TOPLULUĞUN TİCARET POLİTİKASINA UYUM
Ortak Ticaret Politikası alanında Türkiye’nin uyum sağlaması gereken Topluluk mevzuatı, 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’nın 12’nci maddesinde sıralanmış bulunmaktadır. Bunlar kısaca;
- · ithalatta ortak kurallarla ilgili mevzuat;
- · bazı üçüncü ülkeler kaynaklı ithalatta ortak kurallarla ilgili mevzuat;
- · miktar kısıtlamalarının idaresi ve dağıtımındaki kurallarla ilgili mevzuat;
- · dampingli ve sübvansiyonlu ithalata karşı korunmayla ilgili mevzuat;
- · Yeni Ticaret Politikası Aracı ile ilgili mevzuat;
- · ihracatta ortak kurallarla ilgili mevzuat;
- · resmi destekli ihracat kredileriyle ilgili mevzuat ;
- · tekstil ve konfeksiyon için dışarda işleme rejimine ilişkin mevzuat;
- · tekstil ve konfeksiyon ithalatında ortak kurallara ilişkin mevzuat;
- · otonom düzenlemelerle gerçekleştirilen tekstil ürünleri ithalatına ilişkin mevzuat;
olarak sıralanabilir. Bu mevzuatın büyük bir kısmı ile ilgili uyum çalışmaları tamamlanmış ve yayımlanmıştır.
Türkiye, Topluluğun yukarıda bahsi geçen mevzuatına uyum sağlarken aynı zamanda, AB’nin üçüncü ülkelere yönelik olarak uyguladığı otonom ve tercihli rejimleri de adapte etmektedir. Bu husus, 6 Mart 1995 tarih ve 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’nda da öngörülerek, Türkiye’ye, Topluluğun tercihli anlaşmalarını tedricen üstlenmesi konusunda 5 yıllık bir süre tanınmıştır.
TÜRKİYE-AB GÜMRÜK BİRLİĞİ KAPSAMINDA MEVZUAT UYUMUNA İLİŞKİN OLARAK EKONOMİ BAKANLIĞI TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇALIŞMALAR
İthalatta Ortak Kurallar |
İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemleri ile Kota İdaresi ve Tarife Kontenjanı Hakkında 95/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve Uygulama Yönetmeliği (1.6.1995 tarih ve 22300 sayılı R.G.) |
||
Belirli Üçüncü Ülkelerden Yapılacak İthalatta Ortak Kurallar |
Belirli Ülkeler Menşeli Malların İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında 95/7348 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (19.10.1995 tarih ve 22438 sayılı R.G.) Uygulama Yönetmeliği (1.11.1995 tarih ve 22450 sayılı R.G.) |
||
Miktar Kısıtlamalarının İdaresi |
İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemleri ile Kota ve Tarife Kontenjanlarının İdaresi Hakkında 95/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve Uygulama Yönetmeliği (1.11.1995 tarih 22300 sayılı R.G.) İhracatta Kota ve Tarife Kotalarının İdaresi ile ilgili 95/7616 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (31.12.1995 tarih ve 22510 sayılı R.G.) |
||
Dampingli ve Sübvansiyonlu İthalata Karşı Korunma |
İlgili mevzuatı oluşturan 3577 sayılı “İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun”, DTÖ’yü Kuran Anlaşma ekinde yer alan damping ve sübvansiyona ilişkin anlaşmalar ve bu konudaki yeni AB Konsey Yönetmelikleri dikkate alınarak gözden geçirilmiştir. Mevcut Kanunda bu esaslara göre değişiklik yapılmasına ilişkin 4412 sayılı Kanun 21.7.1999 tarihinde kabul edilmiştir. (25.7.1999 tarih ve 23766 sayılı R.G.) |
||
Yeni Ticaret Politikası Araçları |
Türkiye’nin Ticari Haklarının Korunması Hakkında 95/7608 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve ilgili Yönetmelik (31.12.1995 ve 22510 sayılı R.G.) |
||
İhracatta Ortak Kurallar |
95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı ve İhracat Yönetmeliği (6.1.1996 tarih ve 22515 sayılı R.G.) |
||
Resmi Destekli İhracat Kredileri |
Resmi Destekli İhracat Kredilerine ilişkin Tebliğ (İhracat 96/12) (23.1.1996 tarih ve 22532 sayılı R.G.) |
||
Tekstil Ürünleri İthalatında Topluluk Düzenlemelerinin Üstlenilmesi |
Bu kapsamda, AB'nin tekstil ve konfeksiyon ürünlerinde miktar kısıtlaması veya gözetim önlemleri uyguladığı 52 ülkeye karşı benzer önlemler 1.1.1996 tarihinden itibaren tek taraflı olarak yürürlüğe konulmuştur. Bu önlemlerin ihracatçı ülke ile koordineli bir şekilde, ikili kontrol esası çerçevesinde sağlıklı bir bazda yürütülmesini temin etmek üzere yapılan müzakereler sonucunda, bugüne kadar 24 ülke ile anlaşma imzalanmış olup, diğerleri ile temaslara devam edilmektedir. Diğer taraftan AB'nin 1 Ocak 1998 tarihi itibariyle 11 ülkeye karşı uygulamakta olduğu kota/gözetim önlemlerine son vermesi nedeniyle Türkiye de paralel bir uygulamaya gitmiş ve bu ülkelere uygulanan önlemleri kaldırmıştır. |
||
Tekstil Ürünleri İthalatında Ortak Kurallar |
Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında 95/6815 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve ilgili Yönetmelik (1.8.1996 tarih ve 22300 mükerrer sayılı R.G.) |
||
Tekstil ürünleri İthalatında Otonom Düzenlemeler |
İkili Anlaşmalar ve Protokoller veya Diğer Düzenlemeler Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim ve Korunma Önlemleri Hakkında 95/6816 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Uygulama Yönetmeliği (1.6.1995 tarih ve 22300 mükerrer sayılı R.G) |
||
Dış Ticarette Standardizasyon |
96/7794 sayılı Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler Standardizasyon Rejimine İlişkin Karar (1.2.1996 tarih ve 22541 sayılı R.G.) Türk Ürünlerinin İhracatının Artırılmasına Yönelik Teknik Mevzuatı Hazırlayacak Kurumların Belirlenmesine İlişkin Karar: Yapılması öngörülen mevzuat uyumuyla Topluluk ve Türkiye arasında malların, teknik engellere konu olmaksızın serbest dolaşımının sağlanması temin edilecektir. Bu kapsamda Müsteşarlığımız koordinatörlüğünde ilgili kurumlara görev dağılımı yapılmıştır. (29.4.1997 tarih ve 22974 sayılı R.G.) Ticarette teknik engellerin kaldırılmasına ilişkin Topluluk mevzuatının listesi ile, bu mevzuatın Türkiye tarafından uygulanma koşul ve kurallarını belirleyen 2/97 sayılı Türkiye-AT Ortaklık Konseyi Kararı kabul edilmiş bulunmaktadır. Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun Taslağı 06.03.2000 tarihinde Başbakanlığa sevk edilmiştir. AB’nin teknik mevzuat uygulamaları kapsamında bulunan test laboratuvarları, muayene, belgelendirme ve uygunluk değerlendirme kuruluşlarının teknik açıdan yeterliliklerinin değerlendirilmesi ve onaylanması faaliyetlerini yürütecek olan ve Gümrük Birliği çerçevesinde devam eden teknik mevzuat uyumu çalışmalarının da önemli bir halkasını teşkil eden Türk Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun 27.10.1999 tarihinde kabul edilmiş ve 4.11.1999 tarih ve 23866 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. |
||
AB’nin tercihli rejimlerinin üstlenilmesi |
İsrail, Macaristan, Romanya, Litvanya, Estonya, Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya, Letonya ve Bulgaristan ile serbest ticaret anlaşmaları imzalanmış, Makedonya ile parafe edilmiştir. Polonya ile müzakereler tamamlanmış; Tunus, Mısır, Fas ve Filistin ile müzakereler ise devam etmektedir. Ürdün ve Malta ile görüşmelerin başlatılması için çalışmalara başlanmış ve taslak anlaşma metinleri ilgili ülkelere yollanmıştır. Diğer taraftan, Türkiye’nin EFTA (İsviçre, Norveç, İzlanda, Lihtenştayn) ülkeleriyle 1992 yılından beri yürürlükte bulunan bir serbest ticaret anlaşması vardır. AB’nin Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi ise 1.1.2001 tarihi itibariyle üstlenilecektir. |
||
Dahilde İşleme Rejimi |
95/7615 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı (31.12.1995 tarih 22510 sayılı R.G.) Dahilde İşleme Rejimi Tebliği - İhracat 96/1 (5.1.1996 tarih ve 22514 sayılı R.G.) |
||
Hariçte İşleme Rejimi |
95/7617 sayılı Hariçte İşleme Rejimi Kararı 31.12.1995 tarih ve 22510 sayılı R.G.) Hariçte İşleme Rejimi Tebliği - İhracat 96/13 (24.1.1996 tarih ve 22533 sayılı R.G.) |
||
Tekstil ve Konfeksiyonda Hariçte İşleme Rejimi |
Belirli Üçüncü Ülkelerde İşlem Gördükten Sonra Türkiye’ye Geri İthal Edilen Belirli Tekstil Ürünlerine ve Giyim Eşyasına Uygulanan Ekonomik Etkili Hariçte İşleme Rejimi Kararı (3.1.1997 tarih ve 22862 sayılı R.G.) Uygulama Yönetmeliği (3.1.1997 tarih ve 22862 sayılı R.G.) |
||
Türkiye-AKÇT Serbest Ticaret Anlaşması |
Türkiye-AKÇT Serbest Ticaret Anlaşması, 25 Temmuz 1996 tarihinde Brüksel’de imzalanarak, Anlaşma çerçevesinde, Topluluk ve Türkiye AKÇT ürünlerinde uygulanan gümrük vergilerini karşılıklı olarak sıfırlamışlardır. Bu uygulamanın tek istisnasını Türkiye’de üretimi bulunan 142 adet hassas ürün oluşturmuştur. Bu ürünler için öngörülen 3 yıllık kademeli indirim takvimi, İthalat Rejimi kapsamında yapılan %50, %25 ve %25 oranlarındaki indirimlerle 1.1.1999 tarihi itibariyle tamamlanmıştır. Anlaşmanın bir serbest ticaret anlaşması niteliğinde olması nedeniyle, Türkiye bu ürünler itibariyle AB’nin ortak gümrük tarifesini uygulamakla yükümlü değildir. |
||
Tarım Ürünleri |
Topluluk ile Türkiye arasında 1993 yılında başlayan ve tarafların birbirlerine tarım ürünleri itibariyle sürüm kolaylığı tanınmasını amaçlayan Tarım Teknik Komitesi görüşmeleri, ilgili Protokol ve eklerinin 25.4.1997 tarihinde parafe edilmesiyle sonuçlandırılmıştır. Bu çerçevede domates salçasına ilişkin 30.000 tonluk tarife kontenjanı rejimi 1.1.1997 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Tercihli rejime konu olan diğer tarım ürünlerine ilişkin uygulama ise 1.1.1998 tarihinde başlamıştır. |
||
İşlenmiş Tarım Ürünleri |
1/95 sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı ile, işlenmiş tarım ürünlerin bünyesinde yer alan tarım ve sanayi paylarının her ürün için belirlenmesi ve Türkiye’nin, sanayi paylarına karşılık gelen gümrük vergilerini sıfıra indirmesi öngörülmüştür. Ancak, bu payın kaldırılması ile meydana gelecek olumsuz etkiyi azaltmak amacıyla, belli bir süre için, sanayi payının bir kısmının tarım payına eklenmesi suretiyle gerçek tarım payına ilave bir korumayı sürdürme imkanı yaratılmıştır. Topluluk ve EFTA’ya uygulanan bu sisteme karşılık, üçüncü ülke menşeli işlenmiş tarım ürünlerinin tarım payı, AB ve EFTA ülkelerine ilk aşamada uygulanan seviyede tutulmuş ve AB ve EFTA ülkeleri için öngörülen ayarlama yapılmamıştır. İşlenmiş tarım ürünleri için kurulan ve 1.1.1999 tarihi itibariyle tamamlanan sistem çerçevesinde; - bazı makarna çeşitleri, dondurma, katkılı yoğurtlar, margarin, ekmekçi mayaları vb. 79 üründe 1.1.1996 itibariyle sanayi payının sıfırlanması ve korumanın tarım payı ile sürdürülmesi, - bisküvi ve pastacılık ürünleri, bazı makarna çeşitleri ve çocuk mamaları vb. ürünlerde 1.1.1996’dan itibaren üç yıllık geçiş dönemi dahilinde nihai tarım payına ulaşılması, - 22 yıllık listede yer alan çikolata ve çikolatalı ürünler, şekerlemeler, hazır gıdalar vb. 51 üründe 1.7.1995 tarihinden başlamak üzere, 1.5 yıllık bir geçiş dönemi dahilinde 1.1.1997 tarihi itibariyle hedef tarım payına ulaşılması, kararlaştırılmıştır. |
- Gümrük Kanunu
- Teslim Şekilleri-INCOTERMS
- Ödeme Şekilleri
- İthalat Rejim Kararı
- İthalat Yönetmeliği
- İhracat Rejim Kararı
- İhracat Yönetmeliği
- Geçici İthalat Sözleşmesi
- Dahilde İşleme Rejimi Kararı
- Dahilde İşleme Rejimi Tebliği
- Hariçte İşleme Rejimi Kararı
- Hariçte İşleme Rejimi Tebliği
- Yatırım Teşvik
- Muafiyetler
- Sınır Ticareti
- Sınır Ticareti Uygulama Tebliğ
- Dış Ticarette Standardizasyon
- İthalatta Haksız Rekabet
- İthalatta Korunma Önlemleri
- İthalatta Gözetim Uygulması
- İthalatta Tarife ve Kota Kontenjanı
- İhracatta Tarife ve Kota Kontenjanı
- Gümrüksüz Satış Mağazaları
- Tasfiye Yönetmeliği
- Kambiyo
- Avrupa ve Gümrük Birliği