretaryasına, ilgili üyenin ulusal idaresi tarafından yazılı olarak iletilir. Bu durumda, İdari Komite, yerine seçildiği üyenin kalan resmi görev süresi boyunca görev yapacak yeni bir üyeyi seçebilecektir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
8.13.1-1 Mali düzenlemeler
Sözleşmenin Akit Tarafları, TIR Yürütme Kurulu ve TIR Sekreteryası'nın iki yıllık bir başlangıç döneminden sonra, Birleşmiş Milletlerin Olağan Bütçesinin finansmanı hususunu ele alır. Bu inceleme sırasında, Birleşmiş Milletler ya da başka kaynaklardan finasman sağlanamaması halinde, başlangıç dönemi için öngörülen mali düzenlemelerin uzatılması da mümkündür.
8.13.1-2 TIR Yürütme Kurulu'nun işleyişi
TIR Yürütme Kurulu üyelerinin çalışmaları ile ilgili giderler kendi hükümetleri tarafından karşılanır.
8.13.1-3 (16.02.2011 tarihli ve 27848 sayılı R.G. ile 2011/1290 sayılı BKK ile eklenmiştir) Tutar
1 inci fıkrada belirtilen tutar;
(a) TIR Yürütme Kurulu ve TIR Sekreteryası'nın İdari Komite tarafından onaylanan bütçe ve maliyet planına ve
(b) Uluslar arası kuruluşun dağıtılacak TIR Karnelerinin sayısına ilişkin tahminine
Dayandırılır.
8.13.2 (16.02.2011 tarihli ve 27848 sayılı R.G. ile 2011/1290 sayılı BKK ile eklenmiştir)
6'ncı Madde'de belirtilen uluslar arası kuruluşa danışıldıktan sonra, 2'nci fıkrada belirtilen usule Akit Taraflar tarafından yetkilendirilen ve onlar adına hareket eden BM-AEK ile 6'ncı Madde'de belirtilen uluslar arası kuruluş arasında imzalanacak anlaşmada yer verilir. Anlaşma İdari Komite tarafından onaylanır.
9.I.1 (a) Mevcut kuruluşlar
Ek 9, Bölüm I, 1 inci paragrafının (a) bendindeki hükümler, ticaret odaları dahil, uluslararası eşya ticaretinde yer alan kuruluşları kapsar.
9.II.3 Yetkilendirme Komitesi
Yetkili makamlar, ulusal kuruluşlar ve ilgili diğer kurumların temsilcilerinden oluşan Ulusal Yetkilendirme Komitelerinin kurulması tavsiye edilir.
Fıkra 4 için Açıklama Notu
9.II.4 Verilerin sunulmasına ilişkin yasal koşullar, 4. Fıkrada öngörüldüğü üzere, TIR Sekretaryası’nın, TIR Yürütme Kurulu’nun gözetimi altında bizzat bu tür verilerin sunulması için geliştirdiği elektronik uygulamaların muntazam kullanımıyla yerine getirilmiş kabul edilir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
Fıkra 5 için Açıklama Notu
9.II.5 Açıklama Notu 9.II.4, Fıkra 5’e mutatis mutandis ilkesiyle uygulanır. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
Ek 7
KONTEYNERLERİN KABULÜNE İLİŞKİN EK
Kısım I
GÜMRÜK MÜHÜRÜ ALTINDA YAPILAN ULUSLARARASI TAŞIMACILIK İÇİN KONTEYNERLERE UYGULANABİLİR TEKNİK ŞARTLARLA İLGİLİ KURALLAR
Madde 1
Temel İlkeler
Gümrük mühürü altında uluslararası eşya taşımacılığı için kabul belgesi sadece aşağıdaki şekilde yapılmış ve donatılmış konteynelere verilir:
(a) Gözle görülür bir tahrip izi bırakmaksızın veya gümrük mühürünü kırmaksızın mühürlü kısımdan hiçbir eşyanın çıkarılamayacak ya da içine konulamayacak biçimde yapılmış olanlar,
(b) Gümrük mühürleri basit ve etkili bir şekilde takılabilenler,
(c) Eşyaların saklanabileceği hiçbir gizli bölme içermeyenler,
(d) Eşyaların yerleştirildiği bütün bölmelere gümrük muayenesi için rahatça girilebilenler.
Madde 2
Konteynerlerin yapısı
1. Bu kuralların 1 nci maddesindeki hükümlere uygun olması için:
(a) Konteynerleri meydana getiren parçalar (yanlar, taban, kapılar, çatı, direkler, çerçeve, çapraz kısımlar v.s.) ya açık bir iz bırakmadan dışarıdan çıkarılıp tekrar yerine konulamayacak biçimde, ya da açık iz bırakmaksızın değişiklik yapılamayacak bir yapı ortaya koyacak yöntemlerle biraraya getirilmelidir. Yanlar, taban, kapılar ve çatı değişik bileşiklerden meydana geliyorsa bunlar da aynı hükümlere uygun ve yeterli dayanıklıkta olacaktır.
(b) Kapılar ve diğer kapatma sistemleri (musluklar, bakım kapakları, halkalar, v.s.) üzerine gümrük mühürünün takılabileceği bir tertibatı içerecektir. Bu tertibat, konteynerin dışarıdan açık bir iz bırakmadan çıkarılıp tekrar yerleştirilemeyeceği bir biçimde olmalı veya kapı veya bağlantı gümrük mühürü kırılmadan açılamamalıdır.
(c) Havalandırma ve drenaj delikleri konteynerin içine girişi önleyen bir tertibat ile korunacaktır. Tertibat açık bir iz bırakmaksızın konteynerin dışından tekrar yerine yerleştirilemeyecek biçimde olmalıdır.
2. Bu kuralların 1(c) maddesi hükümlerine rağmen, pratik nedenlerle konteynerleri meydana getiren parçalardaki boş bölmelere (örneğin, çift duvarın bölme araları gibi) izin verilir. Sözü edilen bu bölmelerin malların saklanmasında kullanılmamaları için;
(i) Konteynerin iç cidarını açık bir iz bırakmadan çıkarıp yeniden yerleştirmek mümkün olmayacaktır,
(ii) Sözü edilen bu boşluklar en az sayıda olacak ve gümrük muayenesi için kolaylıkla içine girilebilecektir.
3. Yeterli dayanıklılıkta malzemeden yapılmış olmaları, açıkça iz bırakılmadan dışarıdan çıkarılamamaları ve değiştirilememeleri kaydıyla, Sözleşmenin 6 Nolu Ekinin 0.1.(e) açıklama notunda açıklanan müteharrik karoserilerde pencere olmasına izin verilir. Camlara da izin verilebilir; ancak, emniyet camından başka bir cam kullanıldığı takdirde, pencerelere dışarıdan çıkarılamayan madeni ızgara takılır; ızgara aralıkları 10 mm. yi geçemez. Sözleşmenin 6 Nolu Ekinde yer alan 0.1.(e) açıklama notunda tanımlanan müteharrik karoseriler dışında Sözleşmenin 1 inci maddesinin (e) paragrafında tanımlanan konteynerlerde pencerelere izin verilmez."
Madde 3
Katlanabilir veya sökülebilir konteynerler
Katlanabilir veya sökülebilir konteynerler kuralların 1.ve 2. Madde hükümlerine tabidir, buna ilaveten konteyner monte edildiği zaman çeşitli parçaları bir arada kilitleyen bir sistemle tutturulmalıdır. Bu kilitleme sistemi konteynerin dışında ise, monte edildikten sonra gümrük tarafından mühürlemeye uygun olmalıdır.
Madde 4
Brandalı konteynerler
1. Mümkün olan yerlerde kuralların 1., 2.ve 3. Madde hükümleri brandalı konteynerlere uygulanacaktır. Ayrıca bu konteynerler bu maddenin hükümlerine de uyacaktır.
2. Branda yeterli dayanıklıkta ve esnemeyen ya sağlam çadır veya plastik kaplı veya kauçuklu bir maddeden olacaktır. Branda sağlam olacak ve kapatma tertibatı emniyete alındığında açık bir iz bırakmadan yüke yaklaşma mümkün olmayacak tarzda yapılacaktır.
3. Eğer branda çeşitli parçalardan oluşuyorsa kenarları birbiri üzerine katlanacak ve en az 15 mm.aralıklı iki dikişle dikilecektir. Bu dikişler kurallara ekli 1 no.lu krokide gösterildiği şekilde yapılacaktır, fakat brandanın bazı kısımlarını (kanatlar ve desteklenmiş köşeler gibi) bu şekilde birleştirmenin mümkün olmadığı hallerde sadece üst kısmın kenarını katlamak ve kurallara eklenen 2 no.lu krokide gösterilen şekilde dikmek yeterlidir. Dikişlerden bir tanesi sadece iç kısımdan görülebilir olacak ve bu dikiş için kullanılan ipin rengi diğerinden ve brandanın renginden belirgin olarak farklı olacaktır. Bütün dikişler makine dikişi olacaktır.
4. Eğer branda plastik kaplı kumaştan ve birkaç parçadan oluşuyorsa, kurallara ilişkin 3 no.lu krokide gösterilen tarzda kaynatılabilir. Parçaların kenarları en az 15 mm. Üstüste katlanacaktır. Parçalar katlanan kısmın tüm genişliğince kaynatılacaktır. Dış brandanın kenarı, aynı kaynatma yöntemi ile tutturulmuş, en az 7 mm. Genişliğinde bir plastik bandla kaplanacaktır. Plastik band ve iki kenarında en az 3 mm genişliğinde, tekdüze iyi basılmış bir kabartma ile damgalanmış olacaktır. Parçalar, açık bir iz bırakmaksızın ayrılıp tekrar birleştirilmeyecek tarzda kaynatılacaktır.
5. Tamiratlar kurallara ekli 4 no.lu krokide tanımlanan yöntemlere uygun olarak yapılacaktır. Kenarlar birbiri üzerine katlanacak ve en az 15 mm.aralıkla iki görülebilir dikişle dikilecektir. İç kısımdan görülen ipin rengi, dışardan görünen ipin ve brandanın renginden farklı olacaktır, bütün dikişler makine dikişi olacaktır. Branda kenarlarından tahribata uğramış ve bu kısım bir yama ile değiştirilmemişse, dikişler bu maddenin üçüncü paragrafı hükümlerine ve kurallara ilişkin 1 no.lu krokiye uygun olarak yapılabilir. Plastik kaplı brandalar bu maddenin dördüncü paragrafında tanımlanan metoda uygun olarak tamir edilebilir, fakat bu durumda yama, brandanın iç yüzüne yerleştirilerek brandanın her iki yüzün plastik bant kullanılmalıdır.
6. (a) Branda konteynere kuralların 1(a) ve (b) maddelerinde öngörülen şartlara kesinlikle uyularak bağlanacaktır. Aşağıdaki sistemler kullanılabilir.
(a) Branda
Konteynere tutturulmuş metal halkalarla,
Brandanın kenarında madeni halkalı deliklerle,
Brandanın üzerinden halkaların arasından geçen ve dışardan tüm uzunluğu görülebilen bağlantıyla emniyete alınabilir.
Konteynerin yapılış biçimi mallara bütün yaklaşımı kendiliğinden önlemedikçe, branda tesbit halkalarının ortasından ölçülmek sureti ile en az 250 mm. Konteynerin katı kısmını kaplayacaktır.
(b) Brandanın herhangi bir kenarı konteynere sürekli olarak bağlı kalacaksa brandının iki yüzü kırılmadan bir araya getirilebilir ve sağlam tertibatlarla yerine bağlanır.
(c) Branda kilit sistemi kullanıldığında branda kilitli durumda, konteynerin dışındaki brandaya sıkıca bağlanır. (Örnek olarak kroki No 6'ya bakınız.)
7. Branda, yeterli üst yapıyla (dikey çubuklar, kenarlar, kısa çubuklar, kemerler vs,) desteklenir.
8. Halkalar ve delikler arasındaki boşluklar ve madeni halkalı delikler arasındaki boşluklar 200 mm.yi geçmez. Bunlarla beraber, konteyner ve branda konteynerinin içine her türlü giriş engelleyecek şekilde yapılmışsa, bu boşluklar daha fazla olabilir. Ancak dikey çubukların her iki yüzündeki halkalar ile madeni halkalı delikler arası 300mm.yi geçemez. Madeni halkalı delikler destekli olacaktır.
9. Bu maddenin 6 ncı paragrafı (a) bendi hükümlerine uygun olan yapım sistemindeki kasaya brandanın tutturulması gerektiği hallerde kayış, bağlayıcı olarak kullanılabilir (Bu tür bir yapım sisteminin örneği bu eke ekli 7 nolu krokide gösterilmiştir) Kayış, yapıldığı malzeme, boyutları ve biçimi bakımından 11 nolu paragrafının a(iii) bendinde öngörülen şartlara uygun olacaktır.
10. Yükleme ve boşaltma işlemlerinde kullanılan branda kapaklarında, brandanın iki kenarı da yeterli bir şekilde üst üste binecektir. Şu tip bağlantılar kullanılacaktır:
(a) Bu maddenin üçüncü ve dördüncü paragraflarına uygun olarak dikilmiş veya kaynatılmış bir kapak,
(b) Bu maddenin yedinci paragrafının şartlarına uygun halkalar ve madeni halkalı delikler,
(c) Yekpare ve esnemeyen uygun bir maddeden yapılmış en az 20 mm. Genişliğinde ve 3 mm. Kalınlığında, halkalar arasından geçen ve brandanın iki ucunu ve kanatları birleştiren kayış. Kayış brandanın içerisine bağlanacak ve bu maddenin sekizinci paragrafında sözü edilen halatla birleşmek üzere bir madeni halkalı delikten geçerek tutturulacak, açık bir iz bırakmadan mallara doğrudan bir yaklaşımı önleyen, bölme plakası gibi özel bir tertibat yerleştirilmemişse kanat gerekmeyecektir.
11. Yükleme ve boşaltma amacıyla kullanılan branda açıklıklarında her iki kenar üst üste binecektir. Bu amaçla aşağıdaki yöntemler kullanılabilir;
(a) Brandanın her iki kenarı yeteri kadar üst üste getirilir. Bağlantıları:
Sürgülü brandalı konteynerler için de kenar gerekmez (19.10.2001 tarih ve 24558 sayılı R.G. yayımlanan 2001/3005 BKK ile değişik)
i) Bu maddenin 3 üncü ve 4 üncü paragrafına uygun bir şekilde dikilmiş veya kaynatılmış bir kenar,
ii) Bu maddenin 8 inci paragrafındaki şartlara uygun halkalar ve perçinli delikler; halkalar metalden yapılmış olacaktır; ve
iii) Uygun bir maddeden yapılmış yekpare ve esnemeyen, en az 20 mm.eninde ve 3 mm. kalınlığında, halkalar arasından geçen ve brandanın ve kenarların iki yanını birleştiren bir kayış; kayış brandanın iç kısmına tespit edilir, ve
- Bu maddenin 9 uncu paragrafında sözü edilen halatın geçtiği perçinli bir delikle, veya
- Bu maddenin 6 ncı paragrafında sözü edilen metal halkaya bağlanabilen ve bu maddenin 9 uncu paragrafında sözü edilen halat ile emniyete alınabilen bir perçinli delik ile tutturulur.
Açık bir iz bırakmaksızın yükleme kompartmanına girişi önleyen bölme levhası gibi özel bir tertibatın olduğu hallerde kenar gerekmez.
Sürgülü brandalı konteynerler için de kenar gerekmez.
(b) Yük kompartmanı kapalı ve mühürlü olduğunda brandanın kenarları özel bir kilit sistemiyle sıkıca kapatılır.
Bu sistem, bu maddenin 9 uncu paragrafında sözü edilen halatın 6 ncı paragrafında atıfta bulunulan metal halkadan geçirilmesi suretiyle emniyete alınan bir açıklığı ihtiva eder. Bu sistem, bu eke ekli 8 nolu krokide gösterilmiştir."
Madde 5 (19.10.2001 tarih ve 24558 sayılı R.G. yayımlanan 2001/3005 BKK ile eklenmiştir)
Sürgülü Brandalı Konteynerler
1. Mümkün olan hallerde, bu Kuralların 1, 2, 3 ve 4'üncü madde hükümleri sürgülü brandalı konteynerlere uygulanır. Ayrıca bu konteynerler bu maddenin hükümlerine de uygun olacaktır.
2. Sürgülü brandalar, taban, kapılar ve konteyneri oluşturan diğer tüm parçalar ya bu Kuralların 4'üncü maddesinin 6, 8, 9 ve 11'inci paragraflarında yer alan şartlara veya aşağıda (i) ila (vi)'da yer alan şartlara uyarlar.
(i) Sürgülü brandalar, taban, kapılar ve konteyneri oluşturan diğer tüm parçalar açık iz bırakmadan sökülüp takılamayacak tertibat marifetiyle veya açık iz bırakmadan değiştirilemeyecek bir yapı meydana getirecek benzer yöntemlerle imal edilir. (06.06.2017 tarih ve 30088 Mükerrer Sayılı R.G. 2017/10188 s.BKK ile değişik)[28]
(ii) Branda, konteynerin üst kısmındaki katı parçaları, gergi kayışları arasındaki gerçek mesafenin en az 1/4'ü kadar kaplayacaktır. Branda, aracın alt kısmındaki katı parçaları en az 50 mm kaplayacaktır. Konteyner gümrük maksadıyla emniyet altına alınıp mühürlendiğinde, branda ile konteynerin katı parçaları arasındaki yatay açıklık, aracın uzunlama eksenine dik ölçüldüğünde herhangi bir noktada 10 mm'yi aşmayacaktır.
(iii) Sürgülü tavan düzeneği, sürgülü gergi kayış tertibatı ve diğer hareketli parçalar kapatıldığında ve gümrükçe mühürlendiğinde, kapılar, tavan ve diğer hareketli parçalar açık iz bırakmadan dışarıdan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilir. Sürgülü tavan düzeneği, sürgülü gergi kayış tertibatı ve diğer hareketli parçalar, kapatma tertibatı sabitlendiğinde geride açık iz bırakmadan yük bölmesine ulaşılmasını imkânsız kılacak şekilde imal edilir. Bu yapı düzeneğinin bir örneği bu Düzenlemelere ekli 9 no.lu krokide tarif edilmektedir. (06.06.2017 tarih ve 30088 Mükerrer Sayılı R.G. 2017/10188 s.BKK ile değişik)[29]
(iv) Konteynerin katı parçalarında gümrük amaçları için kullanılan halkalar arasındaki mesafe 200 mm'yi aşmayacaktır. Konteyner ve brandaların yapısının konteynere girişi engelleyecek şekilde olması halinde, bu mesafe, dikmenin her iki tarafındaki halkalar arasında 300 mm'yi aşmamak üzere daha büyük olabilir. Her durumda, yukarıda (ii)'de yer alan şartlara uyulacaktır.
(v) Gergi kayışları arasındaki mesafe 600 mm'yi aşmayacaktır.
(vi) Brandanın, konteynerin katı parçalarına tutturulması için kullanılan bağlantılar, bu Kuralların 4'üncü maddesinin, 9'ncu paragrafındaki şartları yerine getirecektir.
Madde 6
(06.06.2017 tarih ve 30088 Mükerrer Sayılı R.G. 2017/10188 s.BKK ile eklenmiştir)
Brandalı sürgülü tavanlı konteynerler
1. Mümkün olan yerlerde, bu Düzenlemelerin 1, 2, 3 ve 4 üncü madde hükümleri brandalı sürgülü tavanlı konteynerlere uygulanır. Buna ek olarak, bu araçlar bu madde hükümlerini karşılamalıdır.
2. Brandalı sürgülü tavan aşağıda (i) ila (iii)’de yer alan Düzenlemelerdeki şartları karşılayacaktır.
(i) Brandalı sürgülü tavan açık iz bırakmadan sökülüp takılamayacak tertibat marifetiyle ya da açık iz bırakmadan değiştirilemeyecek bir yapı meydana getirecek benzer yöntemlerle imal edilir.
(ii) Sürgülü tavan brandası, yük bölmesinin ön tarafındaki tavanın sert kısmı ile bire bir örtüşecek şekilde kaplanır, öyle ki, tavan brandası üst kirişin en üstteki ucundan çekilemez. Yük bölmesi uzunluğunda, her iki tarafta, tavan brandası kenarında, öngergili bir çelik halat, geride açık iz bırakmadan sökülemeyecek ve geri takılamayacak şekilde takılır. Tavan brandası, sürgülü taşıyıcıya geride açık iz bırakmadan çıkarılamayacak ve geri takılamayacak şekilde sabitlenir.
(iii) Sürgülü tavan düzeneği, sürgülü gergi kayış tertibatı ve diğer hareketli parçalar kapatıldığında ve gümrükçe mühürlendiğinde, kapılar, tavan ve diğer hareketli parçalar açık iz bırakmadan dışarıdan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilir. Sürgülü tavan düzeneği, sürgülü gergi kayış tertibatı ve diğer hareketli parçalar, kapatma tertibatı sabitlendiğinde geride açık iz bırakmadan yük bölmesine ulaşılmasını imkânsız kılacak şekilde imal edilir.
Bu yapı düzeneğinin bir örneği bu Düzenlemelere ekli 10 no.lu krokide tarif edilmektedir.
Kısım II
I. KISIMDA ÖNGÖRÜLEN TEKNİK ŞARTLARA UYGUN
KONTEYNERLERİN KABUL İŞLEMİ
Genel Bilgiler
1. Gümrük mühürü altında taşımacılık yapan konteynerler şu şekilde onaylanır:
(a) İmal safhasında planlanmış tipte (imal safhasında kabul yöntemi), veya
(b) İmalat sonrası safhada, ya teker teker, ya da aynı tipteki konteynerlerin belirli bir miktarına göre (imalat sonrası safhada kabul yöntemi).
Her iki onay işlemine ait hükümler:
2. Onay vermekle yükümlü yetkili makam, müracaatçıya onay işleminden sonra daha önce onaylanmış, ya sayıca kısıtlanmamış bir seri konteyner için belirli bir miktarda konteyner için geçerli kabul belgesi verecektir.
3. Onaydan yararlanan kişi, gümrük mühürü altında eşya nakliyatı için kullanmadan önce, onaylanmış konteyner veya konteynerlere bir onay plakası takacaktır.
4. Onay plakası sabit olacak ve açıkça görülebilir bir başka yere resmi amaçlarla verilen diğer onay plakalarının yanına takılacaktır.
5. Bu kısmın 1 no.lu ekinde örneği verilen onay plakası 20 x 10 cm. den küçük olmayan metal bir plaka şeklinde olacaktır. Aşağıdaki hususlar plaka üzerinde İngilizce veya Fransızca baskı veya kabartma olarak veya bir başka yöntemle sabit ve okunaklı bir biçimde belirtilecektir.
(a) "Gümrük mühürü altında taşımacılık için onaylanmıştır" ibaresi,
(b) Onayın verildiği ülkenin ismi, ya da uluslararası karayolu trafiğinde motorlu taşıtların kayıt olduğu ülkeyi belirleyen özel bir işareti ve onay belgesinin numarası ve yılı (Örnek: "NL/26/73" "Hollanda, onay belgesi no:26, 1973 yılında verilmiştir" anlamına gelmektedir)
(c) Konteynere imalatçı tarafından verilen seri numarası (imalatçı numarası)
(d) Eğer konteyner tip olarak onaylanmışsa, konteyner tanımlama numaraları veya tip harfleri.
6. Eğer bir konteyner onayı için öngörülen teknik şartlara artık uygunluk göstermiyorsa, gümrük mühürü ile eşya taşınması için kullanılmadan önce sözü edilen teknik şartlara uyması için yeniden düzenlenecektir.
7. Eğer bir konteynerin temel nitelikleri değiştirilmişse onayın himayesi sona erecek ve gümrük mühürü ile eşya taşınması için kullanılmadan önce yetkili makamlarca tekrar onaylanacaktır.
İmalat Safhasında planlanmış tiplerin onayı için özel hükümler
8. Konteynerlerin seri tipler olarak imal edildikleri hallerde imalatçı, imal edilen ülkenin yetkili makamlarınca planlanmış tipin onayı için başvurabilir.
9. İmalatçı müracaatında onaylanmasını istediği konteynere verdiği tanımlama numara ve harflerini belirtecektir.
10. Müracaatla birlikte onaylanacak konteyner tipinin çizimleri ve ayrıntılı plan özellikleri verilecektir.
11. İmalatçı yazı ile aşağıdaki yükümlülükleri üstlendiğini belirtecektir:
(a) Yetkili makama incelemek istediği bu tür konteynerleri göstermek,
(b) Sözü edilen seri tiplerin yapımı sırasında her zaman yetkili makamın diğer kısımları incelemesine izin vermek,
(c) Önem derecesi ne olursa olsun daha fazla ileri gitmeden önce yetkili makamı her değişiklikten haberdar etmek,
(d) Onay plakası üzerinde olması istenilen işaretlere ilaveten plan tipinin tanımlama rakamları ve harfleri ve seri tipindeki konteynerin seri numarası (imalatçı numarası) konteynerin görülebilir bir yerine işaretlenir.
(e) Onaylanmış plan tipinde imal edilen konteynerlerin bir kaydını tutmak.
12. Yetkili makam eğer varsa, onayın verilebilmesi için teklif edilen plan tipinde yapılması gerekli değişiklikleri bildirecektir.
13. Yetkili makamlar I. Kısımda öngörülen teknik şartlara uyan plan tipine göre imal edilmiş bir ya da daha fazla konteyneri inceledikten sonra, tatmin olmadıkça hiçbir plan tipine onay vermeyecektir.
14. Bir konteyner tipi onaylandığı zaman müracaat edene bu kısmın 2 no.lu ekinde örneği verilen II no.lu modele göre ve onaylanan tipin özelliklerine uygun olarak imal edilmiş bütün konteynerler için geçerli bir tek onay belgesi verilecektir. Bu belge imalatçıyı bu kısmın beşinci paragrafında öngörülen biçimde bir onay plakasını her konteynere takmaya hak kazandırır.
İmalat sonrası safhada onay için özel hükümler:
15. Eğer onay için imalat safhasında müracaat edilmemişse, yetkili makama onayı istenen konteyner veya konteynerleri gösterebilecek sahibi, işletmeci veya bunlardan birinin temsilcisi onay için müracaat edebilir.
16. Bu plakalar kolayca görülecek bir şekilde yerleştirilir. Plakalar sökülebilmeli veya ters çevrilebilecek, üzerleri kapatılabilecek, katlanabilecek, ya da TIR taşımacılığının yapılmadığını bir başka şekilde gösterebilecek bir tarzda düzenlenmeli veya takılmalıdır.
17. Yetkili makam, gereken sayıda konteyner veya konteynerleri inceleyerek, I. Kısımda öngörülen teknik şartlara uygun olduğunu tesbit ettiği takdirde, bu kısmın 3 no.lu ekinde örneği verilen III no.lu modele uygun ve sadece onaylanan konteynerler için geçerli bir onay belgesi verecektir. Sözü edilen konteyner veya konteynerlere verilen imalatçının seri numarası veya numaralarını taşıyacak böyle bir belge, müracaatçıya onaylanacak her konteynere bu kısmın beşinci paragrafında tanımlanan onay plakası vermekle yükümlü tutacaktır.
II Kısım 2 no.lu Ek
MODEL No. II
TIR KARNESİ HİMAYESİNDE EŞYANIN ULUSLAR ARASI TAŞINMASINA İLİŞKİN GÜMRÜK SÖZLEŞMESİ (1975)
Planlanmış tip için onay belgesi
1. Belge no. (/
2. Bu belge aşağıda tanıtılan planlanmış tipte konteynerin onaylandığına ve bu tipe göre imal edilmiş konteynerlerin gümrük mühürü ile eşyanın nakliyatı için kabul edilebileceğini kanıtlar.
3. Konteynerin türü
4. Planlanmış tipin tanıtma rakam veya harfleri
5. İmalat planları tanıtma numaraları
6. Plan ayrıntılarının tanıtma numaraları
7. Darası
8. Cm. olarak dış boyutları
9. Yapım ile ilgili temel özellikler (malzemenin türü, yapım cinsi, v.s.)
10. Bu belge yukarıda belirtilen çizim ve özelliklere uygun olarak imal edilmiş bütün konteynerler için geçerlidir.
11. Kendisi tarafından imal edilmiş ve onaylanmış planlanmış tipte her konteynere bir onay belgesi takmaya yetkili olan , ,, , ,, , , , 'e verilmiştir.
.................... (imalatçının adı ve adresi)..... .................................... . . 19.........
.... (yer) ... .. ... (tarih) ................. tarafından verilmiştir.
(veren servis veya kuruluşun imza ve mühürü)
(arka sayfadaki nota bakınız)
(/ Onay plakasında işaretlenmesi gerekli harf ve şekilleri belirtir. (TIR karnesi himayesinde eşyanın uluslararası taşımacılığına ilişkin gümrük sözleşmesi (1975) 7. Ek, II kısım, paragraf 5(b) ye bakınız.
ÖNEMLİ NOT
(TIR Karnesi himayesinde eşyanın uluslararası taşınmasına ilişkin
Gümrük Sözleşmesi (1975) Ek 7 Kısım II, paragraf 6, 7)
6. Eğer bir konteyner onayı için öngörülen teknik şartlara artık uymuyorsa, gümrük mühürü altında eşyanın taşınması için kullanılmadan önce, sözü edilen teknik şartlara tekrar uyacak biçimde onayını kanıtlayan şartlara göre yeniden düzenlenmelidir.
7. Eğer bir konteynerin temel özellikleri değiştirilmişse, onayın himayesi sona erer ve gümrük mühürü altında eşyanın taşınması için tekrar kullanılmadan önce yetkili makam tarafından yeniden onaylanması gerekir.
II. Kısım 3 No.lu Ek
MODEL No. III
TIR KARNESİ HİMAYESİNDE EŞYANIN ULUSLAR ARASI TAŞIMACILIĞINA İLİŞKİN GÜMRÜK SÖZLEŞMESİ (1975)
İmalat sonrası safhada verilen
Onay belgesi
1. Belge no. -/
2. Bu belge aşağıda tanıtılan konteynerin (konteynerlerin) gümrük mühürü altında malların taşımacılığı için onaylandığını kanıtlar.
3. Konteyner (ler)in türü
4. İmalatçı tarafından konteyner (ler) e verilen seri numarası (numaraları)
5. Darası
6. cm. olarak dış boyutları
7. Yapım ile ilgili temel özellikler (malzemenin türü, yapımın cinsi, v.s.)
8. Yukarıda belirtilen konteyner (ler) e bir onay plakası takmaya yetkili
...........................................................................................................................................
(müracaatçının adı ve adresi)
........ .............. ...... ..................... ..................19........... ..........de
(yer) (tarih)
...........................................................................................tarafından verilmiştir.
(veren servis veya kuruluşun imza ve damgası)
(arka sayfadaki nota bakınız)
-/ Onay palakasında işaretlenmesi gerekli harf ve şekilleri belirtir. (TIR karnesi himayesinde eşyanın uluslararası taşımacılığına ilişkin gümrük sözleşmesi (1975) 7. Ek, Kısım II, paragraf 5 (b) ye bakınız)
ÖNEMLİ NOT
(TIR karnesi himayesinde eşyanın uluslararası taşımacılığına ilişkin gümrük sözleşmesi (1975), Ek 7, Kısım II, paragraf 6,7)
6. Eğer bir konteyner onayı için öngörülen teknik şartlara artık uymuyorsa gümrük mühürü altında eşyanın taşınması için kullanılmadan önce, sözü edilen teknik şartlara tekrar uyacak biçimde onayını kanıtlayan şartlara göre yeniden düzenlenmelidir.
7. Eğer bir konteynerin temel özellikleri değiştirilmişse, onayın himayesi sona erer ve gümrük mühürü altında malların taşınması için tekrar kullanılmadan önce yetkili makam tarafından yeniden onaylanması gereklidir.
Kısım III
AÇIKLAYICI NOTLAR
1. Bu Sözleşmenin 6 ncı ekinde belirtilen 2 nci ek'e ait Açıklayıcı Notlar, Sözleşmenin uygulanması için gerekli değişiklikler yapılan gümrük mühürü ile taşımacılık için onaylanmış konteynerlere uygulanır.
2. Kısım I - madde 4, paragraf 6, altparagraf (a)
Gümrükçe kabul edilebilir konteynerlerin köşe dökümlerinin etrafındaki brandanın tutturulması ile ilgili sistemin örneği kısım III'e bağlı krokide gösterilmiştir.
3. Kısım II - paragraf 5
Gümrük mühürü ile taşımacılık için onaylanmış iki brandalı konteyner, aynı branda ile kaplı tek bir konteyner oluşturacak şekilde birleştirilmiş ve gümrük mühürü ile taşımacılık için gerekli şartları yerine getiriyorsa, bu bileşim için ayrı bir onay belgesi veya plakası istenmeyecektir.
Ek 8
İDARİ KOMİTE VE TIR YÜRÜTME KURULUNUN OLUŞUMU İŞLEVLERİ VE İÇ TÜZÜĞÜ İDARİ KOMİTENİN OLUŞUMU İŞLEVLERİ VE İÇ TÜZÜĞÜ
Madde 1
(i) Akit Taraflar Yönetim komitesi üyesidirler.
(ii) Komite, Sözleşmenin 52 nci maddesinin birinci paragrafında sözü edilen Akit Taraf olmayan devletlerin yetkili yöneticilerinin veya uluslararası kuruluşların temsilcilerinin kendilerini ilgilendiren sorunlar için, Komitenin toplantılarına gözlemci olarak katılmalarına karar verebilir.
1. Komite, 59 uncu Madde'nin 1 ve 2 nci paragrafları uyarınca, Sözleşmeye ilişkin değişiklik önerilerini inceler.
2. Komite Sözleşme'nin uygulanmasını izler ve Akit Tarafların, kuruluşların ve uluslararası kuruluşların Sözleşme uyarınca aldıkları her önlemi ve bunların Sözleşme'ye uygunluğunu inceler.
3. Komite, TIR Yürütme Kurulu aracılığıyla, Sözleşme'nin ulusal ve uluslararası düzeyde uygulanmasını gözetir ve destek sağlar.
4. Komite; Ek 9, Bölüm 3 kapsamındaki yükümlülükler uyarınca uluslararası örgüt tarafından sunulan yıllık denetlenmiş mali tablolar ve denetim raporunu (raporlarını) alır ve inceler. İnceleme sürecinde ve kapsamında, Komite, uluslararası örgüt veya bağımsız dış denetçiden ilave bilgi, açıklama veya belgelerin ibrazını talep edebilir. (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir)
5. (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir)Dördüncü fıkrada belirtilen incelemeye halel getirmeksizin, Komite, risk analizi temelinde ilave incelemeler yapılmasını talep etme hakkına sahiptir. Komite, risk analizinin yapılmasında TIR Yürütme Kurulu'nu yetkilendirir veya Birleşmiş Milletler yetkili organından risk analizini yapmasını talep eder.
İlave incelemelerin kapsamı, TIR Yürütme Kurulu veya Birleşmiş Milletler yetkili organının risk analizi sonuçları dikkate alınarak. Komite tarafından kararlaştırılır.
Bu maddede atıfta bulunulan bütün incelemelerin sonuçları, TIR Yürütme Kurulu tarafından muhafaza edilerek, değerlendirmeleri için bütün Akit Taraflara sunulur.
6. İlave incelemelerin yapılma usulü Komite tarafından onaylanır. (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir)
Madde 2
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Komiteye sekreterlik hizmetleri ile ilgili yardımları sağlar.
Madde 3
Komite her yıl ilk toplantıda bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer.
Madde 4
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Komiteyi, Avrupa Ekonomik Komisyonu himayesinde her yıl ve keza en az beş Akit Taraf devletinin yetkili yöneticilerinin istemi ile de toplar.
Madde 5
Teklifler oya sunulur. Akit Tarafın temsil edildiği her devlet toplantıda bir oya sahiptir. Sözleşmede bir değişiklikle ilgili olanların dışında kalan teklifler Komite tarafından, hazır bulunanların oy çokluğu ile kabul edilir. Sözleşmede yapılması istenilen değişiklikler ve Sözleşmenin 59 ve 60 ncı maddelerinde belirtilen kararlar hazır bulunanların üçte iki oy çokluğu ile kabul edilir.
Madde 6
Yeterli sayı, Akit Tarafların devletlerinin üçte birinden az olmamak üzere karar alma amacı ile istenir.
Madde 7
Komite raporunu kapanış oturumundan önce kabul eder.
Madde 8
Bu ekteki ilgili hükümlerin yokluğu halinde Komite bir başka şeye karar vermedikçe Avrupa Ekonomik Komisyonu kuralları uygulanabilir.
Madde 9
1. İkinci Mükerrer 58 inci Madde uyarınca İdari Komite tarafından kurulan TIR Yürütme Kurulu, her biri Sözleşme'nin farklı Akit Tarafından olmak üzere dokuz üyeden oluşur. TIR Sekreteri Kurul toplantılarına katılır.
2. TIR Yürütme Kurulu'nun üyeleri, İdari Komitenin mevcut ve oy veren üyelerinin çoğunluğu tarafından seçilir. TIR Yürütme Kurulu'nun her üyesinin görev süresi iki yıldır. TIR Yürütme Kurulu üyeleri tekrar seçilebilir. TIR Yürütme Kurulu'nun Tüzüğü İdari Komite tarafından düzenlenir.
Madde 10
TIR Yürütme Kurulu:
(a) Teminat sisteminin işleyişi dahil, Sözleşme'nin uygulanmasını gözetir ve İdari Komite'nin kendisine verdiği görevleri yerine getirir;
(b) Sözleşme'nin 6 ncı Maddesi kapsamında anlaşmalı bir uluslararası kuruluş tarafından gerçekleştirilebilecek, TIR Karnelerinin merkezi basımı ve kuruluşlara dağıtımını gözetir;
8.10 (b) TIR karnelerinin merkezi basım ve dağıtımının yukarıda belirtilen uluslararası kuruluş tarafından sağlanması halinde, Madde 6.2 mükerrerin açıklama notunda belirtilen Anlaşma, bu maddenin (b) bendinde belirtilen uluslararası kuruluşun sorumluluklarına da uygulanır. (25.03.2007 tarihli, 26473 sayılı R.G. 2007/11745 s.BKK ile eklenmiştir)
(c) Akit Tarafların yetkili makamları arasında istihbarat ve diğer bilgi değişimini koordine eder ve geliştirir;
(d) Akit Tarafların yetkili makamları, kuruluşlar ve uluslararası kuruluşlar arasındaki bilgi değişimini koordine eder ve geliştirir;
(e) Anlaşmazlıkların halline ilişkin 57 nci Madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Akit Taraflar, kuruluşlar, sigorta şirketleri ve uluslararası kuruluşlar arasındaki anlaşmazlıkların çözümünü kolaylaştırır;
(f) Gümrük personeli ve TIR rejimi ile ilgili diğer tarafların eğitimini destekler;
(g) Ek 9'da yer alan asgari koşul ve gereklerle ilgili olarak, kuruluşlar tarafından TIR Karnelerinin verilmesi için öngörülen tüm kural ve usullere ilişkin 6 ncı Madde'de belirtilen uluslararası kuruluş tarafından verilecek bilgilerin Akit Taraflara dağıtımı ile ilgili bir merkezi kayıt tutar;
(h) TIR Karnelerinin fiyatını izler.
Madde 11
1. Kurul, İdari Komite'nin ya da Kurul'un en az üç üyesinin talebi üzerine TIR Sekreteri tarafından toplantıya çağrılır.
2. Kurulun, karar almasında mutabakat esastır. Mutabakat sağlanamadığı takdirde kararlar oya sunulur, mevcut ve oy kullananların çoğunluğu tarafından alınır. Karar alınabilmesi için toplantı yeter sayısı beş üyedir. TIR Sekreteri'nin oy hakkı yoktur.
3. Kurul, bir Başkan seçer ve ilave çalışma usul ve esaslarını kabul eder.
4. Kurul, yılda en az bir kere ya da İdari Komite'nin isteği üzerine, denetlenen hesapların sunulması dahil, kendi faaliyetleri hakkında İdari Komite'ye rapor verir. Kurul, İdari Komite'de kendi Başkanı tarafından temsil edilir.
5. Kurul; İdari Komite, Akit Taraflar, TIR Sekreteri, ulusal kuruluşlar ve Sözleşme'nin 6 ncı Maddesi'nde belirtilen uluslararası kuruluşlar tarafından kendisine getirilen bilgi ve sorguları inceler. Başkan tarafından aksi kararlaştırılmadığı sürece, bu uluslararası kuruluşların, TIR Yürütme Kurul toplantılarına gözlemci olarak katılma hakkı vardır. Gerekirse, diğer kuruluşlar, Başkan'ın daveti üzerine Kurul toplantılarına gözlemci olarak katılabilirler.
Madde 12
TIR Sekreteri, Avrupa Ekonomik Komisyonu Sekreteryası'nın bir üyesidir ve Kurul'un Tüzüğü çerçevesinde TIR Yürütme Kurulu'nun kararlarını yürütür. Sekreter'e, büyüklüğü TIR İdari Komitesi tarafından belirlenecek bir TIR Sekreteryası yardımcı olur.
Madde 13
1. TIR Yürütme Kurulu ve TIR Sekreteryası'nın işleyişine ilişkin giderler, başka kaynaklar bulununcaya kadar, 6'ncı Madde'de belirtilen uluslar arası kuruluş tarafından dağıtılan her TIR Karnesinden alınacak tutar ile karşılanır. Bu tutar İdari Komite tarafından kabul edilir. (16.02.2011 tarihli ve 27848 sayılı R.G. ile 2011/1290 sayılı BKK ile değişik)[30]
2. TIR Yürütme Kurulu ve TIR Sekreteryası'nın işleyişinin finansmanının uygulanmasına ilişkin usul İdari Komite tarafından kabul edilir.(16.02.2011 tarihli ve 27848 sayılı R.G. ile 2011/1290 sayılı BKK ile değişik)[31]
EK 9
TIR REJİMİNE GİRİŞ
Bölüm I
KURULUŞLARIN TIR KARNESİ VERME YETKİSİ VE GARANTÖR OLARAK GÖREV YAPMAK[32]
Asgari[33] koşul ve gereklilikler
1. Akit Taraflarca, Sözleşme’nin 6 ncı Maddesi’ne uygun olarak TIR karnesi vermeve kefil olmakonusunda yetkilendirilecek kuruluşlarca uyulması gereken asgari koşul ve gerekler şunlardır:
(a) Yetkinin düzenlendiği Akit Tarafta yerleşik kuruluş[34] olduğunun kanıtlanabilmesi.
(b) Kuruluşun[35] Sözleşme’deki yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlayacak sağlam mali yapı ve kurumsal yeteneğin ispatı.
Mülga (c)(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile silinmiştir)[36]
(c) Gümrük ya da vergi mevzuatını ciddi ya da mükerrer ihlallerinin olmaması.
(d) Kuruluş ile yerleşik olduğu Akit Tarafın yetkili makamları arasında, kuruluşun üçüncü fıkrada belirtilen görevlerini kabul etmesi de dâhil olmak üzere, yazılı bir anlaşma ya da diğer bir yasal metnin tesisi. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değiştirilmiştir)[37]
2. Birinci fıkranın (d) bendinde atıfta bulunulan yazılı anlaşmanın ya da diğer yasal düzenlemenin tasdikli bir örneği, gerekirse İngilizce, Fransızca ya da Rusça tasdikli bir çevirisi ile birlikte TIR Yürütme Kuruluna tevdi edilir. Yapılan her türlü değişiklik derhal TIR Yürütme Kurulunun dikkatine sunulur. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
3. Kuruluşun görevleri: (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
(i) Sözleşme’nin 8’inci maddesinde yer alan yükümlülüklere uymak;
(ii) 8 inci maddenin üçüncü fıkrasına uygun olarak Akit Taraflarca belirlenecek ve beher TIR Karnesi başına kuruluştan talep edilecek azami para tutarını kabul etmek;
(iii) Kişilerin bu Ek’in II. Bölümü’nde belirtilen asgari koşul ve gereklere uygunluğunu devamlı kontrol etmek ve özellikle söz konusu kişileri TIR rejimine giriş yetkisi vermeden önce tahkik etmek;
(iv) Kendisi ve kendisinin de bağlı olduğu aynı uluslararası kuruluşa bağlı olan yabancı kuruluşlar tarafından verilen TIR Karneleri kapsamındaki işlemlerle ilgili olarak yerleşik bulunduğu ülkede üstlenilen bütün maddi yükümlülükler için kendi teminatlarını sağlamak;
(v) Yerleşik bulunduğu Akit Tarafın yetkili makamlarını tatmin edecek şekilde bir sigorta şirketi, sigorta havuzu ya da mali kuruluş vasıtasıyla yükümlülüklerini kapsam altına almak. Bu sigorta ya da mali kefalet sözleşmesi (sözleşmeleri) kendisinin ve kendisinin de bağlı olduğu aynı uluslararası kuruluşa bağlı olan yabancı kuruluşlar tarafından verilen TIR Karneleri kapsamındaki işlemlere ilişkin yükümlülüklerinin tümünü kapsar. Sigorta ve mali kefalet sözleşmesinin (sözleşmelerinin) sona ermesi için bildirimde bulunma süresi, birinci fıkranın (d) bendinde belirtilen yazılı anlaşma ya da diğer bir yasal düzenlemenin sona ermesi için gereken bildirimde bulunma süresinden kısa olmamalıdır. Sigorta ve mali sözleşmenin (sözleşmelerinin) ve müteakip tüm değişikliklerin, gerekirse, İngilizce, Fransızca ya da Rusça onaylı tercümesini de içeren, onaylı bir örneği TIR Yürütme Kurulu’na tevdi edilir;
(vi) Düzenlediği her çeşit TIR Karnelerinin fiyatını, 1 Mart’ tan önce, yılda bir defa TIR Yürütme Kurulu’na göndermek:(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)[38]
(vii) TIR rejiminin idaresi ile ilgili tüm kayıtları ve hesapları yetkili makamların incelemesine izin vermek;
(viii) TIR Karnelerinin usulsüz ya da hileli kullanımından doğan ihtilafları etkin bir biçimde, mümkün olduğunda mahkemelere başvurmadan çözmek için uygulanacak prosedürü kabul etmek;
(ix) Sözleşme’nin 6’ncı maddesi ve bu Ek’in II. Bölümü uyarınca yetkilendirmenin iptal edilmesi ya da kaldırılması ya da Sözleşme’nin 38’inci maddesi uyarınca kişilerin rejimden ihracı ile ilgili olarak yerleşik bulunduğu Akit Tarafın yetkili makamlarının kararlarına kati surette uymak;
(x) İdari Komite ve TIR Yürütme Kurulunca alınıp, kuruluşun yerleşik bulunduğu Akit Tarafların yetkili makamlarınca da kabul edilen bütün kararları tam anlamıyla uygulamayı kabul etmek.
4. Bir kefil kuruluştan, 11’inci maddede belirlenmiş prosedüre uygun olarak, 8’inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında atıf yapılan tutarları ödemesi istenildiğinde; kefil kuruluş 6. maddenin mükerrer ikinci fıkrasına ilişkin 0.6.2 Mükerrer 1’inci açıklama notuna istinaden uluslararası kuruluşu bu ödeme talebi hakkında bilgilendirmelidir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
5. Kuruluşun yerleşik olduğu Akit Taraf, bu koşul ve gerekliliklere uyulmaması halinde, TIR Karnesi düzenleme ve kefil olarak hareket etme yetkisini iptal eder. Bir Akit Tarafın söz konusu yetkiyi iptal etmeye karar vermesi halinde, bu karar iptal tarihinden sonra en erken üç (3) ay içinde yürürlüğe girer. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değiştirilmiştir)
6. Yukarıda belirtilen koşullar gereğince bir kuruluşun yetkilendirilmesi, bu kuruluşun Sözleşme’deki sorumluluk ve yükümlülüklerini etkilemez.
7. Yukarıda belirtilen asgari koşul ve gerekler, her bir Akit Tarafın[39] ilave koşul ve gerekler öngörmesine engel teşkil etmez.
Bölüm II
GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLERİN TIR KARNESİ KULLANMA İZNİ
Asgari koşul ve gerekler
1. TIR rejiminden yararlanmak isteyen kişilerin uyacakları asgari koşul ve gerekler şunlardır:
(a) Kanıtlanmış deneyim ya da, en azından, düzenli uluslararası taşımacılığa girebilme kabiliyetinin olması (uluslararası taşıma lisansı sahibi, vs.),
(b) Sağlam mali yapıya sahip bulunması,
(c) TIR Sözleşmesi’nin uygulanması konusunda kanıtlanmış bilgisi olması,
(d) Gümrük ya da vergi mevzuatını ciddi ve mükerrer ihlallerinin olmaması,
(e) Kişinin kuruluşa vereceği yazılı bir taahhütnamede,
(i) Hareket, yol boyu ve varış noktalarındaki gümrük idarelerinde Sözleşme uyarınca gereken bütün gümrük işlemlerine uymayı;
(ii) Yetkili makamlar tarafından Sözleşme’nin 8 nci Maddesi’nin 7 nci fıkrası uyarınca talepte bulunulması halinde, Sözleşme’nin 8 inci Maddesi’nin 1 inci ve 2 nci fıkrasında belirtilen ödenmesi gereken meblağı ödemeyi;
(iii) Ulusal mevzuat hükümleri çerçevesinde, yukarıda belirtilen asgari koşul ve gereklere ilişkin bilgilerin kuruluşlarca incelenmesine izin vermeyi;
üstlenmesi.
2. Akit Tarafların yetkili makamları ve Akit Taraflarca aksine karar verilmedikçe kuruluşların kendileri tarafından TIR rejiminden yararlanma ile ilgili olarak ilave ve daha kısıtlayıcı koşul ve gerekler getirilebilir.
Yapılacak İşlemler
3. Akit Taraflar, ulusal mevzuatlarına uygun olarak, 1 inci ve 2 nci paragraflarında belirtilen asgari koşul ve gerekleri esas alarak, TIR rejiminden yararlanmak için yapılacak işlemleri belirler.
4. Yetkili makamlar, şahıslara ilişkin bilgileri, ilişikteki Yetkilendirme Formu örneğine (MAF) uygun olarak, yetkilendirme ya da TIR Karnesi kullanma yetkisinin geri alınma tarihinden itibaren bir hafta içinde TIR Yürütme Kurulu’na iletir.
5. Kuruluş, yetkilendirilen veya yetkisi geri alınan şahısların güncelleştirilmiş listesini her yıl 31 Aralık tarihi itibariyle hazırlar. Bu liste 31 Aralık’ı izleyen bir hafta içinde yetkili makamlara iletilir. Yetkili makamlar, listenin bir örneğini TIR Yürütme Kurulu’na gönderir.
6. TIR rejiminden yararlanma yetkisi, tek başına, kuruluşlardan TIR karnesi alma hakkını vermez.
7. Yukarıda yer alan asgari koşul ve gereklere göre şahsın TIR Karnesi kullanmak üzere yetkilendirilmesi, o şahsın Sözleşme’den kaynaklanan sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
YETKİLENDİRME FORMU MODELİ (MODEL AUTHORIZATION FORM-MAF)
Ülke:...................
Kuruluşun adı:...........................
Yetkili Makam:...........................
|
Kuruluş ve/veya yetkili makam tarafından doldurulacak
|
||||||||
|
Kimlik no. |
Kişi(ler)/ Firma adı |
İş adresi |
Temas noktası ve umarası (Tel, faks ve E-mail no.) |
İş kaydı ve Lisans no. * |
Yetkinin önceki geri alınması ** |
Yetkilen-dirme Tarihi ** |
Yetkinin geri alınma tarihi ** |
Mühür imza |
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
… |
|
|
|
|
|
|
|
|
*/ varsa
**/ uygunsa
Yetkilendirilmiş[40] kuruluş Yetkilendirme talebinde bulunduğu her şahıs için, en azından, aşağıdaki bilgileri, yetkili makamlara sağlar:
- Kuruluş tarafından (bağlı olduğu uluslararası kuruluşla işbirliği içinde) kişilere verilen ferdi ve tek kimlik (ID) numarası.
- Kişi(ler)in ya da firmanın isim(ler)i ve adres(ler)i (iş kuruluşu olması durumunda, sorumlu yöneticilerin de isimleri).
- Temas noktası (Gümrük makamlarına vekuruluşlara TIR işlemi konusunda bilgi temin etmeye yetkili gerçek kişiler ve bunların telefon, faks ve E-mail numaralarını içeren haberleşme bilgileri.)
- Ticaret sicil numarası ya da uluslararası taşımacılık lisans numarası ya da (varsa) diğerleri.
- - (Varsa) yetkinin geri alınma tarihleri, süresi ve niteliği de dahil olmak üzere, yetkinin daha önceki geri alınma durumu.”
Bölüm III
(11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
MADDE 6’DA BAHSİ GEÇEN BİR ULUSLARARASI KURULUŞUN, ULUSLARARASI BİR GARANTİ SİSTEMİNİN ETKİN ORGANİZASYONU VE İŞLEYİŞİ İÇİN SORUMLULUĞU İLE TIR KARNESİ BASIMI VE DAĞITIMI İÇİN YETKİLENDİRİLMESİ
Koşullar ve Gereklilikler
1. Uluslararası bir garanti sisteminin etkin organizasyonu ve işleyişi ile TIR Karnesi basımı ve dağıtımı için İdari Komite tarafından yetkilendirilecek bir uluslararası kuruluşun Mükerrer 6.2 Maddesi uyarınca sağlaması gereken koşul ve şartlar:
a) Uluslararası teminat sisteminin etkin bir şekilde düzenlenmesini ve işleyişini sağlamak için güçlü bir mesleki yeterliliğe ve mali duruma; ve uluslararası kabul gören bağımsız denetçilerin denetimden geçirdiği konsolide bilançoları her yıl ibraz etmek suretiyle, Sözleşme dahilindeki yükümlülüklerini yerine getirmek için kurumsal ehliyete sahip olunduğunu gösterir belge;
b) Gümrük veya vergi mevzuatına karşı ciddi ya da tekrarlanan suçların işlenmemiş olması.
2. Yetkilendirilme uyarınca, uluslararası kuruluş:
a) Uluslararası kuruluşa bağlı kefil kuruluşlar vasıtasıyla global teminat sözleşmesi ile teminat kapsamını gösterir belgenin onaylı nüshalarını, TIR Sözleşmesi’nin Akit Taraflarına temin eder;
b) Ulusal kefil kuruluşların, TIR Karnesi verilmesiyle ilgili olarak belirlenen kural ve işlemlerine ilişkin bilgileri, TIR Sözleşmesi’nin yetkili makamlarına temin eder;
c) Talepte bulunulan, henüz karara bağlanmamış olan, ödemesi yapılmış olan ya da ödeme söz konusu olmaksızın mahsuplaşılmış olan alacaklarla ilgili verileri, yıllık bazda TIR Sözleşmesi’nin yetkili makamlarına sağlar;
d) TIR sisteminin işleyişiyle ilgili tüm bilgileri ve özellikle sonlandırılmayan TIR işlemlerinin sayısında görülen eğilimlerle; ibraz edilen, henüz karara bağlanmamış olan, ödemesi yapılmış olan ya da TIR sisteminin düzgün bir şekilde işleyişine ilişkin endişelere sebebiyet verebilecek ya da uluslararası teminat sisteminin kesintisiz işleyişi hususunda güçlüklere yol açabilecek şekilde ödeme yapmaksızın mahsuplaşılan alacak talepleriyle ilgili olan ve sadece bu hususlarla da sınırlı olmayan güncel ve sağlam zemine oturan bilgileri, TIR sisteminin TIR Sözleşmesi’nin yetkili makamlarına temin eder;
e) Türüne göre ayrılmış ve her bir Akit Tarafa dağıtılmış TIR Karnelerinin sayısına ilişkin istatistiki verileri TİR Sözleşmesi’nin yetkili makamlarına sağlar;
f) Uluslararası kuruluşun her bir TIR Karnesi türü için belirlediği dağıtım fiyatına ilişkin bilgileri TIR Yürütme Kurulu’na sağlar;
g) TIR Karnelerindeki sahtecilik risklerini azaltmak amacıyla mümkün olan tüm adımları atar;
h) TIR Karnelerinde hata ya da eksikliklerin tespit edilmesi durumunda ilgili düzeltici önlemleri alır ve bunları TIR Yürütme Kurulu’na bildirir:
j) TIR Yürütme Kurulu’nun anlaşmazlıkların çözümünü kolaylaştırmaya davet edildiği durumlara tam olarak katılım sağlar;
k) Sahtecilik faaliyetleri veya TIR Sözleşmesi’nin uygulanması ile ilgili diğer zorlukları içeren herhangi bir sorunun ivedilikle TIR Yürütme Kurulu’nun dikkatine getirilmesini sağlar;
1) Sözleşme Ek 10’da öngörülen TIR Karneleri kontrol sistemini uluslararası kuruluşa bağlı ulusal kefil kuruluşlar ve gümrük idareleri ile birlikte yönetir ve sistemde karşılaşılan sorunlarla ilgili Akit Tarafları ve Sözleşme’nin yetkili makamlarını bilgilendirir;
m) Akit Tarafların Ek 10’da öngörülen kontrol sistemine ilişkin faaliyetlerine dair istatistiki bilgi ve verileri TIR Sözleşmesi’nin yetkili makamlarına sağlar;
n) Sözleşme’nin Mükerrer 6. 2. Maddesi uyarınca verilen yetkinin geçici yürürlüğe giriş ya da yenilenmesinden önce iki aydan az olmamak üzere, İdari Komite tarafından yetkilendirilen ve İdari Komite adına faaliyet gösteren Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Sekretaryası ile uluslararası kuruluşun bu fıkrada ifade edilen görevleri kabul ettiğine dair hükmü içeren yazılı bir anlaşma yapar.
(o) uluslararası teminat sisteminin düzenlenmesi ve işleyişi ile TIR Karnelerinin basımı ve dağıtımına ilişkin bilgi ve belgelerin yer aldığı münferit kayıt ve hesapları muhafaza eder; (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir)
(p) Birleşmiş Milletler yetkili organı veya usulünce yetkilendirilmiş herhangi bir yetkili kuruluşla yukarıda sayılan kayıtlara ve hesaplara erişimi içeren, ancak bunlarla da sınırlı olmayan tam ve vakitli işbirliği yapar; ve bu organların, Akit Taraflar adına, Ek 8, Madde 1 ikinci mükerrer, fıkra 5 ve 6 uyarınca icra ettiği ilave teftiş ve denetimlerde her zaman kolaylık sağlar; (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir)
(q) (o) bendinde belirtilen kayıt ve hesapların yıllık denetimini yürütmek üzere bağımsız bir dış denetçi tutar. Dış denetim, Uluslararası Denetim Standartları (ISA) uyarınca icra edilir ve yıllık denetim raporu ve yönetim temsil mektubu ile İdari Komite'ye sunularak sonuçlandırılır. (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir)
3. Ulusal kefil kuruluşun bir ödeme talebini uluslararası kuruluşa iletmesi halinde, uluslar arası kuruluş üç (3) ay içerisinde tavrını kefil kuruluşa bildirir.
4. Uluslararası kuruluşun. Sözleşme dâhilinde doğrudan ya da dolaylı olarak elde ettiği, niteliği itibarıyla gizli olan veya gizlilik esasına bağlı olarak sağlanan tüm bilgiler mesleki gizlilik yükümlülüğü kapsamına girer ve ticari amaç doğrultusunda ya da temin edilme amaçları dışında kullanılıp işleme tabi tutulamadığı gibi, bu bilgileri temin eden kişi ya da makamın açık izni olmaksızın üçüncü bir tarafa ifşa edilemez. Ancak, ulusal ya da uluslar arası mevzuat hükümleri uyarınca ya da kanuni takibat gereği bilgilerin ifşasına ilişkin bir izin ya da yükümlülüğün söz konusu olması halinde, bu bilgiler, bu Sözleşme’nin Akit Taraflarının yetkili makamlarının izni olmaksızın ifşa edilebilir. Bilgilerin ifşası ya da iletilmesi, yürürlükteki veri koruma hükümleri çerçevesinde gerçekleşir.
5. Yukarıda bahsi geçen koşul ve şartların karşılanmaması halinde İdari Komite Mükerrer 6. 2. Madde uyarınca verilen yetkiyi iptal etme hakkına sahiptir. İdari Komite’nin bu yetkiyi iptal etme kararı vermesi halinde, bu iptal kararı, en erken iptalin gerçekleştiği tarihi takip eden 6 ay içerisinde yürürlüğe girer.
6. Uluslararası bir kuruluşun, yukarıda ifade edilen koşul ve şartlar çerçevesinde yetkilendirilmesi, bu kuruluşun Sözleşme kapsamındaki sorumluluk ve yükümlülüklerine halel getirmez.
Tır sözleşmesi Eki Krokiler (Ek 1 ila 9)
EK 10
(25.03.2007 tarihli, 26473 sayılı R.G.- 2007/11745 s.BKK ile eklenmiştir. Yürürlük geçerlilik tarihi 12.08.2006)
TARAF ÜLKELERCE YETKİLİ KURULUŞLARA (Madde 42 üçüncü mükerrer
uyarınca) VE ULUSLARARASI KURULUŞA (Madde 6.2 mükerrer uyarınca)
SAĞLANACAK BİLGİLER
İşbu Sözleşmenin Madde 6 paragraf 1 ve Ek 9, Bölüm 1, Madde l'in (f) (iii) paragrafı uyarınca, yetkili kuruluşların TIR rejiminden yararlanma iznine sahip kişilerin, Sözleşmenin EK 9, Bölüm 2'de belirtilen asgari koşul ve gereklilikleri yerine getirdiğini devamlı olarak kontrol etmeyi taahhüt etmeleri gerekmektedir.
Üye kuruluşları adına ve Madde 6 paragraf 2 mükerrer uyarınca yetkilendirilmiş uluslararası kuruluş olarak sorumluluklarını yerine getirmek üzere, bir uluslararası kuruluş, gümrük makamları tarafından iletilen ve kuruluşlar ile gümrük idarelerince erişilebilen, TIR işlemlerinin varış gümrük idarelerinde sonlandırılmasına dair verilerin derlenmesi için, TIR Karnelerine ilişkin bir kontrol sistemi oluşturur. Kuruluşların taahhütlerini usulünce yerine getirmelerini sağlamak üzere, Akit Taraflar kontrol sistemine aşağıdaki usul uyarınca bilgi iletirler:
1) Gümrük makamları, bir uluslararası kuruluşa veya ulusal kefil kuruluşlara, mümkün ise merkezi veya bölgesel idareler aracılığı ile, mevcut en hızlı iletişim araçları ile (faks, elektronik posta, vs.) ve mümkün olması halinde günlük olarak, asgari aşağıdaki bilgileri, standart bir format uyarınca, Sözleşmenin Madde l (l)'inde tanımlandığı üzere, varış gümrük idaresine sunulan tüm TIR karneleri için iletirler:
a) TIR karnesi referans numarası;
b) Gümrük defterine kayıt tarih ve sayısı;
c) Varış gümrük idaresi adı veya numarası;
d) Varış gümrük idaresinde TIR işleminin sonlandırılmasına ilişkin belgede yer alan tarih ve referans numarası (2 no.lu varak 24 ila 28 inci kutuları) (eğer b'den farklı ise);
e) Kısmi veya tam sonlandırma;
f) Sözleşmenin 8 ve 11 inci maddeleri saklı kalmak kaydıyla, varış gümrük idaresinde şartlı veya şartsız olarak tasdik edilmiş TIR işleminin sonlandırılması;
g) Diğer bilgi veya belgeler (ihtiyari);
h) Sayfa numarası.
2) Aşağıdaki hallerde, ekte yer alan Uzlaşma Formu Modeli (Model Reconciliation Form-MRF) ulusal kuruluşlar veya bir uluslararası kuruluş tarafından gümrük makamlarına gönderilebilir:
a) İletilen veriler ile kullanılmış TIR Karnesi dipkoçanlarında yer alan veriler arasında farklılıklar var ise; veya
b) Kullanılmış TIR Karnesi ulusal kuruluşa dönmekle birlikte hiçbir veri iletilmemiş ise
Gümrük makamları, MRF formunu mümkün olan en kısa sürede usulünce doldurup göndererek uzlaşma taleplerini yanıtlarlar.
3) Yukarıdaki veri değişimi için, gümrük makamları ile ulusal kefil kuruluşlar arasında ulusal mevzuatlarına uygun bir anlaşma akdedilir.
4) Bir uluslararası kuruluş gümrük makamlarının, sonlandırılmış TIR karneleri ve geçersiz kılınmış TIR karnelerine ilişkin veri tabanlarına erişimini sağlar.
EK
|
Uzlaşma Formu modeli (Model Reconciliation Form-MRF) |
||||||||
|
Uzlaşma talep eden tarafından doldurulacaktır |
||||||||
|
Varış |
||||||||
|
Bölgesel Gümrük İdaresi (İhtiyari): Adı: |
Varış Gümrük İdaresi: Adı: |
|||||||
|
Teslim Alma: |
Teslim Alma: |
|||||||
|
Tarih: Mühür |
Tarih: Mühür |
|||||||
|
Teyit Edilecek Veriler |
||||||||
|
Veri Kaynağı: Tır Karnesi Kontrol Sistemi Verileri
|
||||||||
|
TIR Karnesi Referans Numarası |
Varış Gümrük İdaresi Adı veya Numarası* |
Varış Gümrük İdaresinde TIR İşleminin Sonlandırılmasına İlişkin Belgede Yer Alan Referans Numarası* (2 no.lu varak 24 ila 28 inci kutularda) |
Varış Gümrük İdaresinde TIR İşleminin Sonlandırılmasına İlişkin Belgede Yer Alan Tarih* |
Sayfa Numarası |
Kısmi/Tam Sonlandırma |
Varış Gümrük İdaresinde Şartlı veya Şartsız Olarak Tasdik Edilmiş TIR İşleminin Sonlandırılması |
Kap Say ısı (İhtiyari) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekler: TIR Karnesi dipkoçanları örneği Diğer:………………..
|
||||||||
|
Varış Gümrük idaresinin yanıtı |
||||||||
|
Teyit |
Düzeltme (Lütfen düzeltmeleri aşağıda belirtiniz) |
Referans bulunamadı TIR İşleminin Sonlandırılmasına İlişkin |
||||||
|
TIR Karnesi Referans Numarası |
Varış Gümrük İdaresi Adı veya Numarası |
Varış Gümrük İdaresinde TIR İşleminin Sonlandırılmasına İlişkin Belgede Yer Alan Referans Numarası* (2 no.lu varak 24 ila 28 inci kutularda) |
Varış Gümrük İdaresinde TIR İşleminin Sonlandırılmasına İlişkin Belgede Yer Alan Tarih* |
Sayfa Numarası |
Kısmi/Tam Sonlandırma |
Varış Gümrük İdaresinde Şartlı veya Şartsız Olarak Tasdik Edilmiş TIR İşleminin Sonlandırılması |
Kap Say ısı (İhtiyari) |
|
|
Gözlemler |
||||||||
|
Tarih |
Varış Gümrük İdaresi Mühür ve İmza |
|||||||
|
Merkezi Gümrük İdaresi (İhtiyari) |
||||||||
|
Gözlemler |
||||||||
|
Tarih: |
Mühür ve/veya İmza
|
|||||||
* bu veriler TIR işleminin sonlandırıldığı varış Gümrük idaresine ilişkindir.
***
[1] Mülga; (f) “İthal veya ihraç vergi ve resimleri” deyiminden; eşyaların ithal veya ihracı sırasında veya bu ithalat ve ihracat dolayısı ile alınan fakat, yapılan bir hizmetin yaklaşık değeri ile sınırlı ücret ve masrafları kapsamayan, gümrük vergi ve resimleri ile diğer ücret ve masraflar,
[2] “veya diğer yetkili makamlarca” ifadesi 10.05.2019 / 30770 R.G. 2019/1059 sayılı CK ile eklenmiştir.
[3] ‘kefil olmak’ ibaresi, ‘garantör olmak’ ibaresi ile ‘kabul edilen’ ibaresi, ‘yetkilendirilen’ ibaresi ile (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değişik)
[4] “Onaylanan” ifadesi “yetkilendirilen” olarak 10.05.2019 / 30770 R.G. 2019/1059 sayılı CK ile değişik.
[5] “Geçerli sayılır” ifadesi “yetkilendirilmiş sayılır” olarak 10.05.2019 / 30770 R.G. 2019/1059 sayılı CK ile değişik.
[6] Mülga; Mükerrer 2.Bir uluslararası kuruluş, 2 nci fıkrada zikredildiği şekilde, uluslararası kefalet sisteminin etkin bir biçimde tesisi ve işletilmesiyle yükümlü olmak üzere, bu yükümlülüğü kabulü halinde, İdari Komite tarafından yetkilendirilir
[7] Mülga; 1. TIR işlemleri ile ilgili olarak bir yolsuzluğun tespit edildiği ülkedeki gümrük kanunlarına ve yönetmeliklerine göre ödenmesi gereken ithal ve/ya ihraç vergi ve resimleri ile bunlara ilişkin gecikme faizlerini kefil kuruluş öder. Kuruluş, yukarıda zikredilen şahıslardan tahsil edilecek paraların ödenmesinden, bu şahıslarla müştereken ve müteselsilen mesuldür.
[8] Mülga; 7. Bu maddenin birinci ve ikinci paragraflarında anılan tutarların ödenmesi gerekli hale geldiğinde, yetkili makamlar, mümkün olduğu ölçüde, kefil kuruluşdan ödeme isteğinde bulunmadan önce doğrudan doğruya sorumlu kişi veya kişilere başvururlar.
[9] Mülga; 1- Bir TIR işleminin ibra edilmemiş olması halinde, yetkili makamlar şayet TIR karnesinin kabul edildiği tarihten itibaren bir yıl içinde ilgili kuruluşu ibra edilmeme veya şarta bağlı olarak ibra edilme keyfiyetini bildirmemişlerse, 8 nci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen paraları kefil kuruluştan talep edemezler. Bu hüküm TIR işlemini sonlandırma belgesi usulsüz veya hile yolu ile temin edilmiş olduğu hallerde de uygulanır. Bu takdirde ihbar süresi iki yıldır.
[10] “Üç ay” ifadesi “bir ay” olarak 10.05.2019 / 30770 R.G. 2019/1059 sayılı CK ile değişik.
[11] Mülga; 3. 8 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında sözü edilen para tutarlarının ödenmesi talebi, TIR işleminin ibra edilmediği veya TIR işlemini sonlandırma belgesinin usulsüz veya hile yolu ile temin edilmiş olduğu kefil kuruluşa bildirildikten itibaren en az üç ay sonra ve en geç iki yıl içinde bu kuruluşa yapılır. Bununla beraber, yukarıda belirtilen iki yıllık süre içerisinde dava konusu yapılmış olan hallerde ödeme talebi, mahkeme kararının kabili infaz haline geldiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılır.(ECE/TRANS/17/Amend.2 1; 12 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girdi.)
[12] Mülga; 4. Kefil kuruluş bu ödemeleri, ödeme talebi tarihinden itibaren üç ay içinde yapar. Ödeme talebinin yapıldığı tarihten itibaren iki yıl için sözkonusu taşıma işlemi ile ilgili olarak herhangi bir yolsuzluk yapılmadığı Gümrük makamlarını tatmin edecek şekilde ispat edildiği takdirde, ödenen paralar kuruluşa iade edilir.
[13] MÜLGA: 1. Akit Taraflardan her biri, eşyaların uluslararası taşımacılığında geçerli Gümrük kanun ve yönetmeliklerini ciddi surette ihlal eden her kişiyi, bu Sözleşme hükümlerinden yararlanmaktan geçici veya devamlı olarak men etmek hakkına sahiptir. 2. Bu men etme, bir hafta içinde, sözkonusu kişinin ikamet ettiği ya da yerleşik bulunduğu Akit Tarafın yetkili makamlarına, ihlalin yapıldığı ülke ya da gümrük bölgesindeki kefil kuruluş(lar)a ve TIR Yürütme Kurulu'na bildirilir.
[14] Armonize Sistem kodu ‘2403.10’, Armonize Sistem kodu ‘2403.11 ve 2403.19’ olarak 11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değiştirilmiştir
[15] Mülga; (i) Sürgülü brandalar, taban, kapılar ve yük bölmesini oluşturan diğer tüm parçalar açık iz bırakmadan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilir.
[16] Mülga; (iii) Sürgülü branda kılavuzu ve diğer hareketli parçalar, kapalı ve gümrükçe mühürlü kapılar ve diğer hareketli parçalar açık iz bırakmadan dışarıdan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilecektir. Sürgülü branda kılavuzu ve diğer hareketli parçalar, açık iz bırakmadan yük kompartmanına ulaşılmasını imkansız kılacak şekilde imal edilir. Sistem, bu Kurallara ekli 9 No.lu krokide tarif edilmektedir.
[17] (25.03.2007 tarihli, 26473 sayılı R.G. 2007/11745 s.BKK ile yeniden numaralandırılmıştır)
[18] ‘Gümrük Makamları’ ibaresi, ‘Akit Taraflar’ ibaresi ile 11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değiştirilmiştir.
[19] “50.000 ABD Dolarına” ifadesi “100.000 avroya” olarak 03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile değiştirilmiştir.
[20] Armonize Sistem kodu ‘2403.10’, Armonize Sistem kodu ‘2403.11 ve 2403.19’ olarak 11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değiştirilmiştir
[21] ‘garanti söz konusu ise’ ibaresi, ‘kefil kuruluşa ödeme talebinde bulunulması halinde’ ibaresi ile 11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile değiştirilmiştir.
[22] Mülga; 0.10-1[22] Madde 10
TIR işleminin yasadışı amaçlarla düzenlenen yükleme kompartımanları veya konteynerler vasıtası ile yapıldığı veya sahte veya doğru olmayan belgeler kullanılması, gümrük mühürlerinin tahrif edilmesi gibi suistimale yönelik hallerde veya belgenin diğer kanunsuz yollarla sağlandığı hallerde, TIR karnesinin ibra belgesi uygun olmayan veya yasadışı yollarla elde edilmiş sayılır.
0.10 -2 ‘Veya sonlandırma gerçekleşmemiş olmadıkça’ ifadesi, sonlandırma belgesinin tahrif edildiği durumları da kapsamaktadır. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
[23] Mülga; 0.11-1 Eşyaların yada taşıtın serbest bırakılıp bırakılmaması konusunda karar verirken gümrük makamları sorumlu oldukları diğer yasal vasıtaları olduğu takdirde kefil kuruluşun vergi ve resimleri ödemekle yükümlü ve karne sahibinin ödeyeceği gecikme faizlerini gözönünde bulundurmazlar.
[24] Mülga; 0.11-2 Madde 11 de belirtilen usule uygun olarak kefil kuruluşdan madde 8, paragraf 1 ve 2 de işaret edilen miktarın ödemesi talep edildiği, Sözleşmede öngörülen 3 aylık zaman süresi içinde bunu yerine getirmediği takdirde de yetkili makamlar sözkonusu miktarın ödenmesini ulusal mevzuata dayanarak talep edebilirler. Zira bu gibi hallerde sözkonusu olan husus ulusal mevzuata göre kefil kuruluş tarafından üstlenilen bir garanti sözleşmesinin hükümlerinin yerine getirilmemesidir.
[25] Açıklama Notu 0.28, ‘Açıklama Notu 0.28-1’ olarak yeniden 11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile numaralandırılmıştır
[26] Mülga; Paragraf 1: Ticari bir işletme, bu ticari idarenin bilgisi dışında, sürücülerin birisi tarafından işlenen bir suç yüzünden TIR sisteminden men edilemez.
[27] Mülga; İkinci Mükerrer-42, Mükerrer 42. Madde’de yer alan ‘derhal’ ifadesi; TIR Sözleşmesi’nin uygulanmasını ve/veya TIR Sistemi’nin işleyişini etkileyebilecek ulusal tedbirlerin, TIR Yürütme Kurulu’nun denetim görevlerini etkin bir şekilde ifa etmesine ve söz konusu tedbiri, ikinci mükerrer 42. Madde ile TIR Sözleşmesi’nin 8 No’lu Eki’nde öngörülen görev tanımı gereği, TIR Sözleşmesi’yle uyumluluğu açısından inceleme sorumluluğunu yerine getirmesine imkân vermek amacıyla, mümkün olan en kısa süre içinde ve her halükârda yürürlüğe girmeden önce yazıyla TIR Yürütme Kurulu’na iletilmesi zorunluluğu anlamına gelir. (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
[28] Mülga; (i) Sürgülü brandalar, taban, kapılar ve konteyneri oluşturan diğer tüm parçalar açık iz bırakmadan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilir.
[29] Mülga; (iii) Sürgülü branda kılavuzu ve diğer hareketli parçalar, kapalı ve gümrükçe mühürlü kapılar ve diğer hareketli parçalar açık iz bırakmadan dışarıdan açılıp kapanamayacak şekilde imal edilecektir. Sürgülü branda kılavuzu ve diğer hareketli parçalar, açık iz bırakmadan konteynere ulaşılmasını imkansız kılacak şekilde imal edilir. Sistem, bu Kurallara ekli 9 No.lu krokide tarif edilmektedir.
[30] Mülga; 1. TIR Yürütme Kurulu ve TIR Sekreteryası'nın işleyişine ilişkin giderler, başka kaynaklar bulununcaya kadar, 6 ncı Madde'de belirtilen uluslararası kuruluş tarafından dağıtılan her TIR Karnesinden alınacak ücretlerle karşılanır.
[31] Mülga; 2. Ücretin miktarı ve toplanma usulü, 6 ncı Madde'de belirtilen uluslararası kuruluşa danışıldıktan sonra İdari Komite tarafından belirlenir. Ücret ile ilgili değişiklik önerileri İdari Komite tarafından onaylanır.
[32] Bölüm başlığına ‘VE GARANTÖR OLARAK GÖREV YAPMAK’ ibaresi (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
[33] “Asgari” ifadesi 03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile eklenmiştir
[34] ‘Taşımacılık sektörünün çıkarlarını temsil eden yerleşik kuruluş’ ibaresi yerine ‘Yetkinin düzenlendiği Akit Tarafta yerleşik kuruluş’ ibaresi (11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
[35](11.08.2015 tarih ve 29442 sayılı R.G. 2015/7936 s.BKK ile eklenmiştir)
[36] Mülga; (c) TIR Sözleşmesi’nin doğru uygulanması konusunda çalışanlarının kanıtlanmış bilgisi.
[37] Mülga; (d) Kuruluş ile yerleşik olduğu Akit Tarafın yetkili makamları arasında yazılı bir anlaşma ya da diğer bir yasal düzenleme. Yazılı anlaşma ya da diğer bir yasal düzenlemenin onaylı bir örneği, gerekirse, İngilizce, Fransızca ya da Rusça onaylı bir çevirisi ile birlikte TIR Yürütme Kurulu’na tevdi edilir. Yazılı anlaşma ya da diğer yasal düzenlemede yapılan değişiklikler TIR Yürütme Kurulu’nun dikkatine derhal sunulur.
[38] Mülga; (vi) Düzenlediği her tür TIR Karnesinin fiyatını, 1 Mart itibarıyla, yılda bir defa TIR Yürütme Kurulu’na göndermek;
[39] “Akit Tarafların” ifadesi “her bir Akit Tarafın” şeklinde (03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile değişik)
[40] “onaylanmış” ifadesi “yetkilendirilmiş” olarak 03.11.2018 tarih ve 30584 sayılı 2.Mükerrer R.G. CK 308 ile değiştirilmiştir.
| * Avrupa Birliği, birlik olarak Sözleşmeye ayrıca taraftır. | ||||||
| * 1975 tarihli TIR Sözleşmesi'nin 74 Akit Tarafı (AB ile birlikte) vardır. TIR Sistemi'ni 61 Akit Taraf uygulamaktadır. | ||||||
| Ülke Kodu | Akit Taraf | TIR Sistemi'ni Uyguluyor mu? | Kefil Kuruluş Kodu | Kefil Kuruluş | ||
| AFG | Afganistan | Evet | 055 | ACCI | ||
| DEU | Almanya | Evet | 016 ve 048 | BGL ve AIST | ||
| USA | Amerika Birleşik Devletleri | Hayır | ||||
| ALB | Arnavutluk | Evet | 044 | ANALTIR | ||
| AUT | Avusturya | Evet | 084 | AISO | ||
| AZE | Azerbaycan | Evet | 075 | ABADA | ||
| BLR | Belarus | Evet | 034 | BAMAP | ||
| BEL | Belçika | Evet | 014 | FEBETRA | ||
| ARE | Birleşik Arap Emirlikleri | Evet | 069 | ATCUAE | ||
| BIH | Bosna Hersek | Evet | 067 | AIRH | ||
| BGR | Bulgaristan | Evet | 046 | AEBTRI | ||
| DZA | Cezayir | Hayır | ||||
| CZE | Çek Cumhuriyeti | Evet | 047 | CESMAD BOHEMIA | ||
| CHN | Çin Halk Cumhuriyeti | Evet | 095 | CRTA | ||
| DNK | Danimarka | Evet | 017 | DTL | ||
| IDN | Endonezya | Hayır | ||||
| ARM | Ermenistan | Evet | 079 | AIRCA | ||
| EST | Estonya | Evet | 031 | ERAA | ||
| MAR | Fas | Evet | 085 | AMTRI | ||
| PSE | Filistin (29/06/2018 itibarıyla Sözleşme yürürlüğe girecek) | Hayır | ||||
| FIN | Finlandiya | Evet | 021 | SKAL | ||
| FRA | Fransa | Evet | 019 | AFTRI | ||
| CYP | Güney Kıbrıs Rum Kesimi | Evet | 035 | TDA | ||
| ROK | Güney Kore | Hayır | ||||
| GEO | Gürcistan | Evet | 054 | GIRCA | ||
| HRV | Hırvatistan | Evet | 064 | TRANSPORTKOMERC | ||
| IND | Hindistan | Evet | 096 | FICCI | 15.8.2018 İtibariyle | 08.08.2-2018 / 36496908 |
| NLD | Hollanda | Evet | 026 | TLN | ||
| GBR | İngiltere | Evet | 022 ve 023 | RHA ve FTA | ||
| IRN | İran | Evet | 057 | ICCIM | ||
| IRL | İrlanda | Evet | 024 | IRHA | ||
| ESP | İspanya | Evet | 036 | ASTIC | ||
| ISR | İsrail | Evet | 056 | IRTB | ||
| SWE | İsveç | Evet | 029 | SA | ||
| CHE | İsviçre | Evet | 015 | ASTAG | ||
| ITA | İtalya | Evet | 038 | UICCIAA | ||
| CAN | Kanada | Hayır | ||||
| MNE | Karadağ | Evet | 068 | PKCG | ||
| QAT | Katar (25/07/2018 itibarıyla Sözleşme yürürlüğe girecek) | Hayır | ||||
| KAZ | Kazakistan | Evet | 081 | KAZATO | ||
| KGZ | Kırgızistan | Evet | 080 ve 092 | KIRGIZ AIA ve AIRTO-KR | ||
| KWT | Kuveyt | Evet | 061 | KATC | ||
| LVA | Letonya | Evet | 033 | LATVIJAS AUTO | ||
| LBR | Liberya | Hayır | ||||
| LTU | Litvanya | Evet | 032 | LINAVA | ||
| LBN | Lübnan | Evet | 082 | CCIAB | ||
| LUX | Lüksemburg | Evet | 014 | FEBETRA | ||
| HUN | Macaristan | Evet | 049 | ATRH | ||
| MKD | Makedonya | Evet | 065 | AMERIT | ||
| MLT | Malta | Evet | 090 | ATTO | ||
| MNG | Moğolistan | Evet | 087 | NARTAM | ||
| MDA | Moldova | Evet | 060 | AITA | ||
| N0R | Norveç | Evet | 025 | NLF | ||
| UZB | Özbekistan | Evet | 074 | AIRCUZ | ||
| PAK | Pakistan | Evet | 094 | PNC-ICC | ||
| P0L | Polonya | Evet | 051 | ZMPD | ||
| PRT | Portekiz | Evet | 041 | ANTRAM | ||
| ROM | Romanya | Evet | 050 | UNTRR | ||
| RUS | Rusya Federasyonu | Evet | 053 | ASMAP | ||
| SRB | Sırbistan | Evet | 089 | SCC-ATT | ||
| SVK | Slovakya | Evet | 040 | CESMAD SLOVAKIA | ||
| SVN | Slovenya | Evet | 043 | GIZ INTERTRANSPORT | ||
| SYR | Suriye | Evet | 083 | SNC ICC | ||
| SAU | Suudi Arabistan (17/11/2018 itibarıyla Sözleşme yürürlüğe girecek) | Hayır | ||||
| CHL | Şili | Hayır | ||||
| TJK | Tacikistan | Evet | 078 | ABBAT | ||
| TUN | Tunus | Evet | 063 | CCIT | ||
| TUR | Türkiye | Evet | 042 | TOBB | ||
| TKM | Türkmenistan | Evet | 076 | THADA | ||
| UKR | Ukrayna | Evet | 066 | ASMAP UA | ||
| URY | Uruguay | Hayır | ||||
| JOR | Ürdün | Evet | 086 | RACJ | ||
| GRC | Yunanistan | Evet | 037 | OFAE | ||
- Karayolu Nakliye-CMR
- Taşıma İşleri Organizatörlüğü
- Karayolu Taşıma Kanunu
- Karayolu Taşıma Yönetmeliği
- Tır Karneleri
- Ortak Transit-NCST
- Konteyner
- Kontrole Tabi Kimyalsallar
- Geçiş Belgeleri Dağıtım
- Eşyanın Sınırda Kontrolü
- KEİ Bölgesindeki Eşya
- Eşya-Yolcu Taşıma Esasları
- Taşıma İşleri Yasal Dayanaklar
- Demiryolu-COTİF-CIM-CIV
- Demir-Deniz-Hava Yolları
- Deniz Ticareti Yasal Dayanaklar
- Türk Boğazları Trafik
- Gemi Acenteleri
- Limanlar