DIŞ TİCARETTE TEKNİK DÜZENLEMELER VE STANDARDİZASYON YÖNETMELİĞİ

31.12.2003 tarihli ve 25333 sayılı Resmi Gazete (3. Mükerrer)

Birinci Bölüm

Genel Esaslar ve Tanımlar

Madde 1-İhracat ve ithalata konu mallardan gerekli görülenlerin standardına veya teknik düzenlemesine uygunluğunun veya kalitesinin değerlendirilmesi ve belgelendirilmesi; 7/2/1967 tarihli ve 6/7677 sayılı Türk Standartlarının Uygulanması Hakkında Tüzük, Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı ve bu Karar’da değişiklik yapılmasına ilişkin Karar ve bu Yönetmelik hükümleri, teknik düzenlemelerde veyastandartlarda belirtilen esaslarve Ekonomi Bakanlığınca yayımlanacak Tebliğlerve verilecek talimatlara göre yapılır.

Madde 2- Bu Yönetmelik ve bu Yönetmeliğe istinaden çıkarılacak tebliğlerde geçen;

a) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,

b) Genel Müdürlük:Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünü,

c) Standart:Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyari olan düzenlemeyi,

d) Zorunlu Standart: İlgili Bakanlıkça zorunlu uygulamaya konulan Türk Standardını,

e) Standardizasyon: Belirli bir faaliyetten ekonomik ve sosyal fayda sağlamak üzere, bütün ilgili tarafların katkı ve işbirliği ile standartlar, teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirmesi işlemlerini içerecek şekilde belirli kurallar koyma ve bu kuralları uygulama işlemini,

f) Rejim Kararı: 1/2/1996 tarihli ve 22541mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan, 8/1/1996tarihli ve 96/7794[1]sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nı ve bu Karar’da değişiklik yapılmasına ilişkin1/12/1997 tarih ve 97/10308sayılı Karar’ı,

g) Uygunluk Değerlendirmesi: Ürünün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti,

h) TSE-EN-ISO 9000 :Üretimin tüm evrelerinde belirli bir kalitenin sağlanması, garanti edilmesi ve sürdürülmesi için üretim sürecinde uygulanan etkin bir kalite yönetim sistemini belirleyen standartlara sahip olunduğunu gösteren belgeyi,

ı) Kalite: Bir ürün veya hizmetin, belirli ihtiyacı karşılayabilme yeteneklerini ortaya koyan karakteristiklerinin tümünü,

j) Teknik Düzenleme:Bir ürünün, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri,bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,

k) AQAP Belgesi:Milli Savunma Bakanlığı tarafından verilen, “Endüstriyel Kalite Güvence Seviye Belgesi”ni,

l) GMP Belgesi:Sağlık Bakanlığı tarafından ilaç sanayicilerine verilen ve üretimin her aşamasında gerekli kalite kontrolünün yapıldığını gösteren “İyi İmalat Uygulamaları Belgesi”ni,

m) İmalat Yeterlilik Belgesi:3/2/1993 tarihli ve 21485 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan“Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre münhasıran otomotiv imalatçılarına Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından verilen ve prototip araçların ilgili teknik mevzuata uygunluğunu gösteren belgeyi,

n) CE İşareti: Bir ürünün,Avrupa Topluluğu tarafından hazırlanan; ortak özellikleri itibariyle sınıflandırılmış ürün gruplarının uyması gereken asgari sağlık, emniyet, çevre ve tüketicininkorunması koşullarını düzenleyen bağlayıcı mevzuata uygunluğunu gösteren işareti,

o) E İşareti:20/3/1958 tarihli “Tekerlekli Araçların, Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçaların Müşterek Teknik Talimatlarının Kabulü ve Bu Talimatlar Temelinde Verilen Onayların Karşılıklı Tanınması Koşullarına Dair Anlaşma” kapsamında verilenve otomotiv ürünlerinin ilgili mevzuatına uygunluğunu gösteren işareti,

p) e İşareti:Otomotiv ürünlerinin ilgili Avrupa Topluluğu mevzuatınauygunluğunu gösteren işareti,

r) Başlamış İşlem: İhracat işlemlerinde mer’i İhracat Yönetmeliği’nde yer alan “başlamış işlem” tanımını, ithalat işlemlerinde ithal edilecek mallar için çıkış ülkesinde ihraç amacıyla taşıma belgesi düzenlenmiş veya bu malların Gümrük Mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş olması durumunu,

s) Eşyanın Teslimi:4458 sayılıGümrük Kanunu’nda yer alan “eşyanın teslimi” tanımında belirtilen durumu,

t) Teknik Belge: Rejim Kararının 2 nci maddesinin (a) bendi uyarınca, Bakanlık veya ilgili Bakanlık tarafından hazırlanan veya ilgili kuruluşa hazırlattırılan; bir ürünün veya ürün grubunun teknik özelliklerini, uyması gereken asgari koşulları belirten belgeyi,

u) (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük:01.02.2013)[2]

v) Tip Onayı Belgesi: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından münhasıran otomotiv imalatçılarına verilen ve prototip araç, sistem, aksam veya ayrı teknik üniteye ait tipin, ilgili mevzuata uygunluğunu gösteren belgeyi,

ifade eder.

İkinci Bölüm

İhracatta Zorunlu Standart Denetimi ve Gümrük İdarelerinin Mükellefiyeti

 

MADDE 3 – İhracata konu maddelerden gerekli görülenlerin zorunlu standart ve ticari kalite kontrolleri Bakanlığın Bölge Müdürlükleri Ürün Denetmenleri Grup Başkanlıklarında görevli Ürün Denetmenleri tarafından Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yürütülür.(31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile değişik. Yürürlük:01.02.2013)[3]

Madde 4- İhracatçı veya temsilcisi zorunlu standart ve ticari kalite kontrolüne tabi maddelerin ihracatında ilgili Ürün Denetmenleri Grup Başkanlığına başvurur. (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile değişik. Yürürlük:01.02.2013)[4]

Denetleme, en geç yirmidört saat içinde, depo, antrepo veya işleme yerinden denetlemeye en elverişli olanında, ihracatçı veya temsilcisi de hazır bulunmak suretiyle, ilgili tüzük veya standarttabelirtilenkriterlere göre yapılır.

Denetleme ile görevlendirilenler, denetleyecekleri mallardan dört takımı geçmemek üzere, ilgili tüzük veyastandardında belirtildiği kadar veya Bakanlıkça belirlenecek miktarlardanumune alabilirler.

Denetlenmiş mallar gerekirse yeniden denetlenebilir.

MADDE 5 – Mal, fiziki muayene ve gerekli görülen durumlarda laboratuvar analizleri sonucunda tüzük veya standardına uygun bulunduğu takdirde, Ürün Denetmenlerince gerek görülmesi halinde, ambalajların üzerine denetlendiğini gösteren işaret konulur ve ambalajların sonradan açılmasını önlemek için gerekli tedbir alınır. Denetlenmiş mal için ihracatçısına veya temsilcisine, gümrüklere ibraz edilmek üzere, malın ilgili tüzük veya standardına uygunluğunu belirten Kontrol Belgesi verilir. Kontrol Belgesi elektronik ortamda ya da kâğıt ortamında düzenlenebilir. Kontrol Belgesi ile mal arasındaki bağlantıyı sağlamak için, ambalajlar üzerindeki parti numarası ve diğer resmî işaretler belgelere yazılır. (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile değişik. Yürürlük:01.02.2013[5])

Madde 6- Denetleme sonunda, mal tüzük veyastandardına uygun bulunduğu takdirde, alınan numuneler, kırkbeş günü geçmemek üzere, malın çeşidine göre, Bakanlıkça tespit olunacak sürece veya alıcı ile satıcı arasında anlaşmazlık çıktığında bunun giderilmesine kadar saklanır. Bu sürenin sonundan itibaren onbeş gün içinde, ihracatçı veya temsilcisi numuneleri geri alabilir.

Madde 7- Bakanlık, ihracatta zorunlu uygulamada bulunan standartlarauymayan malların ihracatına, ithalatçının talebinin tevsiki halinde, gerekli incelemeyi yaparak izin verebilir veya gerekli görülen durumlarda, standardın bazı maddelerinin uygulanmasına talimat yolu ile istisna getirebilir.

MADDE 8 – İhracatta zorunlu standart ve ticari kalite kontrolüne tabi maddelerden ihtiyaç duyulanların yetiştirildikleri bölge ve çeşidin özelliklerine göre ulaşım durumu da göz önüne alınarak, vardığı yerdeki pazar isteklerini karşılayacak olgunlukta ihraç edilebilmelerini sağlamak için, gerekli görülen yerlerde kesim, toplama ve ihraç tarihlerini belirlemek üzere Bakanlıkça tespit edilecek ilgililerden oluşan bir komisyon kurmaya Bakanlık yetkilidir. İhracatçı firmalar komisyon kararlarına uymakla yükümlüdürler. (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile değişik. Yürürlük:01.02.2013)[6]

MADDE 9 – İhracatta zorunlu standart ve ticari kalite kontrolüne tabi maddeler, söz konusu maddelerin tüzük veya standardına uygunluğunu gösterir Kontrol Belgesinin elektronik ortamda ya da kağıt ortamında bulunmaması, Kontrol Belgesinin süresinin geçmiş olması, ambalajlarının üzerinde gereken parti numarası ve diğer resmî işaretleme bilgilerinin bulunmaması ile 8 inci maddede belirtilen komisyon kararlarına riayet edilmemesi durumlarında ihraç edilemez. (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile değişik. Yürürlük:01.02.2013)[7]

Madde 10- (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük:01.02.2013)[8]

Üçüncü Bölüm

İthalatta Uygunluk Değerlendirmesi ve Gümrük İdarelerinin Mükellefiyeti

Madde 11- İthalatta uygunluk değerlendirmesine esas olacak teknik düzenlemeler veya zorunlu standartlar, denetimleri yapacak kuruluşlar ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslar ile uygunluk değerlendirmesi işlemlerine uygulanacak istisnalarTebliğ ve/veya talimatlarla belirlenir.

Madde 12- İthalatta uygunluk değerlendirmesi; ilgili standartveya teknik düzenlemede belirtilen kriterlere göre, insan sağlığının ve emniyetinin, hayvanveya bitki varlığının veya çevrenin korunmasını, ulusal güvenlik gereklerini veya tüketicinin doğru bilgilendirilmesini sağlamak ve gerekli görülen hallerde performans yönlerinden yapılır.

Madde 13- İthalatta uygunluk değerlendirmesi işlemlerine; ithalatçı veya temsilcisinin, Tebliğlerde belirtilen yetkili kuruluşlara müracaat etmesi üzerine, giriş gümrüğünde yirmidört saat içinde, ithalatçı veya temsilcisi de hazır bulunmak suretiyle başlanır.

Madde 14- Malın laboratuvarda muayene ve deneyleri gerekli görüldüğü takdirde,uygunluk değerlendirmesi yapmakla görevlendirilenler, dört takımı geçmemek üzere, ilgili standart veya teknik düzenlemede belirtildiği kadar veya Bakanlıkça belirlenecek miktarlarda numune alabilirler.

Madde 15- Mal ilgili standardına veya teknik düzenlemeye uygun bulunduğu takdirde, uygunluk değerlendirmesini yapan kuruluş tarafından alınan numuneler, malın çeşidine göre kırkbeş günü geçmemek üzere saklanır. Bu sürenin sonundan itibaren onbeş gün içinde, ithalatçı veya temsilcisi, fiziksel bütünlükleri bozulmuş olsa da numuneleri geri alabilir.

MADDE 16 – Mal ilgili standardına veya teknik düzenlemeye uygun bulunduğu takdirde, ithalatçı veya temsilcisine malın standardına veya teknik düzenlemeye uygunluğunu belirten belge verilir. Söz konusu belge elektronik ortamda ya da kağıt ortamında düzenlenebilir. (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile değişik. Yürürlük:01.02.2013)[9]

Madde 17- Ülke ekonomisinin ve ihtiyaçlarının gerektirdiği özel ve zorunlu durumları inceleyerek, ilgilistandartlaraveya teknik düzenlemelere uygun olmayan malların ithalatına izin vermeyeBakanlıkyetkilidir.

Madde 18- İthalatta teknik düzenlemeler veya zorunlu standartlar kapsamında, uygunluk değerlendirmesine tabi tutulmaksızın ithal edilebilecek ürünler ve bu ürünlerle ilgili aranacak test raporları, uygunluk belgeleri ve/veya işaretleri, ülke veya ülkeler topluluğu veya belgelendirme kuruluşu bazında yapılacak anlaşmalara istinaden, Tebliğler ile düzenlenir.

Madde 19- Uygunluk değerlendirmesine tabi malların ithaline, 16 ncımaddede veya Tebliğlerde belirtilen belgelerin bulunmaması, bu belgelerin geçerlilik süresinin dolmuş olması veya uygunluk değerlendirmesinden muafiyet getiren ve ilgili Tebliğde belirtilen koşulların bulunmaması halinde, ilgili gümrük idaresince izin verilmez.

Dördüncü Bölüm

Ürün Sorumluluğu

Madde 20- Rejim Kararının 4 üncü maddesinde hükme bağlanan ürün sorumluluğunda, zararın tevsiki mahkeme kararları veya mahkemelerce düzenlettirilen bilirkişi raporları ile sağlanır.

a) Zarar ölüm şeklinde ise, Rejim Kararı’nın 5 inci maddesinin (d) ve (e) bentlerindeki müeyyideler,

b) Zararyaralanmaşeklinde ise, Rejim Kararı’nın 5 inci maddesinin (b)bendindeki müeyyide,

c) Zarar diğer ürünlere veya tesisat veya inşaata verilen maddi nitelikte ise, ağırlığına göre Rejim Kararı’nın 5 inci maddesinde sayılan müeyyidelerden biri veya birkaçı,

uygulanabilir.

Rejim Kararının 4üncümaddesinin üçüncü fıkrası ile ilgili olarak müeyyide uygulanabilmesi için, ithal ürünün çevre kirliliğine yol açtığı veya bu yönden risk taşıdığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tespit edilmelive Bakanlığa bildirilmelidir.

Rejim Kararı’nın 4üncü maddesinin üçüncü fıkrasındaki hüküm çerçevesinde, ithalatçıya Rejim Kararı’nın 5 inci maddesindeki müeyyidelerden biri veya birkaçı uygulanabilir.

Beşinci Bölüm

Çeşitli ve Son Hükümler

Madde 21- 27/12/2002 tarihli ve 24976 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük:01.02.2013) Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi uygulaması kapsamında yer alan ürünler için alınmış olan TS-EN-ISO 9000 veya ISO 9000 veya EN-ISO 9000 Belgeleri, bir defaya mahsus olmak üzere Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi almak için yeterli kabul edilir.

TS-EN-ISO 9000 veya ISO 9000 veya EN-ISO 9000 Belgesi sahibi firmaların bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 30 gün içinde Müsteşarlığın ilgili Bölge Müdürlüğüne başvurmaları halinde, Müsteşarlıkça Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi düzenlenir. TS-EN-ISO 9000 veya ISO 9000 veya EN-ISO 9000 Belgeleri ile ilgili muafiyet Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonraki 30 gün için devam eder.

Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi’nin düzenlenmesinden itibaren, belge sahibi firmalar Ticari Kalite Denetim Yeterlik Belgesi ile ilgili Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği hükümlerine tabi olurlar.

Geçici Madde 2- Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar başlamış bulunan ithalat ve ihracatişlemleri, ilgili bulundukları Yönetmelik hükümlerine tabidir. Ancak, bu Yönetmeliğin lehteki hükümleri söz konusu işlemlere uygulanır.

Geçici Madde 3- Halen yürürlükte bulunan mevzuatta, yürürlükten kaldırılan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliklerinin ilgili maddelerine yapılmış olan atıflar bu Yönetmeliğin ilgili maddelerine yapılmış kabul edilir.

Madde 22- Bu Yönetmelik 1/1/2004 tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 23 – Bu Yönetmelik hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür. (31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile değişik. Yürürlük:01.02.2013)

Ek 1

Her yıl yeniden yayımlanmakta olup, Mer’i liste için tıklayın (aktif değil)

Ek 2

(31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük:01.02.2013)

Dış Ticaret Müsteşarlığı

Bölge Müdürlükleri 

Marmara Bölge Müdürlüğüne (İstanbul) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

 

İstanbul

Bursa

Adapazarı

Akçakoca

Düzce

Edirne

Yenişehir

 

Batı Anadolu Bölge Müdürlüğüne (İzmir) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

 

İzmir

Antalya

Denizli

Aydın

Balıkesir

Manisa

Alaşehir

Bergama

Köyceğiz

Menemen

Milas

Nazilli

Ödemiş

Salihli

Söke

Tire

Torbalı

Turgutlu

Fethiye

Kumluca

 

Güney Anadolu Bölge Müdürlüğüne (İçel) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

Mersin

Adana

Antakya

Osmaniye

Ceyhan

İskenderun

Reyhanlı

Tarsus

İç Anadolu Bölge Müdürlüğüne (Ankara) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

 

Ankara

Konya

 

 

Doğu Karadeniz Bölge Müdürlüğüne (Trabzon) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

Trabzon

Giresun

Ordu

Bulancak

Fatsa

Hopa

Ünye

Rize

 

 

 

Batı Karadeniz Bölge Müdürlüğüne (Samsun) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

 

Samsun

Sinop

Çorum

Terme

 

Güneydoğu Anadolu Bölge Müdürlüğüne (Gaziantep) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

 

Gaziantep

Şanlıurfa

Diyarbakır

Kahramanmaraş

Malatya

Nusaybin

Besni

 

 

Doğu Anadolu Bölge Müdürlüğüne (Erzurum) Bağlı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri Grup Başkanlıkları

Erzurum

Iğdır

 

 

Ek-3

(31.12.2012 tarihli ve 28514 sayılı R.G ile yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük:01.02.2013)

(28.12.2006 tarih ve 26390 sayılı R.G. ile değişik. Yürürlük 01.01.2007)